Beden eğitimi öğretmenlerinin mesleki sosyalleşme süreçlerinin karşılaştırılması: Nitel bir araştırma örneği

Yıl 2023, Cilt: 6 Sayı: 1-Cumhuriyet'in 100. Yılı Özel Sayısı, 97 - 112, 29.10.2023

Mehmet Cem Satman , Aylin Ozge Pekel

https://doi.org/10.38021/asbid.1318763

Öz

Bu araştırmanın amacı, devlet ve özel okullarında görev yapan beden eğitimi öğretmenlerinin mesleki sosyalleşme süreçlerini incelemektir. Araştırmanın çalışma grubunu, Ankara’nın merkez ilçelerinde görev yapan 28 beden eğitimi öğretmeni oluşturmaktadır. Araştırma konusuna uygun olarak beden eğitim öğretmenlerinin mesleki sosyalleşme süreçlerini derinlemesine inceleyebilmek amacıyla nitel araştırma yöntemlerinden yarı yapılandırılmış görüşme tekniğinden yararlanılmıştır. Nitel verilerin elde edilmesinde görüşme formunda yer alan sorular için ilgili literatür taranarak ve alandaki 2 uzmanın görüşleri doğrultusunda sorulara son şekli verilmiştir. Elde edilen veriler tematik analiz yöntemi analiz edilmiştir. Araştırma bulguları saptanan üç tema üzerinden değerlendirilmiştir. Bu üç tema “hizmet öncesi dönemi”, “mesleğe uyum dönemi ve uyum sonrası (yerleşme) dönemi” ve “geleceğe dair umutlar” şeklinde belirlenmiştir. Araştırma sonuçlarına göre özel okul ve devlet okulu öğretmenlerinin meslek öncesi döneme dair benzer problemleri tespit edilmişken, mesleğe uyum ve geleceğe dönük umutlar bağlamında önemli farklılıklar olduğu gözlemlenmiştir. Ayrıca sorunların çözümüne dair yaklaşımları bağlamında da görev yaptıkları okul türüne göre farklı yaklaşımlar sergiledikleri görülmüştür.

Anahtar Kelimeler

Mesleki sosyalleşme, Beden eğitimi, Devlet okulu, Özel okul

Comparison of professional socialization processes of physical education teachers: A qualitative research example

Öz

This research aims to examine the professional socialization processes of physical education teachers working in public and private schools. The study group consists of 28 teachers in Turkey. Qualitative research approach was chosen to examine the professional socialization processes of teachers in depth. Semi-structured interview technique was used to obtain qualitative data. The relevant literature was scanned for the questions and finalized in line with the opinions of two experts. The data was analyzed using thematic analysis method. The research findings were evaluated more than three determined themes. These were determined as “pre-service period”, “occupational adaptation and post-adjustment period” and “hopes for the future”. Similar problems of both groups regarding the pre-vocational period were determined. However significant differences were observed in terms of adaptation to the profession and hopes for the future and they exhibit different approaches according to the type of school.

