Türk İdare Sisteminde Bağımsız İdari Otoriteler, Bağımsızlıkları ve Denetimleri Üzerine Bir Değerlendirme

Yıl 2021, Cilt: 9 Sayı: Toplum & Siyaset, 211 - 226, 29.03.2021

Nesim Babahanoğlu

https://doi.org/10.18506/anemon.761988

Öz

Değişen ve karmaşık hale gelen kurumsal ve düşünsel yapıların insan hak ve özgürlükleri üzerindeki etkileri daha çok olumsuz olmuştur. Bu etkiler ve faktörlerin sebep olabileceği olumsuzlukların önünü alabilmek için klasik kurumlardan farklı olarak oluşturulan bağımsız idari otoritelerin ne olduğu bu çalışmada irdelenmiştir. Örgüt yapısı, denetimleri, çalışma şekilleri farklı olan ve bağımsız idari otorite olarak adlandırılan bu yapılara duyulan ihtiyaç, özellikleri, denetlenmeleri ve bağımsızlıkları bu çalışmamızda ortaya konulmuştur. Bu idari yapılar önemli ve hassasiyet arz eden iletişim, medya, bankacılık ve rekabet gibi alanlarda oluşturulmuştur. Bu kurumlar, özellikleri itibariyle ülkeden ülkeye değişik yapılar arz etmektedirler. Bu çalışmada kuruldukları alanlarda geniş yetkilerle donatılan bu kurumların kısaca ne oldukları, denetimleri ve bağımsızlık durumları ülkemiz açısından ortaya konulmaya çalışılacaktır.

Anahtar Kelimeler

Bağımsız İdari Otoriteler, Kurumsal Bağımsızlık, Denetim

Independent Regulatory Agencies, Evaluation of Audit Functions and Independance in Turkish Administration System

Öz

Changing and complex nature of institutional and intellectual organizations mostly have had negative effects on human freedoms. This study examines the independent administrative authorities which are established to avoid the negative impacts of classical institutions. In the analysis, not only the organizational structure, the differences in control and working styles, but also the need for these independent structures and their independence level is analyzed. These administrative structures have been established in important and sensitive areas such as communication, media, banking and competition. They are formed in different ways from country to country. In this study, the auditing procedures and independence status of these institutions, which are equipped with wide powers they were established, will be revealed in terms of Turkey.

