Malatya Okul Sporları Gençler B Basketbol Turnuvasına Katılan 14-15 Yaş Kız Ve Erkek Takımlarının Spora Özgü Başarı Motivasyon Düzeylerinin Bazı Değişkenlere Göre İncelenmesi

Yıl 2022, Cilt: 5 Sayı: Özel Sayı 2 - Akademik Spor Araştırmaları Özel Sayısı, 1011 - 1025, 23.12.2022

Ümit Yetiş , Kürşat Yusuf Aytaç , Ferhat Koparal

https://doi.org/10.38021/asbid.1209600

Cited By: 2

Öz

Araştırmamızı yapmaktaki amaç, okul sporları turnuvasına katılan basketbol branşı ile ilgilenen 14-15 yaş kız ve erkek sporcuların spora özgü başarı motivasyon düzeylerinin bazı değişkenlere göre incelenmesidir. Yapılan araştırmamıza Malatya okul sporları gençler b basketbol turnuvasına katılan 46 kız öğrenci ve 112 erkek öğrenci katılmıştır. Toplam 158 basketbolcu katılmıştır.
Katılımcılara Wills tarafından geliştirilen ve Tiryaki ve Gödelek’in çalışması sonucu ülkemiz diline çevrilmiş olarak Spora Özgü Başarı Motivasyonu ölçeği kullanılmıştır. Ölçeğimizi, turnuvaya katılan öğrencilere turnuva için geldikleri spor salonunda maç öncesi uygulanmıştır. Araştırma katılan öğrencilerden elde edilen verilerinin analizin de SPSS 24.0 programında “anova” ve “t” testi kullanılarak değerlendirilmiştir.
Araştırma sonucunda, araştırmaya katılan öğrencilerin kulüp sporcusu olma durumları ile spora özgü motivasyon ölçeği alt boyutlarından güç gösterme motiviyle anlamlı bir istatiksel farklılık vardır. (p<0.05), ve başarıya yaklaşma motiviyle anlamlı bir istatiksel farklılık vardır. (p<0.05), başarısızlıktan kaçınma motiviylede ilişkisine bakıldığında anlamsal açıdan istatiksel değişiklik bulunmamaktadır (p>0.05). Çalışmamıza katılan öğrencilerin kulüp sporcusu olma süreleri ile spora özgü motivasyon ölçeği alt boyutlarından güç gösterme motiviyle anlamlı istatiksel farklılık vardır(p<0.05), başarıya yaklaşma motiviyle anlamlı bir istatiksel farklılık vardır (p<0.05), başarısızlıktan kaçınma motiviylede ilişkisine bakıldığında istatiksel açıdan farklılık bulunmamaktadır (p>0.05).

Anahtar Kelimeler

Basketbol, Sporda Başarı Motivasyon, Başarı Motivasyonu, Güdülenme, Basketball, Success Motivation in Sports, Success Motivation, Motivation

Malatya School Sports Attendıng Youth B Basketball Tournament 14-15 Years Old Gırls And Men's Teams Examınatıon Of Sports Specıfıc Success Motıvatıon Levels Accordıng To Some Varıables

Öz

The purpose of our research is to examine the sport-specific success motivation levels of 14-15 year old female and male athletes who participate in the school sports tournament and are interested in the basketball branch, according to some variables. 46 female students and 112 male students participated in the Malatya school sports youth b basketball tournament. A total of 158 basketball players participated.
The Sports-Specific Achievement Motivation scale, which was developed by Wills and translated into our country as a result of the work of Tiryaki and Gödelek, was used for the participants. Our scale was applied to the students participating in the tournament before the match in the gym where they came for the tournament. In the analysis of the data obtained from the students participating in the research, the “anova” and “t” test was used in the SPSS 24.0 program.
As a result of the research, there is a statistically significant difference between the status of being a club athlete of the students participating in the research and the motivation to show strength, which is one of the sports-specific motivation scale sub-dimensions. (p<0.05), and there is a statistically significant difference with the motivation to approach success. (p<0.05), there was no statistically significant change in terms of semantic when its relation with the motivation to avoid failure (p>0.05). There is a statistically significant difference between the duration of being a club athlete of the students participating in our study and the motivation to show strength, which is one of the sports-specific motivation scale sub-dimensions (p<0.05), there is a significant statistical difference with the motivation to approach success (p<0.05), and there is no statistical difference when considering the relationship with the motivation to avoid failure.

