ALTERNATİF TURİZM KAPSAMINDA AROMATİK TURİZM VE GELİŞİMİ

Yıl 2021, Cilt 21, Sayı 3, 1055 - 1078, 30.11.2021

Esra CESUR Çağla ÖZER Hüseyin ÇEKEN

https://doi.org/10.11616/asbi.953932

Öz

Bu çalışmada, aromatik bitkilerden yararlanılarak otantik yaşamlara ve doğal ürünlere karşı olan ilginin artış göstermesiyle yeni belirginleşmeye başlayan ve literatürde herhangi bir kavramsal açıklaması bulunmayan aromatik turizm irdelenmiştir. Çalışmada, aromatik bitkiler ve bu bitkilerin turizm faaliyetlerinde kullanımından yola çıkılarak aromatik turizmin kapsamı belirlenmeye ve kavramsal çerçevesi oluşturulmaya çalışılmıştır. Yapılan kavramsal incelemeler sonucunda aromatik turizmin bir alternatif turizm türü olabileceği ve bu kapsamda değerlendirilebileceği belirlenmiştir. Aromatik turizmde, yörelerin doğal yapılarının mümkün olduğunca en yüksek hassasiyetle korunması, alternatif turizmin temel amacı olan mevcut kaynakların korunarak sürdürülebilir bir şekilde kullanılmasına hizmet etmektedir. Ayrıca, alternatif turizmde turistik ürünlerin çeşitlendirilme yoluna gidilerek mevsimsellik özelliği ortadan kaldırma ve turizm talebini daha dengeli hale getirme amacı bulunmaktadır. Söz konusu amacı gerçekleştirmede aromatik turizm, hem turistik ürün çeşitlendirmesine destek olmakta hem de mevcut turizm yörelerinin gelişmesini sağlamaktadır.

Anahtar Kelimeler

Alternatif Turizm, Kırsal Turizm, Agro Turizm, Botanik Turizm, Aromatik Turizm

Aromatic Tourism and Development in the Scope of Alternative Tourism

Öz

In this study, aromatic tourism, which has started to become apparent with the increase of interest in authentic lives and natural products by using aromatic plants and has no conceptual explanation in the literature, is examined. In this study, it is tried to determine the scope of aromatic tourism and to create a conceptual framework based on aromatic plants and their use in tourism activities. As a result of the conceptual studies, it has been determined that aromatic tourism can be an alternative tourism type and can be evaluated within this scope. In aromatic tourism, the protection of the natural structures of the regions with the highest sensitivity as possible serves to the sustainable use of existing resources, which is the fundamental purpose of alternative tourism. In addition, it aims to diversify touristic products in alternative tourism, eliminating seasonality and making tourism demand more balanced. Again, in achieving this goal, aromatic tourism supports both touristic product diversification and enables the development of existing tourism regions.

Anahtar Kelimeler

Alternative Tourism, Rural Tourism, Agro Tourism, Botanical Tourism, Aromatic Tourism

