ORTAÖĞRETİM ÖĞRENCİLERİNİN OLUŞTURDUKLARI METAFORLAR: ACİL UZAKTAN EĞİTİMDE MATEMATİK DERSİ

Yıl 2022, Cilt: 9 Sayı: 1, 79 - 93, 31.01.2022

Mevlüde Doğan İrem Kahraman

Öz

Çalışmanın temel amacı ortaöğretime devam etmekte olan öğrencilerin acil uzaktan eğitimde matematik dersine dair zihinsel imgelerini metaforlar yardımıyla tespit etmeye çalışmaktır. Araştırmada, nitel araştırma desenlerinden olgu bilim desen tercih edilmiştir. Çalışma grubunu, 2020-2021 eğitim-öğretim yılında İç Anadolu Bölgesi’nde bulunan bir özel okulda öğrenimlerine devam etmekte olan 77 ortaöğretim öğrencisi oluşturmaktadır. Çalışma grubu, kolay örnekleme yöntemi ile belirlenmiştir. Araştırma verilerini toplamak için “Acil uzaktan eğitimde matematik dersi …gibidir/benzerdir. Çünkü ….” ifadesinin yazılı olduğu yarı yapılandırılmış formlar kullanılmıştır. Araştırmaya gönüllü katılan öğrencilere çevrimiçi olarak anket formu ulaştırılmış ve acil uzaktan eğitimde matematik dersine dair metafor oluşturmaları istenmiştir. Araştırmanın verilerini oluşturacak bu metaforlar sistemli bir şekilde incelenmiş, kategori ve kavramsal kategorilerine ayrılarak içerik analizine göre değerlendirilmiştir. Acil uzaktan eğitimde matematik dersi için oluşturan 50 geçerli metafor araştırmanın verilerini oluşturmuştur. Bu veriler ortak özellikleri doğrultusunda yedi kavramsal kategori içerisinde toplanmıştır. Katılımcıların olumlu olarak zevkli, olumsuz olarak güçlük, eksiklik, verimsizlik, çaba, arayış ve gereklilik metaforlar belirledikleri tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Acil uzaktan eğitimde matematik dersi, ortaöğretim öğrencileri, metafor

