EARLY PREHISTORIC PERIOD RED OCHRE USAGE IN ANATOLIA

Yıl 2012, , 29 - 51, 01.05.2012

Neyir Kolankaya-bostancı

https://doi.org/10.1501/andl_0000000392

Öz

In this paper the use and the symbolic meaning of red ochre in Anatolia is presented in the light of archaeological and ethnographical studies. Black and red pigments were the earliest pigments that occur in prehistory. Of the two colours, red dominates the Prehistoric colour palette, usually in the form of ochre, hematite or iron oxide. During the Early Prehistoric periods ochre had two functions. One of these is the functional and the beneficial side, the other one is the symbolic and the ritual side. Although some scientific studies have showed that red ochre was used as an adhering material for handling the stone tools and for hide preservation, the earliest evidence of symbolic and ritual traditions in the archaeological record will take in the form of red ochre. Red colour as a powerful social and cultural symbol, as represented life, rebirth, fertility, transformation or status, is the fossil indicator for the developments of human capacities. The archaeological record reveals that from the Lower Paleolithic to historical times, red ochre has various uses in different regions; such as it was used for ritual body and face painting, for decoration of tools and symbolic artifacts, in burials as symbolic mortuary behaviors, for colouring the woman figurines and cave paintings. In Anatolia ochre usage had been seen early as Upper Paleolithic Period but reached its peak point during the Neolithic Age, especially with its symbolic and ritual function

Anahtar Kelimeler

Red Ochre • Anatolia • Paleolithic • Epipaleolithic • Neolithic

Anadolu’da erken Prehistorik dönem kırmızı aşı boyası kullanımı

Öz

Bu makalede, kırmızı aûı boyasının Anadolu’daki kullanımı ve sembolik anlamı, arkeolojik ve etnoİrafik çalıûmalar ıûıİında sunulmaktadır. Siyah ve kırmızı boyalar Prehistorik dönemlerde en eski boyaları oluûturmaktadır. Bu iki renkten kırmızı, genellikle aûı boyası, hematit ya da demir oksitûeklinde Prehistorik renk paletinde hakim olan rengi oluûturmaktadır. Her ne kadar bazı bilimsel çalıûmalar, kırmızı aûı boyasının taû aletlerin sapa takılmasında ve deri hazırlanmasında kullanılan bir malzeme olduİunu ortaya koysa da sembolik ve ritüel geleneklerin ilk kanıtı arkeolojik kayıtlarda kırmızı aûı boyası formunda görülmektedir. Yaûam, yeniden doİum, bereket, dönüûüm ya da statüyü temsil eden güçlü sosyal ve kültürel bir sembol olarak kırmızı renk, insan kapasitesinin fosil göstergesidir. Arkeolojik veriler, Alt Paleolitik Dönem’den tarihi dönemlere kadar kırmızı aûı boyasının, ritüel vücut ve yüz boyama, aletlerin ve sembolik buluntuların süslenmesi, mezarlarda sembolik kullanımı,kadın figürinleri ve maİara resimlerinin boyanması gibi farklı bölgelerde çeûitli kullanımlara sahip olduİunu göstermektedir. Anadolu’da ise aûı boyası kullanımı ilk kez Üst Paleolitik Dönem’de görülmekte fakat Neolitik Çaİ’da, sembolik ve ritüel iûlevleri ile birlikte doruk noktasına ulaûmaktadır

Anahtar Kelimeler

kırmızı aşı boyası, prehistorik, anadolu