Ladd ve Profilet Çocuk Davranış Ölçeği, Akran Şiddetine Maruz Kalma Ölçeği ve Resimli Sosyometri Ölçeği’nin Dört Yaş Türk Çocukları İçin Geçerlik Güvenirlik Çalışmaları

Yıl 2015, Cilt: 17 Sayı: 2, 109 - 129, 08.02.2016

Hülya Gülay Ogelman , Özlem Körükçü , Hatice Erten Sarıkaya Hande Güngör , Ceyhun Ersan

Öz

Bu araştırmada, Ladd ve Profilet Çocuk Davranış Ölçeği (ÇDÖ), Akranların Şiddetine Maruz Kalma Ölçeği (AŞMKÖ) ve Resimli Sosyometri Ölçeği (RSÖ) olmak üzere akran ilişkileri ile ilgili üç ölçme aracının dört yaşındaki Türk çocuklar için geçerlik ve güvenirlik çalışmaları gerçekleştirilmiştir. Araştırmada, Denizli il merkezinde okul öncesi eğitime devam eden dört yaş grubundan ÇDÖ ve AŞMKÖ için 300 çocuk, RSÖ için ise 166 çocuk olmak üzere iki örneklem grubu yer almıştır. Verilerin analizinde, ÇDÖ’nün geçerlik analizlerinde, yapı geçerliği olarak doğrulayıcı faktör analizi ve alt boyutlar arasındaki korelasyon incelenmiştir. İçerik geçerliğinde uzman görüşüne başvurulmuştur. AŞMKÖ ve RSÖ için geçerlik analizlerinden kapsam geçerliği gerçekleştirilmiştir. Üç ölçeğin güvenilirliğini belirlemek için iç tutarlılık katsayısı belirlenmiş, madde analizi işlemleri yapılmış, test-tekrar test güvenirlikleri tespit edilmiştir. Araştırmanın sonuçlarına göre, dört yaş grubu çocuklar için ÇDÖ ve AŞMKÖ’nün geçerli ve güvenilir ölçme araçları olduğu, RSÖ’nün ise geçerli bir ölçme aracı olduğu fakat güvenilir bir ölçme aracı olmadığı belirlenmiştir.

Kaynakça

• Ahonen, L. 2008. In Presence of Risk, What Protective Factors Keep Preschool Children from Displaying Conduct Problems? Unpublished Master Thesis. Sweden: Örebro University.
• Asher, S. R., Singleton, L. C., Tinsley, B. R., and Hymel, S. 1979. A Reliable Sociometric Measure for Preschool Children. Developmental Psychology, 15(4), 443-444.
• Avcıoğlu, H. 2007. Sosyal Becerileri Değerlendirme Ölçeğinin (4–6 yaş) Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 7(2), 87-101.
• Berk, L. E. 2013. Erken Çocuklukta Duygusal ve Sosyal Gelişim, (Çev.) B. Tortamış Özkaya. İçinde: Bebekler ve Çocuklar. Doğum Öncesinden Orta Çocukluğa, (Çev. Ed.) N. Işıkoğlu Erdoğan, (ss. 362-408). Ankara:Nobel Yayıncılık.
• Boivin, M. 2008. Peer Relations. Encylopedia on Early Childhood Development. http://www.child-encyclopedia.com/en-ca/peer-relations-childhood/how-important-is-it.html (Erişim Tarihi: 25.08.2014).
• Büyüköztürk, Ş., Akgün, Ö. E., Özkahveci, Ö. ve Demirel, F. 2004.
• Güdülenme ve Öğrenme Stratejileri Ölçeği'nin Türkçe Formunun Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 4(2), 207-239.
• Chen, D. W., Fein, G. G., Killen, M., and Tam, H. P. 2001. Peer Conflicts of Preschool Children: Issues, Resolution, Incidence, and Age-Related Patterns. Early Education and Development, 12 (4) 523-544, DOI: 10.1207/s15566935eed1204_3.
• Child Development and Parenting Consultations, 2014. Social Development and Peer Relationships. http://www.kelleyabrams.com/social-development-and-peer-relationships-in-young-children.html (Erişim Tarihi. 24.08.2014).
• Dodge, K. A., Lansford, J. E., Burks, V. S., Bates, J. E., Pettit, G. S., Fontaine, R., and Price, J. M. 2003. Peer Rejection and Social Information-Processing Factors inthe Development of Aggressive Behavior Problems in Children. Child Development, 74, 374–393.
• Fabes, R. A., Lynn-Martin, C., and Hanish, L. D. 2009. Children’s Behaviors and Interactions with Peers. In Handbook of Peer Interactions, Relationships, and Groups, (Eds.) Kenneth H. Rubin. New York: The Guilford Press, 45-62.
• Gülay, H. 2008. 5-6 Yaş Çocuklarına Yönelik Akran İlişkileri Ölçeklerinin Geçerlik Güvenirlik Çalışmaları ve Akran İlişkilerinin Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi, Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü,Yayınlanmamış Doktora Tezi, İstanbul.
• Gülay, H. 2010. Okul Öncesi Dönemde Akran İlişkileri, Ankara: Pegem Akademi.
• Güven, Y. ve Işık, B. 2006. Beş Yaş Çocukları İçin Marmara Sosyal Duygusal Uyum Ölçeği’nin (Masdu-5 Yaş) Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. M. Ü. Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 23, 125-142.
• Johnson, C., Ironsmith, M., Snow, C. W., and Poteat, M. 2000. Peer Acceptance and Social Adjustment in Preschool and Kindergarten. Early Childhood Education Journal, 27(4), 207-212.
• Karasar N. 2009. Bilimsel Araştırma Yöntemi, 20. Baskı, Ankara: Nobel Dağıtım.
• Koçyiğit, S. ve Kayılı, G. 2008. Montessori Eğitimi Alan ve Almayan Anaokulu Öğrencilerinin Sosyal Becerilerinin Karşılaştırılması. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 20, 511-516.
• Ladd, G. W. and Kochenderfer-Ladd, B. 2002. Indentifying Victims of Peer Aggression from Early to Middle Childhood: Analysis of Crossprevalance of Victimization and Characteristics of Identified Victims. Psychological Assessment, 14(1), 74- 96.
• Ladd, G. W. and Profilet, S. M. 1996. The Child Behavior Scale: A Teacher-Report Measure of Young Children’s Aggressive, Withdrawn, and Prosocial Behaviors. Developmental Psychology, 32(6), 1008-1024.
• Manaster, H., and Jobe, M. 2012. Supporting Preschoolers’ Positive Peer Relationships. http://www.naeyc.org/yc/files/yc/file/201211/Manaster.pdf (Erişim Tarihi: 24.08.2014).
• Meyer, E. L., Schaffer, B. A., Soto, C. M., Simmons, C. S., Anguiano, R., Brett, J., Holman, A., Martin, J. F., Hata, H. K., Roberts, K. J., Mello, Z. R., and Worrell, F. C. 2011. Factor Structure of Child Behavior Scale Scores in Peruvian Preschoolers. Psychology in the Schools, 48(10), 931-942.
• Oktay, A. 1999. Okul Öncesi Dönemi. İçinde Ana-Baba Okulu. 8. Basım, İstanbul: Remzi Kitabevi.
• Olson, S. L. and Lifgren, K. 1988. Concurrent and Longitudinal Correlates of Preschool Peer Sociometrics: Comparing Rating Scale and Nomination Measures. Journal of Applied Developmental Psychology, 9, 409-420.
• San-Bayhan, P. ve Artan, İ. 2009. Çocuk Gelişimi ve Eğitimi, İstanbul: Morpa Kültür Yayınları