Küçük Menderes Nehri Yüzey Suyunda Anyonik Deterjan Kirliliği

Yıl 2019, Cilt: 19 Sayı: 2, 267 - 274, 17.09.2019

Orkide Minareci Merve Bazer

Öz

Küçük Menderes Nehri,
Ege Bölgesi’nin önemli akarsularındandır. Yerleşim yerlerinin arıtılmadan
deşarj edilen evsel ve endüstriyel atık sularını, yoğun tarım faaliyetlerinde
hatalı kullanılan pestisitlerden ve kimyasal gübrelerden kaynaklanan tarım
kirliliğini Ege Denizi’ne taşımaktadır. Bu
çalışmada, Küçük Menderes nehrindeki anyonik deterjan kirliliği ve kaynaklarını
belirlemek amaçlanmıştır.
Anyonik deterjan konsantrasyonları 0.043 - 0.845 mg/L
arasında değişiklik göstermiş, ortalama 0.36 mg/L bulunmuştur. İç su
kaynaklarının kalite kriterleri ile karşılaştırıldığında, nehir suyunun anyonik
deterjan parametresi bakımından kirli su sınıfında olduğu tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Anyonik deterjan; Kirlilik; Küçük Menderes

Anionic Detergent Pollution in Kucuk Menderes River Surface Water

Öz

The Kucuk Menderes River
is one of the important rivers of the Aegean Region. The river carries to the
Aegean Sea, agricultural pollution caused by improperly used pesticides and
chemical fertilizers in intensive agricultural activities and domestic and
industrial wastewater discharged without treatment of settlements. In this
study, it is aimed to determine the anionic detergent pollution and its sources
in Küçük Menderes river.
Anionic detergent concentrations ranged from
0.043 to 0.845 mg/L and the average concentration of anionic detergent was
found 0.36 mg/L. In comparison with the quality criteria of the inland water
resources, it was found that the river water was in the contaminated water
class in terms of anionic detergent parameter.

