ÖRGÜT KÜLTÜRÜ VE İÇ GİRİŞİMCİLİK

Yıl 2019, Cilt: 6 Sayı: 4, 461 - 475, 30.04.2019

İsmail Bakan , Y. Sonay Yılmaz

Öz

Bir
işletmenin üyeleri tarafından kabul edilen, onların davranışlarını
şekillendiren, geleneksel hale gelmiş, düşünme, hissetme ve belirli tepkiler
sonucu oluşan, değerler, davranışlar ve alışkanlıklardan oluşan örgüt kültürü
bir sembol ve uygulamalar bütünüdür. İç girişimcilik ise yeni bir girişimi
geliştirme ve ekonomik değer yaratmak için kişinin bir fırsattan yararlanarak,
düşüncesini örgüt içerisinde gerçekleştirebilme yeteneğidir. İç girişimciler;
yeni buluş, yatırım, fikir ve davranışlar geliştirerek bunları
organizasyonların hizmet, ürün, program ve yönetimlerine uygulayan kişilerdir.
Bir örgütün sahip olduğu kültürün, örgüt içerisindeki bireylerin iç
girişimcilik faaliyetlerini etkileyebileceği düşüncesinden hareketle bu
çalışmada örgüt kültürü ve iç girişimcilik arasındaki ilişki araştırılmıştır.

Bu
kapsamda İstanbul ilinde faaliyet gösteren kuyumculuk sektöründe çalışan 152
katılımcı ile bir anket çalışması yapılmış, örgüt kültürünün alt boyutları olan
yönlendirme yapma, kolektif hareket ve güç mesafesinin iç girişimciliğin alt
boyutları olan yenilikçilik, risk alma, proaktiflik ve özerklik davranışları
üzerindeki etkisi belirlenmeye çalışılmıştır. Elde edilen verilerin SPSS programı
ile frekans, korelasyon ve regresyon analizleri yapılmıştır. Araştırma
bulguları sonucunda yönlendirme yapmanın yenilik ve proaktifliği; kolektif
hareketin yenilik, proaktiflik ve risk almayı; güç mesafesinin ise yenilik,
proaktiflik ve risk almayı anlamlı ve pozitif yönde etkilediği gözlemlenirken,
örgüt kültürünün hiçbir alt boyutu ile iç girişimciliğin alt boyutu olan
özerklik arasında önemli bir ilişki tespit edilememiştir. 

