Erken Çocukluk Döneminde Yönetici İşlevlerin Gelişimi ve Değerlendirilmesi ile İlgili Türkiye’de Yapılan Bilimsel Çalışmaların İncelenmesi

Yıl 2019, , 529 - 546, 30.06.2019

Tülay Gül Taşkın Gökçe , Prof. Dr. Adalet Kandır

https://doi.org/10.32709/akusosbil.474618

Cited By: 4

Öz

Çağımızın getirileri
içinde olumlu olduğu kadar bilinçsiz tüketim sonucu olumsuz özellikleri de
yadsınamaz olan dijital kültür etkileri gündemdedir. Gelişmekte olan ülkemizde
hızlı teknolojik değişimlerin etkisiyle büyüyen çocuklar; hızlı tüketen, sabırsız,
tatminsiz bireylere dönüşmektedir. Yönetici
işlevler; yeni karşılaşılan görevleri gerçekleştirmek için gerekli olan
karmaşık bilişsel süreçler olarak tanımlanır. Kritik dönemlerin içinde bulunduğu erken çocukluk dönemi çocukların
yönetici işlevlerinin gelişimi ve değerlendirilmesi açısından değerlidir. Bu
araştırma, erken çocukluk döneminde yönetici işlevlerin gelişimi ve
değerlendirilmesi konusunda bilimsel çalışmaların incelenmesi amacıyla
yapılmıştır. Yapılan araştırmada doküman analizi yöntemi kullanılmıştır. Bu
yöntem, araştırılması planlanan konular hakkında bilgi içeren yazılı
materyallerin analizini kapsar. Araştırmada belirlenmiş bilimsel çalışmalardan;
yüksek lisans ve doktora tezlerine Ulusal Tez Merkezi; makalelere ulusal ve
uluslararası hakemli eğitim dergilerini kapsayan Google Akademik kullanılarak
ulaşılmıştır. Ardından yönetici/yürütücü işlevlerin kapsadığı kavramlardan
belirlenen ‘çalışma belleği, dikkat, dürtü, empati, ketleme, öz düzenleme,
problem çözme, bilişsel esneklik, akıl yürütme’ anahtar kelimeleri ile taramaya
devam edilmiştir. Bu doğrultuda,
2000-2017 yılları arasında yurt içinde yapılmış 34 bilimsel çalışma, araştırma
kapsamına alınmıştır. Ülkemizde yönetici işlevlerin erken çocukluk
dönemindeki gelişimine yönelik az sayıda çalışma göze çarpmaktadır. Özellikle
bu çalışmaların eğitim alanında bilişsel ve duygusal bütünlükte ele alınmadığı
tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Yönetici işlevler, yürütücü işlevler, erken çocukluk dönemi, erken yönetici işlevler, erken yürütücü işlevler

Investigation of the Scientific Studies in Turkey Regarding the Evaluation and Development of Executive Functions in Early Childhood Period

Öz

The effects of the
digital culture are on the agenda as well as the negative effects of
unconscious consumption. Growing children in our developing country due to
rapid technological changes; it turns into fast-consuming, impatient,
unsatisfied individuals. Executive functions; it is defined as the complex
cognitive processes needed to perform the new tasks encountered. Early childhood period in which critical periods are
present is valuable for the development and evaluation of executive functions
of children. The aim of this study is to investigate scientific studies
on the development and evaluation of executive functions in early childhood.
The method of research is document analysis. This method includes the analysis
of written materials with information about the issues planned to be
investigated. Scientific researches determined
in the research; National Thesis Center for master's and doctoral theses; the
articles were obtained by using Google Scholar covering national and
international peer-reviewed educational journals.  Then, scanning
was continued with the keywords ’working memory, attention, impulse, empathy,
inhibition, self-regulation, problem solving, cognitive flexibility, reasoning
tar which are the concepts covered by the executive functions. In this respect, 34 scientific studies conducted in
the country between 2000-2017 were included in the study. In our country, few studies on the development of
executive functions in early childhood stand out. In particular, it has
been determined that these studies are not addressed in cognitive and emotional
integrity in the field of education.

