Antarktika’da Araştırma İstasyonu Kurmak için En Uygun Yer Seçimi: Türkiye Örneği

Yıl 2020, Cilt: 20 Sayı: 1, 72 - 82, 17.03.2020

Müge Şenel , Hasan Hakan Yavaşoğlu

https://doi.org/10.35414/akufemubid.647320

Cited By: 1

Öz

Tüm insanlığın bilimsel çalışmalarına açık olan
Antarktika, yıllardır birçok ülkenin araştırma istasyonuna ev sahipliği
yapmaktadır. Bu istasyonların bir kısmı “kalıcı-uzun dönemli” bir kısmıysa
“geçici-kısa dönemli” olarak adlandırılmaktadır. Antarktika’nın fiziksel yapısı
ve koşulları bilimsel çalışmalar yapmak için zorlayıcı olsa da araştırmacılar
için önemli konular ve bilgiler barındırmaktadır. Bu bilgilerin ülkemize
kazandırılması için 2017 yılından bu yana kıtaya ulusal seferler (TAE)
düzenlenmektedir. Türk bilim insanlarının bölgede uzun süre bilimsel faaliyet
gösterebilmesi için T.C. Cumhurbaşkanlığı himayesinde, T.C. Bilim ve Sanayi
Bakanlığı uhdesinde ve İstanbul Teknik Üniversitesi Kutup Araştırmaları Uyg-Ar
Merkezi (İTÜ PolReC) koordinasyonunda araştırma kampı kurulması gündeme
gelmiştir. Antarktika’ya yapılan 3 bilim seferinde çeşitli disiplinlere ait çok
sayıda proje yürütülmüş ve elde edilen tecrübeler ışığında çalışma kampına
ihtiyaç duyulduğu ortaya çıkmıştır. Bu nedenle ulusal seferlerde elde edilen
bilgiler ile bu kampın nasıl ve nerede kurulması gerektiğine karar verme
çalışmalarına başlanmıştır. Bu çalışmada Türk Bilim Üssü kurulması amacıyla
gerçekleştirilen çalışmalar, yöntem ve bulgularıyla birlikte aktarılmıştır.
Yapılan seferler sırasında kurulması planlanan kamp için ölçme ve analizler
yapılarak çok sayıda veri elde edilmiştir. Bu veriler, detaylı fizibilite
çalışmaları sonucunda ulaşılan bilgiler ile şekillendirilmiştir. Kampın
kurulacağı bölgenin konumu, Coğrafi Bilgi Sistemi (CBS) yazılımında “en uygun
yer seçimi” analizi yapılarak seçilmiştir. Bu analiz için Analitik Hiyerarşi
Yöntemi (AHY) kullanılarak yer seçimi için önem teşkil eden kriterler
uzmanlarca belirlenmiş, değerlendirilmiş, puanlanmış ve sonuca ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Antarktika, Bilimsel Kamp, CBS, AHP

Kaynakça

• Atan, M., Atan, S., Altın, K., 2008. İnsan Kaynakları Seçiminde Analitik Hiyerarşi Süreci Kullanımı ve Bir Yazılım Önerisi. Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 10, 143–162.
• Başlar, K., 2003. Antarktika Antlaşmalar Sistemi (1961-2001): 40 Yılın Ardından Antarktika’nın Hukuki Rejimi. Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 77–79.
• Cook, C.P. et al., (2013: Dynamic behaviour of the East Antarctic ice sheet during Pliocene warmth. Nature Geoscience, 6(9), 765-769.
• Houghton, J. T., Meiro Filho, L. G., Callander, B. A., Harris, N., Kattenburg, A., Maskell, K., 1996. Climate Change 1995: The Science of Climate Change. Cambridge University Press.
• Kapar, K., 2013. Bir Üretim İşletmesinde Analitik Hiyerarşi Süreci ile Tedarikçi Seçimi. Dokuz Eylül Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 28, 197–231.
• Saaty, R.W., 1987. The Analytical Hierarchy Process-What It Is and How It Is Used. Mathematical Modeling, 9, 161-176.
• Yavaşoğlu, H. H., Karaman, H., Özsoy, B., Bilgi, S., Tutak, B., Gülnerman Gengeç, A. G., Oktar, Ö., Yirmibeşoğlu, S., 2019. Site selection of the Turkish Antarctic Research station using Analytic Hierarchy Process. Polar Science, https://doi.org/10.1016/j.polar.2019.07.003.
• https://www.scar.org/about-us/history/
• http://www.mfa.gov.tr/antarktika-antlasmasi.tr.mfa
• https://www.youtube.com/watch?time_continue=272&v=kydBqA3uPT8
• https://geology.com/world/antarctica-satellite-image.shtml
• https://fallmeeting.agu.org/2013/files/2013/12/ColdestPlaceOnEarth.pdf
• https://discoveringantarctica.org.uk/oceans-atmosphere-landscape/atmosphere-weather-and-climate/regional-climate-variation-and-weather
• https://www.havaforum.com/katabatik-ruzgari-nedir/
• http://www.deu.edu.tr/userweb/k.yaralioglu/dosyalar/Analitik_Hiyerarsi_Proses.doc