Yükseköğretim Kurumlarında Sosyal Kaytarma Davranışının İncelenmesi: Bir Kamu Üniversitesi Örneği

Yıl 2019, Cilt: 7 Sayı: 1, 309 - 318, 03.02.2019

Melahat Öneren Elif Nur Demirel Tayfun Arar , Cihat Kartal

https://doi.org/10.18506/anemon.427913

Cited By: 2

Öz

Bu
araştırmanın amacı sosyal kaytarma davranışını etkileyen faktörleri önem
sırasına göre hiyerarşik olarak sıralayarak, bu tür faktörlere bağlı olarak
ortaya konan sosyal kaytarma davranışına karşı önlem alma ve bu faktörlerden
kaynaklı sosyal kaytarma davranışını yönetme eylemleri sunmaktır. Bu bağlamda
bir kamu üniversitesindeki 11 akademisyen, literatür ve yazar destekli olarak
belirlenmiş üç ana faktör altındaki 19 faktörü ikili olarak karşılaştırmış ve
karşılaştırılan bu kriterler Analitik Hiyerarşi Prosesi (AHP) tekniği ile
hiyerarşik olarak sıralanmıştır. Araştırma, akademisyenler tarafından ileri
sürülen sosyal kaytarmayı etkileyici faktörlerin belirlenmesi ve böylesine
üretkenlik karşıtı davranışlar üzerinde etkili olan faktörlere bağlı olarak nasıl
önlenebileceği konusunda yol gösterici olması açısından önemlidir. 

Anahtar Kelimeler

Sosyal Kaytarma, Analitik Hiyerarşi Prosesi (AHP), Akademik Personel

Investigating Social Loafing Behavior in Higher Education Institutes: A Case of Public University

Öz

The
purpose of this study is to order the factors determining social loafing
hierarchically based on their importance levels, and then suggest cautions
against social loafing caused by those factors and managing social loafing
actions caused by them. In this concept, 11 academic staff in a public
university, have made pairwise comparisons of 19 factors under three main
factors determined by both literature and authors, and these compared factors
are analyzed and ordered by Analytic Hierarchy Process (AHP) method. The
research is important in terms of determining the social loafing factors
proposed by academicians and determining how to prevent them depending on the
factors that influence this counterproductive behaviors. 

