Tüketici Yenilikçiliği, Algılanan Risk ve Ürün İlgileniminin Online Satın Alma Davranışı Üzerindeki Etkisi

Yıl 2021, Cilt: 9 Sayı: 5, 1507 - 1534, 25.10.2021

Şükrü Yapraklı , Başak Gül

https://doi.org/10.18506/anemon.668865

Cited By: 1

Öz

Online alışveriş üreticiler için büyük bir pazar fırsatı sunarken, tüketicilere de bilgi sağlamakla kalmayıp aynı zamanda istediği yer ve zamanda alışveriş yapma imkânı sunmaktadır. Online satın alma, çeşitli ödeme yöntemleri ile internet üzerinden yapılabilen her türlü alışveriştir. Online satın almaya etki eden birçok faktör vardır. Tüketici yenilikçiliği, algılanan risk ve ürün ilgilenimi de bu faktörlerdendir. Bu çalışmada, tüketici yenilikçiliği, algılanan risk ve ürün ilgileniminin online satın alma davranışı üzerindeki etkisi belirlenmeye çalışılmıştır. Çalışma verileri 2019 yılı Eylül-Ekim zaman aralığında toplanmıştır. Veri toplama metodu olarak yüz yüze anket yöntemi seçilmiş ve Erzurum ilinde yaşayan bireylerin katılımı ile araştırma kapsamında 400 anket ile değerlendirilme yapılmıştır. Bu çalışma için, Erzurum Atatürk Üniversitesi Sosyal ve Beşeri Bilimler Etik Kurulu’nun 22.01.2020 tarih ve 2020/01-04 nolu kararı ile çalışmanın etik kurallara uygun olduğuna dair gerekli izin alınmıştır. Elde edilen veriler SPSS programında analiz edilerek katılımcıların frekans dağılımları incelenmiş, faktör analizi ile test edilmiş, güvenilirlik testleri ve regresyon analizleri yapılmıştır. Araştırma sonucunda, tüketici yenilikçiliği, algılana risk ve ürün ilgilenimi faktörlerinin online satın alma davranışı üzerinde etkili olduğu görülmüştür.

Anahtar Kelimeler

Tüketici Yenilikçiliği, Algılanan Risk, Ürün İlgilenimi, Online Satın Alma

The Effect of Consumer Innovation, Perceived Rısk and Product Involvement on Online Purchase Behavior

Öz

While online shopping offers a huge market opportunity for manufacturers, it not only provides information but also offers consumers the opportunity to shop wherever and whenever they want. Online purchasing is any kind of shopping that can be made over the internet with various payment methods. It is possible to find many factors that influence online purchasing. Consumer innovativeness, perceived risk, and product involvement are among these factors. This study seeks to determine the impact of consumer innovativeness, perceived risk, and product involvement on online purchasing behavior. Study data were collected in September-October 2019. Face-to-face survey method was chosen as the data collection method and it was evaluated with 400 questionnaires within the scope of the research with the participation of individuals living in the province of Erzurum. For this study, the necessary permission was obtained with the decision of the Social and Human Sciences Scientific Research Publication Ethics Committee of Erzurum Atatürk University, dated 22.01.2020 and numbered 2020/01- 04. The obtained data were analyzed in the SPSS program and the frequency distributions of the participants were examined, reliability tests and regression analyses were performed. As a result of the research, it was found that consumer innovativeness, perceived risk, and product involvement have an impact on online purchasing behavior.

