Determination of Emotional Intelligence Levels of Faculty of Sports Sciences Students

Yıl 2023, , 817 - 834, 28.09.2023

Mustafa Barış Somoğlu , Samet Zengin

https://doi.org/10.38021/asbid.1292381

Cited By: 2

Öz

It is stated that individuals with high emotional intelligence are happy and optimistic individuals with high self-esteem, emotional awareness, sense of responsibility, empathy skills, ability to communicate and express themselves, to assume social responsibility, to control their emotions, and to solve problems. Based on this idea, the aim of the research is to examine the emotional intelligence levels of sports science students, who will shape the future and have responsibility in raising young generations, with the determined variables. The research was carried out by applying the "Emotional Intelligence Scale" to the participants studying at Trabzon Faculty of Sports Sciences in the 2022-2023 academic year. In the study, together with the information obtained from the descriptive statistics results, the values of kurtosis and skewness for the assumption of normality, the significance value of p<0.05 were taken as criteria, and t-test for independent groups and onewayANOVA analyzes were applied. It has been observed that individuals participating in the research have above-average emotional intelligence. Considering the results obtained with the independent variables; While there is a significant difference in emotional intelligence levels according to age, gender, place of residence, number of siblings, income level, years of doing sports, and smoking; No differentiation was found depending on the family structure (nuclear and extended family) variable. It is thought that the results obtained are important for teacher candidates, trainers, sports trainers and stakeholder employees who have important roles in the construction of future generations, and it is anticipated that they will shed light on the literature.

Anahtar Kelimeler

Student, Sports science, Emotional intelligence.

Spor Bilimleri Fakültesi Öğrencilerinin Duygusal Zekâ Düzeylerinin Belirlenmesi

Öz

Duygusal zekâsı yüksek bireylerin, öz-saygısı, duygusal farkındalıkları, sorumluluk duyguları, empati kurma yetenekleri, iletişim kurma ve kendini ifade edebilme becerisi, sosyal sorumluluk üstlenme, duygularını kontrol etme, problem çözme yetisi yüksek mutlu ve iyimser bireyler olduğu ifade edilmektedir. Bu düşünceden hareketle geleceğe yön verecek ve genç nesillerin yetiştirilmesinde sorumluluk sahibi olan spor bilimleri öğrencilerinin duygusal zekâ düzeylerinin belirlenen değişkenlerle incelenmesi araştırmanın amacını oluşturmaktadır. Araştırma 2022-2023 öğretim yılında Trabzon Üniversitesi Spor Bilimleri Fakültesinde öğrenim gören katılımcılara “Duygusal Zekâ Ölçeği” uygulanarak gerçekleştirilmiştir. Araştırmada betimsel istatistik sonuçlarından elde edilen bilgilerle birlikte, normallik varsayımı için basıklık ve çarpıklık değerleri, anlamlılık değeri p<0,05 ölçüt alınarak, bağımsız gruplar için t-testi, oneway ANOVA analizleri uygulanmıştır. Araştırmaya katılım sağlayan bireylerin ortalamanın üstünde duygusal zekâya sahip olduğu görülmüştür. Bağımsız değişkenlerle elde edilen sonuçlara bakıldığında; yaş, cinsiyet, yaşadığı yer, kardeş sayısı, gelir düzeyi, spor yapma yılı, sigara kullanımı değişkenlerine göre duygusal zekâ düzeylerinde anlamlı farklılaşma görülürken; aile yapısı (çekirdek ve geniş aile) değişkenine bağlı farklılaşma saptanmamıştır. Elde edilen sonuçların gelecek nesillerin inşasında önemli rolleri bulunan öğretmen adayları, antrenör, spor eğitmeni ve paydaş çalışanlar açısından önemli olduğu düşünülmekte ve literatüre ışık tutacağı öngörülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Öğrenci, Spor bilimleri, Duygusal zekâ

