KOBİ’LERDE ÜRETİLMİŞ KÂR (ZARAR) KAVRAMI VE TESPİTİNE YÖNELİK BİR YÖNTEM ÖNERİSİ

Yıl 2021, Cilt: 21 Sayı: 2, 1 - 20, 30.07.2021

Engin Meriç

https://doi.org/10.11616/basbed.vi.854397

Öz

Üretim yapan KOBİ’lerde (özellikle mikro ve küçük ölçekli) kâr veya (zarar) hesaplamaları, kayıt düzeni yetersizliği ve birçoğunda muhasebe kayıtlarının işletme dışında tutulması nedeniyle zorlaşmakta ve finansal açıdan hedeflenen sonuçlar elde edilemeyebilmektedir. Kayıt düzeni yetersizliği ayrıca bütçe fiili durum mukayeselerinin yapılmasını da zorlaştırmaktadır. KOBİ’lerin hedefledikleri kârlara ulaşabilmelerinde ve lehte tedbirler alabilmeleri noktasında işletme ile ilgili günlük üretim adetlerine, gelir-gider verilerine, maliyet verilerine ve bütçe-fiili durum mukayese bilgilerine sahip olmaları gerekmektedir. Bu amaçla, KOBİ’lerin söz konusu verilere sahip olmalarına ve hedeflerine ulaşmalarına katkı sağlayacağı düşünülen üretilmiş kâr (zarar) kavramı ve hesaplanmasına yönelik bir yöntem önerisi sunulmuştur. Çalışmada önerilen yöntemin uygulanması neticesinde, olumsuz sapmaların tespit edilerek iyileştirme kararlarının alınmasında ve söz konusu olumsuzlukların düzeltilerek lehte sonuçlar elde edilebilmesinde son derece etkili olduğu sonucuna ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Küçük ve Orta Büyüklükteki İşletmeler (KOBİ), Üretilmiş Kâr (Zarar), Gelir-Gider hesaplaması, Maliyet, Bütçe-Fiili Durum Mukayesesi

Kaynakça

• Alkan, H. (2001), İşletme Başarısında Maliyet Yönetiminin Rolü ve Maliyet Yönetiminde Yeni Yaklaşımlar (Ormancılık Açısından Bir Değerlendirme), Süleyman Demirel Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, 2, s.177-192.
• Bayraktaroğlu, H., Sarıtaş, A. ve Kalkan, A. (2015), KOBİ’lerde Yöneticilerin Muhasebe Bilgi Sistemini Kullanım Düzeylerinin Araştırılması: Burdur İlinde Bir Uygulama, Finans Politik&Ekonomik Yorumlar. 52(606), s.9-21.
• Büyükmirza, K. (2016), Maliyet ve Yönetim Muhasebesi Tek Düzene Uygun Bir Sistem Yaklaşımı, Ankara: Gazi Kitabevi.
• Çelik, A., ve Akgemci, T. (2007), Girişimcilik Kültürü ve KOBİ’ler, Ankara: Gazi Kitabevi.
• Demir, Ö. ve Gül, M. (2015), Üretim Yapan KOBİ’lerde Karar Sürecine Muhasebe Bilgi Sisteminin Etkileri: Trb1 Bölgesinde Yapılan Bir Araştırma, Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 25(2), s.171-191.
• Demirkutlu, Karakaya, F. (2015), Maliyet Yönetimi ve KOBİ’lerin Farkındalıkları: Ampirik Bir Çalışma, Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 2(2), s.39-62.
• Esmeray, A. ve Dağlı, Buluş, Ö. (2017), Küçük ve Orta Ölçekli İşletmelerde (KOBİ) Muhasebe Bilgi Sistemi: Kayseri’de Faaliyet Gösteren İşletmeler Üzerine Bir Araştırma, İşletme Araştırmaları Dergisi, 9(4), s.748-769.
• Kaygusuzoğlu, M. ve Uluyol, O. (2011), İşletme Yöneticilerinin Muhasebe Bilgilerini Kullanım Düzeyinin Araştırılması ve Adıyaman Uygulaması, Yönetim Bilimleri Dergisi, 9(2), s.301-320.
• Maingot, M. ve Zeghal, D. (2006), Financial Reporting of Small Business Entities in Canada, Journal of Small Business Management, 44(4), s.513-530.
• Mbroh, J. K. (2012), Accounting and Control Systems Practiced by Small and Micro Enterprise Owners with in the Cape Coast Metropolitan Area of Ghana, Asian Journal of Business and Management Sciences, Vol. 9, s. 28-47.
• McMahon, R. G. P. (2001), Business Growth and Performance and Financial Reporting Practices of Australian Manufacturing SMEs. Journal of Small Business Management, 39(2), s.152-164.
• Reid, G. C. ve Smith, J. A. (1999), Information System Development in the Small Firm: tests of contingency, agency and markets & hierarchies approaches, CRIEFF Discussion Paper No. 9905, Department of Economics, University of St Andrews.
• Mizrahi, R. (2011), KOBİ’lerde Muhasebe Bilgi Sisteminin Etkin Kullanımı Üzerine Bir Araştırma, Organizasyon ve Yönetim Bilimleri Dergisi, 3(2), s.307-316.
• Sarıkahya, M. (2012), Mobilya Endüstrisinde KOBİ’lere Verilen Devlet Desteklerinin Firmalar Üzerindeki Etkileri (Ankara örneği), Politeknik Dergisi, 13(4), s.177-183.
• Türkmen, İ. ve Yılmaz, H. (2019), Stratejik Girişimcilik ve Bilgi Yönetimi Performansı Arasındaki İlişki: Bilişim 500 Şirketlerinde Bir Araştırma, Journal of Yasar University, 14(53), s.1-12.
• Uluyol, O. (2013). Küçük ve Orta Ölçekli İşletmelerde (KOBİ) Finansal Yönetim Uygulamaları, Muhasebe ve Finansman Dergisi, 60, s.87-105.
• Yılmazer, Ö. ve Erdem, Ö. (2019). Küçük ve Orta Ölçekli İşletmelerin (KOBİ’lerin) Yönetiminde Muhasebe Bilgi Sisteminin Yeri ve Önemi: Ankara Tekstil İşletmeleri Örneği, Uluslararası Sağlık Yönetimi ve Stratejileri Araştırma Dergisi, 5(2), s.184-215.