BATI AKDENİZ BÖLGESİ’NİN YEŞİL YÖNETİM PERSPEKTİFİNDE SWOT ANALİZİ

Yıl 2023, Sayı: 13, 180 - 197, 12.07.2023

Pınar Göktaş , Sultan Nilay Şengöl

Öz

Günümüz dünyasında çevre, yeşil ve sürdürülebilir gelişmeler, iklim değişikliğinden kaynaklanan zorluklar ve kötüleşen çevre koşulları nedeniyle son yıllarda artan bir ilgi görmesiyle “yönetim” teriminin önüne “yeşil” sıfatının konmasına neden olmuştur. Çevreye duyarlı yönetim ve çevre dostu yönetim olarak da adlandırılan yeşil yönetim basitçe örgütlerin faaliyetlerinde çevre odaklı hareket etmesidir. Yeşil yönetim, çevre bilincinin geliştirilmesi, enerji kaynaklarının ve çevre dostu teknolojilerin kullanılması, atıkların yeniden kullanılması ve işletmelerin üretim faaliyetlerinden başlayarak ambalajlama ve tüketicilere ulaştırmaya kadar geri dönüşüm faaliyetlerini içeren bir paradigmadır. Yeşil yönetim, yeşil ekonomiye yol açan yeni, daha sürdürülebilir ve dayanıklı ekonomi modellerini benimsemek için gerekli eylemlerin birçok önermesinden biridir. Yeşil yönetimin amacı, işletme faaliyetlerinin çevre ile uyumlu olarak yürütülmesini sağlamak, işletme amaç, vizyon ve hedefleri ile işletme fonksiyonlarında çevreyi korumak, sürekli gelişmeyi sağlamak ve sürdürülebilirlik ilkesine uygun teknolojileri seçmektir. Bu tür bir yönetim, küresel, ulusal ve bölgesel olmak üzere farklı ekonomi seviyelerinde gözlemlenebilir. Çalışmada Batı Akdeniz Bölgesine ait araştırmalar yeşil yönetim perspektifinden incelenmiş bu inceleme sonucunda SWOT analizi kullanılarak bölgenin bu anlamda güçlü, zayıf yönleri ve fırsat, tehditleri ortaya konmuştur.

