TÜRKİYE EKONOMİSİNDE COVID-19’UN SEKTÖREL ETKİLERİ

Yıl 2020, Cilt: 7 Sayı: 6, 169 - 185, 25.06.2020

Özgür Bayram Soylu

Öz

Covid-19 salgınının Çin’de ortaya çıkması ve daha sonrasında tüm dünyaya yayılmasıyla birlikte küresel ekonomik aktivite düzeyini etkilemesi kaçınılmaz olmuştur. Salgının ekonomik, sosyal, toplumsal boyutlarının olması, arz ve talep şoklarının bir kompozisyonunu barındırması, bireylerin başta tüketim davranışları olmak üzere pek çok davranışını etkilemesi Covid-19’u diğer dışsal şok ve krizlerden ayrı bir yere konumlandırmıştır. Özellikle hareket kısıtlamaları iktisadi faaliyet üzerinden ciddi bir yük oluşturmuştur. Seyahat kısıtlamaları yolcu hareketliliğini sona erdirmiş, eğitimde uzaktan eğitim modülüne geçilmiş, spor ve sanatsal etkinliklere ara verilmiş, konaklama endüstrisi durma noktasına gelmiştir. İşgücü piyasası açısından uzaktan çalışma modülüne geçilmiş, sosyal ve fiziksel mesafe kuralları çerçevesinde piyasanın fiziki çalışma sistemi değişmiş, bazı üretim noktalarında üretime ara verilmiştir. Hane halkı ve firmaları kurtarmaya yönelik mali genişleme programları uygulanmış, bulaşıcılığın önüne geçilmesi amacıyla ücret sübvansiyonları verilmiştir. Artan belirsizlik karşısında zamanında finansal yardım ve acil finansman destekleri ile istikrara bozucu etkinin derinleşmesinin önüne geçilmiştir. Tüm dünyada etkisini hissettiren Covid-19 Türkiye ekonomisinde sektörel güven endekslerini, dış ticaret istatistiklerini, işgücü piyasasını, sanayi üretim endeksini, turizm gelirlerini doğrudan etkilemiştir. Bu çalışma kapsamında Türkiye ekonomisinde belirtilen makroekonomik göstergelerde meydana gelen değişimler incelenmiştir. Ekonomik göstergelerde meydana gelen değişimler, Covid-19’la mücadele kapsamında uygulanan genişletici para ve maliye politikaları Türkiye ekonomisinin “V” şeklinde bir trende sahip olacağını öngörmeyi mümkün kılmaktadır. Türkiye ekonomisinin uzun vadede yatırım fonksiyonunu yeniden tahsis etmesi gerekliliği Covid-19’un etkisi altında bir kez daha önem kazanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Covid-19, sektörel güven endeksi, işgücü piyasası, dış ticaret, turizm

Kaynakça

• Andersen, A. L., Hansen, E. T., Johannesen, N., & Sheridan, A. (2020). Consumer Responses to the COVID-19 Crisis: Evidence from Bank Account Transaction Data. Working Paper. Atkeson, A. (2020). What will be the economic impact of COVID-19 in the US? Rough estimates of disease scenarios (No. w26867). National Bureau of Economic Research. Baker, S. R., Bloom, N., Davis, S. J., & Terry, S. J. (2020). Covid-induced economic uncertainty (No. w26983). National Bureau of Economic Research. Baker, S. R., Farrokhnia, R. A., Meyer, S., Pagel, M., & Yannelis, C. (2020). How does household spending respond to an epidemic? Consumption during the 2020 COVID-19 pandemic (No. w26949). National Bureau of Economic Research. Barua, S. (2020). Understanding Coronanomics: The economic implications of the coronavirus (COVID-19) pandemic. Manuscript. Boissay, F., & Rungcharoenkitkul, P. (2020). Macroeconomic effects of Covid-19: an early review (No. 7). Bank for International Settlements. Botta, A., Caverzasi, E., & Russo, A. (2020). Fighting the COVID-19 emergency and re-launching the European economy: debt monetization and recovery bonds. Working Paper. de España, B. (2020). Reference macroeconomic scenarios for the Spanish economy after Covid-19. Economic bulletin/Banco de España [Artículos], n. 2, 2020. del Rio-Chanona, R. M., Mealy, P., Pichler, A., Lafond, F., & Farmer, D. (2020). Supply and demand shocks in the COVID-19 pandemic: An industry and occupation perspective. arXiv preprint arXiv:2004.06759. Eichenbaum, M. S., Rebelo, S., & Trabandt, M. (2020). The macroeconomics of epidemics (No. w26882). National Bureau of Economic Research. Fernandes, N. Economic effects of coronavirus outbreak (COVID-19) on the world economy. 2020. Available at SSRN. Fetzer, T., Hensel, L., Hermle, J., & Roth, C. (2020). Coronavirus perceptions and economic anxiety. arXiv preprint arXiv:2003.03848. Loayza, N. V., & Pennings, S. (2020). Macroeconomic policy in the time of covid-19: A primer for developing countries. Research & Policy Briefs, 28. Ludvigson, S. C., Ma, S., & Ng, S. (2020). Covid19 and the macroeconomic effects of costly disasters (No. w26987). National Bureau of Economic Research. Maria Demertzis & André Sapir & Simone Tagliapietra & Guntram B. Wolff, 2020. An effective economic response to the Coronavirus in Europe, Policy Contributions,35323, Bruegel. McKibbin, W. J., & Fernando, R. (2020). The global macroeconomic impacts of COVID-19: Seven scenarios. CAMA Working Paper, 20 Morales, L., & Andreosso-O'Callaghan, B. (2020). Covid19: Global Stock Markets “Black Swan”. Critical Letters in Economics & Finance 1(1). Stephany, F., Stoehr, N., Darius, P., Neuhäuser, L., Teutloff, O., & Braesemann, F. (2020). The CoRisk-Index: A data-mining approach to identify industry-specific risk assessments related to COVID-19 in real-time. arXiv preprint arXiv:2003.12432.