Gümüşler- Özyurt (Niğde) Arasının Yapısal Özellikleri

Yıl 2020, Cilt: 2 Sayı: 3, 125 - 138, 31.12.2020

Ramazan Demircioğlu Berkant Coşkuner

Öz

Bu çalışmanın amacı, Gümüşler ile Özyurt arasında kalan bölgedeki kayaçların yapısal özelliklerinin incelenmesidir. İnceleme alanında temeli, Niğde Masifine ait Paleozoyik-Mesozoyik yaşlı, Gümüşler metamorfileri ve Aşıgediği metamorfitleri oluşturur. Temele ait bu birimler, Sineksizyayla metagabrosu tarafından kesilmiştir. Tüm bu birimler ise Geç Kretase yaşlı Üçkapılı Granodiyoriti tarafından kesilmiştir. Bu birimleri, Miyo-Pliyosen yaşlı volkanik kayaçlar uyumsuz olarak örter. Tüm bu birimler ise, Kuvaterner yaşlı yamaç molozu ve alüvyonlar tarafından uyumsuz olarak örtülürler. Çalışma alanında yüzeyleyen, Niğde Masifi’ne ait yüksek dereceli metamorfik kayaçlar, çok evreli deformasyona uğramışlardır. Çok evreli deformasyon sonucu, kayaçlarda özellikle tip-3 türü kıvrım girişim yapıları gelişmiştir. Alanda, harita ölçeğinde, kuzeydoğuya ve güneybatıyı dalımlı kıvrımlar izlenmektedir. Bu durum, alanın güneyindeki Çamardı bölgesi ile benzer özellikleri göstermektedir.

