SAĞLIK ÇALIŞANLARINDA YENİLİKÇİ KÜLTÜR ALGISININ ÇEŞİTLİ ÖRGÜTSEL DEĞİŞKENLER İLE İLİŞKİSİNİN İNCELENMESİ

Yıl 2021, Cilt: 3 Sayı: 1, 1 - 10, 31.01.2021

Kamuran Cerit Tangül Aytur Özen Dilek Ekici

Öz

Bu çalışma sağlık çalışanlarının yenilikçi kültür algıları ile öz-yeterlik inançları, performans algıları, iş doyumları ve işten ayrılma niyetleri arasındaki ilişkiyi inceleyen tanımlayıcı bir araştırmadır. Araştırmanın örneklemini kamu hastanesinde çalışan 206 sağlık personeli oluşturmuştur. Verilerin toplanmasında araştırmacılar tarafından geliştirilen, dört bölümden oluşan veri toplama aracı kullanılmıştır. Birinci bölümde demografik özellikler, iş doyumu ve işten ayrılma niyetini ölçen sorular; ikinci bölümde 11 maddelik genel öz-yeterlik inancı ölçeği (Cronbach’s alpha ,85); üçüncü bölümde iki boyutlu, 22 maddelik bireysel performans algısı ölçeği (Cronbach’s alpha ,91); dördüncü bölümde yedi maddeden ve tek boyuttan oluşan yenilikçi örgüt kültürü algısı ölçeği (Cronbach’s alpha ,81) kullanılmıştır. Verilerin analizinde; ANOVA, pearson korelasyon ve regresyon analizi kullanılmıştır. Çalışanların yenilikçi kültür algıları orta düzeyde (2,52±,76), öz-yeterlik inançları (4,17±,55) ve bireysel performans algıları (4,16±,49) yüksek düzeyde, iş doyumları (3,74±2,27) düşük düzeyde ve işten ayrılma niyetleri (4,52±2,72) orta düzeyde saptanmıştır. Çalışanların yenilikçi örgüt kültürü algısı ile öz-yeterlik inancı (r= ,260,p<0,01) ve bireysel performans algısı arasında (r= ,206, p<0,01) düşük düzeyde olumlu yönde, iş doyumu arasında (r= ,422, p<0,01) orta düzeyde olumlu yönde ve işten ayrılma niyeti arasında (r= -,378, p=0,01) orta düzeyde olumsuz yönde ilişki bulunmuştur. Yenilikçi kültür algısının artması, çalışanların yüksek iş doyumu, yüksek bireysel performans algısı, yüksek öz-yeterlik inancı ve düşük işten ayrılma niyetiyle ilişkilidir. Hastanelerde yeni bilgi ve teknolojilerin yanında, çalışanların yeniliklere uyum gösterebilecekleri, performanslarını ve iş doyumlarını artırabilecekleri yenilikçi bir kültür kurulması önemlidir.

Anahtar Kelimeler

yenilikçi kültür, öz-yeterlik inancı, performans algısı, iş doyumu, işten ayrılma niyeti

INVESTIGATION OF THE RELATIONSHIP OF INNOVATIVE CULTURE PERCEPTION OF HEALTH EMPLOYEES WITH VARIOUS ORGANIZATIONAL VARIABLES

Öz

This study is a descriptive research examining relationship between health care professionals' innovative culture perceptions and self-efficacy beliefs, performance perceptions, job satisfaction, intention to leave. Sample of the study consisted of 206 health personnel working in a public hospital. Data collection tool consisting of four parts, which is developed by researchers, is used in the collection of data. In the first part, questions that measure demographic characteristics, job satisfaction and intention to leave; in the second part, 11-item general self-efficacy belief scale (Cronbach's alpha .85); in the third part, two-dimensional 22-item individual performance perception scale (Cronbach's alpha .91); in the fourth part, one dimensional, 7-item innovative organizational culture perception scale (Cronbach's alpha .81) are used. ANOVA, pearson correlation, regression analysis are used in the data analysis. Employees' perception of innovative culture is found to be moderate (2.61±.67); self-efficacy beliefs (4.17±.55) and individual performance perceptions (4.16±.49) are found to be high; job satisfaction (3.74±2.27) and intention to leave (4.52±2.72) are found to be low. A low level positive correlation is found between employees' innovative organizational culture and self-efficacy beliefs (r=.260, p<0.01) and performance perceptions (r=.206, p<0.01), and a moderate positive correlation for job satisfaction (r=.422, p<0.01), and moderate negative correlation for intention to leave (r=- .378, p<0.01). The increase in the innovative culture perceptions is related to high job satisfaction, high individual performance perception, high self-efficacy belief and low intention to leave the work. In addition to new information and technologies, it is important to establish an innovative culture where employees can adapt to innovations, and increase their performance and job satisfaction.