Anahtar Kelimeler

Executive functions, early executive functions, early childhood period

Kaynakça

• Akkaya, S. (2006). Okulöncesi Eğitim Kurumlarında Uygulanan Fen ve Doğa Etkinliklerinin Çocukların Problem Çözme Becerilerine Etkisi Konusunda Öğretmen Görüşleri, Anadolu Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Eskişehir.
• Akkaya Ersan, G. (2014). 60-72 Aylık Çocukların Sosyal Problem Çözme Becerilerinin ve Akran İlişkilerinin İşitsel Muhakeme ve İşlem Becerileri Açısından İncelenmesi, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Konya.
• Aktürk, B. (2012). Understanding the Gestural, Lexical and Grammatical Development of Turkish-Speaking Infants and Toddlers: Validity Study of the Turkish Communicative Development Inventory (TIGE), Koç University Graduate School of Social Sciences, Master’s Thesis, İstanbul.
• Alakoç, D. (2005). Okulöncesi Eğitim Kurumlarında Görev Yapan Öğretmenlerin İletişim ve Problem Çözme Becerilerinin Karşılaştırmalı Olarak İncelenmesi, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Konya.
• Alemdar Coşkun, M. (2016). Problem Çözme Eğitim Programının Anasınıfına Devam Eden Çocukların Problem Çözme Becerileri İle Kişiler Arası Problem Çözme Becerilerine Etkisi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Doktora Tezi, Ankara.
• Arabacı, N. (2011). Anne-Baba-Çocuk İletişimini Değerlendirme Aracı’nın (ABÇİDA) Geliştirilmesi ve Anne-Baba-Çocuk İletişiminin Bazı Değişkenler Açısından İncelenmesi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Doktora Tezi, Ankara.
• Ardilla, A. (2008). On The Evolutionary Origins of Executive Functions, Brain and Cognition, 68: 92-99.
• Arslan, A. (2012). 6 Yaş Grubu Çocuklarda Genel Problem Çözme Becerilerini Değerlendirme Ölçeğinin Geliştirilmesi, Geçerlik ve Güvenirlik Çalışmaları, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Ankara.
• Ata, A. (2015). Factors Effecting Teacher-Child Communication Skills and Self-Efficacy Beliefs: An Investigation on Preschool Teachers, The Graduate School of Social Sciences of Middle East Technical University, Master’s Thesis, Ankara.
• Baddeley, A. ve Hitch, G. J. (2000). Development of working memory: should the pascual-leone and the Baddeley and Hitch models be merged?, Journal of Experimental Child Psychology, 77:128–137.
• Bahçıvan Saydam, R. (2007). Executive Functions in Children With Attention Deficit/ Hyperactivity Disorder, The Graduate School Of Social Sciences Of Middle East Technical University, Doctoral Thesis, Ankara.
• Bal, Ö. (2013). Okul Öncesi Eğitim Kurumlarına Devam Eden 4- 6 Yaş Çocukların Kişilerarası Problem Çözme Becerileri ve Bakış Açısı Alma Becerileri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Ankara.
• Balcı, A. (2018). Araştırmanın Planlanması ve Öneri Hazırlama, İçinde: Sosyal Bilimlerde Araştırma; Yöntem, Teknik ve İlkeler, Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
• Bayrakçı, M. (2007). Okulöncesinde Yaratıcı Drama Etkinliklerinin İletişim Becerilerinin Gelişmesi Üzerindeki Etkisi, Kars Kafkas Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Kars.
• Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün Ö. E., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2016). Bilimsel araştırma yöntemleri, Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
• Corbetta, P. (2003). Social Research; Theory, Methods And Tecniques. London : Sage Publications.
• Daniels, S. ve Peters. D. B. (2015). Yaratıcı Çocuklar Yetiştirmek, (Çev: Ü. Ogurlu ve F. Kaya), Ankara: Eğiten Yayıncılık.
• Demirci, E. (2013). Dikkat Eksikliği Ve Hiperaktivite Bozukluğu Olan Erkek Çocuk Ve Ergenlerin Dürtüsellik, Agresyon, Empati Becerileri İle Serum Oksitosin Düzeylerinin İlişkisi, Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Ve Ergen Psikiyatrisi Anabilim Dalı, Tıpta Uzmanlık Tezi, Kayseri.
• Diamond, A. (2006). The Early Development Of Executive Functions, (Ed: E. Bialystok ve F. I. M. Craik), Lifespan Cognition: Mechanisms Of Change (s. 70-95). Oxford: Oxford University Press.
