Erzurum Tarım İl ve İlçe Müdürlüklerinde Çalışan Yayım Elemanlarının Sosyal ve Mesleki Niteliklerinin Belirlenmesi Üzerine Bir Araştırma

Yıl 2010, Cilt: 19 Sayı: 2, 14 - 20, 01.03.2011

Tuğba Erem Kaya Ayşe Sezgin Tecer Atsan

Öz

Tarımsal yayım çalışmalarının uygulayıcıları yayım elemanlarıdır. Yayım elemanlarının
uygulamadaki başarılarında, sosyo-ekonomik ve yayımcı nitelikleri etkili olabilmektedir.
Bu çalışmanın amacı, Erzurum merkez ve ilçelerindeki tarım teşkilatlarında çalışan
yayım elemanlarının yapmış oldukları tarımsal yayım faaliyetleri, uygulama şekilleri, yayım
elemanlarının nitelikleri, çalışma koşulları, karşılaştıkları zorluklar gibi bilgilerin belirlenmesi
ve bu kapsamda mevcut durumun genel hatları ile ortaya konulmasıdır. Araştırmanın
ana materyalini, Erzurum merkez ve ilçelerinde görev alan 131 yayım elemanı ile yapılan anketler oluşturmaktadır. Araştırma sonuçlarına göre, Erzurum’da görev yapan yayım
elemanlarının %65.6’sı kentsel kökenli olduğu, %57’sinin 20-35 yaş gurubu arasında olduğu, %53’ünün ziraat fakültesi mezun olduğu, %50’sinin tarımsal yayım eğitimi aldığı, yaklaşık
%43’ünün mesleki yönden tatmin olmadığı belirlenmiştir. Ayrıca yayım elemanlarının
%58.8’inin 41-80 arasında köye hizmet verdilerin, %45.8’inin bilgi edinmek için konu
uzmanlarına başvurdukları, %87.8’inin ayda ortalama olarak 1-5 gün arasında araziye çıktığı
ve %43.5’inin çiftçi sorunlarına çözüm önerileri getirmek yaklaşımı ile görev yaptığı
belirlenmiştir. Bu kapsamda yayım elemanlarının belirli periyotlarla hizmet içi eğitime tabi
tutulması, hizmet verdikleri köy ve çiftçi sayısının sınırlandırılması ve mesleki tatmin düzeyinin arttırılmasına yönelik çalışmalar yapılması gerekmektedir.

Anahtar Kelimeler

Yayım elemanları, sosyo ekonomik ve mesleki nitelik, Erzurum

Kaynakça

• Anonim, 2005 www.sevamandir.org/agr_extsn.htm_8k, (01.07.2005)
• Anonim, 2004. II. Tarım Şurası Çalışma Belgesi, T.C. Tarım ve Köyişleri Bakanlığı, An- kara.
• Bernet, T., Ortiz, O., Estrada, R.D., Quiroz, R., Swinton, S. M., 2001. Tailoring Agriculture Extension to Different Production Contexts: A User-Friendly Farm-Household Model to İmprove Decision-Making for Participatory Research, Michigan State University, East Lansing, USA.
• Boyacı, M., 1996. Avrupa Birliği Ülkelerinde Ve Türkiye’de Tarımsal Yayım, Tarımsal Uygulama ve Araştırma Merkezi Ege Üniversitesi Basımevi, İzmir.
• Boyacı, M., 1998. Tarımsal Bilgi ve Teknoloji Akışı (Enformasyon) Sisteminin Yapısal Özellikleri, Sorunları ve Çözüm Önerileri Üzerine Bir Araştırma: Manisa İli Örne- ği, Ege Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
• Farrington, J., 2000. The Changing Public Role in Agriculture Extension, Agriculture Research and Extension Networ, Overseas Development Institute, Regent’s College, Inner Circle, London NW1 4NS, UK.
• Güneş, T. ve Arıkan, R., 1988, Tarım Ekonomisi İstatistiği. AÜZF, Yay. No: 1049, Ankara.
• Hulme, D., 2004. Agricultural Extension: Public Service or Private Business?, Administrative College of Papua New Guinea . PO Box 1216, Boroko, Papua New Guinea.
• Kidd, A.D., Lamerrs, J.P.A., Ficarelli, P.P., Hoffmann, V., 1999. Privatising Agriculture Extension: Caveat Emptor, German Technical Co-operation Broadening Agricultural Services and Extension Delivery Project, Department of Agriculture, Northern Province PO Box 4645, 0700 Pietersburg, South Africa.
• Kumuk, T., 1996. Ege Bölgesinde Seçilmiş Bazı Yörelerde Kırsal Kalkınmada Kullanılan Yayım Yaklaşımlarının Karşılaştırılması Üzerine Bir Araştırma, Ege Üniversitesi Basımevi, İzmir.
• Kumuk, T., Taluğ, C., 1996. Tarımsal Yayım Sistemindeki Değişim İhtiyacı, Türkiye II. Tarım Ekonomisi Kongresi, Adana.
• Oktay, E., Boyacı, M., Karaturhan, B., Bayaner, A., Skarya, H., 1995. Bilgi ve Teknoloji Akışında Etkinliğin Sağlanması, Türkiye Ziraat Mühendisliği Teknik Kongresi. Ankara.
• Olgun, A., 1994. 2000’li Yıllara Girerken Tarımsal Yayımdan Beklentiler, Türkiye I. Tarım Ekonomisi Kongresi, İzmir.
• Özkaya, T., Ceylan, C., Aktaş, Y., Şelli, F., Pekizoğlu, F., 2005. Tarımsal Yayım Hizmetle- ri ve Organizasyonu, Türkiye Ziraat Mühendisliği Teknik Kongresi. Ankara.
• Özkaya, T., 2005. How to Institutionalize Participatory Approaches in Extension Systems: the Case of Turkey, 17th European Seminar on Extension Education, İzmir.
• Şenocak, C., 1967. Yayım ve Haberleşme, Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları, Ankara.
• Yavuz, F., Atsan, T., 2003. Türkiye Tarımsal Eğitim, Araştırma ve Yayım Sisteminin ABD ve AB ile Mukayesesi, Tarım ve Köyişleri Bakanlığı Türktarım Dergisi, Ankara.
• Yurttaş, Z., 2000. Tarımsal Yayım ve Haberleşme., Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları (No. 67), Erzurum.
• Yurttaş, Z., Yavuz, F., Atsan, T., 2000. Tarımsal Eğitim, Araştırma ve Yayım Faaliyetleri Arasındaki İlişkilerin Organizasyonu Üzerine Bir Çalışma: Dünyadaki Durum ve Türkiye ile Karşılaştırılması, IV. Ulusal Tarım Ekonomisi Kongresi, Tekirdağ.