Muhasebe ve Yönetim Kültürü İlişkisi: Mermer Sektöründe Bir Uygulama

Yıl 2021, Cilt: 5 Sayı: 2, 971 - 998, 31.05.2021

Ali Apalı

https://doi.org/10.29023/alanyaakademik.834213

Öz

Küreselleşme olgusu, ekonomik, sosyal, siyasal alanlarda yaşanan gelişmeler ve her toplumun farklı kültürel özelliklere sahip oluşu işletmelerin yönetim anlayışlarını ve yönetim kararlarını etkilemektedir. İşletmelerin faaliyetlerini sürdürdükleri alanlarda belirlemiş oldukları amaçlara ulaşabilmeleri, sürdürülebilirlik ve rekabetçiliklerini sağlayabilmeleri için işletme yönetimi ile alakalı alınacak kararlarda muhasebe bilgilerinden faydalanmalarının önemi büyüktür. Çalışma kapsamında işletme yöneticilerinin muhasebeden beklentilerinin neler olduğu, muhasebenin yönetim kararlarına katkı düzeyi, işletme yönetimi kararlarında muhasebenin rolünün neler olduğu belirlenmeye çalışılmıştır. Bu nedenle Isparta ve Burdur illerinde basit tesadüf örneği yöntemi ile belirlenen 47 adet mermer üretim işletmesi sahipleri ve profesyonel yöneticilerine anket uygulanmıştır. Analizler sonucunda işletmelerde muhasebe birimlerinin muhasebenin fonksiyonlarını eksiksiz bir şekilde yerine getirdiği ve muhasebe bilgilerinin çeşitli kullanım alanlarının olduğu sonucuna ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Yönetim, Kültür, Yönetim Kültürü, Muhasebe, Karar Alma

Accounting and Management Culture Relationship: An Application in the Marble Sector

Öz

The phenomenon of globalization, developments in economic, social and political fields, and the fact that each society has different cultural characteristics affects the management concepts and management decisions of the enterprises. It is important for enterpries to make use of accounting information in decisions to be taken in relation to business management in order to achieve their goals in their areas of activity, and to ensure their sustainability and competitiveness. Within the scope of study, it has been tried to determine what business managers expect from accounting, the level of contribution of accounting to management decisions, and what role of accounting is in business management decisions. For this reason, a survey was administered to 47 marble production enterprises owners and professional managers determined by the simple random sample method in Isparta and Burdur provinces. As a result of analysis, it was concluded that the accounting units in the enterprises fulfill the functions of accounting completely and that the accounting information has various uses.