Kaynakça

• Acar, A., ve Özaslan, B. (2007). Duygusal zekâ ve iş –yaşam dengesi. Uluslararası Duygusal Zekâ ve İletişim Sempozyumu Kitabı, İzmir, 393-402.
• Acar, F. (2001). Duygusal zekâ yeteneklerinin göreve ve insana yönelik liderlik davranışları ile ilişkisi. Yayınlanmamış Doktora Tezi. İstanbul Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Adeyemo, D., ve Chukwudi, A. R. (2014). Emotional intelligence and teacher efficacy as predictors of teacher effectiveness among pre-service teachers in some Nigerian universities. International Journal of Evaluation and Research in Education (IJERE), 3(2), 85-90.
• Akbolat, M., ve Işık, O. (2012), Sağlık çalışanlarının duygusal zekâ düzeylerinin motivasyonlarına etkisi. DPUJSS, 32(1), s. 109- 123.
• Altınışık, Ü., ve Çelik, A. (2022). Spor bilimleri fakültesi öğrencilerinin liderlik yönelimleri ile duygusal zekâ düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Spor Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 7(1), 225-236.
• Ardahan, F. (2012). Duygusal zekâ ve yaşam doyumu arasındaki ilişkinin doğa sporu yapanlar örneğinde incelenmesi. Pamukkale Journal of Sport Sciences, 3(3), 20-33.
• Arteche, A., Chamorro-Premuzic, T., Furnham, A., ve Crump, J. (2008). The relationship of trait EI with personality, IQ and sex in a UK sample of employees. International Journal of Selection and Assessment, 16(4), 421–426. https://doi.org/10.1111/j.1468-2389.2008.00446.x
• Bar-On, R. (1997). Emotional Quotient Inventory: Technical manual. Toronto: Multi-Health Systems.
• Bar-On, R., Brown, J., Kirkcaldy, B., ve Thome, R. (2000). Emotional expression and implications for occupational stress; An Application of the Emotional Quotient Inventory (EQ-I), Personality and Individual Differences, 28, 1107-1118. Doi: 10. 1016/S0191- 8869(99)00160-9.
• Bastian, V. A., Burns, N. R., ve Nettelbeck, T. (2005). Emotional intelligence predicts life skills, but not as well as personality and cognitive abilities. Personality and Individual Differences, 39(6), 1135–1145. https://doi.org/10.1016/j.paid.2005.04.006
• Bender, T. M. (2006). Resim-İş eğitimi öğrencilerinde duygusal zekâ ve yaratıcılık ilişkileri. Yayınlanmamış Doktora Tezi. Dokuz Eylül Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Güzel Sanatlar Eğitimi Anabilim Dalı Resim-İş Öğretmenliği Programı, İzmir.
• Büyükşalvarcı, A., ve Gündoğan, H. (2018). Duygusal zekâ ve yaratıcılık arasındaki ilişkiler: Üniversite öğrencileri üzerine bir çalışma. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 11(61), 782-792.
• Caruso, D. R. ve Salovey, P. (2011). Duygusal zekâ yöneticisi. (S. Kaymak, Çev). İstanbul: Vesta Ofset.
• Chan, D.W. (2004). Perceived emotional ıntelligence and self-efficacy among chinese secondary school teachers in Hong Kong. Personality and Individual Differences, 36, 1781–1795
• Ciarrochi, J. V., Chan, A. Y. C., ve Caputi, P. (2000). A critical evaluation of the emotional costruct. Personality and Individual Differences, 28(3), 539-561.
• Cooper, R. C., ve Sawaf, A. (2010). Liderlikte duygusal zekâ (Yönetimde ve organizasyonda duygusal zekâ). (Z. B. Ayman, B. Sancar, Çev). İstanbul: Sistem Yayıncılık.
• Corcoran, R. P., ve Tormey, R. (2012). How emotionally intelligent are pre-service teachers? Teaching and Teacher Education, 28(5), 750-759.
• Çelik, D. Ö., Yılmaz, O., Şahin, İ., ve Besler, M. (2021). Elit seviyedeki bireysel kadın sporcuların duygusal zekâ düzeylerinin incelenmesi. Gaziantep Üniversitesi Spor Bilimleri Dergisi, 6(1), 110-122.
• Deniz, S. (2013). The relationship between emotional intelligence and problem solving skills in prospective teachers. Educational Research and Reviews, 8(24), 2339-2345.
