Balıkesir’de Şehirsel Yaşanabilirlik Nitel Bir Değerlendirme

Yıl 2023, Sayı: 13, 74 - 106, 12.07.2023

Sema Çetinkaya , Alpaslan Aliağaoğlu

Öz

Şehirsel/kentsel yaşanabilirlik, şehir ortamlarında insanların yaşam kalitesini etkileyen somut ve soyut bütün sorunları içeren şehir mekânlarıyla ilişkili bir kavramdır. Balıkesir şehrinde ulaşım sorunları, madde ve alkol bağımlılığından kaynaklanan güvenlik sorunları gibi problemler vardır. Bu tür problemlerin kentsel mekân üzerinde yoğunluk kazandığı alanları tespit etmek ve bu sorunlara dair çözüm önerileri geliştirmektir. Davranışsal coğrafya bakış açısıyla değerlendirilen bu araştırmanın literatüre önemli bir katkı yapacağı düşünülmektedir. Araştırma sorularından bir tanesi; “Şehir sakinleri şehirde yapılan etkinlikleri yeterli ve erişilebilir bulmakta mıdır?”. Araştırmada nitel araştırma yöntemi, görüşme tekniği kullanılmış olup gözlem ve fotoğraflama yoluyla desteklenmiştir. Araştırmanın evreni Balıkesir şehir merkezinde yaşayan nüfus olup örneklemi 40 kentsel mahalle muhtarıdır. Görüşmeler MAXQDA 2020 programıyla analiz edilmiştir. Analize göre; erişebilirlik bakımından çevre mahallelerde toplu taşımayla herhangi bir yere ulaşmak zordur, pahalıdır ve zaman almaktadır. Bu bulguya göre; Merkezi İş Alanı’nda (MİA) yakın mahallelerde sadece kolay ulaşım vardır. Aktarmalı ulaşım sistemi bırakılmalıdır.

Anahtar Kelimeler

Balıkesir, Şehir coğrafyası, Şehirsel yaşanabilirlik, Yaşam kalitesi, Yaşanabilirlik

Destekleyen Kurum

Balıkesir Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri Birimi

Proje Numarası

2018/029

A Qualitative Evaluation of Urban Livability in Balıkesir

Öz

Urban/urban livability is a concept related to urban spaces that includes all concrete and abstract problems that affect people's quality of life in urban environments. There are problems in the city of Balıkesir such as transportation problems, security problems caused by substance and alcohol addiction. It is to identify the areas where such problems are concentrated on the urban space and to develop solutions for these problems. It is thought that this research, which is evaluated from a behavioral geography perspective, will make an important contribution to the literature. One of the research questions; “Do the residents of the city find the activities in the city adequate and accessible?”. Qualitative research method and interview technique were used in the research and it was supported by observation and photography. The population of the research is the population living in the city center of Balıkesir and the sample is 40 urban neighborhood headmen. The interviews were analyzed with the MAXQDA 2020 program. According to the analysis; In terms of accessibility, it is difficult, expensive and time-consuming to reach anywhere by public transport in the surrounding neighborhoods. According to this finding; In the Central Business District (CBD), there is only easy access to nearby neighborhoods. The transit system should be abandoned.