• Doğru, E. (2010). 3–6 Yaş Grubu Çocukların Müziksel İletişim Boyutları Ölçeği”nin Geliştirilmesi, Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Doktora Tezi, Bolu.
• Erbilgin, D. (2016). Otistik Çocuklarda Dil ve İletişim Becerileri (3-6 Yaş Arası), Dicle Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Diyarbakır.
• Garon, N., Bryson, S. E. ve Smith, I. M. (2008). Executive Function In Preschoolers: A Review Using An İntegrative Framework, Psychological Bulletin, 134(1):31-60.
• Görgülü, F. (2009). Drama Destekli Kubaşık Öğrenme Etkinliklerinin Okul Öncesi 5-6 Yaş Çocuklarının İletişim Becerilerine Etkisi, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Adnan Menderes Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü: Aydın.
• İnci, M.A., Akpınar, Ü. ve Kandır, A. (2017). Dijital Kültür ve Eğitim, Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 37(2):493-522.
• Karakaş, S. ve Karakaş, M. (2000). Multidisciplinary Approach in The Analysis Of Executive Functions: From Cognitive Psychology to Neuroradiology, Journal of Clinical Psychiatry, 3(4): 215-227.
• Karslı, Y. (2015). Bilişsel Esneklik, İki Dillilik ve Üstbilişsel Kararlar Arasındaki Gelişimsel Bağlantılar, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul.
• Kılıç-Çakmak, E., Kukul, V., Çetin, E., Berikan, B., Kandemir, B., Pamukçu, B.S., Taşkın, N. ve Marangoz, M. (2015). 2013 Yılı Eğitim Teknolojileri Araştırmalarının İncelenmesi: AJET, BJET, C&E, ETRD, ETS ve L&I Dergileri. Eğitim Teknolojisi Kuram ve Uygulama, 5(1): 128-160.
• Konca, A.S. (2014). Anaokulu Öğrencilerinin Bilgi ve İletişim Teknolojileriyle Etkileşimi. İnönü Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Malatya.
• Kuleli Sertgil, N. (2011). Bebeklik ve Erken Çocukluk Döneminde Gelişimsel Risk Tespiti İçin Sosyal İletişim Alanı Tarama Testi (SİATT) Norm, Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması, Okan Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul.
• Metin, N. E. (2012). Özel Gereksinimli Çocuklar, (Ed: E. Nilgün Metin), Özel Gereksinimli Çocuklar 1. Ankara: Maya Akademi.
• Mogalakwe, M. (2006). The Use of Documentary Research Methods In Social Research. African Sociological Review, 10(1):221-230.
• Pedro, F. (2006). The New Millennium Learners: Challenging Our Views On ICT and Learning, http://www.oecd.org/dataoecd/1/1/38358359.pdf (Erişim tarihi: 7.01.2018).
• Pennington, B.F. ve Ozonoff, S. (1996). Executive Functions and Developmental Psychopathology , Journal of Child Psychology and Psychiatry, 37:51-87.
• Selcen Gürel, A. (2009). Tourette Sendromu Olan Çocuk ve Ergenlerde Bilişsel Esneklik ve Sosyal Karşılıklılık, Marmara Üniveristesi Tıp Fakültesi Çocuk ve Ergen Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı, Tıpta Uzmanlık Tezi, İstanbul.
• Sormaz, F. & Yüksel, H. (2012). Değişen çocukluk, oyun ve oyuncağın endüstrileşmesi ve tüketim kültürü. Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 11(3):985-1008.
• Sousa, D. A. (2003). How The Gifted Brain Learns, California: Corwin.
• Tarkoçin, S. (2014). Okul Öncesi Eğitim Kurumuna Devam Eden 48-66 Aylık Çocukları Olan Ebeveynlerin Çocukları ile İletişim Kurma Düzeyleri ve Davranış Sorunları Arasındaki İlişkinin İncelenmesi, Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul.
• Temiz, G. (2014). Anne Çocuk İletişim Becerileri Eğitiminin Çocukların Duyguları Tanıma ve İfade Etme Becerilerine Etkisi, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Doktora Tezi, Konya.
• Tuğay İlyasoğlu, N. (2007). Effect of Bilingualism on Inhibitory Control and Theory Of Mind Development, Boğaziçi University Institute of Social Sciences, Master’s Thesis, İstanbul.
• Welsh, M.C., Friedman, S.L., ve Spieker, S.J. (2005). Executive functions in developing children: Current conceptualizations and questions for the future, (Eds: D.Phillips ve K.McCartny), Blackwell handbook of early childhood development, London: Blackwell Publishing.
