Okuma Güçlüğü Yaşayan Öğrencide Okuma Becerisini Geliştirmeye Yönelik Bir Eylem Araştırması

Yıl 2017, Cilt: 10 Sayı: 2, 320 - 334, 28.04.2017

Reyhan Dinç

Öz

Bu çalışmada, okuma güçlüğü yaşayan bir öğrencinin bu alandaki yetersizliğinin giderilmesi amaçlanmıştır. Bu süreçte disleksi kavram olarak derinlemesine incelenmiştir. Daha sonra okuma güçlüğünün aşılmasına yönelik geliştirilen yöntem ve tekniklerinden yola çıkılarak bu öğrenci için bir okuma programı uygulanmıştır. Araştırmada, Akyol ve Yıldız (2010) tarafından okuma bozukluğu olan bir öğrencinin okuma ve yazma becerisini geliştirmeye yönelik hazırlanan bireyselleştirilmiş okuma programı kapsamında hazırlanan etkinlik ve ölçme araçları kullanılmıştır. Çalışma, 2014-2015 eğitim öğretim yılında Mersin ilinde yer alan özel bir ilkokula devam eden ilkokul ikinci sınıf öğrencisi ile tüm yıla yayılan yirmi dört haftalık bir süreci kapsamaktadır. Çalışmalar hafta içi her gün 40 dakikalık seanslar halinde gerçekleştirilmiştir. Program sonunda uygulanan tekniklerin amacına ulaştığı, öğrencinin endişe düzeyindeki okuma becerisinin serbest düzeye çıktığı ve ona eşlik eden yazma becerisinin önemli ölçüde geliştiği görülmüştür.

Anahtar Kelimeler

okuma, okuma güçlüğü, disleksi, bireysel okuma programı

Action Research about Development of Reading and Writing Skills of Dyslexic Student

Öz

This study aims to eliminate the inability of reading disability of a student having dyslexia. Dyslexia was thoroughly analyzed as a concept throughout this process. Then, a reading program was performed for this student by starting off methods and technics developed to overcome the reading disability. In this study; activity and data instruments, developed in the scope of individualized reading program that was worked out by Akyol and Yıldız (2010) to enhance reading and writing skills of a student having dyslexia, were used. The study involved the four-week period spanning throughout the year with second-year pupils attending at a primary school in 2014-2015 academic years. Surveys have been applied daily throughout 40-minute sessions in every week day. It was seen that at the end of the program, applied techniques reached their target. The student’s reading skill which was on anxiety level has increased the independent level. Moreover, the writing skill which came along with reading skill improved noticeably.

Anahtar Kelimeler

reading, reading disability, dyslexia, individualised reading programme

Kaynakça

• Akyol, H. (2006). Türkçe ilk okuma yazma öğretimi. Ankara: Pegem A Yayınları.
• Akyol, H. (2010). Türkçe öğretim yöntemleri. Ankara: Pegem A Yayınlar.
• Akyol, H. & Yıldız, M. (2010). Okuma bozukluğu olan bir öğrencinin okuma ve yazma becerisinin geliştirilmesine yönelik bir durum çalışması. 9. Ulusal Sınıf Öğretmenliği Eğitimi Sempozyumu’nda sunulmuş bildiri, Elazığ, Türkiye.
• Aşıcı, M. (2005). Okul çağında dil etkinlikler “İlköğretim Yıllarında Okuryazarlık”. İstanbul: Morpa Kültür Yayınları.
• Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorder-IV-TR, (DSM-IV-TR), (2007). Ruhsal bozukluklar tanısal ve sayımsal el kitabı. Dördüncü baskı yeniden gözden geçirilmiş tam metin, Köroğlu, E. (çeviri ed) Amerikan Psikiyatri Birliği, Washington DC, 2000. Ankara: Hekimler Birliği Yayınları.
• Ekiz D., Erdoğan T. & Uzuner F. (2011). Okuma güçlüğü olan bir öğrencinin okuma becerisinin geliştirilmesine yönelik bir aksiyon araştırması. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 11, 111-131.
• Erden, G., Kurdoğlu, F. & Uslu, R. (2002). İlköğretim okullarına devam eden Türk çocuklarının sınıf düzeylerine göre okuma hızı ve yazım hataları normlarının geliştirilmesi. Türk Psikiyatri Dergisi, 13(1), 5-13.
• Everatt, J., Bradshaw M. F., & Hibbard, P. B. (1999). Visual processing and dyslexia. Perception, 28(2), 243-254.
• Ferah, A. (2005). Her yönüyle türkçe ilkokuma yazma. İstanbul: MEB Yayınları.
• Güneş, F. (2007). Ses temelli cümle yöntemi ve zihinsel yapılandırma. Ankara: Nobel Yayınları.
• Orton, S. T. (1925). Word-blindness in school children. Archives of Neurology & Psychiatry, 14(5), 581-615.
• Razon, N. (1982). Okuma güçlükleri. Eğitim ve Bilim, 39 19-29.
• Shaywitz B.A. & Shaywitz S.E. (1989). Learning disabilities and attention disorders. In Swaiman K. F. (Ed.), Pediatric neurology: Principles and practice (857-894) St.Louis: The C.V.Mosby Press.
• Uçgun, D. (2003). Türkçe öğretimi açısından özel öğrenme güçlüğü. Tübar 13 (2). 203-217.
• Uzunkol, E. (2013). Akıcı okuma sürecinde karşılaşılan sorunların tespiti ve giderilmesine yönelik bir durum çalışması. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 9(1),70-83.
• Victor, M. & Ropper A.H. (Ed). (2001). Developmental dyslexia (congenital word blindness). In: Adams and Victor’s principles of neurology. 7. baskı. (628-629). New-York: McGraw-Hill Press,
• Yıldırım, A. & Şimşek, H. (2005). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Kitapevi.
• Yıldız, M. (2013). Yazma güçlüğü (disgrafi) olan bir ilkokul 2. sınıf öğrencisinin el yazısı okunaklılığının geliştirilmesi: Eylem araştırması. Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi,16, 281-230.
• Yılmaz, M. (2006). İlköğretim 3. sınıf öğrencilerinin sesli okuma hatalarını düzeltmede ve okuduğunu anlama becerilerini geliştirmede tekrarlı okuma yönteminin etkisi (Yayımlanmamış doktora tezi). Gazi Üniversitesi, Ankara.