Anahtar Kelimeler

Basketbol, Sporda Başarı Motivasyon, Başarı Motivasyonu, Güdülenme, Basketball, Success Motivation in Sports, Success Motivation, Motivation

Kaynakça

• Akdemir, Ö. (2006). İlköğretim öğrencilerinin matematik dersine yönelik tutumları ve başarı güdüsü. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü. İzmir.
• Aktaş, Z., Çobanoğlu G., Yazıcılar, İ., ve Nihal, E. (2006). Profesyonel basketbolcularda spora özgü başarı motivasyon düzeyinin cinsiyetler açısından karşılaştırılması. Spormetre Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 4(2): S.55-59.
• Arnal, B. (2021). Takım sporlarında mücadele eden sporcuların başarı motivasyonlarının karşılaştırılması: K.K.T.C. Örneği. Yüksek Lisans Tezi, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Yakın Doğu Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Lefkoşa
• Arslan, Y., ve Altay, F. (2009). İlköğretim okul takımlarındaki erkek öğrencilerin spora katılım güdülerinin incelenmesi. Pamukkale Üniversitesi Spor Bilimleri ve Teknolojisi Yüksekokulu, 4(2), 59-66
• Aslan, A. (2000). Türkiye profesyonel 1., 2., 3. ligi ve amatör takımların başarı motivasyonu farklılıkları ve sportif tecrübe dağılımları üzerine bir araştırma. Gazi Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara.
• Aydoğdu, C., Şahan, A., ve Erman, K.A. (2018). Genç tenisçilerde spora özgü başarı motivasyon düzeylerinin müsabaka performansı üzerine etkisinin incelenmesi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 18(2), 655-666.
• Baker, F.C. (1990). Sport Psychology: Concepts ve Applications. John Wiley ve Jonhs,8-28. England.
• Bora, M.V. (2013). Beden eğitimi öğretmeni ve sporcu öğrenciler arasındaki iletişimin, sportif başarı motivasyonuyla ilişkisi. Harran Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Beden Eğitimi Ve Spor Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, Şanlıurfa.
• Can, Y., Güven, H., Soyer, F. ve Ark. (2009): Elit taekwondo sporcularında aile-antrenör- kulüp desteği ve başarı motivasyonu arasındaki ilişkinin incelenmesi. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 6(2), 240-252
• Coşkuntürk, S.O. (1998). Kişilik özelliklerinden kendine güven, kararlılık, başarı dürtüsünün performans gelişimine etkisi. Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi, Ankara.
• Dirmen, A. (2014). Farklı liglerde oynayan kadın futbol takımı oyuncularının başarı motivasyon düzeylerinin karşılaştırılması. Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Dursun, S. (2004). Öğrencilerin matematikte başarılarını etkileyen faktörler: matematik öğretmenlerinin görüşleri bakımından. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 2004;24(2):217-230.
• Engür, M. (2002). Elit sporcularda başarı motivasyonun, durumluk kaygı düzeyleri üzerine etkisi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ege Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü. İzmir.
• Erkal, M. (1982). Sosyolojik açıdan spor, İstanbul: Filiz Kitabevi
• Erman, Ak., Şahan, A. ve An, S. (2004, November 17-20). Sporcu bayan ve erkeklerin spora özgü başarı motivasyonlarının karşılaştırılması. 10th I Hper Sd European Ongress ve Tssa Th International Sport Science Congress, Antalya,Turkiye.
• Er, N., Çobanoğlu, G., Er, G., Zekioğlu, A., ve Yazıcılar, İ. (2003 Ekim 10-11). Sporda başarı motivasyonunun cinsiyetler açısından analizi, Beden Eğitimi ve Sporda Sosyal Alanlar Kongresinde Sunulmuş Poster Bildiri, 459-460., Ankara,Türkiye
• Gacar, A. (2013). Examination os sport-specific achievement motivation level of super league handball players in universities. European Journal Of Experimental Biology, 3(1), 181-184
• Gill, D. L., (1986). Psychological Dynamics of Sport. Champaing: Il, Human Kinetics, 1986
• Karamanoğlu, M, C. (2018). 9-18 yaş arası altyapı futbolcularında anksiyete düzeyleri ile başarı motivasyonu arasındaki ilişkinin incelenmesi. Haliç Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul.
• Kavas, E, T. (2018). Voleybolcuların Başarı Motivasyonu Düzeylerinin Araştırılması, Yüksek Lisans Tezi, Sakarya Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Sakarya.
