GEÇİCİ KORUMA ALTINDAKİ SURİYELİ ÖĞRENCİLERİN EĞİTİM SÜREÇLERİNDEKİ DİL VE İLETİŞİM SORUNLARI: İSTANBUL FATİH ÖRNEĞİ

Yıl 2019, Cilt: 6 Sayı: 9, 66 - 85, 01.11.2019

Furkan Şahin , Özlem Şener

Öz

2011 yılında Suriye’de başlayan ve günümüzde de devam eden iç
savaş nedeniyle ülkemize sığınan Geçici Koruma Altındaki Suriyeli çocukların
eğitim süreçlerinde yaşadıkları en önemli sorunlardan biri dil sorunudur. Bu
çalışmanın amacı, Geçici Koruma Altındaki Suriyeli çocukların eğitim
süreçlerinde yaşadıkları dil ve iletişim sorunlarını belirlemek ve bu
sorunların berberinde hangi sorunları getirdiğini tespit etmektir. Nitel
yöntemle yapılan bu çalışma, bir durum (vaka) çalışmasıdır. Araştırmanın
çalışma grubunu, İstanbul ili Fatih ilçesindeki bir Geçici Eğitim Merkezinde Türkçe öğreten 8 Türkçe öğretmeni,
sınıfında Suriyeli öğrenci bulunan devlet okulunda görev yapan 2 branş
öğretmeni ve 2 devlet okulu müdürü olmak üzere toplam 12 kişi oluşturmaktadır.  Araştırma konusu ile ilgili alan yazını
taranmış ve araştırma verilerini toplamak amacıyla araştırmacılar tarafından
yapılandırılmış görüşme formları geliştirilmiştir. Derinlemesine yapılan
görüşmeler ile öğretmenlerin ve okul
müdürlerinin tecrübelerinden yola çıkarak, dil ve iletişim sorunlarının neler
olduğu, bu sorunların beraberinde hangi sorunları getirdiği belirlenmeye
çalışılmıştır. Araştırma kapsamında yapılan görüşmeler sonucunda Suriyeli
öğrencilerin okullarda yaşadıkları temel sorunun dil sorunu olduğu ortaya
çıkmıştır. Suriyeli öğrencilerin yeterli düzeyde Türkçe bilememeleri, başta
okul idarecileri, öğretmenleri ve akranlarıyla iletişim kuramama olmak üzere,
okula uyumsuzluk, akademik başarısızlık, devlet okuluna gelmek istememe, sık
sık devamsızlık yapma ve okulu terk etme gibi birçok sorunu da beraberinde
getirmektedir.

Anahtar Kelimeler

Geçici koruma statüsü, Suriyeli öğrenciler, Dil sorunu, İletişim sorunu, okula uyum

Kaynakça

• Akalın, A. (2016). Türkiye'ye Gelen Suriyeli Göçmen Çocukların Eğitim Sorunları.(Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Bolu: Abant İzzet Baysal Üniversitesi.
• Akbulut, Y. (2012), “Veri Çözümleme Teknikleri”, içinde A. Şimşek (ed.), Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri, Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayınları, s. 162-195.
• Akdeniz, Y. (2018). Türkiye'de yaşayan Suriyeli mülteci öğrencilerin uyum sorunları:Şanlıurfa örneği.(Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Sakarya Üniversitesi.
• Akkayan, T. (1979). Göç ve değişme. İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi .
• Arslan, İ., & Akan, Y. (2008). Göç ekonomisi: Türkiye üzerine bir uygulama. Ankara: Ekin Yayınevi.
• Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş., & Demirel, F. (2017). Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi.
• Çelenk, S. (2003). Okul Başarısının Ön Koşulu: Okul Aile Dayanışması. İlköğretim Online, 2(2), s. 28-34.
• Çelik, Y. (2018). Türkiye'de Suriyeli Çocuklara Yönelik Uygulanan Eğitim Politikalarının İncelemesi: Tespitler, Sorunlar ve Öneriler.(Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi).
• Emin, M. N. (2018). Türkiyedeki Suriyeli çocukların devlet okullarında karşılaştığı sorunlar: Ankara ili örneği.(Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Yıldırım Beyazıt Üniversitesi.
• Emin, M. N. (2016). Türkiye'deki Suriyeli Çocukların Eğitimi:Temel Eğitim Politikaları. SETA Vakfı Yayınları .
• Emin, M. N., & Coşkun, İ. (2016). Türkiye'deki Suriyelilerin Eğitimde Yol Haritası Fırsatlar ve Zorluklar. SETA Yayınları .
• Ergün, Ö. R. (2018). Geçici Koruma Statüsündeki Suriyeli Çocukların Eğitim Sürecindeki Toplumsal Uyum Sorunları:Burdur Örneği.(Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Isparta: Süleyman Demirel Üniversitesi.
• Gencer, T. E. (2017). Göç ve Eğitim İlişkisi Üzerine Bir Değerlendirme:Suriyeli Çocukların Eğitim Gereksinimi ve Okullaşma Süreçlerinde Karşılaştıkları Güçlükler. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi , 838.
• Göç İdaresi Genel Müdürlüğü (GİGM) (2019). Göç İdaresi Genel Müdürlüğü Geçici Koruma Altındaki Suriyeli Verileri. www.goc.gov.tr/icerik3/istatistik_558_560_8971 (E: 21.04.2019).
• Hayat Boyu Öğrenme Genel Müdürlüğü (HBOGM) (2018). Geçici Koruma Kapsamı Altındaki Öğrencilerin Eğitim Hizmetleri. http://hbogm.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2018_12/03175027_03-12-2018__Ynternet_BYlteni.pdf (E: 15.03.2019).
• Kaleli Yılmaz, G. (2014). Durum Çalışması. M. Metin içinde, Kuramdan Uygulamaya Eğitimde Bilimsel Araştırma Yöntemleri (s. 263). Ankara: Pegem Akademi.
• Kultas, E. (2017). Türkiye'de Bulunan Okul Çağındaki Suriyeli Mültecilerin Eğitim Sorunu (Van İli Örneği). (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi).
• Levent, F., & Çayak, S. (2017). Türkiye'deki Suriyeli Öğrencilerin Eğitimine Yönelik Okul Yöneticilerinin Görüşleri. Hasan Ali Yücel Eğitim Fakültesi Dergisi .
• PICTES (2016). Suriyeli Çocukların Türk Eğitim Sistemine Entegrasyonunun Desteklenmesi Projesi https://pictes.meb.gov.tr. (E: 19.04.2019)
• Tanrıkulu, F. (2017). Türkiye'de yaşan Suriyeli çocukların eğitim sorunu ve çözüm önerileri. Liberal Düşünce Dergisi .
• Topsakal, C., Merey, Z., & Keçe, M. (2013). Göçle Gelen Ailelerin Çocuklarının Eğitim-Öğrenim Hakkı ve Sorunları Üzerine Nitel Bir Çalışma. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi , 555.
• Yalçın, F. (2017). İstanbul'da Yaşayan Suriyeli Çocukları Eğitime Katılımları Bağlamında Uyum ve Kültürleşme Süreçleri. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi).
• Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2003). Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Yin, R. (1984). Case Study Research: Desing and Methods. Beverly Hills: Sage Publishing.