• Dicle, A. N. (2007). Üniversite öğrencilerinin sosyal beceri düzeylerinin duygusal zekâ düzeyleri ve bazı kişisel özelliklerine göre incelenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Doğan, D. S., ve Şahin, F. (2007). Duygusal zekâ: Tarihsel gelişimi ve örgütler için önemine kavramsal bir bakış. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 16(1),231-252. Retrieved from https://dergipark.org.tr/tr/pub/cusosbil/issue/4376/59946.
• Durmuşçelebi, M., ve Karayağız, Ş. (2018). Psikoloji eğitimi alan öğrencilerin duygusal zekâ ve psikolojik danışma öz-yeterliklerinin incelenmesi. OPUS International Journal of Society Researches, 9(16), 79-108. DOI:10.26466/opus.460750.
• English Dictionary, the Oxford English Dictionary. Encyclopædia Britannica. Encyclopædia Britannica Online. Encyclopædia Britannica Inc.
• Eranıl, A. K., ve Özcan, M. (2019). Eğitim fakültesi öğrencilerinin duygusal zekâ düzeyinin incelenmesi, Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 20(1), 100-118.
• Eraslan, M. (2015). Beden eğitimi ve spor yüksekokulu öğrencilerinin duygusal zekâ özelliklerinin çeşitli değişkenlere göre incelenmesi. Niğde Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 9(3), 308 - 316.
• Eraslan, M. (2016). Gençlerde duygusal zekâ ve empatik eğilim düzeylerinin yaş, cinsiyet ve spor yapma değişkenlerine göre incelenmesi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 24(4),1839- 1852. Retrieved from https://dergipark.org.tr/tr/pub/kefdergi/issue/27734/327568
• Freeland, E.M. (2007). A comparison of emotional intelligence and personality factors: Two concepts or one. Unpublished PhD Thesis, University of Oklahoma, Norman, Oklahoma .
• Goleman, D. (1998). İş başında duygusal zekâ. (H. Balkara, Çev.) İstanbul: Varlık Yayınları.
• Goleman, D. (2006). Duygusal zekâ neden IQ’dan daha önemlidir. (30.Baskı). İstanbul: Varlık Yayınları.
• Goleman, D. (2011). Duygusal zekâ EQ neden IQ’dan daha önemlidir? (B. S. Yüksel, Çev.) İstanbul: Varlık Yayınları.
• Göçet, E. (2006). Üniversite öğrencilerinin duygusal zekâ düzeyleri ile stresle başa çıkma tutumları arasındaki ilişki. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Sakarya Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sakarya.
• Gökçe, B. (2006). İş hayatında duygusal zekâ ve Sivas ili bankacılık sektöründe bir alan araştırması. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Cumhuriyet Üniversitesi, Sivas.
• Güllüce, A. Ç. (2006). Mesleki tükenmişlik ve duygusal zekâ arasındaki ilişki. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Atatürk Üniversitesi, Ankara.
• Gündüz, F. F. (2019). Duygusal zekânın arkadaşlık kalitesi üzerindeki etkisinin farklı değişkenler açısından değerlendirilmesi. OPUS Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 10(17), 139-153. DOI: 10.26466/opus.506362.
• Gürbüz, S., ve Yüksel, M. (2008). Çalışma ortamında duygusal zekâ: İş performansı, iş tatmini, örgütsel vatandaşlık davranışı ve bazı demografik değişkenlerle ilişkisi. Doğuş Üniversitesi Dergisi, 9(2), 174-190.
• Harrod, N., ve Scheer, S. (2005). An exploration of adolescent emotional intelligence in relation to demographic characteristics. Adolescence. 40, 503-12.
• İşmen, A. E. (2001). Duygusal zekâ ve problem çözme. M.Ü. Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 13, 111-124.
• İyibaş, M. A., ve Akın, M. A. (2021). Öğrencilerin duygusal zekâ düzeyleriyle akademik başarıları arasındaki ilişkinin analizi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, (57), 188-218. Retrieved from https://dergipark.org.tr/tr/pub/maeuefd/issue/60050/590280.
• Kan Sönmez, N. (2023). The effect of emotional intelligence levels of tourism students on their critical thinking disposition. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 33(1), 357-370.
