A GENERAL COMPARİSON ON BUSTAN, GULISTAN AND MASNAVİ STORİES

Yıl 2019, Sayı: 9, 83 - 107, 31.08.2019

Murat Hasanoğlu

https://doi.org/10.33404/anasay.594843

Öz

BOSTÂN, GÜLİSTÂN VE MESNEVÎ HİKÂYELERİ ÜZERİNE GENEL BİR KARŞILAŞTIRMA

Öz

Bu makalede Mevlânâ Celâleddin-i Rûmî’nin Mesnevî’sinde ve Şeyh Sa‘dî-i Şîrâzî’nin
Bostân ve Gülistân adlı eserlerinde yer alan hikâyeler çeşitli yönlerden karşılaştırılmaktadır.
Şeyh Sa‘dî-i Şîrâzî ve Mevlânâ Celaleddin-i Rumî gerek Fars edebiyatında
gerekse bizim edebiyat tarihimizde çok önemli yere sahip iki isimdir. İkisi de
aynı  zaman diliminde yaşamış, benzer
sosyal ve edebî çevrelerde bulunmuşlar ve benzer kaynaklardan beslenmişlerdir.
Eserlerinde yetiştikleri çağın ve edebî kültürün izleri net şekilde
görülmektedir. İki sanatçının da anlattıkları hikâyelerde kıssadan hisse
çıkarılmasını amaçladıkları, didaktik yaklaşımlar gösterdikleri görülmektedir. Hikâyelerde
coğrafya, verilmek istenen genel mesaj, hikâye kaynakları ve kişi kadrosu
bakımından örtüşmeler ve farklılaşmalar incelenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Şeyh Sa‘dî-i Şîrâzî, Mevlânâ Celâleddin-i Rûmî

Kaynakça

• ATTÂR (1947), İlâhiname, (Çev. Abdülbâki Gölpınarlı), İstanbul: Meb Yayınları.ATTÂR (1984), Tezkiretü’l-Evliyâ, (Haz. Süleyman Uludağ), Bursa: İlim ve Kültür Yayınları.ATTÂR (1993), Pendnâme, (Çev. M. Nuri Gençosman), İstanbul: Meb Yayınları. ATTÂR (1998), Mantıku’t-tayr, (Çev. Yaşar Keçeci), İstanbul: Kırkambar Yayınları.AYDINLI, Osman (2009), “Semerkant”, TDV İslam Ansiklopedisi, C. 36, İstanbul: Türkiye Diyânet Vakfı Yayınları., 481-484.BAYRAM, Mikail (2001), Tarihin Işığında Nasreddin Hoca ve Ahi Evren. İstanbul: Bayrak Matbaası.GÖLPINARLI, Abdülbâki (1966), “Birinci Baskının Önsözü”, Bugünün Diliyle Mevlânâ, A. Kadir, İstanbul: İstanbul Matbaası, 4. bs.GÖLPINARLI, Abdülbâki (2017a), Mesnevî Tercemesi ve Şerhi, C.I-II. İstanbul: İnkılâp Yayınları, 6. bs.GÖLPINARLI, Abdülbâki (2017b) Mesnevî Tercemesi ve Şerhi, C.III-IV. İstanbul: İnkılâp Yayınları, 7. bs.GÖLPINARLI, Abdülbâki (2017c) Mesnevî Tercemesi ve Şerhi, C.V-VI. İstanbul: İnkılâp Yayınları, 8. bs.KARAİSMAİLOĞLU, Adnan (1992), “Bostân”, TDV İslam Ansiklopedisi, C.6, İstanbul: Türkiye Diyânet Vakfı Yayınları, 307-308. KARAİSMAİLOĞLU, Adnan (2002), Gülistân, Ankara: Akçağ Yayınları.ÖNGÖREN, Reşat (2004), “Mevlânâ Celâleddîn-i Rûmî”, TDV İslam Ansiklopedisi, C. 29, Ankara: Türkiye Diyânet Vakfı Yayınları, 441-448.SA‘Dİ (1980), Bostan ve Gülistan, (Çev. Kilisli Rıfat Bilge), İstanbul: Zafer Matbaası, 12. bs.SAKAOĞLU, Saim (1986), “Mesnevi'deki Hikâyelerin Kaynakları ve Tesirleri”. 1. Millî Mevlâna Kongresi Tebliğler, 105-113.SAYLAN, Betül (2017), “Mevlânâ’nın Göç Kervanı: Mevlânâ Üzerinde Ferîdüddîn Attâr Etkisi”. Akademiar Dergisi S.3, 133-154. TARLAN, Ali Nihat (1980), “Sâdi (Önsöz)”, Bostan ve Gülistan, (Çev. Kilisli Rıfat Bilge), İstanbul: Zafer Matbaası, 12. bs.YAZICI, Tahsin (1973), Âriflerin Menkıbeleri, C.I, İstanbul: Hürriyet Yayınları. YAZICI, Tahsin (1977), Mevlânâ ve Etrafındakiler, İstanbul: Tercüman Gazetesi Yayınları. ZAVOTÇU, Gencay (2009), “Sa‘dî, Düşüncesi ve Etkileri”, A.Ü. Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi, S. 40, 47-58.ZAVOTÇU, Gencay (2018), Aşk İlinden Gönül Dilinden, Kocaeli: Umuttepe Yayınları.