Anahtar Kelimeler

The Independent Regulatory Agencies, Institutional Independence, Audit

Kaynakça

• Akdoğan, A. (2002). Kamu Maliyesi, VIlI. Baskı, Ankara: Gazi Kitabevi.
• Akıncı, M. (1999). Bağımsız İdari Otoriteler ve Ombudsman, Beta Yay. İstanbul.
• Aslan, Z. (1996). "Devletin Ekonomiye Müdahalesi ve İktisadi Kolluk Faaliyetinde Rekabetin Korunması”, İ.Ü. S.B.F. Dergisi, İstanbul.
• Aslan, Z.ve Berk, K. (2000). Rekabet Kurumu’nun Oluşumu, Görev ve Yetkileri ile Yargısal Denetimi, İstanbul: Alfa Yay.,
• Aydoğdu, V. (2010). İdare Hukukunda Bağımsız İdari Otoriteler ve Kamusal Denetimi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
• Azrak, A. Ü. (1 976). Millileştirme ve idare Hukuku, İstanbul: Sulhi Garan Matbaası.
• Azrak, A.Ü. (2001). “Dünyada ve Türkiye'de Bağımsız İdari Otoriteler ve İdarenin Yeniden Yapılanması Bağlamında Bunlara İlişkin Bazı Sorunlar”, Yayımlanmamış Arş. İstanbul.
• Babahanoğlu, N. (2003), Bir Bağımsız İdari Otorite Örneği Olarak Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Balta, T.B. (1972). İdare Hukuku I, Genel Konular, Ankara: A.Ü. Basımevi.
• Bayramoğlu, S. (2014), Yönetişim Zihniyeti Türkiye’de Üst Kurullar ve Siyasal İktidarın Dönüşümü, İstanbul: İletişim Yayınları.
• Dinler, Z. (2001). İktisada Giriş, III.Baskı, Bursa: Ekin Kitabevi.
• Duran, L. (1998). Türkiye’de Bağımsız İdari Otoriteler, Bağımsız İdari Otoriteler, İstanbul: Alkım Yayınları.
• Ege, İ. (2020). Bağımsız İdari Otoriteler (Bağımsız Düzenleyici Kurumlar): Sigortacılık ve Özel Emeklilik Düzenleme ve Denetleme Kurumu Örneği. Kapadokya Akademik Bakış, 4(1):1-29, Nevşehir.
• Er, S. (2010). Düzenleyici ve Denetleyici Kurumların Dış Denetimi ve 5018 Sayılı Kanunda Yapılan Değişiklikler. Sayıştay Dergisi, sayı 68, s. 29-46.
• Eroğlu, H. (1985). İdare Hukuku. İstanbul: Turhan Kitabevi.
• Gemalmaz, M. S. (2000). Ulusalüstü İnsan Hakları Belgeleri. İstanbul: Beta Yayınları.
• Giritli, İ. ve Akgüner, T. (1990). İdare Hukuku Dersleri. İstanbul: Filiz Kitabevi.
• Gözübüyük A.Ş. ve Tan, T. (2001), İdare Hukuku. I. Cilt, Ankara: Turhan Kitabevi.
• Gözübüyük, A.Ş. (2001). Yönetim Hukuku. 16. Baskı, Ankara: Turhan Kitabevi.
• Gülan, A. ve Berkarda, K. (2000). İdare Hukukunda Gerçekleşen Köklü Değişimler, İstanbul: İ.Ü.H.F. İdare Hukuku ve İlimleri Araştırma ve Uygulama Merkezi Yayını.
• Günday, M. (2002). İdare Hukuku. Ankara: İmaj Yay.
• Kaboğlu, İ. (1998). Bağımsız İdari Otoriteler, Bağımsız İdari Otoriteler, Editör: İ. Kaboğlu, İstanbul: Alkım Yayınları.
• Karacan, A.İ. (2002). Özerk Kurumlar Üzerine Denemeler. İstanbul: Alkım Yayınları.
• Karacan, A. İ. (2001). Politika ve Politikacı Ekonomiden Dışlanabilir mi?, İstanbul: Dünya Gazetesi, 2 Mayıs 2001.
• Karakaş, M. (2008). Devletin Düzenleyici Rolü ve Türkiye'de Bağımsız İdari Otoriteler, Maliye Dergisi, S. 154, Ocak-Haziran, Ankara.
• Leblebici, D.N., Kurban, A. ve Sadioğlu, U., (2012). Türk Yönetim Sisteminde Bağımsız Düzenleyici Kurullar Üzerine Kuramsal Tartışmalar. H.Ü. İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Cilt 30, Sayı 2, s. 81-109
• Morange, J. (1998). Fransa'da Bağımsız İdari Otoriteler, Bağımsız İdari Otoriteler. Editör: İ. Kaboğlu, İstanbul: Alkım Yayınları.
• Mucuk, İ. ve Uysal, D. (2010). Türkiye’de Bağımsız Düzenleyici Kurumlar ve Yönetişim, M.A. Çukurçayır, H.T., Eroğlu, H.E. Uğuz (ed.), Yönetişim Kuram, Boyutlar, Uygulama, Konya: Çizgi Kitabevi.
• Onar, S. S. (1942). İdare Hukuku Bakımından İktisadi Devlet Teşekkülleri. İstanbul: Kenan Basımevi
• Onar, S. S. (1944). İdare Hukuk. I. Cilt, İstanbul: İsmail Akgün Matbaası.
• Özay, İ. (1996). Gün Işığında Yönetim. İstanbul: Alfa Yayınları.
• Özbudun, E. (1998). Türk Anayasa Hukuku. Ankara: Yetkin Basımevi.
• Pauliat, H. (1998). Karşılaştırmalı Hukukta Bağımsız İdari Otoriteler. çev. M. Göçer, Bağımsız İdari Otoriteler. İstanbul: Alkım Yayınları.
• Pişkin, R. (2010). Türkiye’de Düzenleyici Kurumlar ve Üst Kurulların Görevleri ve İşlevleri. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
• Şenel, A. (l 990). Siyasal Düşünce Tarihi. 3. baskı, Ankara: Bilim Sanat Yayınları.
• Tan, T. (2002). Bağımsız İdari Otoriteler veya Düzenleyici Kurullar, AID, Cilt.35, 2 Haziran 2002.
• Thery, F.J. (1998). Bağımsız İdari Otoritelerin Yargısal Denetimi. Bağımsız İdari Otoriteler, Editor: İ. Kaboğlu, İstanbul: Alkım Yayınları.
• Ulusoy, A. (2003). Bağımsız İdari Otoriteler. Ankara: Turhan Kitabevi.
• Yayla, Y. (1990). İdare Hukuku. İstanbul: Filiz Kitabevi.
• Yıldırım, T. (2000). Bağımsız İdari Otoritelerin Yargısal Denetimi. Ankara: 12 Mayıs 2000 Danıştay’da Sunulan Bildiri.