Pamukta (Gossypium hirsutum L.) Farklı Azot Dozlarının Yeşilkurt [Helicoverpa armigera (Hübner) (Lepidoptera: Noctuidae)] Popülasyonu Üzerine Etkilerinin İncelenmesi

Yıl 2022, Cilt: 32 Sayı: 2, 242 - 252, 29.12.2022

Sergül Çopul

https://doi.org/10.18615/anadolu.1159095

Öz

Bu çalışma, 2015-2017 yılları arasında, ikinci ürün pamuk üretim sezonunda, Nazilli Pamuk Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü deneme arazisinde yürütülmüştür. Çalışmada, farklı azot dozlarının (0, 7, 14 ve 21 kg N/da), yeşilkurt (Helicoverpa armigera) popülasyonu üzerine etkileri incelenmiştir. Çalışmada, Özbek 105, Gloria, Julia ve Lydia pamuk çeşitleri kullanılmıştır. Haftalık periyotlarla yapılan zararlı gözlemleri sonucunda; farklı azot dozlarına ve pamuk çeşitlerine göre yeşilkurt popülasyonu değişimleri tespit edilmiştir. Uygulanan azot dozu miktarındaki artış, tüm pamuk çeşitlerinde, zararlıların popülasyon yoğunluğunun artmasına neden olmuştur.

Anahtar Kelimeler

pamuk, yeşilkurt, farklı azot dozları, ikinci ürün pamuk

Destekleyen Kurum

Tarımsal Araştırmalar ve Politikalar Genel Müdürlüğü

Proje Numarası

TAGEM/BSAD/16/1/01/13

Teşekkür

Doktora tezimin bir kısmı olan bu çalışmada, Aydın ADÜ Bilimsel Araştırma Projeleri Komisyonuna (ZRF-15072) ve T.C. Tarım ve Orman Bakanlığı’na bağlı olan Tarımsal Araştırmalar ve Politikalar Genel Müdürlüğü’ne desteklerinden dolayı teşekkür ederim.

The Effects of Different Doses of Nitrogen Fertilizer on Population Dynamics of Cotton Bollworm [Helicoverpa armigera (Hübner) (Lepidoptera: Noctuidae)]

Öz

This study was conducted at the Experimental Area of Nazilli Cotton Researh Institute in years, 2015-2017 second crop cotton season. It was aimed to determine different doses of nitrogen fertilizer (0, 7, 14 ve 21 kg N/da) on bollworm (Helicoverpa armigera). Özbek 105, Gloria, Julia and Lydia cotton varieties were used as cotton varieties. As a result of the pests observations in the study, the variations of population densities of H. armigera was determined according to different nitrogen doses and cotton varieties.

Anahtar Kelimeler

cotton, bollworm, different doses of nitrogen fertilizer, second crop cotton

Proje Numarası

TAGEM/BSAD/16/1/01/13

Kaynakça

• Akyıldız, M. 2017. Diyarbakır ili pamuk ekim alanlarında bulunan yeşilkurt, [Helicoverpa armigera (Hübner) (Lepidoptera: Noctuidae)]’un popülasyon dalgalanmasının belirlenmesi. Dicle Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Bitki Koruma Anabilim Dalı, Yüksek lisans tezi, 39 s., Diyarbakır.
• Anonim. 2017. Pamuk Entegre Mücadele Teknik Talimatları. T.C. Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı, Tarımsal Araştırmalar ve Politikalar Genel Müdürlüğü Bitki Sağlığı Araştırmaları Daire Başkanlığı, Ankara.
• Anonim. 2018. T.C. Tarım ve Orman Bakanlığı, Tohumluk Tescil ve Sertifikasyon Merkezi Müdürlüğü, Pamuk Tescil Raporu. https://www.tarimorman.gov.tr/BUGEM/ TTSM/Belgeler/Yay%C4%B1nlar/End%C3%BCstri%20Bitkileri%20%C3%87e%C5%9Fit%20Tescil%20Raporlar%C4%B1. Erişim Tarihi: 18.02.2018
• Aslam, M., M. Razaq, S. Rana, and M. Faheem. 2004. Efficacy of different insecticides against bollworms on cotton. Journal Research Science, 15(1): 17-22.
• Baker, F. W., C. R. Tann and G. P. Fitt. 2011. A tale of two trapping methods: Helicoverpa spp. (Lepidoptera: Noctuidae) in pheromone and light traps in Australian cotton production systems. Bulletin of Entomological Research, 101(1): 9-23.
• Chen, Y., and J R. Ruberson. 2008. Impact of variable nitrogen fertilisation on arthropods in cotton in Georgia, USA. Agriculture, Ecosystems and Environment, 126: 281-288.
• Çopul, S. 2019. Aydın İli İkinci Ürün Pamukta (Gossypium hirsutum L.) Farklı Azot Dozlarının Zararlılar, Doğal Düşmanlar ve Verim Üzerine Etkisinin Belirlenmesi. Adnan Menderes Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Bitki Koruma Anabilim Dalı, Doktora Tezi, 219 s., Aydın.
• El-Zahi, E.S., S.A Arif, B.A.E. Jehan, and E.H.E. Madeha. 2012. Inorganic fertilization of cotton field-plants in relation to sucking insects and yield production components of cotton plants. Journal of American Science, 8(2): 509-517.
• Ge, F., X. Liu, H. Li, X. Men, and J. Su. 2003. Effect of nitrogen fertilizer on pest population and cotton (Gossypium hirsutum L.) production. The Journal of Applied Ecology, 14(10): 1735-1738.
• Kılıç, S., 2014. Aydın ili ikinci ürün pamuk çeşitlerinde önemli bazı pamuk zararlılarının ve doğal düşmanlarının popülasyon değişimlerinin saptanması. Yüksek lisans tezi, Adnan Menderes Üniversitesi Aydın.
• Öncüer, C., E. Durmuşoğlu. 2008. Tarımsal Zararlılarla Savaş Yöntemleri ve İlaçları. Adnan Menderes Üniversitesi Yayınları, No:28, 472 s., Aydın.
• Pierce, J.B., R.P. Flynn, P.E. Yates, G. French, and C.D. Elders Kırk. 2001. Variation in plant resistance to cotton boll worms Helicoverpa zea in selected Bt-cotton varieties. South Western Entomologist, 26 (4): 353-363.
• Singh, V., and A. K. Sood. 2017. Plant Nutrition: A tool for the management of hemipteran insect-pests-A review. Agricultural Reviews, 38(4): 260-270.
• Stavridis, D.G., A. Gliatis, P.N. Deligeorgidis, C. Giatropoulos, A. Giatropoulos, N.P. Deligeorgidis, and C.G Ipsilandis. 2008. Cotton production in the presence of Helicoverpa armigera (Hübner) in Central Greece. Pakistan Journal of Biological Science, 11(21): 2490-2494.
• Weir, B. L., T.A. Kerby, K.D. Hake, B.A. Roberts, L.J. Zelinski. 1996. Cotton fertility. In: Hake, S.J., T.A. Kerby, K.D. Hake. (Eds.) Cotton Production Manual. Beltwide Cotton Production Research Conferences, 9-12 January, 1996, University of California, CA, U.S.A., 210-227.