Anahtar Kelimeler

Social Loafing, Analytic Hierarchy Process (AHP), Academic Staff

Kaynakça

• Alam, K., Ali, A., Ali, N. & Zaman, G. (2014). Organizational Justice, Task Enjoyment, Leadership style and Organizational Culture as Strategies for Reduction of Social Loafing. Abasyn University Journal of Social Sciences, 7(1), 77-99.
• Balcı, O. (2016). İlköğretim okullarında görev yapan öğretmenler ve yöneticilerin örgütsel sinizm, kendini işe verememe (presenteizm) ve sosyal kaytarma arasındaki ilişkinin incelenmesi (Arnavutköy İlçesi Örneği). Sosyal Bilimler Enstitisü, İşletme Yönetimi Anabilim Dalı: İstanbul Arel Üniversitesi, Yayımlanmamış Doktora Tezi.
• Budak, G., & Sürgevil, O. (2005). Tükenmişlik ve Tükenmişliği Etkileyen Örgütsel Faktörlerin Analizine İlişkin Akademik Personel Üzerinde Bir Uygulama. D.E.Ü.İİ.B.F. Dergisi, 2, 95-108.
• Candan, H., & İnce, M. (2016). Siber Kaytarma ve Örgütsel Bağlılık Arasındaki İlişkinin İncelenmesine Yönelik Emniyet Çalışanları Üzerine Bir Araştırma. Niğde Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 9(1), 229-235.
• Ceylan, H., Gül, N., & Öksüz, M. (2016). Sosyal Çalışmacılarda İş Doyumu ve Tükenmişliğe Etki Eden Faktörlerin Sosyal Hizmet Alanlarına Göre Karşılaştırmalı İncelenmesi. Yalova Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 11, 43-69.
• Crawford, G., & Williams, C. (1985). The analysis of subjective judgment matrices. Project Aır Force Report Prepared for the United States Air Force, 1-34.
• Demirel, Y. (2009). Örgütsel Adaletin Yönetici-Çalışan İlişkileri Üzerine Etkisi: Farklı Sektör Çalışanlarına Yönelik Bir Araştırma. Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 17, 137-154.
• Doğan, A., Bozkurt, S., & Demir, R. (2012). Sosyal Kaytarma Davranışı İle Algılanan Görev Görünürlüğü Arasındaki İlişkinin İncelenmesine Yönelik Bir Araştırma. SÜ İİBF Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 244: 53-79.
• Dong, Q., & Cooper, O. (2016). A Peer To Peer Dynamic Adaptive Consensus Reaching Model For The Group Ahp Decision Making, European Journal of Operational Research, 250(2), 521-530. Doi: http://dx.doi.org/10.1016/j.ejor.2015.09.016
• Eikenhout, N.R. (2004). The Effects of Task Structure and Group Target Monetary Incentives on Social Loafing, Dissertation for the Degree of Doctor of Philosophy: Department of Psychology. Western Michigan University, USA.
• Etemadi M, Darab M, Khorasani E, Moradi F., & Vazirinasab H. (2015). Social loafing among nurses and its relation with organizational justice. International Journal Education Psychologic Researches, 1:125-130.
• Gök, G.A., & Koca D. (2016). Sağlık Çalışanlarında Hiyerarşi ve Takım Eğiliminin Sosyal Kaytarmaya Etkisi: Isparta İlçe Hastaneleri Örneği. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 17, 354-375.
• Haugen T., Reinboth M., Hetlelid K.J., Peters D.M., & Hoigaard R. (2016). Mental Toughness Moderates Social Loafing Ġn Cycle Time-Trial Performance. Research Quarterly For Exercıse And Sport, 87(3), 305-310.
• Hoigaard R., & Ingvaldsen, R.P. (2006). Social Loafing in Interactive Groups: The Effects of Identifiability on Effort and Individual Performance in Floorball. The online Journal of Sport Psychology, 8 (2), 52-63.
• Ilgın, B. (2013). Toplumsal Bir Hastalık: Sosyal Kaytarma. Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 6(3), 238-270.
• Ingham, A.G., Levinger, G., Graves, J., & Peckham, V. (1974). The Ringelmann Effect: Studies of group size and group performance. Journal Of Experimental Social Psychology, 10(4), 371-384.
• Kafes, M., & Kaya, Ş.D. (2017). Sosyal Kaytarma Davranışı Üzerine Yapılmış Çalışmaların İncelenmesi. Türk & İslam Dünyası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 11, 227-245.
• KC, Stainback, G. A., & Chhetri, B. B. K. (2014). Community users’ and experts’ perspective on community forestry ın nepal: a swot-ahp analysis. Forest, Trees and Livelihoods, 23(4), 217-231.
• Kesen, M. (2015). Psikolojik güçlendirme çalışanların sosyal kaytarma davranışlarını azaltır mı? Journal of Yaşar University, 10(38), 6531-6540.
• Koçel, T. (2014). İşletme Yöneticiliği. İstanbul: Beta Yayınevi
