AKILLI CİHAZLARIN EBEVEYNLER TARAFINDAN ÇOCUK BAKIMINDA BİR BAKICI OLARAK KULLANILMASI: NİTEL BİR ARAŞTIRMA

Yıl 2020, Cilt: 7 Sayı: 11, 231 - 243, 01.12.2020

Sümeyye Aksoy

Öz

Teknolojinin kullanım alanlarının oldukça geniş olması, akıllı cihazların kullanımının yaygınlığı ve her yaşa hitap eden programlar içermesi nedeniyle teknolojiyi kullanma yaşı oldukça düşmüştür. Bu yüzden günümüzde tablet, telefon bilgisayar, televizyon gibi akıllı cihazlar her yaş grubunda oldukça ilgi görmektedir. Özellikle çocukların dikkat süreleri göz önüne alınarak onlara özel hazırlanan çizgi filmler, dijital oyunlar yüzünden çocuklar günlerinin büyük bir çoğunluğunu ekran karşısında geçirebilmektedirler. Bu durum ebeveynlerin, istemeseler de çocuk bakımında akıllı cihazları bir bakıcı olarak değerlendirmelerine dolayısıyla; dinlenebilmek, işlerini bitirebilmek, arkadaşlarıyla vakit geçirebilmek için bir alternatif olarak kullanabilmelerine olanak sağlamaktadır. Bu çalışmanın amacı, ebeveynlerin, çocuk bakımında akıllı cihazları bir bakıcı olarak kullanma nedenlerini ve sonuçlarını keşfetmektir. Araştırmanın örneklemini İstanbul ilinde yaşayan ve 1-6 yaş aralığında çocuğu olan 10 kişi (anne) oluşturmaktadır. Araştırmanın desenini, nitel araştırma desenlerinden durum çalışması deseni oluşturmaktadır ve verilerin analizinde betimsel analizden yararlanılmıştır. Çalışma sonucunda; ebeveynlerin dinlenebilmek, ev işlerini yapabilmek, arkadaş ortamında rahat vakit geçirebilmek ve kalabalık ortamlarda rahatlığını sağlayabilmek gibi sebeplerle çocuğunun uslu durmasını sağlamak adına çocuklarını ekran karşısına oturttukları belirlenmiştir. Bu davranışları sonucunda çocukların her fırsatta telefon istedikleri ve ebeveynlerin bunun önüne geçmelerinin zorlaştığı öğrenilmiştir. Aynı zamanda çocukların akıllı cihazlarda izledikleri çizgi filmler ve video içeriklerinden etkilendikleri, dolayısıyla yeme alışkanlıklarının, isteklerinin ve davranışlarının değiştiği öğrenilmiştir.