Anahtar Kelimeler

Management, Culture, Management Culture, Accounting, Decision Making

Kaynakça

• AKGÜN, İ. A. ve KILIÇ, S. (2013). “Muhasebe Bilgi Sisteminin İşletme Yönetiminin Etkinliği Üzerindeki Etkisi, Yönetim ve Ekonomi Dergisi”, 20(2): 21-36.
• ALAGÖZ, A., ÖGE, S. ve KOÇYİĞİT, N., (2013). “Muhasebe Bilgi Sistemi ve Karar Destek Sistemleri İlişkisinin Yönetsel Karar Alma Faaliyetlerine Etkisi”, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 30: 27-40.
• ALTUNTAŞ, G. (2014). İşletme Yönetimi E-Kitap, İstanbul Üniversitesi Açık ve Uzaktan Eğitim Fakültesi, İstanbul.
• ATALAY, A. (2019). KOBİ’lerde Karar Alma Süreçlerinde Muhasebe Bilgi Sisteminin Etkinliği Üzerine Bir Araştırma: Sivas OSB Örneği, Yüksek Lisans Tezi, Sivas Cumhuriyet Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sivas.
• BAYRAKTAROĞLU, H., SARITAŞ, A. ve KALKAN, A. (2015). “KOBİ’lerde Yöneticilerin Muhasebe Bilgi Sistemini Kullanım Düzeylerinin Araştırılması: Burdur İlinde Bir Uygulama”, Finans Politik & Ekonomik Yorumlar, 52(606): 9-21.
• ÇİDEM, İ. (2013). Muhasebe Bilgi Sisteminin Etkinliği: Küçük ve Orta Büyüklükte İşletmeler Üzerine Bir Araştırma, Yüksek Lisans Tezi, Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kayseri.
• DEMİR, Ö. ve GÜL, M. (2015). “Üretim yapan KOBİ’lerde Karar Sürecine Muhasebe Bilgi Sisteminin Etkileri: TRB1 Bölgesinde Yapılan Bir Araştırma”, Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 25(2): 171-191.
• DOĞAN, M., AĞCA, V. ve KARAYEL, M. (2016). “Türkiye’de CEO Değişimine Etki Eden Faktörler ve Değişiminin Finansal Performans Üzerindeki Etkisi”, Business and Economics Research Journal, 7(2): 15-27, DOI: 10.20409/berj.2016217493.
• EMHAN, A. (2007). “Karar Verme Süreci Ve Bu Süreçte Bilişim Sistemlerinin Kullanılması”, Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 6(21): 212-224, ISSN: 1304-0278.
• ERCAN, C. (2017). “KOBİ’lerde Yöneticilerin Muhasebe Bilgi Düzeylerinin Araştırılması: Kilis organize Sanayi Bölgesi Örneği”, Manisa Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 15(2): 309-328, DOI: 10.18026/cbayarsos.324136
• ERKENEKLİ, M. (2013). “Toplumsal Kültür Araştırmaları İçin Değer Merkezli Bütünleşik Bir Kültür Modeli Önerisi”, Savunma Bilimleri Dergisi, 12(1): 147-172, ISSN: 1303-6831.
• EROL, M. (2007). “Muhasebe Meslek Elemanlarının Sundukları Hizmetlerin Mükellefleri Tatmin Eden Özelliklerini Belirlemeye Yönelik Ampirik Bir Çalışma”, Selçuk Üniversitesi Karaman İktisadi Ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 12: 244-252.
• ESMERAY, A. ve BULUŞ DAĞLI, Ö. (2017). “Küçük ve Orta Ölçekli İşletmelerde (KOBİ) Muhasebe Bilgi Sistemi: Kayseri’de Faaliyet Gösteren İşletmeler Üzerine Bir Araştırma”, İşletme Araştırmaları Dergisi, 9(4): 748-769, DOI: 10.20491/isarder.2017.356
• FIRAT, H. (2012). İnovasyon Yönelimli Yönetim Kültürü Tasarımı; Türkiye Kalkınma Ajansları İçin Model Önerisi, Doktora Tezi, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Çanakkale.
• GENÇ, N. (2013). Meslek Yüksek Okulları İçin Yönetim ve Organizasyon, Seçkin Yayıncılık, 3. Baskı, Ankara.
• HATUNOĞLU, Z., AKPINAR, Y. ve ÇELİK, A. (2013). “KOBİ’lerin Yönetiminde Muhasebe Bilgi Sisteminin Önemi: Gaziantep ve Kahramanmaraş Örneği”, Niğde Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 6(2): 307-322.
• Isparta Ticaret ve Sanayi Odası (ITSO). http://www.itso.org/ (Erişim Tarihi: 04.03.2020).
• İSKENDER, V. H. (2019). Yeni Kamu Yönetimi Anlayışının İçişleri Bakanlığı Taşra Teşkilatı Yönetim Kültürüne Etkisi, Yüksek Lisans Tezi, Karabük Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Karabük.
• İstanbul Maden İhracatçıları Birliği (İMİB). http://www.imib.org.tr/ (Erişim Tarihi: 03.03.2020).
• KALMIŞ, H. ve DALGIN, B. (2010). “Muhasebe Bilgilerinin Karar Almada Kullanımının Önemi ve Çanakkale’de Faaliyet Gösteren Sanayi İşletmelerinde Bir Uygulama”, Muhasebe ve Finansman Dergisi, 46: 112-128.
• KAYGUSUZOĞLU, M. ve ULUYOL, O. (2011). “İşletme Yöneticilerinin Muhasebe Bilgilerini Kullanım Düzeyinin Araştırılması ve Adıyaman Uygulaması”, Yönetim Bilimleri Dergisi, 9(2): 297-320.
• KURT, N. (2002). Türkiye’de Yönetim Kültürü ve Mahalli İdarelerin Gelişimine Etkisi, Doktora Tezi, Sakarya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sakarya.
