OKUL YÖNETİCİLERİNİN REHBERLİK HİZMETLERİNE BAKIŞ AÇILARI ÜZERİNE OKUL REHBER ÖĞRETMENLERİNİN GÖRÜŞLERİ
Yıl 2013,
Cilt: 1 Sayı: 1, 105 - 123, 16.03.2015
İbrahim Karataş
,
Murat Polat
Öz
Bu araştırmanın amacı, ilk ve ortaöğretim okul yöneticilerinin okul rehberlik hizmetlerinin gerçekleştirilmesine yönelik bakış açılarının okul rehber öğretmenlerinin görüşleri doğrultusunda değerlendirilmesidir. Araştırmanın çalışma grubunu 2011-12 eğitim öğretim dönemlerinde İstanbul ili Bağcılar ve Fatih ilçelerindeki ilk ve ortaöğretim okullarında görev yapmakta olan n=95 katılımcı oluşturmaktadır. Katılımcıların n=59’u kadın n=36’sı erkektir. Araştırma nitel araştırma desenindedir. Veri toplama aracı olarak ilgili alanyazın doğrultusunda araştırmacılar tarafından geliştirilen yarı yapılandırılmış bir görüşme formu kullanılmıştır. Katılımcılara okul rehberlik hizmetleri, okul desteği ve öğrenci kişilik hizmetleri ile ilgili sorular yöneltilmiştir. Öğretmenlerin yanıtları kaydedilmiş ve cevaplarda yer alan ifadeler betimsel analiz tekniği ile özetlenmiş ve yorumlanmıştır. Araştırma sonucunda elde edilen bulgulara göre rehberlik hizmetlerinin gerçekleştirilmesinde okullar yeterli görülmemektedirler. Rehberlik hizmetlerine okul yöneticilerinin inançları vardır ancak kimi uygulamalar sözde kalmaktadır. Öğrenci kişilik hizmetleri okullardaki sınıf mevcutlarının fazlalığı, fiziki koşulların yetersizliği, yeterli zamanın olmaması ve çoğu zaman yöneticilerle işbirliği eksikliği nedenleriyle sekteye uğramaktadır. Çalışmada elde edilen bulgular tartışılmış ve önerilerde bulunulmuştur.
Kaynakça
- Akgün, E. (2010). Okul Öncesi Öğretmenlerinin Bakıs Açısıyla Anasınıflarındaki Reh- berlik Hizmetlerinin Değerlendirilmesi. İlköğretim Online, 9(2), 474-483. [Onli- ne]: http://ilkogretim-online.org.tr
- Bardakçı, A. B. (2011) İlköğretim Okullarında Çalışan Sınıf Öğretmeni, Sınıf Rehber
- Öğretmeni Ve Psikolojik Danışmanların Kapsamlı/Gelişimsel Rehberlik Programına İliş- kin Görüşleri. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Adana.: Çukurova Üniversite- si Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- Berkant, H. G. ve Tuncay, A. A. (2012). İlköğretim Birinci Kademedeki Sınıf Öğret- menlerinin Rehberlik Hizmetlerindeki Yeterlilikleri Gerçekleştirme Düzeylerinin Değerlendirilmesi. Turkish Studies - International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, Volume 7/3, pp. 617-635.
- Camadan, F. ve Sezgin, F. (2012) İlköğretim Okulu Müdürlerinin Okul Rehberlik Hiz- metlerine İlişkin Görüşleri Üzerine Nitel Bir Araştırma. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi. 2012. 4 (38), 199-211.
- Finkelstein, D. (2009). A Closer Look at the Principal-Counselor Relationship: A Survey of Principals and Counselors. Erişim Tarihi: 10.11.2012 www.collegeboard.com/ advocacy
- Güven, M. (2009). Milli Eğitim Bakanlığı Müfettişlerinin Okul Rehberlik Hizmetleri ve Denetimiyle İlgili Görüşleri. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, (9) 2, ss. 171-179.
- Hamamcı, Z., Murat, M. ve Çoban, A. E. (2004) Gaziantep’teki Okullarda Çalışan Psi- kolojik Danışmanların Mesleki Sorunlarının İncelenmesi. XIII. Ulusal Eğitim Bilimleri “Kurultayı, 6-9 Temmuz 2004. Malatya: İnönü Üniversitesi, Eğitim Fakültesi,
- Hatipoğlu, H. (2010). Okullarda Yürütülen Psikolojik Danışma Ve Rehberlik Uygulama- larının Belirlenmesi Ve Bazı Değişkenler Açısından İncelenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Adana: Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- Konca, F. (2007). İlköğretimde Psikolojik Danışma Ve Rehberlik Programlarının Ge- liştirilmesi Sürecinde Karşılaşılan Sorunlar. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Anadolu Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eskişehir.
