Lise Öğrencilerinin Fiziksel Aktiviteye Katılım Motivasyonlarının İncelenmesi

Yıl 2020, Cilt: 3 Sayı: 2, 395 - 406, 28.12.2020

Berkan Bozdağ , Sıtkı Özbek

https://doi.org/10.38021/asbid.838855

Cited By: 1

Öz

İnsan, doğası gereği fiziksel ve psikolojik yönleriyle bir bütündür. Günümüzde teknolojik gelişmelerin sağladığı konfor ile birlikte insanlar, ev ve işyerlerinde eskiye oranla daha fazla oturarak vakit geçirmeye başlamış ve fiziksel aktivitenin yeri giderek azalmaya başlamıştır. Bu bağlamda bu araştırmanın genel amacı lise öğrencilerinin fiziksel aktiviteye katılım motivasyonlarının belirlenerek çeşitli değişkenlerle karşılaştırılmasıdır. İlişkisel tarama modelindeki bu araştırmanın çalışma grubunu 2019-2020 eğitim-öğretim yılında Yozgat ilinde eğitimine devam eden 9., 10., 11. ve 12. sınıf öğrencileri, içerisinden kolaylıkla bulunabilen örnekleme yöntemi ile belirlenen 125 kadın 140 erkek olmak üzere toplam 265 katılımcı oluşturmaktadır. Araştırmada veri toplama aracı olarak, öğrencilerin Fiziksel Aktiviteye Katılım Motivasyonu belirlemek üzere Demir & Cicioğlu, (2018) tarafından geliştirilen ‘‘Fiziksel Aktiviteye Katılım Motivasyonu Ölçeği’’ (FAKMÖ), kullanılmıştır. Verilerin analizinde; cinsiyet ve spor yapma değişkenleri için stansart sapma, aritmetik ortalama, bağımsız örneklemler için t testi, tek yönlü varyans analizi (ANOVA), Post-Hoc testlerinden yararlanılmıştır. Araştırma sonucunda; öğrencilerin fiziksel aktivite katılım motivasyonu ölçeğinden aldıkları toplam puanlarının orta düzeyde olduğu saptanmıştır. Cinsiyete göre nedensizlik alt boyutlarında kadınlar lehine anlamlılık saptanmıştır. Spor yapma durumuna göre çevresel nedenler alt boyutunda sedanter bireyler lehine anlamlı farklılık tespit edilmiştir. Sınıf düzeyine göre ölçeğin genelinde 10. Sınıf öğrencilerinin lehine anlamlı bir farklılık bulunmuştur. VKİ değişkenine göre nedensizlik alt boyutunda fazla kilolu öğrencilerin lehine anlamlı farklılık tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