Kaynakça

• Agaliotou, C. (2015), Reutilization of Industrial Buildings and Sites in Greece can Act as a Lever for the Development of Special Interest/Alternative Tourism, Procedia-Social and Behavioral Sciences, 175, s.291-298.
• Albayrak, A. (2013), Alternatif Turizm, 1. Baskı, Ankara: Detay Yayıncılık.
• Anonim, (2005), Medicinal and Aromatic Plants Working Group-ECP/GR http://archive-ecpgr.cgiar.org/publications/publication_list Search=1&titlepub=medicinal.html#results, (Erişim Tarihi: 15.03.2021).
• Başer, K.H.C. (2000), Uçucu Yağların Parlak Geleceği. Anadolu Üniversitesi Tıbbi ve Aromatik Bitki ve İlaç Araştırma Merkezi, Tıbbi ve Aromatik Bitkiler Bülteni, 15, s.20-23.
• Bayram, E., Kırıcı, S., Tansı, S., Yılmaz, G., Arabacı, O., Kızıl, S. ve Telci, D. (2010), Tıbbi ve Aromatik Bitkiler Üretiminin Arttırılması Olanakları, Türkiye Ziraat Mühendisliği VII. Teknik Kongresi, TMMOB Ziraat Mühendisleri Odası, Ankara.
• Blacka, A., Couture P., Coale, C., Dooley J., Hankins, A., Lastovica, A., Mihálik, B. Reed ve Uysal, M. (2009), Agri-tourism, Virginia Polytechnic Institute and State University, Virginia Cooperetive Extension, USA.
• Boz, D. (2014), Diversification of Botanic Tourism By Benefiting from the PlantBioinformatics System, Global Research in Tourism, Hospitality and Leisure Management (GRRTHLM) An Online International Research Journal, 1(2), s.102-116.
• Brohman, J. (1996), New Dırectıons in Tourısm for Thırd World Development, Annals of Tourism Research, 23(1), s.48-70.
• Civelek, C., Dalgın, T. ve Çeken, H. (2014), Agro-Turizm ve Kırsal Kalkınma İlişkisi: Muğla Yöresindeki Agro-Turizm Alanlarında Bir Araştırma, Turizm Akademik Dergisi, 1(1), s.15-28.
• Civelek-Oruç, M., Dalgın, T. ve Çeken, H. (2015), Tarım Turizmi Uygulamaları ve Pazarlama Modelleri: Türkiye İçin Bir Model Önerisi, Uluslararası Sosyal ve Ekonomik Bilimler Dergisi, 5(2), s.40-45.
• Cohen, E. (1987), Alternative Tourism -A Critique, Tourısm Recreatıon Research, 12(2), s.13-18.
• Çeken, H., Karadağ, L. ve Dalgın, T. (2007), Kırsal Kalkınmada Yeni Bir Yaklaşım Kırsal Turizm ve Türkiye’ye Yönelik Teorik Bir Çalışma, Artvin Çoruh Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, 7(1), s.1-14.
• Çeken, H., Dalgın, T. ve Çakır, N. (2012), Bir Alternatif Turizm Türü Olarak Kırsal Turizmin Gelişimini Etkileyen Faktörler ve Kırsal Turizmin Etkileri, Uluslararası Sosyal ve Ekonomik Bilimler Dergisi, 2(2), s.11-16.
• Dilaver, Z. (2017), Ankara’nın Botanik Turizmi Potansiyeli. IWACT 2017 Internatıonal West Asıa Congress of Tourism Research, Van: Paradigma Basın Yayın Dağıtım.
• Doğaner, S. (2019), Flora Turizmi: Orman, Çiçek ve İnsan, (Ed: Ü.S. Erbilen ve G. Şahin), Beşeri ve İktisadi Coğrafya Araştırmaları, s.73-104, İstanbul: Eski Babil Yayınları.
• Doğanlı, B. (2019), Ensuring Branding in Rural Tourism Via Medical Aromatic Herbs and An Emprical Study, (Ed: M. Meciar, G. Gökten, and A.A. Eren), Economic and Business Issues in Retrospect and Prospect, s.355-370, London: Ijopec Publication.
• Emiroğlu, D. B. (2013), Kazdağı Yöresinde Yaşayan Yerel Halkın Kırsal Turizme Bakışının Değerlendirilmesi: Adatepe ve Mehmetalan Köyleri Örneği, (Yüksek Lisans Tezi), Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Turizm İşletmeciliği Ana Bilim Dalı, Çanakkale.
• Farhadi Andarabi, F. ve Tunç Hassan, A. (2017), Aromatik ve Tıbbi Bitkilerin Aile Çiftçilerinin Sosyo-Ekonomik Kalkınmasındaki Rolü: Safran Örneği, International Journal of Cultural and Social Studies, 3(1), s.1-18.
