YASANIN ARDINDAN: TOPLUMSAL CİNSİYETİN YAPIBOZUMU

Yıl 2022, Cilt: 4 Sayı: 1, 187 - 198, 22.03.2022

Cemre Uğural Yamuç

Öz

Bu makale feminizmin yapı sonrasındaki düşüncelerle olan ilişkisini incelemektedir. Yapı sonrası düşünürler olarak kabul edilen
Foucault ve Derrida’nın yazıları özellikle kendi dönemlerindeki feminist çalışmalar üzerinde oldukça etkilidir. Aynı şekilde feminist
düşüncenin son zamanlardaki düşünsel hareketlerinde de bu etkileşimi görmek mümkündür. Yapı sonrası düşüncelerin ilgi odağında
soykütük ve yapıbozum yer alır. Feminizm için yapıbozumun dilin doğasını hedef alması, Batı metafiziğinde kadının ötekileştirildiği
ataerkil dil yapısını ortaya koymak ve kadın varlığını ön plana çıkarmak açısından önemlidir. Soykütük çalışmaları ise toplumsal
cinsiyet yasasının tarihselliğini göstermektedir. Ancak yasanın içinden onu aşmaya çalışan cinsiyet söylemi, yeni bir kimlik yasası
üretmekten kaçamaz. Feminizmin tarih içinde kadına yer açma girişimi, egemen bir bilgi söylemine bağlanmaktan kurtulamadığından
ötekileştirme işlemini sürdürür. Dolayısıyla feminizm açısından bu bağlamın ele alınması gerekmektedir

Anahtar Kelimeler

Yasa, öteki, bilgi poetikası, toplumsal cinsiyet, yapıbozum

AFTER THE LAW: DECONSTRUCTION OF GENDER

Öz

This paper examines the relationship between feminism and post-structuralist ideas. The writings of Foucault and Derrida, who are
considered post-structuralist thinkers, have a significant impact particularly on feminist studies of their time. Likewise, it is possible
to notice this interaction in the recent intellectual movements of feminist ideas. The focus of poststructuralist thoughts are
deconstruction and genealogy. For feminism, deconstruction’s targeting the nature of language is critical in terms of revealing the
patriarchal structure of language in which women are othering in Western metaphysics and featuring the existence of women
accordingly. As for genealogical studies they demonstrate the historicity of gender. However, the gender discourse which endeavors
to exceed the law from within it cannot run away from producing a new law of identity. Feminism’s attempt to make room for a
woman in history maintains the process of othering since it cannot get rid of being linked to dominant discourse of knowledge. Hence
this context needs to be addressed in terms of feminism.

Anahtar Kelimeler

Law, other, poetics of knowledge, gender, deconstruction.

Kaynakça

• Alcoff, L. (1988). Cultural Feminism Versus Post-Structuralism: The Identity Crisis in Feminist
• Theory. Signs: Journal of Wen in Culture and Society 13, (3), 405-436.
• Benflis, H., Berge, H. (2021). Feminist Kuramlar. Ed. Çetin Murat Hazar, Özkan Avcı, Disiplinler arası Kuram ve Yaklaşımları içinde, s. 175-227, Ankara: Gazi Kitabevi. Berktay, F. (2003). Tarihin Cinsiyeti. İstanbul: Metis.
• Boyne, R. (2011). Foucault ve Derrida’da Feminizm ve Ayırım. Çev. Ayşe Banu Karadağ, İstanbul: Sel.
• Butler, J. (2020). Cinsiyet Belası Feminizm ve Kimliğin Altüst Edilmesi. Çev. Başak Ertür. İstanbul: Metis.
• Chanter, T. (2009). Psikanalitik ve Post-Yapısalcı Feminizm ve Deleuze. Ed. Şeyma Öztürk, Çev. Zeynep Direk, içinde Cogito, s. 93-129, İstanbul: YKY.
• Derrida, J. (1982). White Mythology: Metaphor in the Text of Philosophy. Ed. Jacques Derrida, içinde Margins of Philosophy, s. 207-271, Chicago: The University of Chicago Press.
• Derrida, J. (2011). Öteki Hedef (Başka Baş), Çev. Melih Başaran. İstanbul: Bağlam.
• Derrida, J. (2014). Gramatoloji, Çev. İsmet Birkan. Ankara: BilgeSu.
• Derrida, J. (2015). Yasanın Önünde, Önyargılar. Ed. Jacques Derrida, Çev. Nami Başer, Melih Başaran ve diğerleri, içinde Yargılama Fakültesi, s. 103-168, İstanbul: İthaki.
• Direk, Z. (2009). Simone de Beauvoir: Abjeksiyon ve Eros Etiği. Ed. Şeyma Öztürk, Cogito içinde, s. 11-38, İstanbul: YKY.
• Direk, Z. (2021a). Judith Butler: Toplumsal Cinsiyet ve Bedenin Maddeleşmesi. Der. Zeynep Direk, içinde Cinsiyetli Olmak Sosyal Bilimlere Karşı Feminist Bakışlar, s. 69-84, İstanbul: YKY.
• Direk, Z. (2021b). Başkalık Deneyimi. Ankara: Fol.
• Donovan, J. (2014). Feminist Teori. Çev. Aksu Bora, Meltem Ağduk Gevrek, Fevziye Sayılan. İstanbul: İletişim.
• Flax, J. (1987). Postmodernism and Gender Relations in Feminist Theory. Signs: Journal of Women in Culture and Society, 12, (41), 621-643.
• Foucault, M. (2015). Cinselliğin Tarihi. Çev. Hülya Uğur Tanrıöver. İstanbul: Ayrıntı.
• Foucault, M. (2019). Herculine Barbin Namıdiğer Alexina B. Çev. Sezin Boyabatlı, Çev. İstanbul: Sel.
• Green, K. (2002). The Other as Another Other. Hypatia, 17, (4), 1-15.
• Kearney, R. (2018). Yabancılar, Tanrılar ve Canavarlar Ötekiliği Yorumlamak. Çev. Barış Özkul. İstanbul: Metis.
• Nagl-Docekal, H. (2009). Feminist Felsefenin Geleceği. Ed. Şeyma Öztürk, içinde Cogito, s. 219-224. İstanbul: YKY.
• Poovey, M. (1988). Feminism and Deconstruction. Feminist Studies 14, (1), 51-64.
• Ranciére, J. (2019). Tarihin Adları Bilgi Poetikası Alanında Bir Deneme. Çev. Cemal Yardımcı. İstanbul: Metis.
• Rorty, R. (1993). Feminism, Ideology, and Deconstruction: A Pragmatist View, Hypatia, 8, (2), 96-102.
• Young, I. M. (2009). Yaşanan Bedene Karşı Toplumsal Cinsiyet: Toplumsal Yapı ve Öznellik Üzerine Düşünceler. Ed. Şeyma Öztürk, Çev. Rüya Kalıntaş, içinde Cogito, s. 39-56, İstanbul: YKY.
• Khezerloo, R. Winking at Derrida: The Happy Union of Deconstruction and Feminism. Erişim Tarihi: Ocak 15, 2022. https://citeseerx.ist.psu.edu/viewdoc/summary?doi=10.1.1.182.1454.