Anahtar Kelimeler

akıllı cihazlar, ebeveyn tutumları, çocuk bakımı

Kaynakça

• (APA), A. P. (2011). http:/ /www.huffingtonpost.com/cris -rowan/10-reasons-why-handheld-devices-should-bebanned_b_4899218.html adresinden alındı
• Albayrak, S., & Balcı, S. (2014). Gençlerde madde bağımlılığı ve önlenmesi. Hemşirelikte Eğitim ve Araştırma Dergisi, 11(2), 30-37. 09.11.2020 tarihinde https://docplayer.biz.tr/5307693-Genclerde-madde-bagimliligi-ve-onlenmesi-the-prevention-of-drug-abuse-in-young-adults-abstract.html adresinden alındı.
• Ayas, T., & Horzum, M. B. (2013). İlköğretim Öğrencilerinin İnternet Bağımlılığı ve Aile İnternet Tutumu. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik dergisi, 4(39), 46-57. 09 11, 2020 tarihinde http://www.turkpdrdergisi.com/index.php/pdr/article/view/70 adresinden alındı
• Berson, I., & Berson, M. (203). Digital literacy for effective citizenship. Social Education, 67(3), 164-167.
• Büyüköztürk, Ş., Akgün, E., Karadeniz, Ş., Demirel, F., & Kılıç, E. (2014). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi.
• Cengiz Satuk, M., & Erciyes, C. (2020). Okul Öncesi Çocuklarda Teknoloji Kullanımına İlişkin Ebeveyn Tutumlarına İlişkin Bir Çalışma. Yeni Medya Elektronik Dergi, 4(2), 106-120. 09.11.2020 tarihinde https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/1052177 adresinden alındı
• Collwell, J., & Kato, M. (2013). Investigation of the relationship between social isolation, self-esteem, aggression and computer game play in Japanese adolescents. Asian Journal of Social Psychology, (6), 149-158.
• Çavuşoğlu, F. (2009). Sağlık Yüksekokulu Öğrencilerinin Madde Kullanımına Etki Eden etmenler ve Aileden Aldıkları Sosyal Desteğin Etkisi (Yayınlanmamış Yükseklisans Tezi), Ondokuz Mayıs Üniversitesi. Samsun. 09 11, 2020 tarihinde file:///C:/Users/User/Downloads/225936.pdf adresinden alındı
• Ergüner, M. (2017). İnternetin Okul Öncesi Dönemdeki Çocuklar Üzerindeki Etkileri Hakkında Bir Araştırma. Ulak Bilge Dergisi, 5(17), 1917-1938.
• Karaca, İ. (2010). Aile İçi İletişimin Ortaöğretim Öğrencilerinin Madde Bağımlılığına Etkisi - Elazığ İli Örneği (Yayınlanmamış Yükseklisans Tezi). Fırat Üniversitesi, Elazığ. 09 11, 2020 tarihinde https://acikerisim.firat.edu.tr/xmlui/bitstream/handle/11508/16543/263584.pdf?sequence=1&isAllowed=y adresinden alındı
• Kerberg, C. S. (2005). Problem and pathological gambling among college athletes. Annals of Clinical Psychiatry, 17(4), 243-247.
• Kırık, A. M. (2014). Aile ve Çocuk İlişkisinde İnternetin Yeri: Nitel Bir Araştırma. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 3(1), 337-347. http://ulakbilge.com/makale/pdf/1507809543.pdf
• Kubey, R. W., Lavin, M., & Barrow, J. R. (2001). Internet use and collegiate academic performance decrements: Early findings. Journal of Communication, 51(2), 366-382.
• Lichtman, M. (2006). Qualitative research in education a users’ guide. ThousandOaks, CA: Sage.
• Moral, R., & Kumcağız, H. (2019). Ergenlerdeki İnternet Bağımlılığı: Anne, Baba ve Akran İlişkileri Açısından Bir Değerlendirme. Ordu Üniversitesi Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 9(2), 335-346. 09 11, 2020 tarihinde https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/775327 adresinden alındı
• Öztekin, C. (2012). Lise Öğrencilerinde Ana-Baba Tutumlarının Bağımlılık Yapıcı Maddelere Karşı Tutumlar Üzerine Etkisi (Uzmanlık Tezi). Ankara. file:///C:/Users/User/Downloads/571933.pdf adresinden alındı
• Stake, R. E. (1995). The art of case study research . Thousand Oaks, CA: Sage.
• Tapan, M. G. (2016). Madde Kullanım Öyküsü Bulunan Ergenlerde Aile ve Sosyal Destek Sistemlerinin İncelenmesi- Gaziantep İli Örneği (Yayınlanmamış Yükseklisans Tezi), Ankara Üniversitesi. Ankara. 09 11, 2020 tarihinde file:///C:/Users/User/Downloads/433464.pdf adresinden alındı
• TUİK. (2019). Hanehalkı Bilişim Teknolojileri Kullanım Araştırması 2014-2019. http://www.tuik.gov.tr/PreTablo.do?alt_id=1028 adresinden alındı
• UNİCEF. (2017). The state of the world’s children 2017 Children in a Digital World. UNICEF Division. UNICEF Division of Communication: http://www.unicef.org.tr/files/bilgimerkezi/doc/UN0148590.pdf adresinden alındı
• Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2013). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (9. basım). Ankara: Seçkin Yayınevi.
• Yin, R. K. (2003). Yin, R. K. (2003). Case study research: Design and methods (3rd ed.). Thousand Oaks, CA: Sage.