fiziksel aktivite, motivasyon, lise öğrencileri

Kaynakça

• Büyüköztürk, Ş., Çakmak, E. K., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş., & Demirel, F. (2017). Bilimsel araştırma yöntemleri. Pegem Atıf İndeksi, 1-360.
• Carroll, B., & Alexandris, K. (1997). Perception of constraints and strength of motivation: Their relationship to recreational sport participation in Greece. Journal of Leisure Research, 29(3), 279-299.
• Çakır, E. (2019). Lise Öğrencilerinin Fiziksel Aktiviteye Katilim Motivasyonlari İle Vücut Kitle İndeksi Arasindaki İlişkinin İncelenmesi. Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 21(1-A), 30-39.
• Carroll, B., & Alexandris, K. (1997). Perception of constraints and strength of motivation: Their relationship to recreational sport participation in Greece. Journal of Leisure Research, 29(3), 279-299.
• Demir, G. T. & Hazar, Z. (2018). Dijital Oyun Oynama Motivasyonu Ölçeği (Doomö): Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması1. Journal Of Physical Education & Sports Science/Beden Egitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 12(2).
• Demir, G. T., & Bozkurt, T. M. (2019). Dijital oyun oynama tutumu ölçeği (DOOTÖ): Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Sportif Bakış: Spor ve Eğitim Bilimleri Dergisi, 6(1), 1-18.
• Demir, G. T., ve Cicioğlu, H. İ. (2018). Motivation Scale For Participation In Physical Activity (MSPPA): A study of validity and reliability Fiziksel Aktiviteye Katılım Motivasyonu Ölçeği (FAKMÖ): Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Journal of Human Sciences, 15(4), 2479-2492.
• Fırıncı, T. (2012). Ergenlik çağındaki gençlerde sağlıklı yaşam biçimi davranışları araştırması. Hacettepe Üniversitesi Sosyolojik Araştırmalar E-Dergisi, 1-14.
• Fidan, N., (1998), Okulda Öğrenme ve Öğretme, Beta Basımevi.
• Hazar, Z., Demir, G. T., Namlı, S. & Türkeli, A. (2017). Ortaokul Öğrencilerinin Dijital Oyun Bağımlılığı ve Fiziksel Aktivite Düzeyleri Arasındaki İlşkinin İncelenmesi. Beden Egitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 11(3)
• İlhan, L. (2010). Hareketsiz yaşamlar kültürü ve beraberinde getirdikleri, Milli Prodüktivite Merkezi Verimlilik Dergisi, 10(3), 195-210.
• Karasar, N. (2005). Bilimsel araştırma yöntemi: Kavramlar, ilkeler, teknikler [Scientific research method: Concepts, principles, techniques]. Istanbul: Nobel Publications.
• Meliha, U., Yurdadön, Ü., İmamoğlu, O., Musa, Ç. O. N., Çavuşoğlu, G., ve Taşmektepligil, M. Y. (2017). Ortaokul Öğrencilerinin Sportif Etkinliklere Katılma ve Fiziksel Aktiviteden Hoşlanma Durumlarının Belirlenmesi. İnönü Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 4(1), 38-52.
• Namli, S. ve Demir, G. T. (2020). The Relationship between Attitudes towards Digital Gaming and Sports. Turkish Online Journal of Educational TechnologyTOJET, 19(1), 40-52.
• Önsüz, M. F., Zengin, Z., Özkan, M., Şahin, H., Gedikoğlu, S., Erseven, S., ... & Bektaş, H. (2011). Sakarya'da bir ilköğretim okulu öğrencilerinde obezite ve hipertansiyonun değerlendirilmesi. Sakarya Tıp Dergisi, 1(3), 86-92..
• Ryan, Richard M., James P. Connell, and Edward L. Deci. "A motivational analysis of self-determination and self-regulation in education." Research on motivation in education: The classroom milieu 2 (1985): 13-51.
• Sahin, S., Sahin, S., Yildirim, D., & Kirkaya, I. (2019). Evaluation of Body Composition and Quality of Life of University Students. Asian Journal of Education and Training, 5(3), 454-458.
• Sırgancı, G., Ilgar A. E. ve Cihan, B. (2019). Spora Bağlılık Ölçeği’nin geçerlik ve güvenirlik çalışması. Gençlik Araştırmaları Dergisi, 7(17), 171-182.
• Sit, C., and Lindner, K. (2007). Achievement goal profiles, perceived ability and participation motivation for sport and physical activity. International Journal of Sport Psychology, 38(3), 283-303.
• Tekkurşun, D. G., İlhan, E. L., Esentürk, O. K. ve Kan, A. (2018). Engelli Bireylerde Spora Katılım Motivasyonu Ölçeği (ESKMÖ): Geçerlik Ve Güvenirlik Çalışması. Spormetre, 16(1), 95-106.
• Yetkin, A., & Özge, U. Eğitimi sağlıkla ilgili olan ve olmayan yüksekokul öğrencilerinin sağlık davranışlarının karşılaştırılması. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi, 3(2).
• Yıldırım, M. (2017). Üniversite takımlarında mücadele eden sporcuların spora katılım motivasyonlarına etki eden faktörlerin belirlenmesi (Eskişehir Osmangazi Üniversitesi örneği). Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 18(1), 41-51
• Zeybek, Ç.A. ve Aydın, A. (2002). Çocukluk Çağı Obezitesi. Klinik Çocuk Forumu, 2:24- 29.
• Zorba E, ve Kartal R. (1995), Sağlığımız ve Egzersiz, Ankara.
• Zorba, E. ve Saygın, Ö. (2017). Fiziksel Aktivite ve Fiziksel Uygunluk. (4. Baskı). Ankara: Perspektif.