• Karabulutlu, E. Y., Yılmaz, S., ve Yurttaş, A. (2011). Öğrencilerin duygusal zekâ düzeyleri ile problem çözme becerileri arasındaki ilişki. Psikiyatri Hemşireliği Dergisi, 2(2), 75-79.
• Karademir, T., Döşyılmaz, E., Çoban, B., ve Kafkas, M. E. (2010). Beden eğitimi ve spor bölümü özel yetenek sınavına katılan öğrencilerde benlik saygısı ve duygusal zekâ. Kastamonu Eğitim Dergisi, 18(2), 653- 674.
• Karasar, N. (2012). Bilimsel araştırma yöntemi. Ankara: Nobel Yayıncılık.
• Karasu, F., ve Özdemir, A. (2019), Sağlıkla İlişkili bölümlerde öğrenim gören öğrencilerin duygusal zekâ düzeylerinin değerlendirilmesi /The evaluation of emotional intelligence levels of students who are learned ın health-related departments. Sosyal Bilimler Dergisi, 9(18), 223-238, doi:https://doi.org/10.31834/kilissbd.640413
• Kavcar, B. (2011). Duygusal zekâ ile akademik başarı ve bazı demografik değişkenlerin ilişkileri: Bir devlet üniversitesi örneği. Yayınlanmamış yüksek lisans Tezi, Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü Ankara.
• Koçak, R., ve İçmenoğlu, E. (2012). Üstün yetenekli öğrencilerin duygusal zekâ ve yaratıcılık düzeylerinin yaşam doyumlarını yordayıcı rolü. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 4(37), 73-85.
• Kuh, G. D., Kinzie, J., Schuh, J. H., ve Whit, E. J. (2010). Student success in college:Creating conditions that matter, Jossey-Bass.
• Laçinel, A. (2019). Yöneticilerde duygusal zekâ ile otantik liderlik arasındaki ilişki. Yayınlanmamış yüksek lisans Tezi, Biruni Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık Ana Bilim Dalı, İstanbul.
• Law, K. S., Wong, C.-S., ve Song, L. J. (2004). The Construct and criterion validity of emotional ıntelligence and its potential utility for management studies. Journal of Applied Psychology, 89(3), 483–496. https://doi.org/10.1037/0021-9010.89.3.483.
• Mahasneh, A. M. (2016). Emotional intelligence as a predictor of teacher sense of self-efficacy among student teachers in Jordan. North American Journal of Psychology, 18(1), 165-176.
• Mayer, J. D., Caruso, D., ve Salovey, P. (1999). Emotional intelligence meets traditional standards for an intelligence. Intelligence, 27, 267-298. http://dx.doi.org/10.1016/S0160-2896(99)00016-1
• Mayer, J. D., ve Salovey, P. (1997). What is emotional intelligence. In: Salovey P, Sluyter DJ (eds). Emotional development and emotional intelligence: Educational implications, NY. Basic Books, New York, 3- 31.
• Moç, T., ve Gülbetekin, E. (2023). Sağlık bölümlerindeki öğrencilerin Covid 19 fobisinin sağlık algılarına etkisinde duygusal zekânın rolü. Iğdır Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, (32), 164-185. DOI: 10.54600/igdirsosbilder.1192967
• Mohzan, M. A. M., Hassan, N., ve Halil, N. A. (2013). The influence of emotional intelligence on academic achievement. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 90,303- 312.https://doi.org/10.1016/j.sbspro.2013.07.095.
• Onen, A. S., ve Ulusoy, F. M. (2015). The relationship between pre-service teachers’ self-esteem and emotional intelligence levels. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 186, 1163-1168.
• Öztekin, A. (2006). Ortaöğretim kurumlarında görev yapan okul yöneticilerinin duygusal zekâ becerilerini okul yönetiminde kullanma düzeylerinin değerlendirilmesi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Balıkesir.
• Pelit, E., Karaçor, M., ve Kılıç, İ. (2018). Duygusal zekânın iletişim becerilerine etkisi: Turizm öğrencileri üzerinde bir araştırma. Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 20(1), 85-107. http://dx.doi.org/10.16953/ deusosbil.27968.