• Kaya, D. G., ve Günay, M. (2020). Güreş grekoromen milli sporcularının imgeleme ve başarı motivasyon düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Spormetre Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 18(3), 62-72.
• Kılınç, M., Ulucan, H., Kaya, K. ve Türkçapar, Ü. (2011). Takım sporu yapanların motivasyon düzeylerinin farklı değişkenlere göre incelenmesi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 11(2), 133-144.
• Kumartaşlı, M., Gülen, Ö., Serçe, B., Madak, E., ve Doğan, E. (2021). Elit seviyedeki taekwondo sporcularının çeşitli değişkenlere göre spora özgü başarı motivasyonlarının incelenmesi. Uluslararası Güncel Eğitim Araştırmaları Dergisi, 7(1), 80-88.
• Kusan, O. (2014). Güreş, boks, taekwando branşındaki elit düzeydeki sporcuların başarı motivasyonunun çeşitli değişkenlere göre değerlendirilmesi. Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Ankara
• Murray, H. A. (1938). Explorations in personality. New York: Oxford University Press
• Özbezek, B. D., ve Paksoy, M. (2018). Liderlik Etme Motivasyonu Üzerine Kuramsal Bir Araştırma. Social Mentality And Researcher Thinkers Journal. 4(14), 1276-1288.
• Özgün, A., Yaşartürk, F., Ayhan, B., ve Bozkuş, T. (2017). Hentbolcuların spora özgü başarı motivasyonu ve mutluluk düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Uluslararası Kültürel ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 3( Special Issue 2), 83-94.
• Pelletier, L. G., Rocchi, M. A., Vallerand, R. J., Deci, E. L., ve Ryan, R. M. (2013). Validation of Therevised Sport Motivation Scale (Sms-Iı). Psychology Of Sport and Exercise, 14(3), 329-341
• Pişkin,A,E. (2021). Rize’de lise düzeyinde öğrenim gören okul takımı sporcularının spora özgü başarı motivasyon düzeylerinin incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Rize.
• Soyer, F., Can, Y., Güven, H., Hergüner, G., Bayansalduz, M., ve Tetik, B. (2010). Sporculardaki başarı motivasyonu ile takım birlikteliği arasındaki ilişkinin incelenmesi. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 7(1), 225-239.
• Şirin Faruk, E., Çağlayan Salim, H., Çetin Çağrı, M., ve İnce, A. (2008). Spor yapan lise öğrencilerinin spora katılım motivasyonlarına etki eden faktörlerin belirlenmesi. Niğde Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi; 2(2),98-110
• Tiryaki, Ş., ve Gödelek, E. (1997,Ekim 128-141). Spora özgü başarı motivasyonu ölçeğinin türk sporcuları için uyarlama çalışması. 1. Uluslararası Spor Psikolojisi Sempozyumu Bildiri Kitapçığı, (ss 128-141). Mersin,Türkiye
• Tükenmez, M. (2009). Toplumbilim ve spor. Kayna Yayınları
• Türkmen, M., Zekioğlu, A., Yıldız, K., ve Göral, M. (2013). Antrenörlerin spora özgü başarı motivasyonlarının karşılaştırılması. Uluslararası Hakemli Akademik Spor Sağlık ve Tıp Bilimleri Dergisi, 6(3): 51-62.
• Toros, T. (2010). examination of relationship between autocratic coaching behaviours perceived by elite sportsmen and their motive to approach success, World Applied Sciences Journal, 11(10), 1210-1215.
• Ural, O. (2008) Futbolda takım performansına etki eden motivasyonel faktörlerin belirlenmesine yönelik bir uygulama (Gençlerbirliği Spor Kulübü Örneği). Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü. Ankara.
• Üstün, Üd., Acet, M., ve Ersoy, A. (2016). Sporcular için spora özgü başarı motivasyonu: yaz spor okulundan bir örnek. Sosyal Bilimler Dergisi, 49:115-123.
• Weinberg, R., ve Gould, D. (2015). Personality and sport foundations of sport and exercise psychology. London: Human Kinetics, 640
• Yalçın, İ. (2015). İşitme engelli futsal sporcularının başarı motivasyon düzeylerinin incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Fırat Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Elazığ
• Yanar, Ş., Kırandı, Ö., ve Çimen, K. (2017). Tenisçilerde Başarı Motivasyonu ile Optimal Performans Duygu Durumu İlişkisinin İncelenmesi. Spor Eğitim Dergisi, 1(1), 69-75.
• Yetim, A. (2015). Sosyoloji ve Spor. Ankara: Berikan Yayınevi.
• Yılmaz, A., Kırımoğlu, H. ve Kaynak, K. (2019). Türkiye görme engelliler yüzme şampiyonasına katılan sporcuların spora özgü başarı cinsiyete göre anlamlı bir farklılığın olmadığı görülmüş motivasyon düzeylerinin incelenmesi. Spor ve Performans Araştırmaları Dergisi, 10(3), 270-281.