Hemşirelik Öğrencilerinin Kişilik Özellikleri ile Hemşirelik Mesleğine Yönelik Tutum ve Algıları Arasındaki İlişki

Yıl 2023, Cilt: 3 Sayı: 2, 188 - 195, 11.08.2023

Merve Çayır Yılmaz , Asli Kurtgöz

https://doi.org/10.58252/artukluder.1285920

Öz

Giriş: Bu araştırma, hemşirelik öğrencilerinin kişilik özellikleri ile hemşirelik mesleğine yönelik tutum ve algıları arasındaki ilişkiyi belirlemek amacıyla gerçekleştirilmiştir.
Yöntem: Kesitsel tipteki bu araştırma 296 hemşirelik bölümü öğrencisi ile yürütülmüştür. Araştırma verileri Tanıtıcı Bilgi Formu, On-Maddeli Kişilik Ölçeği, Hemşirelik Mesleğine Yönelik Tutum Ölçeği ve Hemşirelik Mesleğini Algılama Ölçeği kullanılarak toplanmıştır. Verilerin değerlendirilmesinde Mann-Whitney U testi, Kruskal Wallis H testi ve Spearman korelasyon analizi kullanılmıştır.
Bulgular: Öğrencilerin On-Maddeli Kişilik Ölçeği alt boyutlarından “Deneyime Açıklık” puan ortalaması 10.17±2.64, “Yumuşak Başlılık” puan ortalaması 10.76±2.13, “Sorumluluk” puan ortalaması 11.11±2.36, “Duygusal Dengelilik” puan ortalaması 8.75±2.65 ve “Dışadönüklük” puan ortalaması 9.56±3.14 olarak bulunmuştur. Öğrencilerin Hemşirelik Mesleğine Yönelik Tutum Ölçeği puan ortalaması 154.62±17.85, Hemşirelik Mesleğini Algılama Ölçeği puan ortalaması ise 82.31±10.55 olarak saptanmıştır. On-Maddeli Kişilik Ölçeği “Yumuşak Başlılık” ve “Sorumluluk” alt boyut puanları ile Hemşirelik Mesleğine Yönelik Tutum Ölçeği puanları arasında ve On-Maddeli Kişilik Ölçeği “Deneyime Açıklık” ve “Sorumluluk” alt boyut puanları ile Hemşirelik Mesleğini Algılama Ölçeği puanları arasında düşük düzeyde pozitif yönlü anlamlı bir ilişki olduğu belirlenmiştir (p<0.01).
Sonuç: Öğrencilerde; artan “Yumuşak Başlılık” ve “Sorumluluk” kişilik özelliği ile hemşirelik mesleğine yönelik olumlu tutumun; artan “Deneyime Açıklık” ve “Sorumluluk” kişilik özelliği ile mesleğe ilişkin olumlu algının arttığı saptanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Hemşirelik öğrencisi, Kişilik, Mesleğe yönelik tutum, Mesleki algı

The Relationship Between the Personal Characteristics of Nursing Students and the Attitudes and Perceptions of the Nursing Profession

Öz

Introduction: This research was carried out to determine the relationship between the personality traits of nursing students and their attitudes and perceptions towards the nursing profession.
Methods: This cross-sectional study was conducted with 296 nursing students. Research data were collected using Descriptive Information Form, Ten-Item Personality Inventory, Attitude Scale for Nursing Profession, and Perception of Nursing Professional Scale. Mann-Whitney U test, Kruskal Wallis H test and Spearman correlation analysis were used to evaluate the data.
Results: The students’ Ten-Item Personality Inventory sub-dimensions, “Openness to Experience” mean score is 10.17±2.64, “Agreeableness” mean score is 10.76±2.13, “Conscientiousness” mean score is 11.11±2.36, “Emotional Stability” mean score is 8.75±2.65, and “Extraversion” mean score It was found 9.56±3.14. The students’ Attitude Scale for Nursing Profession score average was 154.62±17.85, and the Perception of Nursing Professional Scale mean score was 82.31±10.55. It was determined that there was a low-level positive and significant relationship between Ten-Item Personality Inventory “Agreeableness” and “Conscientiousness” sub-dimension scores and Attitude Scale for Nursing Profession scores, and between Ten-Item Personality Inventory “Openness to Experience” and “Conscientiousness” sub-dimension scores and Perception of Nursing Professional Scale scores (p<0.01).
Conclusion: In students; increased “Agreeableness” and “Conscientiousness” personality traits and positive attitude towards the nursing profession; It was determined that the positive perception of the profession increased with the increasing “Openness to Experience” and “Conscientiousness” personality traits.

Anahtar Kelimeler

Nursing student, Personality, Attitude towards the profession, Professional perception