• Latane, B., Williams, K., & Harkins, S. (1979). Many Hands Make Light the Work: The Causes and Consequences of Social Loafing. Journal of Personality and Social Psychology, 37(6), 822-832.
• Öge H.S., & Kurnaz G. (2017). Presenteeism İle Sosyal Kaytarma Arasındaki İlişki: Otomotiv İşletmesinde Bir Araştırma, International Journal of Academic Value Studies (Javstudies), 3 (16): 115-129.
• Pabico, J. P., Hermocilla, J. A. C., Galang, J. P. C., & De Sagun, C. D. (2008). Perceived Social Loafing in Undergraduate Software Engineering Teams. Philippine Information Technology Journal, 1(2), 22-28.
• Piezon, S. L., & Ferree, W. D. (2008). Perceptions of social loafing in online learning groups: A study of public university and U.S. Naval War College studentt International Review of Research in Open and Distance Learning, 9(2):1-17.
• Podvezko, V. (2009). Application of ahp technique. Journal of Business Economics and Management, 10(2), 181-189.
• Saaty, T. L. (1991). Some mathematical concepts of the analytic hierarchy process. Behaviormetrika, 18(29), 1-9.
• Saaty, T. L., & Zoffer, H. J. (2012). A New Approach to the Middle East Conflict: The Analytic Hierarchy Process, Journal of Multi-Criteria Decision Analysis, 19, ss. 201-225.
• Schippers, M.C. (2014). Social Loafing Tendencies and Team Performance: The Compensating Effect of Agreeableness and Conscientiousness. Academy of Management Learning & Education, 1, 62-81.
• Simms, A., & Nichols, T. (2014). Social Loafing: A Review of the Literature. Journal of Management Policy and Practice, 15(1), 58-67.
• Supçiller, A. A., & Çapraz, O. (2011). Ahp-topsıs yöntemine dayalı tedarikçi seçimi uygulaması. İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi Ekonometri ve İstatistik Dergisi, 13, 1-22.
• Surapati, P., & Mukhopadhyaya, D. (2011). Grey relational analysis based ıntuitionistic fuzzy multi-criteria group decision making approach for teacher selection in higher education. International Journal of Computer Applications, 34 (10), 21-29.
• Triantaphyllou, E., & Mann, S. H. (1995). Using the analytic hierarchy process for decision making in engineering applications: some challenges. International Journal of Industrial Engineering: Applications and Practice, 2(1), 35-44.
• Şeşen, H., & Kahraman, Ç.A. (2014). İş Arkadaşlarının Sosyal Kaytarmasının, Bireyin İş Tatmini, Örgütsel Bağlılık ve Kendi Kaytarma Davranışlarına Etkisi. İş ve İnsan Dergisi, 1, 43-51.
• Tan H.H., & Tan M.L. (2008). Organizational citizenship behavior and social loafing: The role of personality, motives, and contextual factors. The Journal of Psychology, 142(1),89-108.
• https://www.unboundmedicine.com/medline/citation/18350846/Organizational_citizenship_behavior_and_social_loafing:_the_role_of_personality_motives_and_contextual_factors_ Erişim Tarihi: 09.05.2018
• Thompson, R.B., &Thornton, B. (2014). Gender and Theory of Mind in Preschoolers’ Group Effort: Evidence for Timing Differences Behind Children’s Earliest Social Loafing. The Journal of Social Psychology, 154, 475-479. https://www.tandfonline.com/doi/abs/10.1080/00224545.2014.933763 Erişim Tarihi: 09.05.2018.
• Tolukan, E, Bayrak, M, & Karacan Doğan, P. (2017). Antrenörlerin Sosyal Kaytarma Algılarının İncelenmesi. Gaziantep Üniversitesi Spor Bilimleri Dergisi, 2(1): 1-13.
• Uslu, Y.D., & Çavuş, M.F. (2014). Örgütsel Adalet ve Kaytarma Davranışları. Ordu Üniversitesi Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergileri, 7, 51-54.
• Uysal, H. T. (2016). Örgütlerde Sosyal Kaytarma Algısının Çalışanların Tükenmişlik Duygusuna Etkisi. 3. Ulusal Meslek Yüksekokulları Sosyal ve Teknik Bilimler Kongresi, 732-743.
• Ünal, Ö. F.(2011). Analitik Hiyerarşi Prosesi ve Personel Seçimi Alanında Uygulamaları.Akdeniz Üniversitesi Uluslararası Alanya İşletme Fakültesi Dergisi, 3 (2), 18-38.
• Williams, K.D., & Karau S.J. (1991). Social Loafing and Social Compensation: The Effects of Expectations of Co-Worker Performance. Journal of Personality and Social Psychology, 61 (4), 570-581.
• Williams, K.D., & Karau S.J. (1993). Social Loafing: A Meta Analytic Review and Theoritical Integration, Journal of Personality and Social Psychology, 65 (4), 681-706.