Anahtar Kelimeler

Anionic detergent; Pollution; Kucuk Menderes

Kaynakça

• 1. Akın, M. ve Akın, G., 2007. Suyun Önemi, Türkiye’de Su Potansiyeli, Su Havzaları ve Su Kirliliği. Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Dergisi, 47(2): 105-118.
• 2. Anonim, 1995. Standard Methods For The Examination Of Water and Wastewater. 19th Ed., APHA, AWWA, WPCF, Washington.
• 3. Anonim, 2007. Çevre Yönetimi - Su Kirliliği. Manisa İl Çevre ve Orman Müdürlüğü, Manisa.
• 4. Anonim, 2013. Havza Koruma Eylem Planları - Küçük Menderes Havzası. Tübitak MAM Çevre Enstitüsü, 519 s.
• 5. Anonim, 2014. Küçük Menderes Havzası Su Kalitesi İzleme Raporu. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı ÇED İzin Ve Denetim Genel Müdürlüğü Laboratuvar Ölçüm Ve İzleme Dairesi Başkanlığı, 30 s.
• 6. Balcıoğlu, E.B., 2014. Marmara Denizi Farklı Kıyısal Alan Yüzey Suyunda Anyonik Deterjan Kirliliği Üzerine Bir Ön Araştırma. Afyon Kocatepe Üniversitesi Fen ve Mühendislik Bilimleri Dergisi, 14 (021005): 39-44.
• 7. Balık, S., Ustaoğlu, M.R., Özbek, M., Yıldız, S., Taşdemir, A. ve İlhan, A., 2006. Küçük Menderes Nehri’nin (Selçuk, İzmir) Aşağı Havzasındaki Kirliliğin Makro Bentik Omurgasızlar Kullanılarak Saptanması. Ege Üniversitesi Su Ürünleri Dergisi, 23(1-2): 61–65.
• 8. Çakır, M. ve Minareci, O., 2015. Işıklı Gölü ve Işıklı Çayı’nda (Çivril-Denizli) Deterjan, Fosfat ve Bor Kirliliğinin Araştırılması. İstanbul Üniversitesi Su Ürünleri Dergisi, 30(1): 23-34.
• 9. Egemen, Ö., Ustaoğlu, M.R., Önen, M., Hakarerler, H., Sarı, H.M., Tanrıkul, T., Özbek, M., İlhan, A. ve Kaymakçı Başaran, A., 2005. Küçük Menderes Nehri'nin Su Kalitesi ve Ekosistemdeki Etkileşiminin İncelenmesi Projesi Kesin Raporu. Ege Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projesi, 65 s.
• 10. Egemen, Ö., 2006. Çevre ve Su Kirliliği (3. Baskı). Ege Üniversitesi Su Ürünleri Fakültesi. Yayın No:42, Bornova – İzmir, 120 s.
• 11. Egemen, Ö., 2011. Su Kalitesi ( 7. Baskı). Ege Üniversitesi Su Ürünleri Fakültesi. Yayın No:14, Bornova – İzmir, 150 s.
• 12. Gündoğdu, V. ve Özkan, E.Y., 2006. Küçük Menderes Nehri Ölçüm Ağı Tasarımı ve Su Kalite Değişkenlerinin İrdelenmesi Çalışması. Ege Üniversitesi Su Ürünleri Dergisi, 23(3-4): 361-369.
• 13. Minareci, O., Öztürk, M., Egemen, Ö. and Minareci, E., 2009a. Detergent and Phosphate Pollution in Gediz River,Turkey. African Journal of Biotechnology, 8(15): 3568-3575.
• 14. Minareci O., Minareci E. ve Öztürk M., 2009b. Karaçay’da (Manisa) Deterjan, Fosfat ve Bor Kirliliğinin Araştırılması. Ege Üniversitesi Su Ürünleri Dergisi, 26(3), 171-177.
• 15. Minareci, O. and Çakır, M., 2018a. The Study of Surface Water Quality in Buyuk Menderes River (Turkey): Determination of Anionic Detergent, Phosphate, Boron and Some Heavy Metal Contents. Applied Ecology and Environmental Research, 16(4): 5287-5298.
• 16. Minareci, O. ve Çakır, M., 2018b. Adıgüzel Baraj Gölü’nde (Denizli/Türkiye) Deterjan, Fosfat, Bor ve Ağır Metal Kirliliğinin Belirlenmesi. Iğdır Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 8(1): 61-67.
• 17. Resmi Gazete, 2004. Su Kirliliği Kontrolü Yönetmeliği. Tarih 31.12.2004, Sayı 25687.
• 18. Salar, A., Kızmaz, A. ve Arda, A., 2004. Deterjanlar, Deterjan Analizleri, Deterjanların Çevreye ve İnsan Sağlığına Etkileri. Bitirme Tezi, Celal Bayar Üniversitesi Fen – Edebiyat Fakültesi Kimya Bölümü, Muradiye – Manisa.
• 19. Tomar, A., 2009. Toprak ve Su Kirliliği ve Su Havzalarının Korunması. TMMOB İzmir Kent Sempozyumu, 8-10 Ocak 2009, 333- 345.
• 20. Tuğrul, G., 1992. Gediz Nehir Sisteminde Anyonik Deterjan Kirliliğinin İncelenmesi. Yüksek lisans tezi, Ege Üniversitesi Biyoloji Anabilim Dalı, Bornova – İzmir.
• 21. Turgut, C., 2003. The Contamination with Organochlorine Pesticides and Heavy Metals in Surface Water in Küçük Menderes River in Turkey, 2000–2002. Environment International, 29: 29 – 32.
• 22. Vural, N. ve Duydu, Y., 1990. Deterjan aktif maddelerinin Çevre Toksikolojisi açısından değerlendirilmesi. Pharmacia- JTPA., 30(1), 26-34.
• 23. Yaramaz, Ö., 1984. İzmir Körfezi’ nde Evsel ve Endüstriyel Atık Kaynaklı Deterjan ve Bor Kirliliğinin Araştırılması. Doktora Tezi, Hidrobiyoloji ve Su Ürünleri Araştırma ve Uygulama Merkezi, İzmir, 73 s.