• Genç, H., Yıldırım, B. ve Çetin, A. (2013), Flora (Botanik) Turizmi, Batı Akdeniz Alternatif Turizm Çalıştayı, Batı Akdeniz Kalkınma Ajansı, Isparta.
• Irmak, A. M. ve Yılmaz, H. (2011), Flora Turizmine Bakış Açısının Anketlerle Belirlenmesi, Biological Diversity and Conservation, 4(1), s.99-106.
• Kızılırmak, İ. (2006), Türkiye’de Düzenlenen Yerel Etkinliklerin Turistik Çekicilik Olarak Kullanılmasına Yönelik Bir İnceleme, Sosyal Bilimler Dergisi, 15, s.181-196.
• Kiper, T. (2006), Safranbolu Yörükköyü Peyzaj Potansiyelinin Kırsal Turizm Açısından Değerlendirilmesi, (Doktora Tezi), Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Peyzaj Mimarlığı Ana Bilim Dalı, Ankara.
• Kumar, S.A. (2009), Plants-based Medicines in India, http://pib.nic.in/feature/feyr2000/fmay2000 /f240520006.html., (Erişim Tarihi: 17.03.2021).
• Kültür ve Turizm Bakanlığı, (2017), https://basin.ktb.gov.tr/TR-182198/aromatik-bitkiler-turist-cekiyor.html, (Erişim Tarihi: 18.03.2021).
• Kültür ve Turizm Bakanlığı, (2018), http://www.karamankulturturizm.gov.tr/TR,129632/tarim-ve-ciftlik-agroturizmi.html, (Erişim Tarihi: 18.03.2021).
• Muğla Gazetesi, (2020), http://www.muglagazetesi.com.tr/surdurulebilir-turizm-muglada-hayata-gecirilecek.html, (Erişim Tarihi: 17.03.2021).
• Özer, Ö, Avcı, M. ve Karakuş, N. (2016), A Study the Evaluation of Alternative Tourism Opportunities in Fethiye Destination, Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 4(1), s.21-26.
• Sanlı, Y. (2017), Sürdürülebilirlik Kavramı ve Türkiye’de Kırsal Turizm Tesislerinin Karadeniz Bölgesi Üzerinden Değerlendirilmesi, (Yüksek Lisans Tezi), Haliç Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, İç Mimarlık Ana Bilim Dalı, İstanbul.
• Sarı, C. (2007), Antalya`nın Alternatif Turizm Kaynakları ve Planlaması, (Doktora Tezi), Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Beşeri ve İktisadi Coğrafya Ana Bilim Dalı, Ankara.
• Sayılan, H. (2008), Endemik Bir Bitki Türü Olan Muş Lalesi’nin (Tulipa Sintenisii Baker) Botanik Turizmi (Bitki Gözlemciliği) Amaçlı Değerlendirilmesi, Tücaum V. Ulusal Coğrafya Sempozyumu, Ankara Üniversitesi.
• Silva, S. ve Carvalho, P. (2013), Os Jardins Historicos: Da Dimensao Patrimonial ao Seu Potencial Turistico, Turismo and Sociedade, 6(3), s.605-625.
• Soykan, F. (2006). Avrupa’da Kırsal Turizme Bakış Kazanılan Deneyim, II. Balıkesir Ulusal Turizm Kongresi, Balıkesir Üniversitesi.
• Turizm Aktüel, (2020). https://www.turizmaktuel.com/haber/antalya-da-aromatik-turizm-basliyor, (Erişim Tarihi: 18.03.2021).
• Türk Dil Kurumu (2021), https://sozluk.gov.tr/, (Erişim Tarihi: 15.03.2021).
• Ün, E., Tutar, F., Tutar, E. ve Erkan, Ç. (2012), Ekonomik Kalkınmada Kırsal Turizmin Rolü: Türkiye Örneği, Uluslararası Avrasya Ekonomileri Konferansı-International Confrence on Eurasian Economies, Almaty-Kazakistan: Printing: Turan University Press.
• Williams, P., Paridaen, M., Dossa, K. ve Dumais, M. (2001), Agritourism Market and Product Development Status Report, Centre for Tourism Policy and Research. Simon Fraser University, http://www.rem.sfu.ca/pdf/agritourism.pdf, (Erişim Tarihi: 10.02.2021).
• Wood, M.E. (2000), Aroma Tourism, Uttarakhand, https://investuttarakhand.com/themes/backend/investible/IP%20UK%20Development%20of%20Aroma%20Tourism%20.pdf, (Erişim Tarihi: 11.01.2021).