Kaynakça

• Adıyaman, Z. (2002). Uzaktan Eğitim Yoluyla Yabancı Dil Öğretimi. The Turkish Online Journal of Educational Technology, 1(11), 92-97.
• Akça, G. ve Akgün, E. (2020). İlkokul Öğrencilerinin Uzaktan Eğitim Sürecinde Yaşadığı Sıkıntılar. EJERCongress 2020 Conference Proceedings, 402–409.
• Akıncı, M. ve Pişkin Tunç, M. (2021). Uzaktan eğitim uygulamalarında matematik öğretmen adaylarının karşılaştıkları sorunlar ve çözüm önerileri. EKEV Akademi Dergisi, 25(85), 359-376.
• Akpolat, T. (2021). Ortaokul Öğrencilerinin Uzaktan Eğitime İlişkin Metaforik Algılarının İncelenmesi. Ankara University Journal of Faculty of Educational Sciences (JFES), 54(2), 497-522.
• Arslan, M. ve Bayrakçı, M. (2006). Metaforik Düşünme ve Öğrenme Yaklaşımının Eğitim Öğretim Açısından İncelenmesi. Millî Eğitim Dergisi, 171, 100-108.
• Asadı N., Khodabandeh, F. ve Yekta, R.R. (2019). Comparing and contrasing the interactional performance of teachers and students in traditional and virtual classrooms of advanced writing course in distance education university. Turkish Online Journal of Distance Education, 20(4),135-148.
• Atik, A. D. (2020). Fen Bilimleri öğretmen adaylarının uzaktan eğitim algısı: Bir metafor analizi. Uluslararası Eğitim Araştırmacıları Dergisi, 3(2), 148-170.
• Baykul, Y. (2003). Matematik öğretimi ve bazı sorunlar. Matematikçiler Derneği. http://www.matder.org.tr/matematik-ogretimi-ve-bazi-sorunlar/ adresinden alınmıştır.
• Ben-Peretz, M., Mendelson, N., ve Kron, F.W. (2003). How teachers in different educational context view their roles. Teaching and Teacher Education, 19, 277-290.
• Bozkurt, A. (2020). Koronavirüs (Covid-19) pandemi süreci ve pandemi sonrası dünyada eğitime yönelik değerlendirmeler: Yeni normal ve yeni eğitim paradigması. Açık Öğretim Uygulamaları ve Araştırmaları Dergisi (AUAd), 6(3), 112-142.
• Creswell, J. W. (2007). Qualitative inquiry and research design: Choosing among five approaches (2nd ed.). Thousand Oaks, CA: Sage. Çalışıcı, H. ve Özçakır Sümen, Ö. (2019). Pre-service mathematics teachers' perceptions about mathematics concept: A metaphor study. International Journal of Educational Studies in Mathematics, 6(3), 108 – 123.
• Çivril, H., Aruğaslan, E. ve Özaydın Özkara, B. (2018). Uzaktan eğitim öğrencilerinin uzaktan eğitime yönelik algıları: Bir metafor analizi. Eğitim Teknolojisi Kuram ve Uygulama, 8(1), 39-59.
• Doğan, S. ve Tatık, R. Ş. (2015). Evaluation of distance education program in Marmara University according to the views of students. Route Educational and Social Science Journal, 2(1), 247-261.
• Ersoy, Y. (2000). Son dönemde okullarda matematik/fen eğitiminde çağdaş gelişmeler ve genel eğilimler. D.E.Ü. Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, 12, 235-246.
• Fidan, M. (2016). Uzaktan eğitim öğrencilerinin uzaktan eğitime yönelik tutumları ve epistemolojik inançları. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 31(3), 536-550.
• Genç, S. Z., Engin, G. ve Yardım, T. (2020). Pandemi (Covid-19) sürecindeki uzaktan eğitim uygulamalarına ilişkin lisansüstü öğrenci görüşleri. Atatürk Üniversitesi Kazım Karabekir Eğitim Fakültesi Dergisi, 41, 134-158.
• Gülnar, B. (2008). Bilgisayar ve internet destekli uzaktan eğitim programlarının tasarım, geliştirme ve değerlendirme aşamaları (SUZEP Örneği). Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 19, 259-271.
• Güner, N. (2013). Öğretmen adaylarının matematik hakkında oluşturdukları metaforlar. Education Sciences, 8(4), 428-440.
• Güveli, E., İpek, S. A., Atasoy, E. ve Güveli, H. (2011). Sınıf öğretmeni adaylarının matematik kavramına yönelik metafor algıları. Turkish Journal of Computer and Mathematics Education, 2(2), 140-159.
• Kaleli-Yılmaz, G. ve Güven, B. (2015). Öğretmen adaylarının uzaktan eğitime yönelik algılarının metaforlar yoluyla belirlenmesi. Türk Bilgisayar ve Matematik Eğitimi Dergisi, 6(2), 299-322.
• Kan, A. Ü. ve Fidan, E. K. (2016). Türk dili dersinin uzaktan eğitimle yürütülmesine ilişkin öğrenci algıları. Turkish Journal of Educational Studies, 3(2), 23-45.
• Karakuş, İ. ve Yanpar Yelken, T. (2020). Uzaktan eğitim alan üniversite öğrencilerinin sosyal bulunuşluk ile işlemsel uzaklıkları arasındaki ilişkinin incelenmesi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 28(1), 186-201.
• Karakuş, N. ve Karacaoğlu, M. Ö. (2021). Uzaktan eğitime yakından bakış: Bir metafor çalışması. RumeliDE Dil ve Edebiyat Araştırmaları Dergisi, 7. Uluslararası Yabancı Dil Olarak Türkçenin Öğretimi Kongresi Özel Sayısı, 44-62 .