- Korkut, F. (2007). Counselor Education Program Accreditation and Counselor Creden- tialing in Turkey. Counselor Education Program Aınternational Journal for the Advancement of Counselling , 29 (1), 11-20.
- Owen, F. K. ve Owen, D. W. (2008). Okul Psikolojik Danışmanlarının Rol ve İşlevleri: yöneticiler ve Psikolojik Danışmanların Görüşleri. Ankara Üniversitesi Eğitim Bi- limleri Fakültesi Dergisi, yıl: 2008, cilt: 41, Sayı. 1. ss. 207-221.
- Özabacı, N., Sakarya, N. ve Doğan, M. (2008). Okul Yöneticilerinin Okuldaki Psikolo- jik Danışma Ve Rehberlik Hizmetlerine İlişkin Görüşlerinin Değerlendirilmesi. Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Cilt 11, Sayı 19, ss.8-22.
- Pişkin, M. (1989). Orta Dereceli Okullarda Görevli, Yönetici, Öğretmen Ve Danışmanla- rın İdeal Ve Gerçek Danışmanlık Görev Algıları.Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Ankara: Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- Şahin, F. Y. (2008). Ortaöğretimdeki Öğrenci Görüşlerine Göre Psikolojik Danışma Ve Rehberlik (Pdr) Hizmetlerinin Değerlendirilmesi. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, Cilt:5. Sayı: 2. ss 1-26, [Online]: http://www.insanbilimleri.com.
- Tagay, Ö. ve Sarı, T. (2012) Okullarda Konsültasyon Hizmetleri ve İşbirliğine Dayalı Konsültasyon Modelleri. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergi- si, Yıl 12. Sayı. 23. Haziran 2012, 157 – 172.
- Taylı, A. (2008). Okul Psikolojik Danışma Ve Rehberlik Hizmetlerinin Değerlendirile- bilirliği. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Cilt: 2008-2 Sayı. 17. ss: 133-145.
- Ünal, A. ve Ünal, E. (2010). Öğretmen Ve Öğrencilerin Rehber Öğretmeni Algılama- larına İlişkin Bir Durum Çalışması. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi. Cilt:7. Sayı.2 Yıl:2010, 919-944.
- Yalçın, İ. (2006). 21 Yüzyılda psikolojik danışman. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi. 39 (10. 117-133.
- Yeşilyaprak, B. (2000). Eğitimde Rehberlik Hizmetleri. Ankara: Nobel Yayıncılık.
- Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2005). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Anka- ra: Seçkin Yayıncılık.
- Yöndem, D. Z. (1999). Liselerdeki Yönetici ve Öğretmenlerin Psikolojik Danışma ve Rehberlik Hizmetlerine İlişkin Beklentileri. Çağdaş Eğitim Dergisi. 24 (257). EK1
- Okullarda Rehberlik Hizmetleri Öğretmen Görüşme Formu
- Cinsiyet: ( ) K ( ) E Belirlenen Görüşme Süresi: 45 dk.
- Mesleki Kıdem : ( ) 1-4 yıl ( ) 5- 10 yıl ( ) 10 ve yukarısı: ……
- (Lütfen Süreyi Belirtiniz) Araştırma Soruları
- Okul müdürü rehberlik hizmetlerinin gerekliliğine inanıyor mu, size manevi destek oluyor mu?
- Okul müdürü rehberlik hizmetleri hakkında bilgi, birikim ve beceriye sahip mi, size
- fiili destek oluyor mu?
- Okulda öğrenci kişilik hizmetleri yeterli düzeyde mi?
Yıl 2013,
Cilt: 1 Sayı: 1, 105 - 123, 16.03.2015
İbrahim Karataş
,
Murat Polat
Kaynakça
- Akgün, E. (2010). Okul Öncesi Öğretmenlerinin Bakıs Açısıyla Anasınıflarındaki Reh- berlik Hizmetlerinin Değerlendirilmesi. İlköğretim Online, 9(2), 474-483. [Onli- ne]: http://ilkogretim-online.org.tr
- Bardakçı, A. B. (2011) İlköğretim Okullarında Çalışan Sınıf Öğretmeni, Sınıf Rehber
- Öğretmeni Ve Psikolojik Danışmanların Kapsamlı/Gelişimsel Rehberlik Programına İliş- kin Görüşleri. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Adana.: Çukurova Üniversite- si Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- Berkant, H. G. ve Tuncay, A. A. (2012). İlköğretim Birinci Kademedeki Sınıf Öğret- menlerinin Rehberlik Hizmetlerindeki Yeterlilikleri Gerçekleştirme Düzeylerinin Değerlendirilmesi. Turkish Studies - International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, Volume 7/3, pp. 617-635.
- Camadan, F. ve Sezgin, F. (2012) İlköğretim Okulu Müdürlerinin Okul Rehberlik Hiz- metlerine İlişkin Görüşleri Üzerine Nitel Bir Araştırma. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi. 2012. 4 (38), 199-211.