Kaynakça

• Atak H. On-maddeli kişilik ölçeğinin Türk kültürüne uyarlanması. Nöropsikiyatri Arşivi. 2013;50(4):312-19. doi: 10.4274/npa.y6128
• Demirgil Z, Erdem R. Meslek ve kişilik etkileşiminin büyük beşli ve RIASEC modeli çerçevesinde değerlendirilmesi. Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 2019;35:231-48.
• Heydari A, Kareshki H, Armat MR. Is nurses' professional competence related to their personality and emotional intelligence? A cross-sectional study. Journal of Caring Sciences. 2016;5(2):121. doi: 10.15171/jcs.2016.013
• Divinakumar KJ, Bhat PS, Prakash J, Srivastava K. Personality traits and its correlation to burnout in female nurses. Industrial Psychiatry Journal. 2019;28(1):24. doi: 10.4103/ipj.ipj_52_19
• Çıtak Tunç G, Çıtak Bilgin N, Ak B. Hemşirelik öğrencilerinin benlik saygısı, narsisizm ve kişilik özellikleri: Devlet ve vakıf üniversitesi incelemesi. Uluslararası Eğitim Araştırmacıları Dergisi. 2020;3(1):16-27.
• Çoban Gİ. Hemşirelik Mesleğine Yönelik Tutum Ölçeğinin Geliştirilmesi. Atatürk Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Doktora Tezi, Erzurum, Türkiye, 2010.
• Eşer D, Khorshid L, Denat Y. Hemşirelik mesleğini algılama ölçeği geçerlik güvenirlik çalışması. Çınar Dergisi. 2006;10(1).
• Gol I. Nursing students' attitudes towards the nursing profession in relation to their altruism levels. International Journal of Caring Sciences. 2018;11(2):663-71.
• Mahmoud SR, Abd-Elhafez KH, Marzouk SA, Yousef YE, Gad E, Mohamed NA. Nursing students' attitudes toward nursing profession and its relation to study adjustment. International Journal of Nursing Didactics. 2019;9(07):09-16. doi: 10.15520/ijnd.v9i07.2623
• Çeçen S, Lafçı D, Yıldız E. Hemşirelik bölümü öğrencilerinin mesleki kişilik tipleri ile mesleğe yönelik tutumları arasındaki ilişkinin incelenmesi. Sağlık Akademisyenleri Dergisi. 2020;7(3):169-74.
• Özdemir Ö, Temiz G, Akın S. Hemşirelerin kişilik özellikleri, benlik kavramı ve mesleğe ilişkin algıları arasındaki ilişkinin incelenmesi. Journal of Academic Research in Nursing. 2020;6(3):455-64.
• Karabulut N, Yaman Aktaş Y, Gürçayır D, Bulut G, Kara A, Yildiz B. The effect of perceived stress and personality types of nursing college students on attitudes towards nursing profession during Covid-19 pandemic. Vulnerable Children and Youth Studies. 2021;16(4):345-57. doi: 10.1080/17450128.2021.1954738
• Gosling SD, Rentfrow PJ, Swann WB Jr. A very brief measure of the Big Five personality domains. J Res in Pers. 2003;37:504-28. doi: 10.1016/S0092-6566(03)00046-1
• İspir Ö, Elibol E, Sönmez B. The relationship of personality traits and entrepreneurship tendencies with career adaptability of nursing students. Nurse Education Today. 2019;79:41-7. doi: 10.1016/j.nedt.2019.05.017
• Ünal Aslan KS, Cantekin I, Tar E. Hemşirelik öğrencilerinin kişilik özelliklerinin yeme davranışları üzerine etkisi. Journal of Higher Education & Science/Yüksekögretim ve Bilim Dergisi. 2022;12(1). doi: 10.5961/higheredusci.958398
• Fornes-Vives J, Garcia-Banda G, Frias-Navarro D, Rosales-Viladrich G. Coping, stress, and personality in Spanish nursing students: A longitudinal study. Nurse Education Today. 2016;36:318-23. doi: 10.1016/j.nedt.2015.08.011
• Bingöl, O. Toplumsal cinsiyet olgusu ve Türkiye'de kadınlık. Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi. 2014;(3):108-14. doi: 10.18493/kmusekad.36760
• Yildirim F, Gül H. Toplumsal cinsiyete duygusal bakış. Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi. 2021;23(41):578-90.
• Zencir G. Hemşirelik öğrencilerinin hemşirelik mesleğine yönelik tutumları ile hemşirelik tercihi arasındaki ilişki: Türkiye örneği. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Elektronik Dergisi. 2016;9(2):30-7.
• Sümen A, Teskereci G, Aksoy S, Ergen Z, Ala M, Üzüm F. Hemşirelik öğrencilerinin hemşirelik mesleğinin imajına yönelik algılarının ve tutumlarının incelenmesi. Ordu Üniversitesi Hemşirelik Çalışmaları Dergisi. 2022;5(1):75-83. doi: 10.38108/ouhcd.852072
• Yüksel A, Yılmaz EB. Nursing student attitudes toward nursing profession and their state anxiety level during COVID-19 outbreak. Journal of Psychiatric Nursing/Psikiyatri Hemsireleri Dernegi. 2022;13(1). doi: 10.14744/phd.2021.39205
• Ayaz-Alkaya S, Terzi H. Predictors of attitudes towards nursing profession and peer caring behaviors of the nursing students: A cross-sectional study. Nurse Education Today. 2022;116:105467. doi: 10.1016/j.nedt.2022.105467
• Khaffaf ES. Mosul nursing students’ attitudes toward the nursing profession. J Univ Shanghai Sci Technol. 2020;22(12):145-53.
• Cerit B, Çoşkun S. Hemşirelik bölümü öğrencilerinin mesleki güdülenme düzeyi ile meslek algısı arasındaki ilişki. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Elektronik Dergisi. 2018;11(4):283-9.
• Ünsal A, Güven ŞD. Hemşirelik öğrencilerinin hemşirelik mesleği algılarının incelenmesi. IBAD Sosyal Bilimler Dergisi. 2020;52-61. doi: 10.21733/ibad.756180
• Bilgehan T, İnkaya B. Mezuniyete ramak kala hemşirelik öğrencilerinin mesleki algıları: Nitel bir çalışma. Sağlık Akademisyenleri Dergisi. 2021;8(2):90-6.
• Safadi RR, Saleh MYN, Nassar OS, Amre HM, Froelicher ES. Nursing students' perceptions of nursing: A descriptive study of four cohorts. International Nursing Review. 2011;58(4):420-7. doi: 10.1111/j.1466-7657.2011.00897.x
• Moghimian M, Karimi T. The Relationship between personality traits and academic motivation in nursing students. Iran Journal of Nursing. 2012;25(75).