• Karal, H., Çebi, A. ve Turgut, Y. E. (2011). Perceptions of students who take synchronous courses through video conferencing about distance education. The Turkish Online Journal of Educational Technology, 10(4), 276-293.
• Keskin, M. ve Özer Kaya, D. (2020). Covid-19 sürecinde öğrencilerin web tabanlı uzaktan eğitime yönelik geri bildirimlerinin değerlendirilmesi. İzmir Kâtip Çelebi Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Dergisi, 5(2), 59-67.
• Linn, G.B., Sherman, R. ve Gill, P.B. (2007). Making meaning of educational leadership: The principal ship in metaphor. NASSP Bulletin, 91(2), 161-171.
• McIsaac, M. S. ve Blocher, J. M. (1998). How research in distance education can affect practice. Educational Media International, 35(1), 43-47.
• Milli Eğitim Bakanlığı (MEB) (2018). Matematik Dersi Öğretim Programı. Ankara.
• Miles, M, B. ve Huberman, A. M. (1994). Qualitative data analysis: An expanded sourcebook. (2nd ed). Thousand Oaks, CA: Sage.
• Öztürk, M., Akkan, Y. ve Kaplan, A. (2014). Üstün yetenekli öğrencilerin matematik kavramına yönelik algılarının incelenmesi. Genç Bilim İnsanı Eğitimi ve Üstün Zekâ Dergisi, 2(2), 49-57.
• Perry, C. ve Cooper, M. (2001). Metaphors are good mirrors: Reflecting on change for teacher educators. Reflective Practice, 2(1), 41-52.
• Polat, (2010). İlköğretim 6.-7. Sınıf öğrencilerinin matematik kavramına ilişkin kullandıkları metaforlar. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Tokat: Gaziosman Paşa Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Saban, A. (2006). Functions of metaphor in teaching and teacher education: A review essay. Teaching Education, 17(4), 299-315.
• Saban, A. (2009). Öğretmen adaylarının öğrenci kavramına ilişkin sahip oldukları zihinsel imgeler. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 7(2), 281-326.
• Sayılı, A. (1991). Mısırlılarda ve Mezopotamyalılarda Matematik, Astronomi ve Tıp. Ankara: Türk Tarih Kurumu Basımevi.
• Sezgin-Memnun, D. (2015). Ortaokul öğrencilerinin matematik problemine ilişkin sahip oldukları metaforlar ve bu metaforların sınıf düzeylerine göre değişimi. Necatibey Eğitim Fakültesi Elektronik Fen ve Matematik Eğitimi Dergisi, 9(1), 351-374.
• Şahin, B. (2013). Öğretmen Adaylarının “Matematik Öğretmeni”, “Matematik” ve “Matematik Dersi” Kavramlarına İlişkin Sahip Oldukları Metaforik Algılar. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 9(1), 313-321.
• Tarim, K., Özsezer, M. ve Canbazoğlu, H. B. (2017). Sınıf öğretmeni adaylarının matematik ve matematik öğretimine ilişkin algıları. Journal of Kırşehir Education Faculty, 18(3), 1032-1052.
• Tavşancıl, E. ve Aslan, E. (2001). Sözel, Yazılı ve Diğer Materyaller için İçerik Analizi ve Uygulama Örnekleri. Epsilon Yayınevi, İstanbul.
• Telli Yamamoto, G. ve Altun, D. (2020). Coronavirüs ve çevrimiçi (online) eğitimin önlenemeyen yükselişi. Üniversite Araştırmaları Dergisi, 3(1), 25-34.
• Thomson, M.M. (2015). Metaphorical images of schooling: beliefs about teaching and learning among prospective teachers from the United States displaying different motivational profiles. Educational Psychology, 502-525.
• Tulunay Ateş, Ö. (2014). Yükseköğretimde uzaktan eğitimin sayısal verilerle değerlendirilmesi. Bayburt Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 9(1), 22-40.
• Uygun, T., Gökkurt, B. ve Usta, N. (2016). Üniversite öğrencilerinin matematik problemine ilişkin algılarının metafor yoluyla analiz edilmesi. Bartın Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 5(2), 536-556.
• Yapıcıoğlu, A.E. ve Korkmaz, N. (2019). Öğretmen adaylarının fen ve matematiğe yönelik algılarının belirlenmesi: Metafor çalışması. Akdeniz Eğitim Araştırmaları Dergisi, 13(29), 400-420.
• Yetim Karaca, S. ve Ada, S. (2018). Öğrencilerin matematik dersine ve matematik öğretmenine yönelik algılarının metaforlar yardımıyla belirlenmesi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 26(3), 789-800.
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2011). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (8. Baskı). Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Yıldız, S. (2016). Pedogojik formasyon eğitimi alan öğrencilerin uzaktan eğitime yönelik tutumları. Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 16(1), 301-329.
• Yılmaz, G. ve Güven, B. (2015). Öğretmen adaylarının uzaktan eğitime yönelik algılarının metaforlar yoluyla belirlenmesi. Turkish Journal of Computer and Mathematics Education, 6(2), 299-322.