Turkish Adaptation of Social Health Scale: A Validity and Reliability Study

Yıl 2021, Cilt: 9 Sayı: 5, 1455 - 1466, 25.10.2021

Beyza Erkoç

Öz

Although it is included in the definition of health, social health is underemphasized when compared to physical and psychological health and is a set of non-medical factors that have an impact on health outcomes. Determining the social health level of individuals and preventing unhealthiness, if any, are the key issues. Examining the validity and reliability of the Social Health Scale, this study aimed to adapt the scale to Turkish culture and contribute to social science literature. The study was carried out between 01.02.2021 and 15.02.2021. The data were obtained from 500 individuals aged 18 and above, in Yalova. In order to carry out this research, permission was obtained from the Human Research Ethics Committee of Zonguldak Bülent Ecevit University with the date 29.01.2021 and Protocol No. 14. SPSS 22.0 and AMOS 21.0 package programs were used for data analysis. Confirmatory factor analysis was used to determine the construct validity of the scale. As a result of confirmatory factor analysis, the structure consisting of 33 items with 3 factors was found to be consistent with the original study. Sub-dimensions were defined by their names in the original scale. The Cronbach Alpha internal consistency coefficients of the sub-dimensions were found as follows: 0.90 for "family", 0.80 for "friends and relatives", and 0.90 for "society". Findings show that the adapted scale has acceptable psychometric properties.

Anahtar Kelimeler

Social Health, Validity, Reliability

Sosyal Sağlık Ölçeğinin Türkçe Uyarlaması: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması

Öz

Sosyal sağlık, sağlık tanımlamasında geçmesine rağmen fiziksel ve psikolojik sağlık kadar üzerine konuşulmayan, sağlık sonuçlarını etki eden tıbbi olmayan faktörlerdir. Bireylerin sosyal sağlık düzeyinin belirlenmesi ve varsa sağlıksızlığın önüne geçilmesi elzem bir konudur. Bu çalışmanın amacı, Sosyal Sağlık Ölçeğini Türkçeye uyarlamak için geçerlik ve güvenirlik çalışması yapmak ve bu ölçeği sosyal bilim literatürüne kazandırmaktır. Çalışma 01.02.2021-15.02.2021 tarihleri arasında gerçekleştirilmiştir. Çalışma verileri Yalova ilinde yaşayan 18 yaş ve üzeri 500 bireyden elde edilmiştir. Bu araştırmanın yapılabilmesi için Zonguldak Bülent Ecevit Üniversitesi İnsan Araştırmaları Etik Kurulu’ndan 29.01.2021 tarih ve 14 Protokol Numarası ile izin alınmıştır. Verilerin analizinde SPSS 22.0 ve AMOS 21.0 paket programları kullanılmıştır. Türkçe’ye uyarlanan sosyal sağlık ölçeğinin yapı geçerliliğinin belirlenmesi için doğrulayıcı faktör analizi kullanılmıştır. Doğrulayıcı faktör analizi sonucunda 3 alt faktörlü 33 maddeden oluşan yapının orijinal çalışmayla iyi bir uyum gösterdiği görülmüştür. Alt boyutlara orijinal ölçekteki isimler verilmiştir. Alt boyutların Cronbach Alfa iç tutarlık katsayıları “aile” alt boyutunda 0.90, “arkadaş ve akrabalar” alt boyutunda 0.80, “toplum” alt boyutunda ise 0.90 olarak bulunmuştur. Sosyal sağlık ölçeğinin geçerlik ve güvenirliğine ilişkin verilen bulgular, Türkçe’ye uyarlanan ölçeğin kabul edilebilir düzeyde psikometrik özelliklere sahip olduğunu göstermektedir.

Anahtar Kelimeler

Sosyal Sağlık, Geçerlik, Güvenirlik

Kaynakça

• Abachizadeh, K., Tayefi, B., Nasehi, A. A., Memaryan, N., Rassouli, M., Omidnia, S., & Bagherzadeh, L. (2014). Development of a scale for measuring social health of Iranians living in three big cities. Medical journal of the Islamic Republic of Iran, 28(2), 1-9.
• Bao, C., Yu, Z., Yin, X., Chen, Z., Meng, L., Yang, W., ... & Chen, K. (2018). The development of the social health scale for the elderly. Health and quality of life outcomes, 16(1), 1-14.
• Bentler, P. M. (1990). Comparative fit Indexes in structural models. Psychological Bulletin. 107, 238-246.
• Birol, L. (2004). Hemşirelik süreci hemşirelik bakımında sistematik yaklaşım. İzmir: Etki Matbaacılık Yayıncılık.
• Büyüköztürk Ş. (2007). Sosyal bilimler için veri el kitabı, istatistik, araştırma deseni, SPSS uygulamaları ve yorum. 14. Baskı. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
• Byrne, B. M. (2010). Structural equation modeling with Amos. Basic concepts, applications, and programming. New York: Routledge.
• Çokluk, Ö., Şekercioğlu, G. & Büyüköztürk, Ş. (2012). Sosyal bilimler için çok değişkenli istatistik SPSS ve LİSREL uygulamaları. 2. Baskı. Ankara: Pegem Yayınevi.
• Field, A. (2005). Discovering Statistic using SPSS (2 nd ed). London: Sage Publications.
• Karagöz, Y. (2016). Spss 23 ve Amos 23 uygulamalı istatistiksel analizler. Ankara: Nobel Yayın.
• Kleine, R. B. (2011). Principles and practice of structural equation modeli (Third Edition). New York New York: The Guildford Press.
• Öner, C. (2014). Sağlığın sosyal belirleyicileri ve hayat kalitesi ile ilişkisi. Turkiye Klinikleri J Fam Med-Special Topics. 5(3), 15-18.
• Örs, M. (2012). Sosyal sağlık bakımından ilköğretim okullarının durumu ve velilerin bu konudaki öğrenme gereksinimleri (Manavgat İlçesi Örneği). (Doktora Tezi). Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi'nden edinilmiştir. (Tez No. 354779)
• Öztürk, M. (2011). Türkiye'de engelli gerçeği. İstanbul: Müsiad Cep Kitapları: 30.
• Renne, K. S. (1974). Measurement of social health in a general population survey. Social science research, 3(1), 25-44.
• Şencan H. (2005), Sosyal ve davranışsal ölçümlerde geçerlilik ve güvenirlik. Ankara: Seçkin Matbaası.
• Şimşek., Ö. F. (2007). Yapısal eşitlik modellemesine giriş: temel ilkeler ve lisrel uygulamaları. Ankara: Ekinoks Yayınları.
• Tabachnick, B. G. & Fidell, L. S. (2007). Using multivariate statistics. Boston: Pearson.
• Tengilimoğlu, D., Işık, O. & Akbolat, M. (2012). Sağlık işletmeleri yönetimi. Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık. What is health? What does good health mean?. (Erişim: 12.01.2021), http://www.medicalnewstoday.com/articles/150999.php.
• World Health Organization, (2008). The solid facts: home care in Europe. Copenhagen: World Health Organization: Regional Office For Europe.
• World Health Organization, (2011). Rio political declaration on social determinants of health. Rio De Janeiro: Who.
• World Health Organization. (2011). World report on disability. Geneva: WHO.
• World Health Organization, (2014). Social determinants of mental health. World Health Organization. 1-54.
• World Health Organization, (2017a). Social determinants of health. (Erişim: 12.01.2021), http://www.who.int/social_determinants/en/.
• World Health Organization, (2017b). What are social determinants of health?. (Erişim: 12.01.2021), http://www.who.int/social_determinants/sdh_definition/en/.)