Anahtar Kelimeler

Consumer İnnovation, Perceived Risk, Product İnterest, Online Purchase

Kaynakça

• Abzakh, A., Ling, K. & Alkilani, K. (2013). The Impact of Perceived Risks on the Consumer Resistance towards Generic Drugs in the Malaysia Pharmaceutical Industry, International Journal of Business and Management, 8(3), 42-50, Doi:10.5539/ijbm.v8n3p42.
• Adam, A. (2018). Ürün Geliştirme ve Tüketici Yenilikçiliğinin Marka Sadakati Üzerindeki Etkisi: Konya İlinde Ampirik Bir Çalışma (Yayınlanmış Yüksek Lisans Tezi). Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
• Afzal, S. (2013). Factors Influencing Successful Brand Extensıon into Related and Unrelated Product Categorıes, Asian Economic and Financial Review, 3(2),216-226.
• Akdoğan, M. & Karaarslan, M. (2013). Tüketici Yenilikçiliği, Atatürk üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 27(2),1-20.
• Akın, M.S., Baloğlu, S., Okumuş, A. & Öztürk, S. (2017). Tüketici Etnosentrizmi, Kozmopolitlik, Satın Alma Tarzı, İlgilenim ve Algılanan Riskin Yerli Giyim Ürünü Satın Alma Niyetine Etkisi, Tüketici ve Tüketim Araştırmaları Dergisi, 9(2), 257-296.
• Alan, H. & Yeloğlu, O. (2013). Markalaşma ve Yenilikçilik, İktisadi Yenilik Dergisi, 1(1),13-26.
• Altuğ, N. ve Özhan, Ş. (2012). Trakya Bölgesi’ndeki Üniversitelerde Görev Yapan Öğretim Elemanlarının Online Alışverişten Algıladıkları Risk ve Fayda Üzerine Bir Araştırma, Öneri Dergisi, 10(38), 1-10.
• Arıkan, R. (2004). Araştırma Teknikleri ve Rapor Hazırlama, Ankara: Asil Yayın.
• Bhatnagar, A., & Ghose, S. (2004). Online Information Search Termination Patterns Across Product Categories and Consumer Demographics, Journal of Retailing, 80(3), doi:10.1016/j.jretai.2003.10.001.
• Baş, Y. & Altunışık, R. (2017). The Investigation of the Decisive Role of Percieved Product Risk Dimensions on Different Levels of Consumers’ Product Familirity and Product Interest, Journal of Current Researches on Social, 7(3), 245-261.
• Başar, E. (2012). Tüketici Yenilikçiliği ve Marka Değeri Algısının Marka Yayma Üzerindeki Etkileri, (Yayınlanmış Yüksek Lisans Tezi). Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Erzurum.
• Bülbül, H. & Özoğlu, B. (2014). Tüketici Yenilikçiliği ve Algılanan Riskin Satın Alma Davranışına Etkisi, Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 44, 43-58.
• Citrin, A. vd., (2000). Adoption of Internet Shopping: The Role of Consumer Innovativeness, Industrial Management & Data Systems 100(7), 294-300.
• Cöddü, M.B. (2015). İnternetten Alışverişte Tüketiciler Tarafından Algılanan Risk (Türlerinin) Etkileri ve Cinsiyet Farklılıkları Açısından İncelenmesi, (Yayınlanmış Yüksek Lisans Tezi). Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana.
• Demir, M. (2011). Risk Algısının Marka Sadakatine Etkisi: Cep Telefonları Kategorisinde Bir Uygulama, Ege Akademik Bakış Dergisi, 11(2), 267 – 276.
• Deniz, A. (2012). Tüketici Yenilikçiliğinin Boyutları ve Yenilikçiliği Etkileyen Faktörler Arasındaki İlişkiler, (Yayınlanmış Yüksek Lisans Tezi). Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Erzurum.
• Deniz, A. & Erciş, A. (2008). Kişisel Özellikleri ile Algılanan Risk Arasındaki İlişkilerin İncelenmesi Üzerine Bir Araştırma, Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 22(2), 301-330.