Anahtar Kelimeler

Yeşil yönetim, swot analizi, batı akdeniz bölgesi

Kaynakça

• Ambec, S. and Lanoie, P. (2008), Does it pay to be green? A systematic overview, Academy of Management Perspectives, Vol. 22 No. 4, pp. 45‐62.
• Balamuralikrishna, R., and Dugger, J. C. (1995). SWOT analysis: A management tool for initiating new programs in vocational schools, Journal of Vocational and Technical Education, 12(1), 36-41.
• Benzaghta, M. A., Elwalda, A., Mousa, M. M., Erkan, I., and Rahman, M. (2021), SWOT analysis applications: An integrative literature review, Journal of Global Business Insights, 6(1), 55-73. https://www.doi.org/ 10.5038/2640-6489.6.1.1148.
• Banerjee, S. (2001), Managerial perceptions of corporate environmentalism: interpretations from industry and strategic implications for organizations, Journal of Management Studies, Vol. 38 No. 4, pp. 489‐513.
• Bozkurt, Y. (2018), Çevre Sorunları ve Politikaları: Avrupa Birliği'ne Uyum Sürecinde Türkiye'de Çevre Politikalarının Dönüşümü, Ekin Basım Yayın; 5. Basım, Bursa.
• Buysse, K., and Verbeke, A. (2003), Proactive environmental strategies: A stakeholder management perspective, Strategic Management Journal, 24(5), 453–470.
• Chabowski, B. R., Mena, J. A., and Gonzalez-Padron, T. L. (2011). The structure of sustainability research in marketing, 1958–2008: A basis for future research opportunities. Journal of the Academy of Marketing Science, 39(1), 55–70.
• Chen, Y.-S. (2008), The driver of green innovation and green image—green core competence, Journal of Business Ethics, 81(3), 531–543.
• Chermack, T. J., & Kasshanna, B. K. (2007). The use and misuse of SWOT analysis and implications for HRD professionals. Human Resource Development International, 10(4), 383-399.
• Dickson, P. R. (2002, June 11-13). Dynamic versus static SWOT analysis [Paper Presentation]. American Marketing Association Conference, Chicago, IL, USA.
• Dereli, T.ve Baykasoğlu, A. (2002), Atıklar ve Çevreye Etkileri: Mühendislik Cephesinden Çevre Sorunlarına Bakış, Endüstri Mühendisliği Dergisi,13(1), 28-35.
• Florida, R., and Davison, D. (2001), Gaining from green management: Environmental management system inside and outside the factory, California Management Review, 43(3), 64–84.
• Hancıoğlu Y., Gülencer İ., Tune Rabia K. (2018), Yeşil Yaklaşımlar ve Sürdürülebilirliğin Yükselişi, İşletmeler Sürdürebilirlik Raporlarına Neden Önem Veriyor? Ordu Üniversitesi, Ünye İİBF IJEAS,UİK Özel Sayısı, s.229 – 244
• Hart, S. (1995), A natural resource‐based view of the firm, Academy of Management Review, Vol. 20 No. 4, pp. 874‐907.
• Hart, S. (2005), Innovation, creative destruction and sustainability, Research Technology Management, September‐October, pp. 21‐7.
• Hart, S. and Ahuja, G. (1996), Does it pay to be green? An empirical examination of the relationship between emission reduction and firm performance, Business Strategy and the Environment, Vol. 5 No. 1, pp. 30‐7.
• Jackson, S. E., Joshi, A., & Erhardt, N. L. (2003), Recent research on team and organizational diversity: SWOT analysis and implications, Journal of Management, 29(6), 801-830.
• Klassen, R. D., and McLaughlin, C. P. (1996), The impact of environmental management on firm performance., Management Science, 42(8), 1199–1214.
• Kim, G. J. (2005). A SWOT analysis of the field of virtual reality rehabilitation and therapy. Presence: Teleoperators and Virtual Environments, 14(2), 119-146.
• Kim, Y.J., Kim, W.G., Choi, H.M. and Phetvaroon, K. (2019), The effect of green human resource management on hotel employees' ecofriendly behavior and environmental performance, International Journal of Hospitality Management, Vol. 76, pp. 83-93
• Lee, K. (2009), Why and how to adopt green management into business organizations? The case study of Korean SMEs in manufacturing industry, Management Decision, Vol. 47 No. 7, pp. 1101-1121. https://doi.org/10.1108/00251740910978322
• Lee, K‐H. and Ball, R. (2003), Achieving sustainable corporate competitiveness: strategic link between top management's (green) commitment and corporate environmental strategy, Greener Management International, Vol. 44, Winter, pp. 89‐104.
• Leonidou, C. N., Katsikeas, C. S., and Morgan, N. A. (2013), “Greening” the marketing mix: Do firms do it and does it pay off? Journal of the Academy of Marketing Science, 41(2), 151–170.
• Loknath, Y. ve Azeem, B. (2017), Green Management-Concept and Strategies, National Conference on Marketing and Sustainable Development, 13-14 October, 688-702.
• Marcus, A. A., & Fremeth, A. R. (2009), Green management matters regardless, Academy of Management Perspectives, 23(3), 17–26.
• Mohiuddin, M. & Al-amin, S. (2022), Green Management in SMEs of Bangladesh: Present Scenario, Implementation Obstacles and Policy Options, American Scientific Research Journal for Engineering, Technology, and Sciences, 85, 278-286.
• Mugabi, J., Kayaga, S. ve Njiru, C. (2007), Strategic planning for water utilities in developing countries”, Utilities Policy 15, 1-8.
• Palmer, K., Oates, W. E., and Portney, P. R. (1995), Tightening environmental standards: The benefit-cost or the no-cost paradigm? Journal of Economic Perspectives, 9(4), 119–132
• Panagiotou, G. (2003), Bringing SWOT into focus, Business Strategy Review, 14(2), 8-10.
• Pane H., S.S., Oyler, J.D. and Humphreys, J.H. (2009), Historical, practical, and theoretical perspectives on green management: An exploratory analysis, Management Decision, Vol. 47 No. 7, pp. 1041-1055. https://doi.org/10.1108/00251740910978287
• Peng, Y.-S., and Lin, S.-S. (2008), Local responsiveness pressure, subsidiary resources, green management adoption and subsidiary’s performance: Evidence from Taiwanese manufactures. Journal of Business Ethics, 79(1/2), 199–212.
• Puiu, C., Stanciu M. ve Sirbu, M. (2009) Understanding The Strategic Planning Process, Management, 53, 68-73.
• Sezen, B. and Cankaya, S. (2013), Effects of green manufacturing and eco-innovation on sustainability performance, Procedia – Social and Behavioral Sciences, Vol. 99, pp. 154-163. Sezen, B. ve Çankaya, S. (2015), Ekolojik Yenilik ile Sürdürülebilirlik Performansı Arasındaki İlişkide Çevresel Belirsizliğin Moderatör Etkisi, International Journal of Management Economics and Business, 11. 125-125, 10.17130/ijmeb.2015.11.24.741.
• TR61 Bölgesi Çevresel Durum Değerlendirme Raporu (2021), Batı Akdeniz Kalkınma Ajansı, https://baka.ka.gov.tr/assets/upload/dosyalar/tr-61-bolgesi-cevresel-durum-degerlendirme-raporu.pdf, Erişim tarihi: 15.09.2022
• TR61 Düzey 2 Bölgesi 2014 – 2023 Bölge Planı, Batı Akdeniz Kalkınma Ajansı, https://baka.ka.gov.tr/assets/upload/dosyalar/tr61-duzey-2-bolgesi-2014-2023-bolge-plani.pdf, Erişim tarihi: 15.09.2022
• Türkiye Çevre Sorunları ve Öncelikleri Değerlendirme Raporu 2019 Yılı Verileriyle (2020), T.C. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, Ankara, https://webdosya.csb.gov.tr/db/ced/icerikler/tu-rk-yecevresorunlariveoncel-kler-_2020-20210401124420.pdf, Erişim tarihi: 15.09.2022
• Wanzenböck I. , Frenken K. (2020), The Subsidiarity Principle in Innovation Policy for Societal Challenges, Global Transitions, 2: 51–9.
• World Commission on Environment and Development, (1987), Our common future, Oxford: Oxford University Press
• World Intellectual Property Organization (2013), PCT yearly review: The international patent system (2013 edition), WIPO publication No. 901E/2013.
• Zencirci, F. Ç. ve Keklik, B. Akademia Doğa ve İnsan Bilimleri Dergisi/Academia Journal of Nature and Human Sciences, 7(1), 2021: 141-161.