Anahtar Kelimeler

Professional socialization, Physical education, Public school, Private school

Kaynakça

• Aktaş, İ., ve Ötkan, C. Ç. (2022). Olimpik Değer Ölçeği Türkçe formunun psikometrik özellikleri ve toplumun olimpik değer algılarının incelenmesi. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (57), 104-122.
• Aydoğmuş, M., ve Yıldız, M. (2016). Sınıf öğretmen adaylarının öğretmen olmak istememelerinin nedenleri. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 9(47), 587-600. https://doi.org/10.17719/jisr.2016.1404
• Bakar, A. H., Mohamed, S., Suhid, A., ve Hamzah, R. (2014). So you want to be a teacher: What are your reasons? International Education Studies, 7(11), 155-161. http://dx.doi.org/10.5539/ies.v7n11p155
• Balcı, A., Karabulut, Kürçe, S. G., ve Sevgi Ernas, S. (2019). Teachers’ organizational and Professional socialization: The case of Ankara. Pegem Eğitim ve Öğretim Dergisi, 9(1), 305-350. https://doi.org/10.14527/pegegog.2019.010
• Barretti, M. A. (2007). Teachers and field instructors as student role models: A neglected dimension in social work education. Journal of Teaching in Social Work, 27(3-4), 215-239. https://doi.org/10.1300/J067v27n03_14
• Barton, G. M., Hartwig, K. A., ve Cain, M. (2015). International students’ experience of practicum in teacher education: An exploration through internationalisation and professional socialisation. Australian Journal of Teacher Education (Online), 40(8), 149–163. https://search.informit.org/doi/10.3316/ielapa.441735980033878
• Blankenship, B. T., ve Coleman, M. M. (2009). An examination of" wash-out" and workplace conditions of beginning physical education teachers. Physical Educator, 66(2), 97.
• Braun, V., ve Clarke V. (2006). Using thematic analysis inpsychology. Qualitative Research in Psychology, 3(2), 77-101. https://doi.org/10.1191/1478088706qp063oa
• Chou, C. (2011). Student teachers socialization development by teaching blog: Reflections and socialization strategies. Tojet: Turkish Online Journal of Educational Technology, 10(2). 190-201.
• Çağdanlıoğlu, M. B., Adin, E., Çalışkan, M., Uçarer, Y., ve Aygün, H. (2020). Beden eğitimi öğretmeni adaylarının öğretmenlik mesleğine yönelik görüşlerinin değerlendirilmesi. International Social Sciences Studies Journal, 6(59), 1300-1306.
• Çiçek, Ş., ve Bizati, Ö. (2002). Stajyer beden eğitimi ve spor öğretmenliğinde rehberlik sorunu: Diğer alandan mı?, diğer okuldan mı?. Gazi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi (Gazi BESBD), 7(3), 25-34.
• Çolakoğlu, F. F., ve Yılmaz, T. (2014). Beden eğitimi öğretmenlerinin kişisel faktörlere göre tükenmişlik düzeyleri. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 152, 409-414. https://doi.org/10.24106/kefdergi.2448
• Creswell, J. W., ve Poth, C. N. (2016) Qualitative inquiry and research design: Choosing among five approaches. Sage.
• Demirhan, G., Bulca, Y., Saçlı, F., ve Kangalgil, M. (2014). Beden eğitimi ve spor öğretmenlerinin uygulamada karşılaştıkları sorunlar ve çözüm önerileri. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 29(2), 57-68.
• Dinç, A., ve Özbek, O. (2018). Beden eğitimi öğretmenlerinin mesleki sosyalleşme ve psikolojik sermaye düzeyleri. Uluslararası Spor, Egzersiz & Antrenman Bilimi Dergisi, 5(2), 58–67. https://doi.org/10.18826/useeabd.492207
• Everitt, J. G., ve Tefft, T. (2019). Professional socialization as embedded elaborations: Experience, institutions, and professional culture throughout teacher careers. Symbolic Interaction, 42(4), 564-587. https://doi.org/10.1002/symb.409
• Flory, S. B. (2016) Professional socialization experiences of early career urban physical educators. European Physical Education Review, 22(4) 430–449. https://doi.org/10.1177/1356336X15616074
• Flory, S. B., ve McCaughtry, N. (2014). The influences of pre-professional socialization on early career physical educators. Journal of Teaching in Physical Education, 33(1), 93-111. https://doi.org/10.1123/jtpe.2013-0089
• Fried, L., Mansfield, C., ve Dobozy, E. (2015). Teacher emotion research: Introducing a conceptual model to guide future research. Issues in Educational Research, 25(4), 415-441.
• Hargreaves, L. (2009). The status and prestige of teachers and teaching. Saha, L. J., ve Dworkin, A. G. (Eds.), International handbook of research on teachers and teaching. Springer international handbooks of education, (pp. 217–229). Springer.
• Hortiguela-Alcalá, D., Pérez-Pueyo, Á., ve Moncada-Jiménez, J. (2015). An analysis of the responsibility of physical education students depending on the teaching methodology received. Journal of Physical Education and Sport, 15(2), 202. https://doi.org/10.7752/jpes.2015.02031
• Kartal, S. (2009). Yeni göreve başlayan öğretmenlerin mesleki sosyalleşmeleri. Verimlilik Dergisi, (1), 57-66.
• Kaysi, A. G. F., ve Gürol, A. (2016). Öğretmenlik mesleğine yönelik öğretmen görüşlerinin değerlendirilmesi. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 5(2), 230-240. https://doi.org/10.30703/cije.777377
• Klossner, J. T. (2004). “Becoming” an athletic trainer: The professional socialization of pre-service athletic trainers. (Doktora tezi). https://www.proquest.com/docview/305201554?pq-origsite=gscholar&fromopenview=true sayfasından erişilmiştir.
