Protean Career Preferences of University Employees: An Investigation in Terms of Time Use Tendency and Personal Traits

Yıl 2021, Cilt: 5 Sayı: 1, 1 - 20, 26.01.2021

Volkan Öngel , Hasan Sadık Tatlı , Gökten Öngel , Murat Süslü

https://doi.org/10.29023/alanyaakademik.824945

Cited By: 1

Öz

Üniversite Çalışanlarının Çok Yönlü Kariyer Tercihleri: Zaman Kullanım Eğilimi ve Kişilik Özellikleri Açısından Bir İnceleme

Öz

Araştırmanın amacı, vakıf yükseköğretim kurumlarındaki akademik ve idari personellerin çok yönlü kariyer eğilimlerinde kişilik özelliklerinin ve zaman kullanım eğilimlerinin rolünün tespit edilmesidir. Araştırma kapsamında İstanbul’da yer alan üç vakıf yükseköğretim kurumundaki 387 personelden veri toplanmıştır. Araştırma sonucunda, akademik personeller ve idari personellerin demografik özelliklerinin kişilik özellikleri ve çok yönlü kariyer açısından anlamlı farklılıklar meydana getirdiği tespit edilmiştir. Çalışanların zaman kullanım eğilimleri ile çok yönlü kariyer eğilimleri arasında anlamlı bir ilişki olmadığı tespit edilmiştir. Çalışanların kişilik özellikleri ile çok yönlü kariyer eğilimleri arasında ise düşük düzeyde ilişki olduğu tespit edilmiştir. Zaman kullanım eğilimi ve kişilik özellikleri arasında ise düşük düzeyde ilişkiler tespit edilmiştir. Son olarak çalışanların kişilik özelliklerinin A ya da B tipi olarak dağılmadığı, polikronik zaman kullanım eğilimlerinin yüksek olduğu ve çok yönlü kariyere olumlu yaklaştıkları tespit edilmiştir

Anahtar Kelimeler

A-B Tipi kişilik, polikronik, monokronik, Çok yönlü kariyer, Zaman kullanım eğilimi