- Finkelstein, D. (2009). A Closer Look at the Principal-Counselor Relationship: A Survey of Principals and Counselors. Erişim Tarihi: 10.11.2012 www.collegeboard.com/ advocacy
- Güven, M. (2009). Milli Eğitim Bakanlığı Müfettişlerinin Okul Rehberlik Hizmetleri ve Denetimiyle İlgili Görüşleri. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, (9) 2, ss. 171-179.
- Hamamcı, Z., Murat, M. ve Çoban, A. E. (2004) Gaziantep’teki Okullarda Çalışan Psi- kolojik Danışmanların Mesleki Sorunlarının İncelenmesi. XIII. Ulusal Eğitim Bilimleri “Kurultayı, 6-9 Temmuz 2004. Malatya: İnönü Üniversitesi, Eğitim Fakültesi,
- Hatipoğlu, H. (2010). Okullarda Yürütülen Psikolojik Danışma Ve Rehberlik Uygulama- larının Belirlenmesi Ve Bazı Değişkenler Açısından İncelenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Adana: Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- Konca, F. (2007). İlköğretimde Psikolojik Danışma Ve Rehberlik Programlarının Ge- liştirilmesi Sürecinde Karşılaşılan Sorunlar. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Anadolu Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eskişehir.
- Korkut, F. (2007). Counselor Education Program Accreditation and Counselor Creden- tialing in Turkey. Counselor Education Program Aınternational Journal for the Advancement of Counselling , 29 (1), 11-20.
- Owen, F. K. ve Owen, D. W. (2008). Okul Psikolojik Danışmanlarının Rol ve İşlevleri: yöneticiler ve Psikolojik Danışmanların Görüşleri. Ankara Üniversitesi Eğitim Bi- limleri Fakültesi Dergisi, yıl: 2008, cilt: 41, Sayı. 1. ss. 207-221.
- Özabacı, N., Sakarya, N. ve Doğan, M. (2008). Okul Yöneticilerinin Okuldaki Psikolo- jik Danışma Ve Rehberlik Hizmetlerine İlişkin Görüşlerinin Değerlendirilmesi. Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Cilt 11, Sayı 19, ss.8-22.
- Pişkin, M. (1989). Orta Dereceli Okullarda Görevli, Yönetici, Öğretmen Ve Danışmanla- rın İdeal Ve Gerçek Danışmanlık Görev Algıları.Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Ankara: Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- Şahin, F. Y. (2008). Ortaöğretimdeki Öğrenci Görüşlerine Göre Psikolojik Danışma Ve Rehberlik (Pdr) Hizmetlerinin Değerlendirilmesi. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, Cilt:5. Sayı: 2. ss 1-26, [Online]: http://www.insanbilimleri.com.
- Tagay, Ö. ve Sarı, T. (2012) Okullarda Konsültasyon Hizmetleri ve İşbirliğine Dayalı Konsültasyon Modelleri. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergi- si, Yıl 12. Sayı. 23. Haziran 2012, 157 – 172.
- Taylı, A. (2008). Okul Psikolojik Danışma Ve Rehberlik Hizmetlerinin Değerlendirile- bilirliği. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Cilt: 2008-2 Sayı. 17. ss: 133-145.
- Ünal, A. ve Ünal, E. (2010). Öğretmen Ve Öğrencilerin Rehber Öğretmeni Algılama- larına İlişkin Bir Durum Çalışması. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi. Cilt:7. Sayı.2 Yıl:2010, 919-944.
- Yalçın, İ. (2006). 21 Yüzyılda psikolojik danışman. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi. 39 (10. 117-133.
- Yeşilyaprak, B. (2000). Eğitimde Rehberlik Hizmetleri. Ankara: Nobel Yayıncılık.
- Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2005). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Anka- ra: Seçkin Yayıncılık.
- Yöndem, D. Z. (1999). Liselerdeki Yönetici ve Öğretmenlerin Psikolojik Danışma ve Rehberlik Hizmetlerine İlişkin Beklentileri. Çağdaş Eğitim Dergisi. 24 (257). EK1
- Okullarda Rehberlik Hizmetleri Öğretmen Görüşme Formu
- Cinsiyet: ( ) K ( ) E Belirlenen Görüşme Süresi: 45 dk.
- Mesleki Kıdem : ( ) 1-4 yıl ( ) 5- 10 yıl ( ) 10 ve yukarısı: ……
- (Lütfen Süreyi Belirtiniz) Araştırma Soruları
- Okul müdürü rehberlik hizmetlerinin gerekliliğine inanıyor mu, size manevi destek oluyor mu?
- Okul müdürü rehberlik hizmetleri hakkında bilgi, birikim ve beceriye sahip mi, size
- fiili destek oluyor mu?
- Okulda öğrenci kişilik hizmetleri yeterli düzeyde mi?