Vıchy Fransası'nda Müttefik Devletlerine Karşı Yürütülen Propaganda Faaliyeti

Yıl 2019, Cilt: 1 Sayı: 3, 43 - 62, 25.10.2019

Metin Işık , Mustafa Karaca

Öz

20.yüzyılda kitle iletişim araçlarında yaşanan gelişmeler sayesinde propaganda ilk defa ulusal sınırları aşarak, uluslararası boyut kazanmıştı. Ülkeler, propaganda faaliyetlerini yalnızca kendi kamuoyunu şekillendirmek amacıyla değil, uluslararası boyutta müttefikleri ile ilişkilerini olumlu yönde geliştirmek, düşmanları arasındaki ilişkileri de olumsuz yönde etkilemek için kullanmıştı. Nitekim 2. Dünya Savaşı'nda propaganda faaliyetlerinin uluslararası ilişkiler alanında önemli bir rol oynadığı görülmüştü. Özellikle, Nazi Almanyası'nın 1940 yılında Fransa'yı işgalinden hemen sonra kurulan Vichy Fransası, propaganda yoluyla kamuoyunu etkileyerek uluslararası arenada kiminle dost, kiminle düşman olacağını belirlemeye çalışmıştı. Vichy Fransası bu süreçte gerek iç işlerinde, gerekse dış işlerinde doğrudan Nazi Almanyası'nın etkisi altında kalmıştı. Bu açıdan Vichy Fransası'nın uluslararası politikası da Nazi propagandası altında şekillenmişti. Bu çalışmada Vichy Fransası'nın İngiltere'ye karşı uluslararası alanda düşmanca bir tavır sergileyebilmek için Fransız kamuoyuna yönelik kullanılan propaganda posterleri ele alınmıştır. Çalışmada amaçlı örneklem metoduyla belirlenen dört propaganda posteri (De Gaulle, Tarih, Ahtapot, Yıkım) nitel araştırma yöntemlerinden göstergebilimsel analiz metodu kullanılarak uluslararası ilişkiler boyutunda incelenmiştir. Çalışma kapsamında belirlenen propaganda posterleri Fransız dilbilimci Roland Barthes'ın göstergebilim kavramları üzerinden analiz edilmiştir. Elde edilen bulgular ışığında propaganda posterlerinde; İngiltere'nin Fransa'nın milli düşmanı olduğu, İngilizlerin Fransızları kendi çıkarları uğruna acımasızca katlettiği şeklinde olumsuz mesajlar verilerek, İngiltere'ye karşı Fransız kamuoyunda olumsuz bir algının inşa edilmeye çalışıldığı tespit edilmiştir. 