Kaynakça

• ARNDT, A., ARNOLD, T.J. ve LANDRY, T.D., (2006). “The Effects of Polychromic-Orientation Upon Retail Employee Satisfaction and Turnover”, Journal of Retailing 82: 319–330.
• ARTHUR, M.B., HALL, D.T. ve LAWRENCE, B.C. (1989). “Generating New Directions in Career Theory: The Case for A Transdisciplinary Approach”, Ed. M.B. Arthur, D.T. Hall ve B.C. Lawrence, The Handbook of Career Theory, New York: Cambridge University, 7-25.
• AYDOĞAN, A. (2005). “Şehir ve Cemiyet”. İz Yayıncılık, İstanbul.
• BARUCH, Y. ve OSENSTEIN, E. (1992). “Human Resource Management in Israeli Firms: Planning and Managing Careers in High-Technology Organizations”, The International Journal of Human Resource Management, 3(3): 477-495.
• BLUEDORN, A. C., KALLIATH, T. J., STRUBE, M. J. ve MARTIN, G. D. (1999). “Polychronicity and the Inventory of Polychronic Values (IPV) The Development of An Instrument to Measure A Fundamental Dimension of Organizational Culture”. Journal of managerial psychology, 14(3/4): 205-231.
• BRISCOE, J. P. HALL, D. T. ve DEMUTH, R. L. F. (2006). “Protean and Boundaryless Careers: An empirical Exploration”, Journal of Vocational Behavior, 69 (1): 30–47.
• BRISCOE, J.P. ve HALL, D.T. (2006). “The Interplay of Boundaryless and Protean Careers: Combinations and Implications”, Journal of Vocational Behavior, 69: 4-18.
• CONTE, J. M. ve GINTOFT, J. N. (2005). “Polychronicity, Big Five Personality Dimensions, and Sales Performance”, Human Performance, 18(4): 427-444.
• CONTE, J. M., ve JACOBS, R. R. (2003). “Validity Evidence Linking Polychronicity and Big Five Personality Dimensions to Absence, Lateness, and Supervisory Ratings of Performance”. Human Performance, 16: 107–129.
• ÇALIK, T. ve EREŞ, F. (2006). “Kariyer Yönetimi Tanımlar, Kavramlar, İlkeler”, Gazi Kitabevi, Ankara.
• DALGIÇ, A., ve TÜRKOĞLU, N. (2018). “Otel Çalışanlarının İş Becerikliliği ve Polikronisite Eğilimlerinin İşten Ayrılma Niyetleri Üzerine Etkisi”, SETSCI Conference Indexing System, 3: 787-794.
• DIRENZO, M.S. GREENHAUS, J.H. ve WEER, C.H. (2015). “Relationship Between Protean Career Orientation and Work–Life Balance: A Resource Perspective”, Journal of Organizational Behavior, 36: 538-560.
• ERDEM, R., YILDIRIM, H.H., ATİLLA, G., ve OKSAY, A. (2009). “Hastane Çalışanlarının Kişilik Özellikleri ve Zamanı Kullanma Biçimleri”, Hacettepe Sağlık İdaresi Dergisi, 12(2): 105-120.
• ERDOĞMUŞ, N. (2003). “Kariyer Geliştirme Kuram ve Uygulama”, Nobel Yayın Dağıtım, Ankara.
• FREI, R. L., RACICOT, B. ve TRAVAGLINE, A. (1998). “The Impact Of Monochronic And Type A Behavior Patterns On Research Productivity And Stress”, Journal of Managerial Psychology, 14(5): 374-387.
• FRIEDMAN, M. ve ROSENMAN, R. H. (1974). “Type A Behavior and Your Heart”. NY: Fawcett Books.
• GÖKDENİZ, İ. ve MERDAN, E. (2011). “Kişilik ile Kariyer Seçimi Arasındaki İlişkinin İncelenmesi”, Aksaray Üniversitesi İİBF Dergisi, 3(2): 23-36.
• GÜMÜŞTEKİN, G. E. ve GÜLTEKİN, F. (2009). “Stres Kaynaklarının Kariyer Yönetimine Etkileri”, Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 23: 147-158.
• HAIR, J. F., BLACK, W. C., BABIN, B. J. ve ANDERSON, R. E. (2014). “Multivariate Data Analysis”. 7. Ed. Pearson Education Limited.
• HALL, D. T. (1996). “Protean Careers of the 21st Century”, Academy of Management Executive, 10: 8-16.
• HALL, D. T. (2004). “The Protean Career: A Quarter-century Journey”, Journal of Vocational Behavior, 65(1): 1–13.
• HERRMANN, A. HIRSCHI, A. ve BARUCH, Y. (2015). “The Protean Career Orientation as Predictor of Career Outcomes: Evaluation of Incremental Validity And Mediation Effects”, Journal of Vocational Behavior, 88: 205-214.
• INKSON, K. (2006). “Protean and Boundaryless Career as Metaphors”, Journal of Vocational Behaviour, 69(1): 48-63.
• JANG, J. ve GEORGE, R. T. (2012). “Understanding The Influence of Polychronicity on Job Satisfaction and Turnover Intention: A Study Of Non-Supervisory Hotel Employees”, International Journal of Hospitality Management 31: 588– 595.