Anahtar Kelimeler

Niğde, Gümüşler, Çok deformasyon, kıvrımlanma

Kaynakça

• [1] Tchıhatchef P.D., (1869). ‘’Asie Minevre, Description Physigue de Cette Contree’’. Paris.
• [2] Blumenthal M., (1941). ‘’Niğde ve Adana Vilayetleri Dahilindeki Torosların Jeolojisine Bakış’’. M.T.A. Dergisi. B6, 95s.
• [3] Tromp W., (1942). ‘’Kayseri, Niğde, Tuzgölü Arasının Jeolosi’’. M.T.A. Raporu. Rapor No: 1456.
• [4] Kleyn P.H., (1968). ‘’Field Report on the Geological and Geochemical Prospection in the Niğde – Çamardı Massiv’’. MTA. Maden Etüd Rapor No. M-174.
• [5] Viljoen R.P. and İleri, S., (1973). The Geology and Mineralization of Partions in the Pozantıdağı (Niğde) Massif of South Central Turkey. Johannesburg Consol. Invest. Co. Ltd. Geol. Res. Dept., Unpublished Rep. No. 39, 59s.
• [6] Göncüoğlu M.N., (1977).“Geologie des Westlichen Niğde Massivs”, Doktora Tezi 180 s. Bonn (yayınlanmamış).
• [7] Göncüoğlu M.C., (1981). “Niğde Masifinin Jeolojisi”, İç Anadolu’nun Jeolojisi Sempozyumu, Türkiye Jeo. Kur. 35. Bilimsel ve Teknik Kurultayı, 16-19. Ankara.
• [8] Henden I., (1983). ‘’Uzay Görüntülerinden Türkiye Çizgisellik Haritası ve Maden Aramaları İçin Hedef Sahaların Seçilmesi, Bölgesel Çizgiselliklerin Deprem ve Sıcak Su Kaynakları İle İlişkisi’’. M.T.A. Dergisi, 95/96, 68-76.
• [9] Göncüoğlu M.C., (1985). “Niğde Masifi Batı Yarısının Jeolojisi”, MTA Raporu Derleme No:7856, (yayınlanmamış), Ankara.
• [10] Göncüoğlu M.C., (1986). “Geochronological Data from the Southern Part (Nigde area) of the Central Anatolian Massif”, Bulletin of Mineral Research and Exploration Institute (MTA), 105/106: 83–96.
• [11] Atabey E., Ayhan A., (1986). “Niğde-Ulukışla-Çamardı-Çiftehan Yöresinin Jeolojisi”, MTA Raporu, Rapor No:957, (yayınlanmamış), Ankara.
• [12] Dellaloğlu A.A. ve Aksu R., (1986).‘’Ereğli (Konya) – Ulukışla – Çiftehan – Çamardı (Niğde) Dolayının Jeolojisi ve Petrol Olanakları’’. TPAO. Raporu No. 2205.
• [13] Göncüoğlu M.C., Toprak V., Kuşçu İ., Erler A., Olgun, E., (1991). “Orta Anadolu Masifinin Batı Bölümünün Jeolojisi, Bölüm I: Güney Kesim”, Turkish Petroleum Corporation Report No. 2909 (in Turkish).
• [14] Akçay M., Moon C.J., Scott B.C., (1995). “Fluid Inclusions and Chemistry of Tourmalines from the Gümüşler Sb-Hg±W Deposits of the Niğde Massif (Central Turkey)”, Chemie Der Erde., 55, 225-236.
• [15] Korkanç M., Şener T., Doğan B., Başkara T., (2017). ‘’Gümüşler-Aktaş (Niğde) Bölgesinin Genel Jeolojisi ve Yapı Malzemesi Potansiyeli’’, Ömer Halisdemir Üniversitesi, Mühendislik Bilimleri Dergisi, cilt:6, sayı:1, s:132-139,
• [16] Tümüklü A., Altuncu S., Özgür F.Z., (2018). ‘’ Niğde Masifinin Maden Yatakları Yönünden Değerlendirilmesi ‘’ Ömer Halisdemir Üniversitesi, Mühendislik Bilimleri Dergisi, Kapadokya Yerbilimleri Sempozyumu Özel Sayısı, cilt:7, sayı:3, s:1119-1123.
• [17] Whıtney D.L., Dilek Y., (1997). “Core Complex Development in Central Anatolia”, Geology, 25, 1023– 1026.
• [18] Whıtney D.L., Dilek Y., (1998). “Metamorphism during Crustal Thickening and Extension in Central Anatolia: the Niğde Metamorphic Core Complex”, Journal of Petrology, 39, 1385–1403.
• [19] Demircioğlu R., Eren Y., (2000). ‘’Çamardı (Niğde) civarında Niğde Masifi örtü birimlerinin yapısal özellikleri’’, N.Ü. Aksaray Mühendislik Fakültesi, HaymanaTuzgölü-Ulukışla basenleri uygulamalı çalışma (Workshop), Bildiri özleri, s. 6. Aksaray.
• [20] Demircioğlu R., 2001. ‘’Çamardı (Niğde) Yöresinin Jeolojisi ve yapısal özellikleri’’. Yüksek Lisans Tezi, Niğde Üniversitesi, Fen Bil. Enstitüsü, 89 s. (yayımlanmamış).
• [21] Gautier P., Bozkurt E., Hallot E., Dirik K., (2002).‘’PreEocene exhumation of the Niğde Massif, Central Anatolia, Turkey’’. Geological Magazine 139/5, 559- 576.
• [22] Whıtney D.L., Teyssıer C., Heızler M.T., (2007). “Gneiss Domes, Metamorphic Core Complexes, and Wrench Zones: Thermal and Structural Evolution of the Niğde Massif, Central Anatolia”, Tectonics, 26, 5, 1-16.
• [23] Whıtney D.L., Umhoefer P.J., Teyssıer C., Fayon A.K., (2008). “Yo-yo Tectonics of the Niğde Massif during Wrenching in Central Anatolia”,Turkish Journal of Earth Sciences, 17:209-217.
• [24] Eren Y., Demircioğlu, R., (2008). ‘’Çamardı (Niğde) yöresinde Paleosen-Eosen birimlerdeki lifsi damarlar ve yapısal yorumu’’, Pamukkale Üniversitesi, Mühendislik Bilimleri Dergisi, 14/2, 145-154.
• [25] Idleman L., Cosca M.A., Heizler M.T., Thomson S.T., Teyssier C., Whitney D.L., (2014). ‘’Tectonic burial and exhumation cycles tracked by muscovite and K-feldspar 40Ar/39Ar thermochronology in a strike-slip fault zone, central Turkey’’. Tectonophysic 612–613, 134–146.
• [26] Demircioğlu R.,ve Eren Y., (2017). ‘’Çamardı (Niğde) Yöresinde Niğde Masifinin Yapısal Özellikleri’’, MTA Dergisi, 154, 15-26.
• [27] Okay A. I. ve Tüysoz O., (1999).‘’Tethyan Sutures of Northern Turkey’’. In: DURAND. B., Jolıvet, L., Horvath, E & Seranne, M. (eds) The Mediterranean Basins: Tertiary Extension within the Alpine Orogen. Geological Society, London, Special Publications, J56, 475-515.