Anahtar Kelimeler

Balıkesir, Urban geography, Urban livability, Quality of life, Livability

Proje Numarası

2018/029

Kaynakça

• KAYNAKÇA Açıkgöz, Ö. (2007). Şehir, şehir toplumu ve şehir sosyolojisi. Sosyoloji Konferansları Dergisi, 35, 57-88.
• Ayres, R. L. (1975). Development policy and the possibility of a “Livable” future for Latin America. American Political Science Association, 69 (2), 507-525. Balıkesirim. (2021).
• Zağnos Paşa Meydanı ve Çamlık ne zaman açılacak? http:// www.balikesirim.net/kultur-sanat/zagnos-pasa-meydani-ve-camlik-nezaman- acilacak-h13947.html (Erişim Tarihi: 22.12.2021).
• Beyazıt, E. (2007). Kent yaşanabilirliğini artıran yaya mekânlarının türler arası ulaşım sistemi içinde irdelenmesi: Kabataş Örneği. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. İstanbul: İstanbul Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü.
• Beyhan, G., Peker, Z., Polat, E. ve Şenol, P. (2013). Kentsel/mekânsal yaşanabilirlik üzerine kavramsal bir çözümleme. 25. Uluslararası Yapı ve Yaşam Kongresi “Yaşanabilir Kentler”. Bursa: Cihan Matbaa, ss. 23-28.
• Cervero, R. (2009). Transport infrastructure and global competitiveness: Balancing mobility and livability. The Annals of the American Academy of Political and Social Science, 626, 210-225.
• Cürebal, İ., Efe, R., Soykan, A. ve Sönmez, S. (2008). Balıkesir kent merkezinin alanı ile jeomorfolojik birimler arasındaki ilişkinin CBS ve UA yöntemleriyle belirlenmesi. Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Ulusal Jeomorfoloji Sempozyumu, Çanakkale.
• Çetinkaya, S. ve Aliağaoğlu, A. (2020). Şehirsel yaşanabilirlik kavramının literatürdeki yerinin değerlendirilmesi. Turkish Studies - Social, 15 (6), 2901-2918. https://dx.doi.org/10.47356/TurkishStudies.45298
• Ersoy, M. (2015). Kentsel planlamada standartlar. İstanbul: Ninova Yayıncılık. Gough, M. Z. (2015). Reconciling livability and sustainability: Conceptual and practical implications for planning. Journal of Planning Education and Research, 35 (2), 145-160.
• Gölbaş, A. (2016). Yerleşim yerlerinin seçiliş biçimleri: Neolitik kıyı yerleşmelerine bir bakış. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 9 (46), 317-326.
• Hashimoto, A. and Kodama, M. (1997). Has livability of Japan gotten better for 1956-1990: A DAE approach, Social Indicators Research, 40 (3), 359-373.
• İncedayı, D. (2004). Çevresel duyarlık bağlamında davranış biçimi olarak “Sürdürülebilirlik”. Mimarlık Dergisi, 318, 39-43. Balıkesir’de Şehirsel Yaşanabilirlik Nitel Bir Değerlendirme
• Kashef, M. (2015). Urban livability across disciplinary and professional boundaries. Frontiers of Architectural Research, 5, 239-253.
• Konca, A. (2004). Çağdaş kentsel yaşanabilirlik değerleri ve Gebze örneğinde irdelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Kocaeli: Gebze Yüksek Teknoloji Enstitüsü, Mühendislik ve Fen Bilimleri Enstitüsü.
• Melikoğlu Eke, A. S. (2014). Mekânın yaşanabilirlik değeri üzerine sistem odaklı bir model önerisi. Yayınlanmamış Doktora Tezi. İstanbul: Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü.
• Mirioğlu, G. (2019). Balıkesir kentinde kadınların kamusal mekân kullanımı: Feminist bir perspektif. Yayımlanmamış Doktora Tezi. Balıkesir: Balıkesir Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Omuta, G. E. D. (1988). The quality of urban life and the perception of livability: a case study of neighbourhoods in Benin City, Nigeria. Social Indicators Research, 20 (4), 417-440.
• Pinterest. (2021). Avlu/Balıkesir, Turkey. https://tr.pinterest.com/ pin/778208010582853092/ (Erişim Tarihi: 22.12.2021).
• T.C. Çevre Şehircilik ve iklim Değişikliği Bakanlığı (2018). Mekânsal Planlar Yapım Yönetmeliği. https://webdosya.csb.gov.tr/db/mpgm/icerikler/ek-2-tablo- 17-mayis-20180214143000.pdf (Erişim Tarihi: 12.01.2023).
• Tanoğlu, A. (1954). İskân coğrafyası: Esas fikirler, problemler ve metod. Türkiyat Mecmuası, 11, 1-35.
• Usta, G. (2020). Mekân ve Yer Kavramlarının Anlamsal Açıdan İrdelenmesi. The Turkish Online Journal of Design, Art and Communication, 10 (1), 25-30.
• Uzun, A. ve Yiğit, R. (2021). Merkezi İş Alanlarındaki Görsel Kirliliğin İncelenmesi: Balıkesir Merkezi İş Alanı Örneği, Kent Akademisi, 14 (2), 300-314.
• Yanık, G. (2019). Yaşanabilir şehir kapsamında açık rekreasyon alanlarının cbs ile analizi: Adapazarı örneği. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Sakarya: Sakarya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.