• KALE, E. ve ÖZER, S. (2012). “İşgörenlerin Çok Yönlü ve Sınırsız Kariyer Tutumları: Hizmet Sektöründe Bir Araştırma”, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İİBF Dergisi, 7(2): 173-196.
• KANTROWITZ, T. M. DARRIN M. GRELLE, JAMES C. BEATY ve MARK B. WOLF (2012). “Time is Money: Polychronicity as a Predictor of Performance Across Job Levels”, Human Performance, 25(2): 114-137.
• KARLBERG, L., KRAKAU, I., SJÖDÉN, P. O. ve UNDÉN, A. L. (1997). “Psychometric Properties of A Brief Self-Report Type: A Questionnaire for Use in Primary Health Care”. Scandinavian Journal of Primary Health Care, 15(1): 52-56.
• KASPI-BARUCH, O. (2016). “Motivational Orientation as a Mediator in The Relationship Between Personality and Protean And Boundaryless Careers”, European Management Journal, 34(2): 182-192.
• KOÇAK, O., ETİ, S., ve GÜRSOY, G. (2017). “A ve B Kişilik Tipine Sahip Kamu ve Özel Sektör Çalışanlarının Kişilik Tiplerinin İncelenmesi: Yalova Örneği”, HAK-İŞ Uluslararası Emek ve Toplum Dergisi, 6(15): 380-397.
• KURTULUŞ, K. (2014). “Araştırma Yöntemleri”, Türkmen Kitapevi, İstanbul.
• LINDQUIST, J. D., ve SCARBOROUGH, C. K. (2007). “The Polychronic-Monochronic Tendency Model: Pmts Scale Development and Validation”, Time & Society, 16(2/3):269-301.
• MOORHEAD, G. ve GRIFFIN, R., W. (1992). “Organizational Behavior”, Houghton Mifflin Company, Boston.
• NEGRU-SUBTIRICA, O. ve POP, E. I. (2016). “Foreshadowıng Identities: The Relation Between Achievement Goals and Educational Identity in A Sample of Romanian Emerging Adults”. Cognitie, Creier, Comportament/Cognition, Brain, Behavior. 17(1): 1-14.
• PAKSOY, M., HIRLAK, B. ve BALIKÇI, O. (2017).“Sınırsız ve Çok Yönlü Kariyer Tutumlarının Bazı Demografik Özellikler Açısından İncelenmesi: Adana Örneği”, Javstudies, 3(2): 277-292 (ISSN:2149-8598).
• RASTGAR, A. A., EBRAHIMI, E. ve HESSAN, M. (2014). “The Effects of Personality on Protean and Boundaryless Career Attitudes”, International Journal of Business Management and Economics, 1(1): 1-5.
• REDONDO, R. SPARROW, P. HERNÁNDEZ-LECHUGA, G. (2019). The Effect of Protean Careers on Talent Retention: Examining The Relationship Between Protean Career Orientation, Organizational Commitment, Job Satisfaction and Intention to Quit for Talented Workers. The International Journal of Human Resource Management, 1-24.
• SCARBOROUGH, K. C. ve LINDQUIST, J. D. (1998). “Time Management and Polychronicity: Comparisons, Contrasts, and Insights for The Workplace”, Journal of Managerial Psychology 14(3/4): 288-312.
• SCHEIN, E.H. (1992). Organizational Culture and Leadership, 2nd, San Francisco: Jossey-Bass.
• SEYMEN, O. A. (2004). “Geleneksel Kariyerden, Sınırsız ve Dinamik/Değişken Kariyere Geçiş: Nedenleri ve Sonuçları Üzerine Yazınsal Bir İnceleme”, Uludağ Üniversitesi İktisadi Ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 23(1): 79-114.
• SUVACI, B. ve PAŞAOĞLU BAŞ, D. (2018). “Banka Çalışanlarının Çok Yönlü ve Sınırsız Kariyer Tutumları”, Çankırı Karatekin Üniversitesi İktisadi Ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 8(1): 113-140.
• ŞAHİN, N. H., BASIM, H. N. ve AKKOYUN, N. (2011). “A-Tipi Kişilik ve Stres İlişkisinde Üç Önemli Bileşen: Öfke, Etkisiz Başa Çıkma VE İş Saplantısı”, Türk Psikoloji Dergisi, 26(68): 31-44.
• TAŞ, M. A. ve ÖZMEN, M. (2019). “Kişilik Tipi ile Kariyer ve Akademik Desteğin Kariyer Uyum Yeteneklerine Etkisi: Bir Saha Araştırması”. OPUS–Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 14(20): 333-370.
• TAYMUR İ, ve TÜRKÇAPAR M. H. (2012). “Kişilik: Tanımı, Sınıflaması ve Değerlendirmesi”. Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar 4: 154-177.
• TOKAT, B., KARA, H. Ve KARA, M.Y. (2013). “A-B Tipi Kişilik Özelliklerine Sahip İşgörenlerin Olası Bir Örgütsel Değişime Yatkınlıklarının Araştırılması”, Turkish Studies, 8(8): 1973-1988.
• ZEL, U. (2001). “Kişilik ve Liderlik”, Seçkin Yayınları, Ankara.