TÜRK-YUNAN NÜFUS MÜBADELESİNİ YENİDEN DÜŞÜNMEK

Yıl 2020, Cilt: 3 Sayı: 2, 483 - 499, 15.12.2020

Emre Feyzi Çolakoğlu

Öz

1922-1923 yıllarında gerçekleştirilen Lozan Barış Konferansı sırasında Türkiye ve Yunanistan arasında her iki ülkede yer alan Türk ve Rum azınlık nüfusunun birbiriyle değişimi anlamında bir uzlaşmaya varılmıştır. Bu uzlaşma kapsamında yaklaşık on yıl içerisinde gerçekleştirilen Türk-Yunan nüfus mübadelesinin iki ülke açısından da oldukça önemli sonuçları olmuştur. Gerçekleştirildiği dönemin koşullarında ulus kurma düşüncesinin bir sonucu olarak ortaya çıkan mübadele bugüne kadar birçok akademik çalışmaya konu da olmuştur. Bu çalışma, Türk-Yunan nüfus mübadelesinin nedenleri, kapsamı ve sonuçlarını karşılaştırmalı bir literatür eşliğinde ele alacaktır.

Anahtar Kelimeler

Nüfus Mübadelesi, Türkiye, Yunanistan, Azınlık, Lozan Barış Antlaşması

RE-THINKING THE TURKISH-GREEK POPULATION EXCHANGE

Öz

During the Lausanne Peace Conference held in 1922-1923, a consensus was reached between Turkey and Greece in terms of the exchange of Turkish and Greek minority populations in both countries. The Turkish-Greek population exchange carried out within the scope of this reconciliation in about ten years had very important consequences for both countries. The exchange, which emerged as a result of the idea of establishing a nation under the conditions of the era it was carried out, has been the subject of many academic studies until today. This study will examine the reasons, scope and results of the Turkish-Greek population exchange in the light of a comparative literature.

Anahtar Kelimeler

Population Exchange, Turkey, Greece

Kaynakça

• Berber, E. (2005). Mübadeleye Bugünden Bakmak. Türk Tarih Kurumu (der.), 80. Yılında 2003 Penceresinden Lozan Sempozyumu 6 Ekim 2003 Bildirileri içinde (s. 143-168). Ankara: Türk Tarih Kurumu.
• Berber, E. (2009). Bireysel, Toplumsal ve Hukuksal Açıdan Mübadele. İstanbul Barosu (der.), Mübadele ve Ruhban Okulu: Hukuki Bakışlar içinde (s. 18-28). İstanbul: İstanbul Barosu.
• Berber, E. (2009b). 85. Yılında Egemenlik ve Bağımsızlık Belgesi Lozan Antlaşması. İstanbul Barosu (der.), Dünden Bugüne Lozan, Montrö ve Türk Boğazları içinde (s. 34-54). İstanbul: İstanbul Barosu.
• Fırat, M. (2002). 1919-1923 Yunanistan’la İlişkiler. Baskın Oran (ed.). Türk Dış Politikası, Kurtuluş Savaşından Bugüne Olgular, Belgeler, Yorumlar – I içinde (s. 178-193). İstanbul: İletişim.
• Hirschon, R. (2005). Lozan Sözleşmesinin Sonuçları: Genel Bir Bakış. Renée Hirschon (der.). Ege’yi Geçerken: 1923 Zorunlu Nüfus Mübadelesi içinde (s. 17-28). İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi.
• Keyder, Ç. (2005). Nüfus Mübadelesinin Türkiye Açısından Sonuçları. Renée Hirschon (der.). Ege’yi Geçerken: 1923 Zorunlu Nüfus Mübadelesi içinde (s. 53-72). İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi.
• Kılıç, H. (1992). Türkiye ile Yunanistan Arasında İmzalanan İkili Anlaşmalar, Önemli Belgeler ve Bildiriler. Ankara: T.C. Dışişleri Bakanlığı Yunanistan Dairesi Başkanlığı.
• Ladas, S. (1932). The Exchange of Minorities: Bulgaria, Greece and Turkey. New York: The MacMillian Co..
• Meray, S. L. (1969). Lozan Barış Konferansı: Tutanaklar, Belgeler. Takım I, Cilt I, Kitap I, Ankara: A. Ü. Siyasal Bilgiler Fakültesi.
• Nur, R. (1967). Hayat ve Hatıratım. Cilt III, Ankara: Altındağ Yayınevi.
• Oran, B. (1999). Atatürk Milliyetçiliği, Resmi İdeoloji Dışı Bir İnceleme. Ankara: Bilgi.
• Oran, B. (2005). Kalanların Öyküsü: 1923 Mübadele Sözleşmesi’nin Birinci ve Özellikle de İkinci Maddelerinin Uygulamasından Alınacak Dersler, Renée Hirschon (der.). Ege’yi Geçerken: 1923 Zorunlu Nüfus Mübadelesi içinde (s. 161-184). İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi.
• Soysal, İ. (2000). Tarihçeleri ve Açıklamalarıyla Birlikte Türkiye’nin Siyasal Andlaşmaları. Cilt I. Ankara: Türk Tarih Kurumu.
• Sami, Ş. (2010). Kamus-ı Türki. Ankara: Türk Dil Kurumu.
• TBMM Zabıt Ceridesi, Devre: I, İçtima Senesi: 3, Cilt 24, 18 Ekim 1922-18 Kasım 1922.
• Yıldırım, O. (2006). Diplomasi ve Göç: Türk Yunan Mübadelesinin Öteki Yüzü, , İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi.