100. Yılında Anadolu Medeniyetleri Müzesi

Yıl 2021, Sayı: 82, 159 - 177, 31.08.2021

Yusuf Kıraç

Öz

Bu makale çalışmasında 2021 yılında 100. Yılını kutlayan Anadolu Medeniyetleri Müzesinin kuruluş öyküsü, tarihe tanıklık eden binaları ile birlikte ele alınmıştır. Ankara'da Kurtuluş Mücadelemizin ve Sakarya Meydan Muharebesinin devam ettiği, ülkenin zor günlerinde Atatürk'ün teşvik ve telkinleriyle kurulan Anadolu Medeniyetleri Müzesi, muhafaza ettiği eşsiz koleksiyonu ile dünyanın sayılı müzeleri arasında yerini almaktadır. Türk Müzeciliği adına köklü bir yapıya sahip olan Anadolu Medeniyetleri Müzesi, müzelerin temel işlevleri olan koruma, belgeleme, gelecek nesillere aktarma ve iletişim çalışmalarıyla birlikte eğitim ve etkinlikleriyle birçok ilke ve yeniliğe imza atmıştır. Bugün kendine özgü koleksiyonları ile dünyanın sayılı müzeleri arasında yer alan Anadolu Medeniyetleri Müzesi’nde, Anadolu Arkeolojisi, Paleolitik Çağ’dan başlayarak günümüze kadar Osmanlı devrinin bu tarihi mekanlarında kronolojik bir sırayla sergilenmektedir. Tarihi yapıları, köklü geçmişi ile bugünlere gelen Anadolu Medeniyetleri Müzesi 19 Nisan 1997 tarihinde İsviçre’nin Lozan kentinde 68 müze arasında birinci seçilerek “Avrupa’da Yılın Müzesi” unvanını elde etmiştir.

Anahtar Kelimeler

Ankara,, Mahmut Paşa Bedesteni, Mehmet Paşa Hanı

Destekleyen Kurum

Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü

THE MUSEUM OF ANATOLIAN CIVILIZATİONS IN ITS 100TH YEAR

Öz

This article focuses on the Museum of Anatolian Civilization that is going to celebrate its 100th year in 2021. The museum was established by suggestion of Atatürk during when Battle of Sakarya and War of Independence had continued. It take its place among world’s leading museums due to its unique collection. As a deep – rooted history for Turkish Museology, The Anatolian Civilization Museum is an example to others with its activities as preservation, documentation, being an example to future generations and other activities. The Museum hosts versatile collection from the Paleolithic to present era. The collection is exhibited into historical buildings of Ottoman Era. In April 19, 1997, the museum was selected as the “Museum of the Year” among 68 museums in Lausanne, Switzerland.

Kaynakça

• Akurgal, E. (1991) Anadolu Kültür Tarihi, Ankara,
• Arık Remzi O. (1953), Türk Müzeciliğine bir bakış, MEB. Eski Eserler ve Müzeler Genel Müdürlüğü Yayınları, İstanbul
• Ayverdi, E.H. (1953) Ankara Bedestan. Fatih Devri Mimarisi. İstanbul Matbaası, İstanbul
• Başkan, Seyfi, (1990) Ortaçağ Anadolu Türk Mimarisinde Renkli Taş İşçiliği, Kültür ve Sanat, s.56-60,
• Bayburtluoğlu, İ. (1991) “Müze Belgelerine Göre Kuruluşundan Günümüze Kadar Anadolu Medeniyetleri Müzesi,” Ankara Dergisi- s.96-124
• Karasu C. (2015) Bir Anadolu İmparatorluğunun Keşfi, The Discovery of an Anatolian Empire, İstanbul Arkeoloji Müzesi, İstanbul, s.202-223,
• Bülbül Cemil, (2009), Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Cilt 1, Sayı 27, 79 – 95
• Cezar, M. (1985). Tipik Yapılariyle Osmanlı Şehirciliğinde Çarşı ve Klasik Dönem İmar Sistemi. İstanbul: Mimar Sinan Üniversitesi Yayınevi. Erzen A. (2010) İlkçağda Ankara. Türk Tarih Kurumu, (2.baskı). Ankara.
• Ernest Mamboury, (2014) Ankara Gezi Rehberi, Ankara Üniversitesi Basımevi, Ankara
• Gönül Öney (1971) Ankara’da Türk Devri Dini ve Sosyal Yapıları, Ankara.
• Guterbock, H.G., (1946) Ankara Bedesteninde Bulunan Eti Müzesi Büyük Salonunun Kılavuzu. İstanbul-1946.
• Darkot, B. (1965) Ankara Maddesi, İslam Ansiklopedisi Cild I. s_438. İstanbul
• Hammer Joseph von,(1993) Büyük Osmanlı Tarihi, Sabah Gazetesi, Cilt 2, s.65
• Koşay, H.Z. (1979). Ankara Arkeoloji Müzesinin (Yeni Adıyla Anadolu Medeniyetleri Müzesi) İlk Kuruluş Safhası İle İlgili Anılar, Türk Tarih Kurumu Basımevi, Ankara: CXLIII
• KULEYİN Nezih,(2017) Seyyahların Gözüyle Ankara,
• Sams G. K. (2007) “Frigyalı Midas”, Friglerin Gizemli Uygarlığı. The Mysterious Civilisation of the Phrygians. İstanbul,: 59-64
• Sevin, Veli.,(2003) Eski Anadolu ve Trakya Başlangıcından Pers Egemenliğine Kadar, Atlaslı Büyük Uygarlıklar Ansiklopedisi, İletişim Yayınlar , 1. Baskı, İstanbul.
• Temizsoy İlhan, Eski Müze Müdürü (2021 yılı Anadolu Medeniyetleri Müzesinin 100. Yılı Kitabı için hazırlanmış makalesi, yayınlanmamış)
• Tuncer, M. (2001) Ankara (Angora) Şehri Merkez Gelişimi (14-20. yüzyıl). Kültür Bakanlığı Yayınları, Ankara.
• Türkiye Diyanet Vakfı (1991) Büyük İslam Ansiklopedisi, TDV, Ankara, Cilt III, s.201-211
• Türkiye’de Vakıf Abideler ve Eski Eserler, (1943) Vakıflar Genel Müdürlüğü Yayınları, ilaveli ikinci baskı, s. 339-519, Ankara.
• Ülgen, A.S. (1953) “Ankara’da Mahmud Paşa Bedesteni ve Bitişiğindeki Han,” Fatih ve İstanbul, 1(1), 69-77.
• Veli Sevin,(2007) Anadolu’nun Tarihi Coğrafyası I, T.T.K. Yayınları, 2. Baskı, Ankara.