The Effect of the COVID-19 Process on Business Life: The Moderation Role of Big-Five Personality Traits on The Effect of Trust to Organization on Flexible Working

Yıl 2022, , 3237 - 3253, 30.09.2022

Zişan Duygu Alioğulları

https://doi.org/10.29023/alanyaakademik.1035738

Öz

In this study, the effect of employees’s trust to organization on flexible working and the moderating role of big-five personality domains on this relationship has been examined. The research sample consists of 228 employees in call center of a telecommunication firm in Erzurum. The hypotheses included in the research model were tested using SPSS Process Macro. The relations between variables were examined with Correlation Analysis and moderating role of big five personality domains was analyzed by Regression Analysis. According to the results of the study, it was determined that the environment of trust in the organization has a significant effect on the adoption of the flexible working. In thus study, employees’s trust to organization had a positive effect on flexible working and extraversion, openness and conscientiousness dimensions of big-five personality domains was moderating role on this relationship. In light of the findings of the current study, practical and theoretical implications were discussed.

Anahtar Kelimeler

Trust to Organization, Flexible Working, Big-Five Personality Traits.

COVID-19 Sürecinin İş Yaşamına Etkisi: Örgüte Duyulan Güven Algısının Esnek Çalışmaya Etkisinde Beş Faktör Kişilik Özelliklerinin Düzenleyici (Moderatör) Rolü

Öz

Bu çalışmada, çalışanların örgütlerine duydukları güvenin esnek çalışma üzerindeki etkisi ve beş faktör kişilik değişkeninin bu ilişkideki düzenleyici rolü incelenmiştir. Araştırmanın örneklemini Erzurum ilindeki bir telekominikasyon firmasının çağrı merkezinde çalışan 228 işgören oluşturmaktadır. Araştırma modelinde yer alan hipotezler SPSS Process Macro analizi ile test edilmiştir. Değişkenler arasındaki ilişkiler korelasyon analizi ile beş faktör kişiliğin düzenleyici etkisi ise regresyon analizi ile test edilmiştir. Araştırma sonuçlarına göre, esnek çalışma modelinin benimsenmesinde örgütlerdeki güven ortamının önemli etkisinin bulunduğu tespit edilmiştir. Çalışmada, çalışanların örgütlerine duydukları güvenin esnek çalışma üzerinde olumlu yönde etkisi olduğu ve beş faktör kişilik özelliklerinden dışa dönüklük, deneyime açıklık ve sorumluluğun bu ilişkide düzenleyici rolü bulunduğu görülmüştür. Elde edilen bulgular ışığında uygulamaya ve yazına yönelik öneriler ortaya konulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Örgüte Güven, Esnek Çalışma, Beş Faktörlü Kişilik.

Kaynakça

• Aktay, N. (1999). İş Hukukunda Esneklik Kavramının Ortaya Çıkışı ve Esneklik Uygulamaları. MESS Mercek Dergisi, Temmuz Özel Sayısı, 53-61.
• Albion, M. J. (2004). “A Measure of Attitudes Towards Flexible Work Options”. Australian Journal of Management, 29(2), 275-294.
• Arasteh, H., Enayati, T., Zameni, F., & Khademloo, A. (2012). Entrepreneurial Personality Characteristics of University Students: A Case Study. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 46, 5736-5740.
• Asiltürk, T. (2011). A Tipik Istihdam: Part-Ti̇me Çalışma (Yayınlanmış Doktora Tezi). İstanbul: Marmara Üniversitesi.
• Barrick, M. R. and Mount, M. K. (1991). The Big Five Personality Dimensions and Job Performance: A Meta‐Analysis. Personnel Psychology, 44(1), 1-26.
• Becker, F., Quinn, K. L., Rappaport, A. J., & Sims, W. R. (1993). New Working Practices: Benchmarking Flexible Scheduling, Staffing, and Work Location in An International Context. Workscape 21: The Ecology of New Ways of Working. Cornell University: International Workplace Studies Program.
• Brower, H. H., Schoorman, F. D., & Tan, H. H. (2000). A Model of Relational Leadership: The Integration of Trust and Leader–Member Exchange. The Leadership Quarterly, 11(2), 227-250.
• Callaway, P. L. (2006). Relationship Between Organizational Trust and Job Satisfaction: An Analysis in The U.S. Federal Work Force (Yayımlanmamış Doktora Tezi). U.S.A: Capella University.
• Caspi, A., Roberts, B. W., & Shiner, R. L. (2005). Personality Development: Stability and Change. Annu Rev. Psychol., 56, 453-484.
• Çelik, S. (2007). Türkiye İşgücü Piyasasının Esnekliği ve Esnek Çalışma Önündeki Engeller. (Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı Türkiye İş Kurumu Genel Müdürlüğü Uzmanlık Tezi). Ankara
• Çolak, H. E. E., Yıldırım, Ş. S., & Esen, Ü. B. (2018). Çalışanların Yalan Söyleme Eğilimi ve Üretkenlik Karşıtı Davranışları Arasındaki İlişkide Kişiliğin Düzenleyici Rolü. Kastamonu Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 20(2), 76-95.
• Demir, S., & Dalkılıç, O. S. (2021). Algılanan Aşırı Nitelikliliğin Örgütsel Sinizme Etkisinde Kişilik Özelliklerinin Düzenleyici Rolünü Belirlemeye Yönelik Bir Araştırma. Yönetim ve Ekonomi Dergisi, 28(2), 399-419.
• Gilbert, J. A., & Tang, T. L. P. (1998). An Examination of Organizational Trust Antecedents. Public Personnel Management, 27(3), 321-338.
• Gosling, S. D., Rentfrow, P. J., & Swann Jr, W. B. (2003). A Very Brief Measure of The Big-Five Personality Domains. Journal of Research in Personality, 37(6), 504-528.
• Gürbüz, S., & Şahin, F. (2016). Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Hair, J. F., Black, W., Anderson, R., Babin, B. R. ve Tahtam, R. L. (2006). Multivariate Data Analysis with Readings. London: Mcmillan Book Company.
• Huff, L., & Kelley, L. (2003). Levels of Organizational Trust in İndividualist Versus Collectivist Societies: A Seven-Nation Study. Organization Science, 14(1), 81-90.
• İstanbul Barosu (2002). İş Hukukuna İlişkin Sorunlar ve Çözüm Önerileri 2000 Yılı Ekim Toplantısı (05, 06, 07 Ekim 200). İstanbul: Çalışma Hayatında Esneklik ve İş Hukukuna Etkileri, İstanbul: İstanbul Barosu Yayınları.
• Kaiseler, M., Polman, R. C., & Nicholls, A. R. (2012). Effects of the Big Five Personality Dimensions on Appraisal Coping, and Coping Effectiveness in Sport. European Journal of Sport Science, 12(1), 62-72.
• Kotter, J. P. & Schlesinger, L. A. (1979). Choosing for Change. Harvard Business Review, 106-114.
• Kördeve, M. (2016). Esnek Çalışma Uygulamalarının Örgütsel Bağlılıkla İlişkisi: Demografik Değişkenlere Göre Sağlık Sektöründe Sağlık Profesyonelleri Harici Personel Üzerinde Bir Uygulama (Doktora Tezi). Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Kramer, R. M. (1999). Trust and Distrust in Organizations: Emerging Perspectives, Enduring Questions. Annual Review of Psychology, 50(1), 569-598.
• Küçük, B., & Günaydın, C. (2021). Lider ile Örgüt Düzeyindeki Güven Duygusunun Yenilikçi İş Davranışı Üzerindeki Etkisi: Değişime Direncin Rolü. International Journal of Management Economics & Business Dergisi, 17(2), 540-576.
• Lounsbury, J. W., Loveland, J. M., Sundstrom, E. D., Gibson, L. W., Drost, A. W., & Hamrick, F. L. (2003). An Investigation of Personality Traits in Relation to Career Satisfaction. Journal of Career Assessment, 11(3), 287-307.
• McCauley, D. P., & Kuhnert, K. W. (1992). A Theoretical Review and Empirical Investigation of Employee Trust in Management. Public Administration Quarterly, 17, 265-284.
• McCrae, R. R., & Costa, P. T. (1991). Adding Liebe und Arbeit: The Full Five-Factor Model and Well-Being. Personality and Social Psychology Bulletin, 17(2), 227–232.
• McCrae, R. R., & John, O. P. (1992). An Introduction to The Five‐Factor Model and Its Applications. Journal of Personality, 60(2), 175-215.
• Rogier, S. A. & Padgett, M. Y. (2004). The Impact of Utilizing a Flexible Work Schedule on The Perceived Career Advancement Potential of Women. Human Resource Development Quarterly, 15(1), 89-106.
• Sargut, A. S. (2010). Kültürler Arası Farklılaşma ve Yönetim (3. Bsk). Ankara: İmge Kitabevi.
• Scandura T., Melenie, J. & Lankau, J. (1997). Relationships of Gender, Family Responsibility and Flexible Work Hours to Organizational Commitment and Job Satisfaction. Organizational Behaviour, 18(4), 377-391.
• Sharafizad, F., Paull, M., & Omari, M. (2011). Flexible Work Arrangements: Accessibility in a University Environment. Australian Universities' Review, 53(2), 43-49.
• Smith, E. E., Atkinson, R. L., Fredrickson, B., Hilgard, E. R., Nolen-Hoeksema, S., & Loftus, G. (2003). Atkinson & Hilgard's introduction to psychology. Wadsworth Publishing Company.
• Tekin, Ö. A. (2012). Yabancılaşma ve Beş Faktör Kişilik Özellikleri Arasındaki İlişkiler: Antalya Kemer’deki Beş Yıldızlı Otel Işletmeleri Çalışanları Üzerinde Bir Uygulama. (Yayımlanmış Doktora Tezi). Antalya: Akdeniz Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• TİSK (1994). Çalışma Hayatında Esneklik. Ankara: TİSK İnceleme Yayınları.
• Tokgöz, E., & Seymen, O. A. (2013). Örgütsel Güven, Örgütsel Özdeşleşme ve Örgütsel Vatandaşlik Davranişi Arasindaki Ilişki: Bir Devlet Hastanesinde Araştirma. Öneri Dergisi, 10(39), 61-76.
• Wong, P. Y., Bandar, N. F., ve Saili, J. (2017). Workplace Factors and Work-Life Balance Among Employees in Selected Services Sector. International Journal of Business and Society, 18(4), 677-684.
• Yorğun, S. (2020). Covid-19 Salgını’nın Sosyal Politikalara Etkileri. Dilek Demirbaş, Veysel Bozkurt ve Sayım Yorğun (Edit.). İçinde: Covid-19 Pandemisinin Ekonomik, Toplumsal ve Siyasal Etkileri (ss. 100-113). İstanbul: İstanbul Üniversitesi Yayınevi.
• Zohar, D. (2010). Thirty Years of Safety Climate Research: Reflections and Future Directions. Accident Analysis & Prevention, 42(5), 1517-1522.