• Dölarslan, E.Ş. (2015). Tüketicilerin Ürün İlgilenim ve Bilgi Düzeyinin Marka Sadakatine Etkisinin Fikir Liderliği Kapsamında Değerlendirilmesi, Pazarlama ve Pazarlama Araştırmaları Dergisi, 15, 23-48.
• Goldsmith, R., & Hofacker, C. (1991). Measuring Consumer Innovativeness, Journal of the Academy of Marketing Science, 19(3), 209-221.
• Gökcek, H. (2019). Tüketici Karar Verme Stilleri ile Online Bilişsel Çelişki, Algılanan Risk ve Müşteri Memnuniyeti Arasındaki İlişkiler ve Bir Uygulama, (Yayınlanmış Doktora Tezi). Kültür Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Hirunyawipada, T. & Paswan, A. (2006). Consumer Innovativeness and Perceived Risk: Implications for High Technology Product Adoption, Journal of Consumer Marketing, 23(4),182-198, Doi: 10.1108/07363760610674310.
• Hong, J. C., Lin, P. H., & Hsieh, P. C. (2017). The Effect of Consumer Innovativeness on Perceived Value and Continuance Intention To Use Smartwacht, Computers in Human Behavior, 67, 264-272, https://doi.org/10.1016/j.chb.2016.11.001.
• Hsu, S. & Bayarsaikhan, B. (2012). Factors Influencing on Online Shopping Attitude and Intention of Mongolian Consumers, The Journal of International Management Studies, 7(2), 167-176.
• İslamoğlu, A., & Alnıaçık, Ü. (2014). Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri, İstanbul: Beta.
• Kambar, R. (2016). Moda Ürünlerinde Güdülenmiş Tüketici Yenilikçiliğinin Satın Alma İlgilenimi Üzerindeki Etkisi, Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 32, 149-166.
• Kambar, R. (2016). Tüketici Yenilikçiliği ve Ürün İlgileniminin Marka Sadakati Üzerindeki Etkisi, (Yayınlanmış Doktora Tezi). Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kocaeli.
• Kapferer, J. N. & Laurent, G. (1993). Further Evidence on the Consumer Involvement Profile: Five Antecedents of Involvement, Psychology and Marketing, 10(4), 347-355.
• Kapferer, J.N. & Laurent, G. (1985). Measuring Consumer Involvement, Profiles Journal of Advertising Research, 22(1),41-53.
• Karaarslan, M. (2012). Tüketici Yenilikçiliği, (Yayınlanmış Yüksek Lisans Tezi). Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kayseri.
• Köse, B. (2012). Tüketici Yenilikçiliği ve Yeniliklerin Benimsenmesi: Bir Yenilik Olarak Mobil İnternet, (Yayınlanmış Yüksek Lisans Tezi), Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Afyon.
• Lee, H.-J., & Huddleston, P. (2006). Effects of E-Tailer and Product Type on Risk Handling in Online Shopping, Journal of Marketing Channels, 13(3), s. 5-28, Doi: 10.1300/J049v13n03_02.
• Limayem, M., Khalifa, M., Frini, A. (2000). What Makes Consumers Buy From the Internet? A Longitudinal Study of Online Shopping, IEEE Transactions on Systems, Man, and Cybernetics, Part A: Systems and Humans, 30(4), 421- 32.
• Lu, H., Hsu, C., & Hsu, H. (2005). An Empirical Study of the Effect of Perceived Risk upon Intention to Use Online Applications, Information Management ve Computer Security, 13(2). 106-120, Doi: 10.1108/09685220510589299.
• Midgley, D. F., & Dowling, G. R. (1993). A Longitudinal Study of Product Form İnnovation: The İnteraction Between Predispositions and Social Messages. Journal of Consumer Research, 19(4), 611-625.
• Odabaşı, Y. & Gülfidan, B. (2002), Tüketici Davranışları, Mediacat Kitapları, İstanbul.
