KÜLTÜR ENDÜSTRİSİ BAĞLAMINDA POPÜLER TÜRK MÜZİĞİ

Yıl 2021, Cilt: 8 Sayı: 2, 144 - 159, 30.04.2021

Mehmet Tan

Öz

Bu çalışma, popüler Türk müziğine, kültür endüstrisi bağlamında yoğunlaşmaktadır. Çalışmada sırasıyla kültür endüstrisi, popüler kültür, popüler müzik ve müzik sosyolojisi açıklanmakta ve popüler Türk müziği bunlarla ilişkili olarak irdelenmektedir. Müzik, yaşadığı toplumun sosyo-kültürel/ekonomik özelliklerinden etkilenmektedir. Bu durum müziğin sosyolojik bir zeminde incelenmesini gerekil kılmaktadır. Toplumsal yapının ve sosyal değişimin müzik üzerine etkisi aslında müziğin yapısını da belirlemektedir. Popüler Türk müziği, toplumsal boyutta yaşanan değişimlerden etkilenerek dönüşmekte ve giderek batının popüler müziğine benzer gelişim trendi göstermektedir. Cumhuriyetten günümüze kadar her dönemin kültürel ve ekonomik özellikleri popüler Türk müziğine de yansımıştır. Genel olarak popüler Türk müziğinin dönemsel özellikleri göz önüne alındığında dönemin toplumsal koşullarından etkilenerek değişmiştir.

Anahtar Kelimeler

Kültür Endüstrisi, Popüler Türk Müziği, Popüler Kültür, Popüler Müzik

Kaynakça

• Adorno, Theodor W. (2011). Kültür Endüstrisi-Kültür Yönetimi, çev. Nihat Ülner, Mustafa Tüzel, Elçin Gen, İstanbul: İletişim Yayınları.
• Adorno, Theodor W.,Horkheimer, Max (2010). Aydınlanmanın Diyalektiği, çev. Nihat Ülner, Elif Öztarhan Karadoğan, İstanbul: Kabalcı Yayınevi.
• Ayas, Güneş (2019). Müzik Sosyolojisi: Kuramsal Bir Giriş, İstanbul: İthaki Yayınları.
• Aydar, Deniz (2014). “Popüler Kültür ve Müzik Üzerine”. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, C. VII, S. 33, s. 800-807.
• Birekul, Mehmet (2015). “Popüler Kültür ve Müzikte Anlamın Kaybı”, Akademik İncelemeler Dergisi, Cilt:10, Sayı:1, s. 155-180.
• Coşgun, Melek (2012). “Popüler Kültür ve Tüketim Toplumu”, Batman Üniversitesi Yaşam Bilimler Dergisi, Cilt: 1, Sayı: 1, s. 837-850.
• Duran, Selçuk (2012). “ Türkiye’de Âşıklık Geleneğinin Popüler Müziklere Etkisi”, Doğu Batı Dergisi, Sayı: 62, s. 225-250.
• Erdoğan, İrfan (2004). “Popüler Kültürün Ne Olduğu Üzerine”, Bilim ve Aklın Aydınlığında Eğitim Dergisi, Yıl:5, Sayı: 57.
• Erol Işık, Nuran (2018). “Müzik Sosyolojisi Açısından Arabesk Müziğin Dönüşümü”, Sosyoloji Dergisi, Sayı: 38, 89–106.
• Esgin, Ali (2012). “Bir Müzik Sosyolojisi Var mıdır ?”, Doğu Batı Dergisi, Sayı: 62, s. 153-182.
• Gendron, Bernard (2016). “Theodor Adorno Cadillacs’la Tanışıyor”, Haz. Tania Modleski, Eğlence İncelemeleri: Kitle Kültürüne Eleştirel Yaklaşımlar, çev. Nurdan Gürbilek, İstanbul: Metis Yayınları.
• Giddens, Anthony,Sutton, Philiph W. (2016). Sosyolojide Temel Kavramlar, çev. Ali Esgin, Ankara: Phoenix Yayınevi.
• Güner, Murad (2018, Temmuz, 17). “60’lı Yıllardan Günümüze Türk Pop Müziği”, Milliyet Gazetesi, https://www.milliyet.com.tr/60-li-yillardan-gunumuze-turk-pop-muzigi-molatik-8681/ (Erişim Tarihi: 17.04.2020).
• Güngör, Nazife (1993). Arabesk: Sosyokültürel Açıdan Arabesk Müzik, Ankara: Bilgi Yayınevi.
• Güven, Uğur Zeynep (2018). “Müzik Kültürleri İncelemelerinde “Öteki” Kavramı Üzerine Sosyolojik ve Antropolojik Yaklaşımlar, Sosyoloji Dergisi, Sayı: 38, s. 67─88.
• Işıktaş, Bilen (2018). “Müzik Sosyolojisi [Sosyomüzikoloji] Evreninde Tarihsel Perspektifler ve Georg Simmel, Sosyoloji Dergisi, Sayı: 38, s. 31–65
• İlyasoğlu, Evin (2009). Zaman İçinde Müzik, İstanbul: Remzi Kitabevi.
• Kozanoğlu, Can (1995). Pop Çağı Ateşi, İstanbul: İletişim Yayınları.
• Kuyucu, Michael (2016). “Theodor W. Adorno’nun Perspektifinden Popüler Türk Müziğinde Standartlaşma Sorunsalı”, TRT Akademi Dergisi, sayı: 1/1, s. 188-208.
• Mutlu, Erol (2012). “Popüler Kültürü Eleştirmek”, Doğu Batı Dergisi, Sayı: 15, s. 11-44.
• Oskay, Ünsal (1982). Müzik ve Yabancılaşma, Ankara: Dost Kitabevi.
• Solmaz, Metin (1996) Türkiye'de Pop Müzik, İstanbul: Pan Yayıncılık
• Soykan, Ömer Naci (2012). “Müzik Nedir? Felsefi Bir Araştırma”, Doğu Batı Dergisi, Sayı: 62, s. 29-42.
• Slater, Phil (1998). Frankfurt Okulu, Çev.Ahmet Özden, İstabul: Kabalcı Yayınevi.
• Sözen, Edibe (2012). “Popüler Kültür Retoriği: Sahiplik İçinde Yokluk ve Sağduyu Bilgisi”, Doğu Batı Dergisi, Sayı: 15, s. 57-69.