GÜÇ BAĞIMLILIĞI: BİR KAVRAM ANALİZİ

Yıl 2016, Cilt: 18 Sayı: 2, 125 - 137, 17.12.2016

Emine Şener , F. Ferhat Çetinkaya

Öz

 Bu çalışmada, örgütsel davranış literatüründe üzerinde az durulan örgüt üyeleri arasında güç artırma çabasının bir sonucu olarak ortaya çıkan “güç bağımlılığı” kavramı analiz edilmiştir. Çalışmada güç, örgüt üyelerinin onu elde etme, koruma ve sürdürme amacıyla sergiledikleri davranışlardan hareketle bir tür bağımlılık yapıcı unsur olarak ele alınmıştır. Bu nedenle güç bağımlılığını hazırlayıcı ve tanımlayıcı özellikleri ile bağımlılığın sonuçları ortaya konulmaya çalışılmıştır. Örgütlerde politik davranış ile birlikte açıklanmaya çalışılan güç kavramına bu çalışmada McCleland’ın motivasyon teorisi üzerinden şekillenecek bir bakış açıcı kazandırılmıştır. İnsanları motive eden ihtiyaçlardan biri olarak değerlendirilen gücün, ihtiyaç olarak normal sınırlarının üzerinde algılanmaya başlanmasıyla oluşan tablo (güç bağımlılığı) Walker ve Avant’ın kavram analizi yöntemiyle açıklanmıştır. 

Anahtar Kelimeler

Güç Bağımlılığı, Güç İhtiyacı, McCleland’ın Motivasyon Teorisi, Örgütsel Davranış, Örgütsel Metafor

POWER ADDICTION: A CONCEPT ANALYSIS

Öz

 In this study, a less emphasized issue in the literature of organizational behaviour, the concept of “power addiction” which arises as a result of power boosting efforts among the members of an organization has been analyzed. Throughout the study,of power has been regarded as a kind of addictive element from the point of view that the members of an organization exhibit certain behaviours to obtain, maintain and sustain it. For this reason, the purpose of the study has been to reveal the preparatory and defining features of power addiction as well as its consequences. Taking McCleland’s motivation theory as a basis, the study has also aimed to provide a new perspective for the concept of power addiction, which is often tried to be explained through political behaviour in organisations. The picture that occurs as a result of perceiving power, which is considered as one of the needs that motivate people, beyond its normal limits (power addiction) has been interpreted through Walker and Avant’s concept analysis method. 

Anahtar Kelimeler

Power Addiction, Power Needs, Organizational Behaviour, McCleland's Motivation Theory. Organizational Metaphor