• Köse, A., ve Uzun, M. (2020). Öğretmenlerin kendini işe verememe nedenleri üzerine fenomenolojik bir çözümleme. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 17(2), 680-728. https://doi.org/10.33437/ksusbd.716213
• Kul, M., ve Hergüner, G. (2018). Beden eğitimi ve spor öğretmenlerinin sorunları ve performanslarına etkileri (Sakarya ili örneği). Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 18(2), 971-996. https://doi.org/10.17240/aibuefd.2018..-400744
• Lawson, A. H. (1983). Toward a model of teacher socialization in physical education: The subjective warrant. Recruitment, and Teacher Education. Journal of Teaching in Physical Education, 2(3), 3-16. https://doi.org/10.1123/jtpe.2.3.3
• Lawson, A. H. (1986). Occupational socialization and the design of teacher education programs. Journal of Teaching in Physical Education, 5, 107-116.
• Merriam, S. B., ve Grenier, R. S. (Eds.). (2019). Qualitative research in practice: Examples for discussion and analysis. John Wiley & Sons.
• Miles, M. B., Huberman, A. M., ve Saldana, J. (2014). Qualitative data analysis: A methods sourcebook. Sage.
• Oğul, E. O. (2010). Beden eğitimi öğretmenlerinin mesleki açıdan karşılaştığı sorunlar (Balıkesir il örneği). (Yüksek lisans tezi). https://tez.yok.gov.tr sayfasından erişilmiştir.
• Özbek, O. ve Ercan, Ö. (2014). Beden eğitimi öğretmenleri için mesleki sosyalleşme düzeyini ölçme aracının geliştirilmesi, Uluslararası Avrasya Sosyal Bilimler Dergisi, (16), 80-93.
• Patton, M. Q. (2014). Qualitative research ve evaluation methods: Integrating theory and practice. Sage. Pellicer-Chenoll, M., Garcia-Massó, X., Morales, J., Serra-Añó, P., Solana-Tramunt, M., González, L. M., ve Toca-
• Herrera, J. L. (2015). Physical activity, physical fitness and academic achievement in adolescents: a self-organizing maps approach. Health Education Research, 30(3), 436-448. https://doi.org/10.1093/her/cyv016
• Pérez-Pueyo, Á., Hortigüela-Alcalá, D., Hernando-Garijo, A., ve Granero-Gallegos, A. (2020). The attitudinal style as a pedagogical model in Physical Education: Analysis of its effects on initial teacher training. International Journal of Environmental Research and Public Health, 17(8), 2816. https://doi.org/10.3390/ijerph17082816
• Pitney, W. A. (2006). Organizational influences and quality-of-life issues during the professional socialization of certified athletic trainers working in the national collegiate athletic association division ı setting. Journal of Athletic Training, 41(2), 189-195.
• Rasberry, C. N., Lee, S. M., Robin, L., Laris, B. A., Russell, L. A., Coyle, K. K., ve Nihiser, A. J. (2011). The association between school-based physical activity, including physical education, and academic performance: a systematic review of the literature. Preventive Medicine, 52, 10-20. https://doi.org/10.1016/j.ypmed.2011.01.027
• Richards, K. A. R. (2015). Role socialization theory: The sociopolitical realities of teaching physical education. European Physical Education Review, 21(3), 379–393. https://doi.org/10.1177/1356336X15574367
• Richards, K. A. R., Templin, T. J., ve Graber, K. (2014). The socialization of teachers in physical education: Review and recommendations for future works. Kinesiology Review, 3, 113–134. https://doi.org/10.1123/kr.2013-0006
• Saçmalıoğlu, M. G, Gürsel, F., ve Alagül, Ö. (2017). Öğretmen adayının iş sosyalleşmesinin öğretmenlik uygulaması sürecinde incelemesi: bir eylem araştırması. Hacettepe Spor Bilimleri Dergisi, 28(4), 176–193. https://doi.org/10.17644/sbd.408768
• Taylor, J. S. (2012). Students' and teachers' perceptions of physical education. (Lisans tezi). https://research.avondale.edu.au/ theses_bachelor_honours/10 sayfasından erişilmiştir.
• Taymaz, H. (2011). Devlet ve özel ilköğretim okullarında görev yapan beden eğitimi ve spor öğretmenlerinin mesleki sorunlarının araştırılması (Antalya il örneği). (Yüksek lisans tezi). https://tez.yok.gov.tr sayfasından erişilmiştir.
• Uğraş, S., Güllü, M., ve Yücekaya, M. A. (2019). Beden eğitimi ve spor öğretmenliğimde ilk yılım. Eğitimde Nitel Araştırmalar Dergisi, 7(1), 242-259. https://doi.org/14689/issn.2148-2624.1.7c1s.11m
• Ulucan, H., Türkçapar, Ü., ve Cihan, B. (2012). Beden eğitimi öğretmenlerinin meslekte karşılaştıkları sorunların incelenmesi (kırşehir ili uygulaması). Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 13(2), 265-277.
• Williams, J. A., ve Williamson, K. M. (1998). The socialization strategies of first-year physical education teachers. Physical Educator, 55(2), 78-89.
• Yıldırım, A., ve Şimşek, H. (2021). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Seçkin.
• Yılmaz, A., Esentürk, O. K., ve İlhan, E. L. (2018). Beden eğitimi öğretmenlerinin mesleki tükenmişlik durumları ve öğretim sürecinde bu duruma yol açan nedenler: Karma araştırma yaklaşımı. Kastamonu Education Journal, 26(4), 2091-2103. https://doi.org/10.24106/kefdergi.2448
• Yılmaz, K., ve Tepebaş, F. (2011). İlköğretim düzeyinde sosyal bilgiler eğitiminde karşılaşılan sorunlar: mesleğine yeni başlayan sosyal bilgiler öğretmenlerinin görüşleri. Çankırı Karatekin Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2(1), 157-177.
• Zach, S., Stein, H., Sivan, T., Harari, I., ve Nabel-Heller, N. (2015). Success as a springboard for novice physical education teachers in their efforts to develop a professional career. Journal of Teaching in Physical Education, 34(2), 278-296. https://doi.org/10.1123/jtpe.2014-0007