• Özbek, V. & Külahlı, A. (2016). Tüketici İlgileniminin Marka Sadakati Üzerindeki Etkisi, Global Business Research Congress, 2, 136-148.
• Özer, G. vd., (2009). Muhasebecilerin Marka Algıları ve Tüketici Özelliklerinin (Yenilikçilik ve Fikir Liderliği) Uzun Dönemde Müşteri-Marka İlişkisini Belirleyen Faktörler Üzerine Etkisi, "İş, Güç" Endüstri İlişkileri ve İnsan Kaynakları Dergisi, 11(3), 113-130, Doi: 10.4026/1303-2860.2009.0113.x.
• Özoğlu, B. (2016). İçgüdüsel Satın Almaya Tüketici Yenilikçiliği, Ürün İlgilenimi ve Algılanan Riskin Etkisi, Yayınlanmış Doktora Tezi, Niğde Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Özoğlu, B. & Bülbül, H. (2013). Güdülenmiş Tüketici Yenilikçiliği ve Algılanan Risk Ölçeklerinin Geçerlilik ve Güvenilirlik Çalışması, Uluslararası Alanya İşletme Fakültesi Dergisi 5(3), 131-139.
• Özürünç, R. (2017). The Effect of Perceıved Rısk on Onlıne Shopping in Turkey, (Yayınlanmış Yüksek Lisans Tezi). Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Roehrich, G. (2004). Consumer İnnovativeness Concepts and Measurements, Journal of Business Research 57, 671– 677, https://doi.org/10.1016/S0148-2963(02)00311-9.
• Shui, L. & Chen, L. (2010). The Impact of Perceived Risk, İntangibility and Consumer Characteristics on Online Game Playing, Computers in Human Behavior, 26, 1607–1613, https://doi.org/10.1016/j.chb.2010.06.008.
• Suki, N., & Suki, N. (2007). Online Buying Innovativeness: Effects of Perceived Value, Perceived Risk and Perceived Enjoyment, International Journal of Business and Society, 8(2), 81-93.
• Stone, N. & Mason, J. (1995). Attitude and Risk: Exploring the Relationship, Psychology and Marketing, 12:2.
• Tetik, C. (2018). Tüketici Yenilikçiliğinin Tüketicilerin İnternet Alışverişine Karşı Tutumuna Etkisi, (Yayınlanmış Yüksek Lisans Tezi). Bahçeşehir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Turan, H. (2017). Tüketici Yenilikçiliği ve İnternetten Alışveriş: Kayseri’de Bir Uygulama, (Yayınlanmış Yüksek Lisans Tezi). Nuh Naci Yazgan Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Kayseri.
• Vandecasteele, B., & Geuens, M. (2010). Motivated Consumer Innovativeness: Cocept, Measurement and Validation. International Journal of Research in Marketing, 27(4), 308-318, https://doi.org/10.1016/j.ijresmar.2010.08.004.
• Yaka, D. (2018). Tüketici Yenilikçiliği ve Algılanan Riskin Alışverişte Self Servis Teknolojilerini Kullanma Niyeti Üzerindeki Etkileri, (Yayınlanmış Yüksek Lisans Tezi). Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana.
• Yayar, R. & Sadaklıoğlu, H. (2012). Kamu Çalışanlarının İnternetten Ürün Satın Alma Davranışları Üzerine Bir Araştırma, Business and Economics Research Journal, 3(3),145-157.
• Yıldız, Y.S., (2017). İnternet Üzerinden Alışveriş Yapan Bireylerde Risk Algısı ile Memnuniyet ve Memnuniyetsizlik Etkileşimi, Pazarlama İçgörüsü Üzerine Çalışmalar, 1(1/2), 32-40.
• Yılmaz, F. (2018). İnternet Alışverişlerinde Algılanan Risk ve Tüketicilerin Satın Alma Davranışlarını Etkileyen Faktörler: Ankara İlinde Bir Uygulama, (Yayınlamış Yüksek Lisans Tezi). Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Burdur.
• Zaichkowsky, J. L. (1986). Conceptualizing Involvement, Journal of Advertising, 15(2), 4–14.