Anahtar Kelimeler

Uluslararası İlişkiler, Vichy Fransası, İngiltere, Propaganda, Poster

Kaynakça

• Akarcalı, S. (2003). İkinci Dünya Savaşında İletişim ve Propaganda. Ankara: İmaj Yayınevi. Arpa, M., & Çakı, C. (2018). “İş Kazası Diye Bir Şey Yoktur”: Kanada İş Güvenliği Reklamları Üzerine İnceleme. Çalışma İlişkileri Dergisi, 9(2), 75-87. Aşma, C. (2017). Adolf Hitler. Erasmus Yayınları: İstanbul. Barthes, R. (2016a). Göstergebilimsel Serüven. Çev., Mehmet Rifat, Sema Rifat. 8. Baskı. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları. Barthes, R (2016b). S/Z. Çev., Sündüz Öztürk Kasar. İstanbul: Sel Yayıncılık. Barthes, R. (2017). Görüntünün Retoriği, Sanat ve Müzik. Çev., Ayşenaz Koş. Ömer Albayrak. 2. Baskı. İstanbul, Yapı Kredi Yayınları. Caplan, J. (2017). Hitler Almanyası 1933-1945. Çev., İdem Erman. İstanbul: İnkılap Yayınları. Collections Ushm (2018). https://collections.ushmm.org/search/catalog/irn513603. Erişim: Tarihi: 09.05.2018. Çakı, C. (2018a). Propaganda, M. Karaca ve C. Çakı (ed.), İletişim ve Propaganda, (s.13-44). Konya: Eğitim Yayınevi. Çakı, C. (2018b). Nazi Almanyası Etkisindeki İtalyan Sosyal Cumhuriyeti'nin Propaganda Posterleri Üzerine İnceleme. Selçuk Üniversitesi İletişim Fakültesi Akademik Dergisi, 11 (2), 252-272. Çakı, C. (2018c). Adolf Hitler'in Kült Lider İnşasında Kullanılan Propaganda Posterlerinin Göstergebilimsel Analizi. Abant Kültürel Araştırmalar Dergisi, 3(6), 24-38. Çakı, C. & Gülada, M. O. (2018). Vichy Fransası'nda İşgal Propagandası. Trakya Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 7 (1), 53-80. Çankaya, E. (2008). İktidar Bu Kapağın Altındadır. Gösteri Demokrasisinde Siyasal Reklamcılık. İstanbul: Boyut Yayın Grubu. Çetin, M., & Eşiyok, E. (2015). Sosyal Temsil Kuramı Bağlamında Kurumsal Reklamlar: Türk Hava Yolları Örneği. İletişim Kuram ve Araştırma Dergisi, 1(39), 191-207. Çetin, M., Çakı, C., & Gazi, M. A. (2018). The Examination of The Anti-Usa Propaganda Posters in The Iran Revolution According to Claude Lévi-Strauss' Binary Opposition. Uluslararası Sosyal Bilimler Dergisi, 1(3), 31-51. Domenach, J. M. (2003). Politika ve Propaganda, Çev.,Tahsin Yücel, 2. Basım. İstanbul:Varlık Yayınları. Eberle, H. & Uhl, M. (2017). Hitler Kitabı. Çev.,M. Tüzel. İstanbul: Alfa Yayınları. Edney, K. (2014). The Globalization of Chinese Propaganda: International Power and Domestic Political Cohesion. Germany: Springer. Fiske, J. (2017). İletişim Çalışmalarına Giriş. Çev., Süleyman İrvan. 5. Basım. Ankara:Bilim ve Sanat Yayınları. Fox, C. J. (2007). Film Propaganda in Britain and Nazi Germany: World War II Cinema. New York: Berg. Gazi, M. A., Çakı, C. (2018). Siyahi Ayrımcılığa Karşı Hazırlanan Kamu Spotu Reklamları. International Journal of Labour, Life and Social Policy, 1 (2), 48-62. Gazi, M. A., Çakı, C., & Gülada, M. O. (2018a). İkinci Dünya Savaşı'nda Sovyet Kült Lider Propagandasında Vladimir Lenin ve Joseph Stalin'in Sunumu. Dördüncü Kuvvet Uluslararası Hakemli Dergi, 1(2), 25-42. Gazi, M. A., Çakı, C., & Gülada, M. O. (2018b). İspanya 2000 Partisi'nin Göçmen Karşıtı Propaganda Faaliyetleri Üzerine İnceleme. Ankara Uluslararası Sosyal Bilimler Dergisi, 1(2), 11-22. Geray, H. (2014). İletişim Alanından Örneklerle Toplumsal Araştırmalarda Nicel ve Nitel Yöntemlere Giriş. Kocaeli: Umuttepe Yayınları. Guiraud, P. (2016). Göstergebilim. Çev., Mehmet Yalçın. 3.Baskı. Ankara: İmge Kitabevi. Güngör, N. (2013). İletişim Kuramlar ve Yaklaşımlar, 2. Baskı, İstanbul: Siyasal Kitapevi. Hart, B. L. (2015). İkinci Dünya Savaşı Tarihi. Çev., Kerim Bağrıaçık. İstanbul: İş Bankası Yayınları. Huffingtonpost (2018). https://www.huffingtonpost.fr/2016/05/06/emmanuel-macron-orleans-honorer-jeanne-darc-recuperee-toutes-sauces_n_9856190.html. Erişim: Tarihi: 09.05.2018. Jowett, S. G. & O'donnell, V. (2014). Propaganda & Persuasion. USA: Sage. Kalkan Kocabay, H. (2008). Tiyatroda Göstergebilim. İstanbul: E Yayınları. Kallis, A. A. (2005). Nazi Propaganda and The Second World War. New York: Springer. Karaca, M. (2018). Waffen SS Propaganda Faaliyetleri. European Journal of Managerial Research Dergisi, 2(2), 100- 118. Kershaw, I. (2009). Hitler, 1936-1945: Nemesis. Çev., Zarife Biliz. 2. Cilt, İstanbul: İthaki Yayınları. Keskin Yılmaz, Y. (2007). Propaganda Aracı Olarak Sinema: 1990 Sonrası Amerikan Filmlerinde Propagandanın Kullanımı Üzerine Bir Çalışma. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Konya: Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Kissenger, H. (2010). Diplomasi. Çev., İbrahim H. Kurt. 9.Baskı. İstanbul: Türkiye İş Bankası Yayınları. Kuruoğlu, H. (2006). Propaganda ve Özgürlük Aracı Olarak Radyo. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım. Macksey, K. J. (2012). İkinci Dünya Savaşı’nda Askeri Hatalar. Çev., M. Tanju Akad. İstanbul: İş Bankası Kültür Yayınları. Marsili, M. M. (2015). Propaganda and International Relations: An Outlook in Wartime, Revista de Arte, Ciência e Comunicação, (19), 1-38. Mazower, M. (2014). Hitler İmparatorluğu, İşgal Avrupa'sından Nazi Yönetimi. Çev., Yavuz Alogan. 2. Baskı. İstanbul: Alfa Yayınları. Öymen, O. (2014). Bir Propaganda Silahı Olarak Basın. İstanbul: Remzi Kitabevi. Paris Musees Collections (2018). http://parismuseescollections.paris.fr/fr/musee-jean-moulin/oeuvres/dakar-mers-el-kebir#infos-principales. Erişim: Tarihi: 09.05.2018. Reddit (2018). https:// www.reddit .com/ r/Propaganda Posters/ comments/ 575x3d/ propaganda _poster_by_vichy_france_trying_to_mark/. Erişim: Tarihi: 09.05.2018. Rifat, M. (2013). Açıklamalı Göstergebilim Sözlüğü: Kavramlar, Yöntemler, Kuramcılar, Okullar. İstanbul:Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları. Sığırcı, İ. (2016). Göstergebilim Uygulamaları, Metinleri, Görselleri ve Olayları Okuma. Ankara: Seçkin Yayıncılık. Siepmann, C. A. (1945). Propaganda and Information in International Affairs. Yale LJ, 55, 1257- 1258. Tanyeri Mazıcı, E.& Çakı, C. (2018). Adolf Hitler’in Korku Çekiciliği Bağlamında Kamu Spotu Reklamlarında Kullanımı. Erciyes İletişim Dergisi. 5 (3). 290-306. Tekinalp, Ş. & Uzun, R. (2013). İletişim Araştırmaları ve Kuramları. 4. Baskı. İstanbul: Derin Yayınları. Willert, A. (1938). Publicity and Propaganda in International Affairs. International Affairs Royal Institute of International Affairs 1931-1939, 17(6), 809-826. Yücel, E. (2017). Propaganda, Hitler'in Müftüsünden Nazi Türklere, Bir Diktatörü Otopsisi. İstanbul: Karakarga Yayınları.