• Küçük ve Orta Büyüklükteki İşletmelerin Tanımı, Nitelikleri ve Sınıflandırılması Hakkında Yönetmelik, Yayınlandığı Resmi Gazete Tarihi: 18.11.2005, No: 25997.
• MİZRAHİ, R. (2011). “KOBİ’lerde Muhasebe Bilgi Sisteminin Etkin kullanımı Üzerine Bir Araştırma”, Organizasyon ve Yönetim Bilimleri Dergisi, 3(2), ISSN: 1309-8039.
• NAKTİYOK, A. (2003). “Yönetici Değerleri ve Pazar Yönlülük Bir Uygulama”, Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 20: 95-116.
• ÖZ, Y. ve YAVUZ, H. (2015). İşletme Yönetiminin Aldığı Kararlarda Muhasebe Bilgi Sisteminin Önemi ve Etkisi: Küçük ve Orta Ölçekli İşletmelerde Bir Araştırma, Cumhuriyet Üniversitesi İktisadi Ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 16(1): 227-246.
• ÖZMEN, A. (2012). Yeni Kamu Yönetimi Anlayışının Türkiye’de Yönetim Kültürüne Etkisini Ölçmeye Yönelik Bir Alan Araştırması, Doktora Tezi, Sakarya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sakarya.
• SAVSAR, C. (2005). Küçük ve Orta Ölçekli İşletmelerde (KOBİLER) Muhasebe Bilgi Sistemlerinin Yeri ve Önemi, Çorum İlindeki Kobi’lerde Tanımlayıcı Bir Araştırma, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• ŞENEL, F. (2008). Şirket Birleşmeleri ve Satın Almalarda Bir Yönetim Sorunu: Kültürel Entegrasyon Üzerine Bir Uygulama, Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Konya.
• TANER, B., DALGEÇ KORUKOĞLU, A. ve SUSMUŞ, T. (2001). Muhasebe Mesleğinin Müşterileri Durumunda Bulunan Kesimlerin Muhasebe Mesleğinden Beklentileri: İzmir İli Uygulaması, Yirmibirinci Yüzyılda Türk Muhasebe Mesleğinin Vizyonu ve Misyonu (V. Türkiye Muhasebe Denetimi Sempozyumu), 169-182.
• TAŞ, K. (2005). Üniversite Gençliğinin Dindarlık Kriterleri, Alter Yayıncılık, Ankara.
• TC Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı. https://www.enerji.gov.tr/ (Erişim Tarihi: 03.03.2020).
• Türk Dil Kurumu Sözlükleri (TDK). https://sozluk.gov.tr/ (Erişim Tarihi: 02.01.2020).
• TÜRK, D., AYGEN, F. ve YILDIZ, Ş. (2009). “Muhasebe Departmanlarında Bilgi Yönetimi Sakarya Örneği”, Muhasebe ve Finansman Dergisi, 44: 236-250.
• Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM). https://tim.org.tr/ (Erişim Tarihi: 04.03.2020).
• USTAAHMETOĞLU, E., AYGÜN, D. ve SAVCI, M. (2013). “Muhasebe Bürolarında Sunulan Hizmetin Kalitesinin Müşteriler Tarafından Değerlendirilmesine Yönelik Bir Uygulama”, Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi, 9(18): 239-254. VURGUN, L. ve ÖZTOP, S. (2011). “Yönetim ve Örgüt Kültüründe Değerlerin Önemi”, Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 16(3): 217-230.
• YARDIMCIOĞLU, M. (2006). “Muhasebe Departmanından Elde Edilen Bilgilerin İşlevi ve Önemi: Kahramanmaraş Tekstil Sektöründe Bir Araştırma”, Muhasebe ve Denetime Bakış Dergisi, Ekim: 71-108.
• YAVUZ, H. (2014). Muhasebe Bilgi Sisteminin İşletme Yönetim Kararları Üzerinde Etkileri: Bartın İlindeki KOBİ’ler Üzerinde Bir Araştırma, Yüksek Lisans Tezi, Bartın Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Batın.
• YAZICI, N. (2010). “Bir Bilgi Sistemi Olarak Muhasebenin KOBİ’lerin Yönetim Kararlarına Etkisi: Erzurum Araştırması”, Muhasebe ve Finansman Dergisi, 47: 202-212.
• YEŞİL, S. ve ERŞAHAN, E. (2011). “Konaklama İşletmelerinde Stratejik Karar Alma İle Yöneticilerin Demografik Özellikleri Ve İşletmelerin Özellikleri İlişkisi”, Organizasyon ve Yönetim Bilimleri Dergisi, 3(2): 317-329, ISSN: 1309 -8039.
• YEŞİL, S. (2013). “Kültür ve Kültürel Farklılıklar: Liderlik Açısından Teorik Bir Değerlendirme”, Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 12(44): 52-81, ISSN:1304-0278.
• YILMAZER, Ö. (2010). Küçük ve Orta Ölçekli İşletmelerin(KOBİ) Yönetiminde Muhasebe Bilgi Sisteminin Yeri ve Önemi (Ankara Tekstil İşletmeleri Örneği), Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• YÖRÜK KARAKILIÇ, N. ve BARIN, E. N. (2019). “Yönetim Kültürünün Güvenlik İklimi Üzerine Etkileri: Mermer Sektöründe Bir Uygulama”, İş’te Davranış Dergisi, 4(2): 88-97.
• YÜREKLİ, E., DURMUŞ, F. A. ve SOLAK, B. (2017). “Mükelleflerin(İşletmelerin) Muhasebe Meslek Mensuplarından Aldıkları Hizmetler ve Beklentilerinin İncelenmesi: Denizli İli Örneği”, International Journal of Academic Value Studies, 3(10): 97-105, ISSN: 2149-8598.