• Wong, S. S., Jacques, S. ve Zelazo, P. D. (2008). A Preliminary Investigation of the Effects of Emotional Stimuli on 4-year-old Children’s Abstraction and Cognitive Flexibility on the Flexible Item Selection Task (FIST) Journal of Undergraduate Life Sciences, 2(1):34-42.
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2008). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri (5. Baskı). Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Zelazo, P. D. ve Frye, D. (1998). II. Cognitive Complexity and Control: The Development of Executive Function Current Directions in Psychological Science, 7:121–126.
• Aktan Erciyes, A. (2011). Effects of Second Language Exposure in The Preschool Context on First Language Skills and Executive Functions of 4 and 5 Year Olds, Boğaziçi University Institute of Social Sciences, Master’s Thesis, İstanbul.
• Aydın Özdemir, C. A. (2015). A Measure of Conflict İnhibition in Toddlers: The Animal-Vehicle Task, Boğaziçi University Institute of Social Sciences, Master’s Thesis, İstanbul.
• Bahçıvan Saydam, R. (2007). Executive Functions In Children With Attention Deficit/ Hyperactivity Disorder, The Graduate School Of Social Sciences Of Middle East Technical University, Doctoral Thesis, Ankara.
• Börekçi, B. (2017). Okul Öncesi Çocuklarda Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu Belirtilerinin, Davranışsal, Sosyal Problemler, Aile İşlevselliği ve Ebeveyn Tutumları İle İlişkilerinin İncelenmesi, Işık Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul.
• Çelik, C. (2013).Wechsler Çocuklar İçin Zekâ Ölçekleri İle Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu Olan Çocukların Bilişsel Profillerinin İncelenmesi, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Ankara.
• Çelik, H. (2016). Links Between Executive Functions And School Readiness, Özyeğin Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul.
• Çelik, S. (2004). Kentte ve Köyde Yaşamakta Olan 7-9 Yaş Çocuklarının Bellek ve Yönetici İşlevlerinin Karşılaştırılması, Uludağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Bursa.
• Demir, F. E. (2014). Görme Yetersizliğinden Etkilenmiş ve Tipik Gelişim Gösteren Çocukların Sosyal Becerileri ve Yönetici İşlevlerinin Karşılaştırılması, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Ankara.
• Demirci, E. (2013). Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu Olan Erkek Çocuk Ve Ergenlerin Dürtüsellik, Agresyon, Empati Becerileri İle Serum Oksitosin Düzeylerinin İlişkisi, Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Ve Ergen Psikiyatrisi Anabilim Dalı, Tıpta Uzmanlık Tezi, Kayseri.
• Ertuğrul, Z. (2011). Zihin Kuramı, Dil ve Çalışma Belleği Arasındaki Gelişimsel Bağlantılar, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul.
• Etel, E. (2012). Social Competence, Theory Of Mind And Executive Function İn İnstitution-Reared Turkish Preschoolers, Koç University Institute Of Social Sciences, Master’s Thesis, İstanbul.
• Fındık Tanrıbuyurdu, E. (2012). Okul Öncesi Öz Düzenleme Ölçeği Geçerlik Ve Güvenirlik Çalışması, Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Ankara.
• Gültekin Ahçı, Z. (2016). 3-5 Yaş Çocuklarının Soğuk ve Sıcak Yürütücü İşlev Performanslarının Annelerin İskele Kurma Etkinlikleriyle İlişkisi, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Doktora Tezi, Ankara.
• Gümüştaş, F. (2011). Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu Tanısı Alan Çocuk ve Ergenlerde Empatik Yanıt Verebilme, Duygusal Yüz İfadelerinin Tanınması, Empati-Agresyon İlişkisi ve İlaç Tedavisinin Empati Becerileri Üzerine Etkileri, Marmara Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı, Tıpta Uzmanlık Tezi, İstanbul.
• Gündüz, G. (2015). Self- Regulation İn Turkish Preschoolers: Relations With Family Context And Socio - Emotional Competence, Koç University Institute Of Social Sciences, Master’s Thesis, İstanbul.
• Irmak, M Y. (2014). Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu Tanısı Alan Çocuk Ve Ergenlerde Sadece Anne Sütü Alım Sürelerinin Yürütücü İşlevlere Ve Bilişsel Düzeye Etkisinin Değerlendirilmesi, Marmara Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk ve Ergen Ruh Sağlığı Ve Hastalıkları Anabilim Dalı, Tıpta Uzmanlık Tezi, İstanbul.