Anahtar Kelimeler

Örgüt Kültürü, İç Girişimcilik, Kuyumculuk

Kaynakça

• KAYNAKÇA Ağca, V. ve Yörük, D. (2016). Bağımsız girişimcilik ve iç girişimcilik arasındaki farklar: Kavramsal bir çerçeve. Afyon Kocatepe Üniversitesi, İİBF Dergisi, 8(2), 155-173. Akdoğan, A. ve Cingöz, A. (2006). İç Girişimciliğe verilen önem düzeyi ve iç girişimciliği etkileyen örgütsel faktörlerin belirlenmesine yönelik kayseri ilinde bir araştırma. Uluslararası Girişimcilik Kongresi, Bişkek, Kırgızistan, 49-64. Antoncic, B. (2007). Intrapreneurship: A comparative structural equation modelling study. Industrial Management & Data Systems, 107(3), 309-325. Antoncic, B. ve Hisrich, R.D. (2001). Intrapreneurship: Construct refinement and cross-cultural validation. Journal of Business Venturing, 16, 495-527. Bakan, İ. (2015). Girişimcilik ve girişimcilikte seçme konular. Gazi Kitapevi Yayınları, 526s. Bakan, İ. (2008). Örgüt kültürü ve liderlik türlerine ilişkin algılamalar ile yöneticilerin demografik özellikleri arasındaki ilişki: Bir alan araştırması. KMU İİBF Dergisi, 10(14), 13-40. Bakan, İ., Büyükbeşe, T. ve Bedestenci, H.Ç. (2004). Örgüt kültürü. Aktüel Yayınları Alfa Akademi, 249s. Barney, J.B. (1986). Organizational culture: Can it be a source of sustained competitive advantage?. The Academy of Management Review, 11(3), 656-665. Başar, M. ve Tosunoğlu, B.T. (2006). Değer yaratımında iç girişimciliğin değişen boyutu: bilgi girişimcilerin rolü. Girişimcilik ve Kalkınma Dergisi, 1(1), 123-134. Büyükyılmaz, O. ve Kayış, M. (2018). Dönüştürücü liderliğin iç girişimcilik davranışına etkisi: bolu ilinde bir araştırma. AİBÜ Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 18(3), 147-167. Çakar, N.D. ve Ertürk, A. (2010). Comparing innovation capability of small and medium-sized enterprises: Examining the effects of organizational culture and empowerment, Journal of Small Business Management, 48(3), 325-359. Danışman, A. ve Özgen, H. (2003). Örgüt kültürü çalışmalarında yöntem tartışması: Niteliksel-niceliksel yöntem ikileminde niceliksel ölçümler ve bir ölçek önerisi. Yönetim Araştırmaları Dergisi, 3(2), 91-124. Durgun, S. (2006). Örgüt kültürü ve örgütsel iletişim. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 3(2), 112-132. Durmaz, I. (2011). Psikolojik güçlendirme algısının iç girişimcilik üzerine etkisi. Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 207s. Ercan, S. ve Gökdeniz, İ. (2009). Girişimciliğin gelişim süreci ve girişimcilik açısından Kazakistan. Bilig Türk Dünyası Sosyal Bilimler Dergisi, 49, 59-82. Erdem, R. (2007). Örgüt kültürü tipleri ile örgütsel bağlılık arasındaki ilişki: Elazığ il merkezindeki hastaneler üzerinde bir çalışma. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İİBF Dergisi, 2(2), 63-79. Eze, B.U., Abdul, A., Nwaba, E.K. ve Adebayo, A. (2018). Organizational culture and intrapreneurship growth in Nigeria: Evidence from selected manufacturing firms. Emerging Markets Journal, 8(1), 38-44. Frank, K.A. ve Fahrbach, K. (1999). Organization culture as a complex system: Balance and information in models of influence and selection. Organization Science, 10(3), 253-277. Gupta, A. ve Srivastava, N. (2013). An exploratory study of factors affecting intrapreneurship. International Journal of Innovative Research & Development, 2(8), 1-8. İbrahimoglu, N. ve Yaşar Uğurlu, Ö. (2013). KOBİ’ lerde iç girişimcilik ve örgüt kültürü ilişkisi: Sektörel bir araştırma. H.Ü. İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 31(1), 103-126. Harzing, A.W.K. ve Maznevski, M. (2002). The interaction between language and culture: A test of the cultural accommodation hypothesis in seven countries. Language and Intercultural Communication, 2, 1-24. Kanbur, E. (2015). Çalışanların bireysel yaratıcılık düzeylerinin iç girişimcilik performansları üzerindeki etkisinde algılanan örgütsel desteğin aracılık rolü. Doktora Tezi, Gaziosmanpaşa Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Tokat, 213s. Kanbur, E. (2016). Algılanan örgütsel desteğin çalışanların iç girişimcilik performansları üzerindeki etkisinin incelenmesi. Kafkas Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 7(14), 443-460. Kaplan, M. ve Göker, H. (2017). Duygusal zekânın iç girişimcilik performansı üzerindeki etkisi. Üçüncü Sektör Sosyal Ekonomi, 52, Özel Sayı, 555-571. Kirkman, B.L. ve Shapiro, D.L. (2001). The impact of cultural values on job satisfaction and organizational commitment in self-managing work teams: The mediating role of employee resistance. Academy of Management Journal, 44(3), 557-569. Kızıloğlu, M. ve İbrahimoğlu, N. (2013). İç girişimcilik olgusunun yenilik yapabilme becerisine etkisi: Gaziantep’te faaliyet gösteren yenilikçi örgütlerde bir uygulama. Uluslararası Alanya İşletme Fakültesi Dergisi, 5(3), 105-117. Lumpkin, G.T. ve Dess, G.G. (1996). Clarifying the entrepreneurial orientation construct and linking it to performance. The Academy of Management Review, 21(1), 135-172. Madu, B.C. (2012). Organization culture as driver of competitive advantage. Journal of Academic and Business Ethics, 1-9. Maier, V. ve Zenovia, C.P. (2011). Entrepreneurship versus intrapreneurship. Review of International Comparative Management, 12(5), 971-976. Maznevski, M.L. ve Distefano, J.J. (1995). Measuring culture in international management: the cultural perspectives questionnaire, work in progress paper presented at the academy of international business annual meeting. University of Western Ontario, Canada Menzel, H.C., Aaltio, I. ve Ulijn, J.M. (2007). On the way to creativity: Engineers as intrapreneurs in organizations. Technovation, 27, 732-743. Moriano, J.A., Molero, F., Topa, G. ve Mangin, J.P.L. (2014). The influence of transformational leadership and organizational identification on intrapreneurship. Int. Entrep. Manag. J., 10, 103-119. Naktiyok, A. ve Bayrak Kök, S. (2006). Çevresel faktörlerin iç girişimcilik üzerine etkileri. Afyon Kocatepe Üniversitesi İİBF. Dergisi, 8(2), 77-96. Onay, M. (2010). İsletmelerde girişimcilik özelliğini etkileyen faktörler: İç girişimcilik. Yönetim ve Ekonomi, 17(1), 47-67. Öktem, M.K., Leblebici, D.N., Arslan, M., Kılıç, M. ve Aydın. M.D. (2003). Girişimci örgütsel kültür ve çalışanların iç girişimcilik düzeyi: Uygulamalı bir araştırma. H.Ü. İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 21(1), 169-188. Parker, S.C. (2011). Intrapreneurshipor entrepreneurship?. Journal of Business Venturing, 26, 19-34. Rule, E.G. ve Irwin, D.W. (1988). Fostering intrapreneurship: The new competitive edge. Journal of Business Strategy, 9(3), 44-47. Sigler, T.H. ve Pearson, C.M. (2000). Creating an empowering culture: examining the relationship between organizational culture and perceptions of empowerment. Journal of Quality Management. 5, 27-52. Slater, S.F., Olson, E.M. ve Finnegan, C. (2011). Business strategy, marketing organization culture, and performance. Mark Lett., 22, 227-242. Song, H.H., Kim, H.M. ve Kolb, J.A. (2009). The effect of learning organization culture on the relationship between interpersonal trust and organizational commitment. Human Resource Development Quarterly, 20(2), 147-167. Şahin, A. (2010). Örgüt kültürü-yönetim ilişkisi ve yönetsel etkinlik. Maliye Dergisi, 159, 21-35. Tesiuk, P.E., Farr, J.L. ve Klein, S. (1997). Influences of organizational culture and climate on individual creativity. Journal of Creative Behavior, 31(1), 27-41. Yeşil, S., Doğan, İ.F. ve Doğan, Ö. (2016). Örgüt kültürünün girişimcilik yönelimi ile örgütsel performans üzerindeki etkisi: Kahramanmaraş ili tekstil sektörü örneği. Yönetim ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 14(1), 50-172.