Toprak Kalite İndeks Parametrelerinin Tarım ve Mera Alanlarında Farklı Topoğrafik Pozisyonlara Bağlı olarak Değişimi

Yıl 2014, Cilt: 26 Sayı: 1, 1 - 8, 13.10.2014

Banu Kadıoğlu Mustafa Canbolat

Öz

Farklı topoğrafik pozisyonlarda yer alan  tarım ve mera alanlarındaki toprak kalite indeks parametrelerin değişimini ortaya koymak amacıyla yapılan araştırma Tuzcu ve Tepe köyü arazilerinde etek, yamaç ve tepe olmak üzere üç ayrı topoğrafik alanda tarım ve mera arazilerden iki ayrı profil açılarak tanımlanan horizonlardan toprak örnekleri alınarak 2005 yılı Ağustos ayında yapılmıştır. Araştırmada toprak kalite indeks parametrelerinden toprak tekstürü, kütle yoğunluğu, agregat stabilitesi organik madde içeriği, toplam bakteri ve mantar sayısı değerlendirilmiştir. Topoğrafik pozisyonlardan tepe konumundan etek konumuna doğru, bünyenin inceldiği, organik madde içeriğinin arttığı, kütle yoğunluğunun azaldığı, agregat stabilitesinin, toplam bakteri ve mantar sayısının artış gösterdiği saptanmıştır. Arazi kullanma şekline göre, tarım alanlarından alınan toprak örneklerinin etek konumundaki toprak özelliklerine benzer özelliklere sahip olduğu tespit edilmiştir. Araştırmaya konu olan toprak kalite indeks parametrelerinin örneklenen A horizonunda B horizonuna göre daha yüksek değerler verdiği kaydedilmiştir

Anahtar Kelimeler

Topoğrafik pozisyon, toprak kalite indikatörleri, toprak özellikleri

Kaynakça

• Afyuni, M.M., D. K. Cassel, and W.P. Robarge, 1994, Leteral and vertical bromide ion trasport in a Piedmond landscape. Soil Sci. Soc. Amer. J. 58: 967-974.
• Altıkat S., Çelik A., 2009. Toprak İsleme Sistemlerinin Onemli Bazı Toprak Kalite Kriterlerine Olan Etkileri. Alınteri Ziraai Bilimler Dergisi.16(B),33-41 ISSN:1307-3311.
• Aydın, A. ve Sezen, Y., 1995. Toprak Kimyası Labaratuar Kitabı. Ata. Üni. Zir. Fak. Ders Yayınları No: 1
• Birhan, H., 1999. Farklı topoğrafik pozisyonların verim ve bazı topak özellikleri bakımından karşılaştırılması. Atatürk Üni. Fen Bilimleri Enst. Toprak ana bilim dalı (basılmamış yüksek lisans tezi) Erzurum.
• Blume, E., Bischoff, J., Reichert, M., Moorman, T., Konopka, A. And Turco, R. F., 2002. Surface and subsurface microbial biomass, community structure and metabolic activity as a function of soil depth and season. Applied Soil Ecology. 20: 171-181.
• Canbolat, M.Y., 1992. Toprağa organik materyal ilavesinin toprağın organik maddesi, agregat stabilitesi ve geçirgenliği üzerine etkileri. Ata.Üni. Zir.Fak. Derg. 23,113-123.
• Canbolat, M.Y., Avağ, A., 2004. Soil physical and chemical properties and the range quality degree of Erzurum-Pasinler Rangelands. International Soil Congress on Natural Resource Management for Sustainable Development ( 7-10 June) E-7, 46-55, Erzurum, Turkey.
• Canbolat, M., 2006. Toprak kalite yonetimi. Ataturk Universitesi Ziraat Fakultesi basılmamıs ders notu.
• Cebel, N.,2011.Toprak Kalitesinin Korunması ve Geliştirilmesi, Bilim ve Aklın Aydınlığında Eğitim, S. 134, ss. 34-38.
• Demiralay, İ., 1993. Toprak Fiziksel Analizleri. Atatürk Üni. Yayınları No: 143. Erzurum, s:90-95. Doran JW, Parkin TB., 1994 Defining and Assessing Soil Quality. In: Doran JW et al. (ed), Defining Soil Quality for Sustainable Environment, SSSA Spec. Pulbl. 35, Madison, WI, 3-22.
• Dowdy, S. and Wearden,S., 1983. Statistics for Research. John Wiley and Sons, Inc. USA.
• Elliot, E. T., 1997. Rationale for developing bioindicators of soil health. In: Pankhurst C, Dasbe BM. Gupta VVSR(eds), Biological Indicators of Soil Health. CAB İnternational, NewYork, pp.49-78.
• Ergene, A., 1993. Toprak Bilimi Esasları. Atatürk Üni. Yayın No:586 Zir. Fak. Yayın No:267 Ders Kitapları Serisi No:42, S:552, Erzurum.
• Fierer, N., Schimel, J. p., and Holden, P. A., 2003. Variations in microbial community composition through two soil depth profiles. Soil Biology&Biochemistry. 35:167-176.
• Gregorich, E.G., Carter, M.R., Angers, D.A., Monreal, C.M. and Ellert, B.H., 1994.Towards a minimum data set to assess soil organic matter quality in agricultural soils. Can. J. Soil Sci. 74:367–385.
• Gregorich, E.G., Carter, M.R., Doran, J. W., Pankhurst, C. E. and Dwyer, L. M., 1997. Biological attributes of soil quality. İn: Gregorich, E.G., Carter, M.R. (Eds) Soil Quality for Crop Production and Ecosystem Health. Elsevier NewYork. pp. 81-114.
• Kızıloğlu, T. ve Bilen, S., 1997. Toprak Mikrobiyolojisi Labaratuar Uygulamaları Kitabı. Ata. Üni. Zir. Fak. Ders Yayınları No: 198.
• Onstad, C.A., Pierce, F.J., Dowdy, R.H. and Larson, W.E., 1984, Erosion and productivity interrelations on a soil landscape. Proceedings of the National Symposium on Erosion and Soil Productivity. p: 193-200.
• Önemli, F. ve Coşkun, F., 2005. Bazı ürün desenlerinin farklı toprak derinliklerindeki toplam mikroorganizma sayısı üzerine etkisi. Tekirdağ Üni. Zir. Fak. Derg. (2) 2, s:194-198.
• Prasad, B. and Sinha, S. K., 2000. Long-term Effects of Fertilizer and Organic Manures On Crop Yields, Nutrient Balance and Soil Properties In Rice-Wheat Cropping System In Bihar. Pp:105-119 In Long-Term Soil Fertility Experiments in Rice- Wheat Cropping Systems. Rice-Wheat Consortium Paper Series 6. New Delhi, India.
• Saltalı, K.,2014. Toprak Verimliliğinde Organik Maddenin Önemi. K.Maraş Sütçü İmam Üni. Ziraat Fak.Toprak Bilimi ve Bitki Besleme Böl. K.Maraş
• Sönmez, K., 1980. Atatürk Üniversitesi Elazığ çiftliğinde toprakların bazı fiziksel ve kimyasal özelliklerinin agregasyon üzerine tesirleri ile ilgili araştırmalar. Atatürk Üni.Yay,N o:581, Erzurum.
• (Bu makale Banu KADIOĞLU’nun Yüksek Lisans Tez çalışmasından üretilmiştir.)