Anahtar Kelimeler

innovative culture, self-efficacy belief, performance perception, job satisfaction, intention to leave

Kaynakça

• Aksay, K. (2011). Yenilikçilik kültürünün örgütsel yenilikçilik üzerine etkisi: Konya ilinde faaliyet gösteren özel hastanelerde bir uygulama. (Yayınlanmış Doktora Tezi). Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme Anabilim Dalı, Konya.
• Basım, N.H., Korkmazyürek, H. & Tokat, A. (2008). Çalışanların öz yeterlilik algılamasının yenilikçilik ve risk alma üzerine etkisi: Kamu sektöründe bir araştırma. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 19, 121-130. http://dergisosyalbil.selcuk.edu.tr/susbed/article/view/407
• Eroğlu, A., Topçu, M.K. & Basım, H.N. (2018). Bireysel yenilikçi davranışların çalışma arkadaşları ile çatışma ve işten ayrılma niyeti üzerine etkileri: Kamu sektöründe bir araştırma. Business and Economics Research Journal, 9(1), 123-136. https://doi.org/10.20409/berj.2018.96
• Eryılmaz, İ. & Altın Gülova, A. (2019). Örgüt kültürü ve bağlamsal performans arasındaki ilişkide temel motivasyon kaynaklarının biçimleyici rolü. Yönetim ve Ekonomi, 26(2): 495-514. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/790683
• İspir, İ. (2018). Çalışanların iş tatmini ile yenilikçi davranışının bireysel performansa etkisi. INIJOSS-İnönü University International Journal of Social Sciences, 7(2), 120-135. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/611722
• İşcan, Ö.F. & Timiroğlu, M.K. (2007). Örgüt kültürünün iş tatmini üzerindeki etkisi ve bir uygulama. Atatürk Üniversitesi İ.İ.B.D. 21(1): 119-135. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/30134
• Jamrog, J., Vickers, M. & Donna, B. (2006). Building and sustaining a culture that supports innovation. Human Resources Planning, 29(3): 9-19. https://www.questia.com/library/journal/1G1-152641349/building-and-sustaining-a-culture-that-supports-innovation
• Kaya, N. & Kesen, M. (2014). İnsan kaynakları yönetimi uygulamaları ve örgüt kültürü tiplerinin çalışan performansı üzerindeki etkilerini incelemeye yönelik ampirik bir çalışma. Ekev Akademi Dergisi, 18(58): 97-122. http://www.ekevakademi.org/Makaleler/1050717640_06%20Nihat%20KAYA-Mustafa%20KESEN.pdf
• Martins, E.C. & Terblanche, F. (2003). Building organisational culture that stimulates creativity and innovation. European Journal of Innovation Management, 6(1): 64-74. https://doi.org/10.1108/14601060310456337
• Osman, S., Shariff, S. H. & Lajin, M. N. A. (2016). Does innovation contributeto employee performance?. Procedia­Socialand Behavioral Sciences, 219, 571­579. https://cyberleninka.org/article/n/629323/viewer
• Öğüt, A. & Aksay, K. (2011). Yenilikçilik kültürünün örgütsel yenilikçilik üzerine etkisi: Konya ilinde faaliyet gösteren özel hastanelerde bir uygulama. Selçuk Üniversitesi Sosyal ve Teknik Araştırmalar Dergisi, 1(2): 1-24. http://sosyoteknik.selcuk.edu.tr/sustad/article/view/18/16
• Pelenk, S.E. (2017). İnovatif kültürün iş tatmini üzerindeki etkisi: Teknoloji işletmelerinde bir araştırma. TURAN-SAM, 9(36), 564-571. https://www.ceeol.com/search/article-detail?id=594385
• Pelenk, S.E. (2019). Bireysel yenilikçiliğin iş tatminine etkisi: Teknoloji işletme yöneticileri ile bir araştırma. OPUS-Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 14(20), 1136-1160. https://doi.org/10.26466/opus.613745
• Sellegren, S.F. (2007). Nursing management at a Swedish University Hospital - leadership and staff turnover. (Unpublished Master’s Thesis). Medical Management Centre, Department of Learning, Informatics, Management and Ethics, Karolinska Institutet, Stockholm, Sweden. https://openarchive.ki.se/xmlui/bitstream/handle/10616/39089/thesis.pdf?sequence=
• Taşkın Yılmaz, F. Tiryaki Şen, H. & Demirkaya, F. (2014). Başhemşirelerin yenilikçilik ve risk alma davranışlarının belirlenmesi. Balıkesir Sağlık Bilimleri Dergisi, 3(3), 147-154. https://doi.org/10.5505/bsbd.2014.72692
• Tuan, L.T. & Venkatesh, S. (2010). Organisational culture and technological innovation adoption in private hospitals. International Business Research, 3(3): 144-153. https://doi.org/10.5539/ibr.v3n3p144
• Uzuntarla, Y., Ceyhan, S. & Fırat, İ. (2016). Sağlık kurumlarında yenilikçilik: Bingöl ili örneği. Bingöl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 6(11): 189-202. http://busbed.bingol.edu.tr/tr/download/article-file/438746
• Yıldız, B., Hüseyin, A. & Çiğdem, Ş. (2017). Örgütsel yenilikçiliğin çalışan performansı üzerindeki etkisinde bireysel yenilikçiliğin aracı rolü. Researcher: Social Sciense Studies, 5(4), 129-145. https://www.researchgate.net/publication/322065130
• Zengin, H., Tiryaki, Ö. & Çınar, N. (2019). Hemşirelikte yenilikçilik ve ilişkili faktörler. Sağlık ve Hemşirelik Yönetimi Dergisi, 3(6), 207-217. https://doi.org/10.5222/SHYD.2019.74745