• Karakelle, S. ve Ertuğrul, Z. (2012). Zihin Kuramı ile Çalışma Belleği, Dil Becerisi ve Yönetici İşlevler Arasındaki Bağlantılar Küçük (36-48 Ay) ve Büyük (53-72 Ay) Çocuklarda Farklılık Gösterebilir Mi?, Türk Psikoloji Dergisi, 27(70):1-21.
• Karateke, B. (2009). 6-12 Yaş Çocuklarının Dikkat Ve Ketleme Görevlerindeki Performans Örüntüleri, Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü,Yüksek Lisans Tezi, Ankara.
• Kayhan, E (2010). A Validation Study For The Childhood Executive Functioning İnventory: Behavioral Correlates Of Executive Functioning, Boğaziçi University Institute Of Social Sciences, Master’s Thesis, İstanbul.
• Korucu, İ. (2014). Executive Function And Effortful Control: Relations With Theory Of Mind And Social Behavior, Koç University Institute Of Social Sciences, Master’s Thesis, İstanbul.
• Leana, M. Z. (2009). Üstün ve Normal Öğrencilerin Yönetici İşlevlerinin ve Çalışma Belleklerinin Değerlendirilmesi Ve İhtiyaçlarına Yönelik Eğitim Programının Uygulanması, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Doktora Tezi, İstanbul.
• Leana-Taşcılar, M. Z. ve Cinan, S. (2012). Üstün Zekalı ve Normal Çocuklarda Yönetsel Fonksiyonlar: Londra Kulesi Testi, Psikoloji Çalışmaları Dergisi, 32:13-30.
• Nazlı Köylü, S. (2010). Yönetici İşlevlere Yönelik Davranış Değerlendirme Envanterinin (YİYDDE) Türkçe Çevirisi, Güvenilirlik Ve Geçerlilik Çalışması, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisan Tezi, İstanbul.
• Özcan, H. (2017). Okul Öncesi Çocukların Ve Ebeveynlerinin Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu Belirtileri Ve Çocuklardaki Bu Belirtilerin Okul Davranışlarına Etkisi, İstanbul Arel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul.
• Özgür Yılmaz, Ç. (2016). 5- 10 Yaş Grubu Çocuklarına Yönelik Çalışma Belleği Ölçeğinin Geçerlik- Güvenirlik Çalışması, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Ankara.
• Öztürk, A. (2004). 4-6 Yaş Çocuklarında Prefrontal Loba Bağlı Bellek Gelişimi, Uludağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Bursa.
• Özyürek, A. (2009). Okul Öncesi Eğitim Kurumuna Devam Eden Altı Yaş Grubu Çocukların Bellek Gelişimine Bellek Eğitiminin Etkisinin İncelenmesi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Doktora Tezi, Ankara.
• Sakarya, G. (2013). Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu Olan ve Olmayan Çocuklarda, Wechsler Çocuklar İçin Zekâ Ölçeği IV Ve Nöropsikolojik Testlerle Ölçülen Yönetici İşlev Bozuklukları Arasındaki İlişkinin İncelenmesi, Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi, Ankara.
• Sezgin, S. A. (2013). 6-8 Yaş Arası Üstün ve Normal Çocukların Yaş, Zekâ ve Duygu Kontrolü-İrade Eğitimi Almış Olma Bağlamında Karşılaştırılması, İstanbul Bilim Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul.
• Şahin, G. ve Arı, R. (2016). Okul Öncesi Çocukların Yürütücü İşlevleri ve Duygu Düzenleme Becerileri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi, Uluslararası Eğitim Bilimleri Dergisi / The Journal Of International Education Science, 3(6):1-9.
• Tuğay İlyasoğlu, N. (2007). Effect Of Bilingualism On Inhibitory Control and Theory Of Mind Development, Boğaziçi University Institute Of Social Sciences, Master’s Thesis, İstanbul.
• Türköz, Y. (2007). Okulöncesi Çocuklarda Bağlanma Örüntüsünün Kişilerarası Problem Çözme ve Açık Bellek Süreçlerine Etkisi, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Doktora Tezi, Ankara.
• Yulaf, Y. (2010). Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu Tanısı Alan Çocuk ve Ergenlerde Yürütücü İşlevlerin Davranışsal ve Nörokognitif Yöntemlerle Değerlendirilmesi, Marmara Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Psikiyatrisi Anabilim Dalı, Tıpta Uzmanlık Tezi, İstanbul.
• Zabcı, N. (2011). Latans (Okul Çağı) Döneminde Çocukların Dürtüsel İşleyiş Özellikleri ve Projektif Testlerin Katkısı, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Doktora Tezi, İstanbul.