SENİÇE PERTEVNİYAL VALİDE SULTAN CAMİSİ

Yıl 2021, Cilt: 8 Sayı: 23, 367 - 383, 30.05.2021

Handan Yerli

Öz

Osmanlı kadınları yapı etkinliklerinde her dönemde büyük bir
yere sahip olmuşlardır. Valide Sultanlar servetlerinin büyük bir
bölümünü hayır işleri için harcamışlardır. Osmanlı padişahlarından
Sultan II.Mahmud’un eşi ve Sultan Abdülaziz’in annesi
Pertevniyal Valide Sultan da bu konuda oldukça önemli bir
konumdadır. Pertevniyal Valide Sultan’ın İstanbul’un içinde ve
dışında birçok vakıf eseri yaptırmış olduğu ve bunlar için on
altı vakfiye düzenlettiği bilinmektedir. Pertevniyal Valide Sultan,
oğlu üzerinde büyük bir otorite oluşturmuş, valide sultanlığı
sırasında ise büyük bir siyasi nüfuz sahibi olmuştur. Bu
nüfuzla Valide Sultan çok geniş haklara sahip olmuş ve büyük
bir saygınlığa ulaşmıştır. Kadınefendiliği döneminde başladığı
hayır işleri valide sultanlık döneminde zirveye ulaşmış,valide
sultanlığından sonra da hayır işlerine devam etmiştir.Çok sayıda
yapının hem yapımı ile hem de onarımı ile ilgilenmiş,ihtiyacı
olanlara da yardımlarda bulunmuştur.Sadece Anadolu’da
değil, Balkanlarda da imparatorluğun gücünü gösteren yapılar
yaptırmıştır.Bu yapılardan biri Kuzey Sancak Bölgesindeki
Sırbistan’ın Seniçe Şehrindeki Pertevniyal Valide Sultan
Camisidir. Sırpça: Сјеница- Sjenica, Boşnakça: Sjenica olarak
adlandırılan Seniçe, Yeni Pazar-Seniçe-Yeni Varoş karayolu
üzerinde, İbre Nehri yakınlarında bulunmaktadır.Seniçedeki
Pertevniyal Valide Sultan Camisi ile ilgili daha önce bir çalışma
yapılmamıştır. Bu çalışmada Osmanlı yadigarı olarak
günümüzde hala varlığını sürdüren Sırbistandaki tek selatin
camisi olma özelliğine de sahip olan ,1989 yılında kültür anıtı
kabul edilen Pertevniyal Valide Sultan Camisi mimari detayları
ve tarihçesi ile incelenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Seniçe, Valide Sultan, Pertevniyal, Sancak, Sırbistan.

Kaynakça

• BAŞKANLIK OSMANLI ARŞIVI (BOA); EV.MKT, D. 2934,s. 56.
• BAŞKANLIK OSMANLI ARŞIVI (BOA);.EV.MKT, D. 2934, s. 117.
• BAŞKANLIK OSMANLI ARŞIVI (BOA);İ.ŞD., 14/638, 27.M.1286.
• BAŞKANLIK OSMANLI ARŞIVI (BOA); DH.MKT.,792/60.24.M.1324.