• Razia, B. (2016). Emotional intelligence of pupil teachers in relation to their well being. International Research Journal of Social Science, 5(1), 20-23.
• Saka, Ö. Yıldırım, M., Çimen, M. B., ve Atlı, S. (2021). İlköğretim okullarında okuyan öğrencilerde duygusal zekânın çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Cihanşümul Akademi Sosyal Bilimler Dergisi, 2(3), 123-132.
• Salar, B., Hekim, M., ve Tokgöz, M. (2012). 15-18 yaş grubu takım ve ferdi spor yapan bireylerin duygusal durumlarının karşılaştırılması. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 4(6), 123-135.
• Sarıkabak, M. (2018). Spor bilimleri fakültesi öğrencilerinin sosyal fizik kaygı durumları ve duygusal zekâ düzeylerinin incelenmesi. Sportif Bakış: Spor ve Eğitim Bilimleri Dergisi, 5(1),74-85. Retrieved from https://dergipark.org.tr/tr/pub/sbsebd/issue/42206/498941
• Sarker, S. I., Karim, A. Z., ve Suffiun, S. M. A. (2017). Parental educational aspiration and gender inequality of rural children in Bangladesh: The role of parental attitudes of traditional gender role, gender biased capability, and gender. Journal of International Women's Studies, 18(2), 133-142.
• Schulte, M. J., Ree, M. J., ve Carretta, T. R. (2004). Emotional intelligence: Not much more than g and personality. Personality and Individual Differences, 37(5), 1059–1068. https://doi.org/10.1016/j.paid.2003.11.014
• Schutte, N. S., Malouff, J. M., Hall, L. E., Haggerty, D. J., Cooper, J. T., Golden, C. J., ve Dornheim, L. (1998). Development and validation of a measure of emotional intelligence. Personality and Individual Differences, 25(2), 167–177. https://doi.org/10.1016/S0191-8869(98)00001-4.
• Sutarso, P. (1998). Gender differences on the emotional intelligence inventory (EQI). Unpublished doktorate thesis. Department of Educational Research in the Graduate School of the University of Alabama, Tuscaloosa, Alabama.
• Tabachnick, B. G., ve Fidell, L. S. (2013). Using multivariate statistics (6th ed.). Boston: Allyn and Bacon.
• Taş, H., ve Minaz, M. B. (2019). Yeni ilkokul 4. sınıf Türkçe dersi öğretim programının programın ögeleri bağlamında öğretmen görüşlerine göre değerlendirilmesi. Journal of Human Sciences, 16(2), 428-446.
• Taşkın, A. K. (2008). Beden eğitimi öğrencilerinde duygusal zekâ düzeylerinin bazı değişkenlere göre incelenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Konya.
• Tiggemann M., ve Williamson S. (2000). The effect of exercise on body satisfaction and selfesteem as a function of gender and age. Sex Roles, 43(1-2), 119-127.
• Timuçin, A. (1994). Felsefe Sözlüğü. İstanbul: BDS Yayınları.
• Tsaousis, I., ve Nikolaou, I. (2005). Exploring the relationship of emotional intelligence with physical and psychological health functioning. Stress and Health: Journal of the International Society for the Investigation of Stress, 21(2), 77–86. https://doi.org/10.1002/smi.1042.
• Turhan, M., ve Çetinsöz, B. C. (2019). Duygusal zekâ ve motivasyon arasındaki ilişki: Turizm programı öğrencileri üzerine bir araştırma. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 18(69), 268-287.
• Yılmaz, E., ve Özkan, S. (2011), Hemşirelik öğrencilerinin duygusal zekâ düzeylerinin bazı değişkenler açısından incelenmesi. Maltepe Üniversitesi Hemşirelik Bilim ve Sanatı Dergisi, 4(1),39-52.
• Yılmaz, M., ve Şahin, Ş. (2004). Okul öncesi öğretmen adaylarının duygusal zekâ düzeylerinin çeşitli değişkenlere göre incelenmesi. XII. Ulusal Eğitim Bilimleri Kurultayı, 6-9 Temmuz İnönü Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, Malatya.
• Zorlu, G., ve Yanık, A. (2019). Sağlık yüksekokulu öğrencilerinde duygusal zekâ ve meslek algısı arasındaki ilişkinin değerlendirilmesi. Sdü Sağlık Bilimleri Dergisi,10(4), 389-402.