Kaynakça

• Bakan, J. 2007. Şirket: Güç ve Kâr Peşindeki Patolojik Kurum, Çeviri: Rahmi G. Öğdül, İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Baldwin, M.A. 2008. Concept Analysis As A Method Of Inquiry, Nurse Researcher, 15(2):49-58.
• Başaran, İ. E. 2000. Örgütsel Davranış İnsanın Üretim Gücü, Ankara: Feryal Matbaası.
• Becermen, M. 2010. Nietzsche’de “Güç İstemi” Ve Hakikat İlişkisi Üzerine Bir İnceleme, U.Ü. Fen-Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, Yıl: 11, Sayı: 19.
• Camus, A. 2015. Düşüş, İstanbul: Can Yayıncılık.
• Can, N. ve Çelikten, M. 2000. Alt Düzey Personelin Güç Kaynakları Erciyes Üniversitesi Örneği, Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 22, 269-290.
• Canetti, E. 2010. Kitle ve İktidar, İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Carpenter, J. 2008. Metaphors in Qualitative Research: Shedding Light or Casting Shadows? Research in Nursing & Health, 31, 274–282.
• Ceylan, A. ve Demircan, N. 2002. Girişimcilerin Başarı, Güç Ve Yakın İlişki İhtiyaçlarının Kişilik Özellikleriyle İlişkisi Üzerine Düzce Bölgesi’ndeki Kobi’lerde Bir Araştırma, 21. Yüzyılda Kobiler: Sorunlar, Fırsatlar ve Çözüm Önerileri, Doğu Akdeniz Üniversitesi İşletme Fakültesi, www.emu.edu.tr/smeconf/turkcepdf/bildiri_21.pdf.
• Clenney, E. F. 2013. Negotiators at Work: Three Essays on Employee Negotiation Skill Development and Exhibition. Dissertation, Georgia State University. http://scholarworks.gsu.edu/ managerialsci_diss/23.
• Cüceloğlu, D. 1999. Anlamlı ve Coşku Dolu Bir Yaşam İçin Savaşçı, İstanbul: Sistem Yayıncılık.
• Çetin, M. ve Uğur, E. 2009. Örgütsel Kültürün Algılanmasında Metaforların Rolü, Gazi Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi, 28, Bahar, 185-220.
• Çıtak, E. A. Uysal, G. 2012. Kavram Analizi: Eleştirel Düşünme, Hemşirelikte Eğitim ve Araştırma Dergisi, 9 (3): 3-9.
• Daft, R. L. 2015. Örgüt Kuramları ve Tasarımını Anlamak, Çeviri Editörü: Prof. Dr. Ömür N. Timurcanday Özmen, Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
• Dahl, R. A. 1957. The Concept Of Power, Systems Research and Behavioral Science, 2(3): 201–215.
• Dailymail. 2012. Power Really Does Corrupt As Scientists Claim It's As Addictive As Cocaine. http://www. dailymail.co.uk/
• Danışman, A. S. 2015. Metaforların Örgüt Ve Yönetim Araştırmalarındaki Yeri: Ontolojik, Epistemolojik Ve Metodolojik Kabuller Işığında Bir Değerlendirme, KAÜ İİBF Dergisi, 6(9), 45-64.
• Doğan, H. C. , Yaşar, T. ve Ayhan, D. 1984. İşletme ve Yönetim, Ankara: Aslımlar Matbaası.
• Dutton, K. 2015. Olağan Psikopatlar, İstanbul: Cem Duran.
• Eren, E. 2010. Örgütsel Davranış ve Yönetim Psikolojisi, İstanbul: Beta Yayınları.
• Greene, R. ve Elffers, J. 2005. İktidar Güç Sahibi olmanın 48 Yasası, 5. Basım, İstanbul: Altın Kitapları.
• Gündüz, V. 1996. Cehenneme Övgü, 5. Basım, İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Hobbes, T. 1651. Leviathan or the Matter, Forme, & Power of a Common-wealth Ecclesiasticall, McMaster University Archive of the History of Economic Thought.
• Kanter, R. M. 1979. Power Failure in Management Circuits. Harvard Business Review, https://hbr.org/1979/07/power-failure-in-management-circuits.
• Krause, D. E. ve Kearney, E. 2006. The Use of Power Bases in Different Contexts: Arguments for a Context-Specific Perspective, Chester A. Schriesheim and Linda L. Neider (Eds.), Power and Influence in Organizations: New Empirical and Theoretical Perspectives (Volume 5) in Research in Management). Hartford, CT: Information Age Publishing, Inc,
• Lakoff, G. and Johnsen, M. 2003. Metaphors We Live By, London: The University of Chicago Press.
• Lyth, G. M. 2000. Clinical Supervision: a Concept Analysis, Journal of Advanced Nursing, 31(3), 722-729.
• Mahony, D.2008. Wealth&Power Assets or Addictions, http://www.danmahony.com/wpoutline.pdf.
• Manfred, F. R. ve Vries, K. D. 1991. Whatever Happened To The Philosopher-King? The leader's Addition to Power, Journal of Management Studies, 28(4), 339-351.
• Mccleland, D. C. 1982. The Need for Power, Sympathetic Activation and Illness, Motivation and Emotion, 6(1), 31-41.
• Mcclelland, D. C. ve Burnham, D. H. 2003. Power is The Great Motivator, Harvard Business Review Classics, https://hbr.org/2003/01/power-is-the-great-motivator.
• Meşe, İ. 2013. Arno Gruen’in Analizlerinde İnsandaki Yıkıcılığın Sosyo-Patolojik Bir Kaynağı Olarak Aile, Fe Dergi, 5(2), 75-85.
• Milgram, S. 1963. Behavioral Study Of Obedience, The Journal Of Abnormal And Social Psychology, 67(4), 371-378.
• Özdemir, M. 2013. Gazzâlî, Nietzsche Ve Foucault’da Güç-Hakikat İlişkileri Analizi, Turkish Studies International Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic , 8(12) Fall, 989-1008.
• Özkalp, E. ve Kırel, Ç. 2011. Örgütsel Davranış, Bursa: Ekin Basım Yayın Dağıtım.
• Robbins, S. P. ve Decenzo, A. 2013. Yönetimin Esasları, Temel Kavramlar ve Uygulamalar, Ankara: Nobel Yayıncılık.
• Robbins, S. P. ve Judge, T. A. 2013. Örgütsel Davranış, Ankara: Nobel Yay.
• Robertson, I. H. 2012. The Winner Effect: How Power Affects Your Brain, London: Bloomsbury.
• Robertson, I. 2012. Like baboons, our elected leaders are literally addicted to power, http://www.telegraph.co.uk/news/science/9228257/Like-baboons.
• Rousseau, J. J. 2012. Toplum Sözleşmesi, IX. Basım, İstanbul: Türkiye İş Bankası Yayınları.
• Russell, B. 1938. Power, a New Social Analysis. https://archive.org/details/ poweranewsociala022256mbp (Erişim Tarihi: 15.2.2016).
• Russell, B. 2002. İktidar, İstanbul: Cem Yayınevi.
• Sandelowski, M. 1998. Writing A Good Read: Strategies for Re-Presenting Qualitative Data, Research in Nursing & Health, 21, 375–382.
• Sambrook, S. 2008. Critical HRD: A Concept Analysis, Personnel Review, 38(I), 61 – 73.
• Sennett, R. 2014. Otorite, İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Silah, M. 2001. Çalışma Psikolojisi, Ankara: Selim Kitabevi Yayınları.
• Thomas, M.E. 2014. Bir Sosyopatın İtirafları, Göz önünde Saklanarak Geçen Bir Yaşam, Çeviri: Ekin Duru, İstanbul: Say Yayınları.
• Tuulıa, J. A. 2013. A Study Of Emotions In The Family Business Succession, Jyväskylä University School Of Business And Economics, Master’s Thesis.
• Ünsal, A. 2010. Denetim Takdirlerinde Neden-Sonuç Döngü Farklılığı: Kurumsal/Kişisel Denetim, Mali Çözüm, 66, 45-74.
• Xyrichis, A. ve Ream, E. 2008. Teamwork: A Concept Analysis, Journal of Advanced Nursing, 61(2), 232–241.
• Zaleznik, A. 1970. Power and Politics in Organizational Life, Harvard Business Review, May-June, 47-60.