İLK DEFA YÖNETİCİ OLARAK ATANAN BİREYLERİN YAŞAMIŞ OLDUĞU SORUNLAR VE ÇÖZÜM YOLLARI

Yıl 2023, Cilt: 10 Sayı: 3, 372 - 397, 01.08.2023

Ziya Çobanbaşı Adem Bayar

Öz

Göreve yeni başlayan okul yöneticileri, eğitim dünyasının hızla değişen dinamikleri ve çeşitli zorlukları ile başa çıkmak zorundadır. Bu araştırmanın amacı, göreve yeni başlayan okul yöneticilerinin deneyimlerinden yola çıkarak, karşılaştıkları sorunları belirlemek ve bu sorunlara olası çözüm yollarını bulmaktır. Bu araştırma nitel araştırma desenlerinden fenomenoloji (olgubilim) araştırma deseni ile gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın katılımcıları amaçlı örneklem yöntemlerinden maksimum çeşitlilik örnekleme tekniği aracılığıyla belirlenen 12 okul yöneticisinden meydana gelmektedir. Bu araştırmada araştırmacılar tarafından hazırlanan yarı-yapılandırılmış görüşme formu kullanılmıştır. Araştırmada elde edilen verilerin çözümlenmesinde betimsel analiz tekniği kullanılmıştır. Araştırmacılar katılımcıların yönetsel süreçlerde yaşadıkları sorunları çeşitli şekillerde tanımladıklarını tespit etmişlerdir. Ayrıca araştırmacılar katılımcıların çeşitli alanlarda, özellikle velilerle iletişim, iletişim stratejileri, yönetim sorunları ve yetkinlik eksiklikleri gibi konularda önemli zorluklarla karşılaştıklarını bulmuşlardır. Araştırmacıları katılımcıların ilk defa atanan okul yöneticilerinin karşılaştıkları sorunların çözümüne yönelik sıklıkla iş-yaşam dengesini kurma, mesleki gelişim fırsatları, etkin zaman yönetimi, bilinçli farkındalık ve rol netliği gibi birtakım öneriler ortaya koyduklarını bulmuşlardır. Bu çalışma, okul yöneticisi rolüne ilk kez geçiş yapmanın karmaşıklığına ilişkin değerli bilgiler sunmaktadır. Bu bağlamda araştırmacıları yaşam boyu eğitim kapsamında ilk defa yönetici olarak atanan bireylerin yönetimde daha fazla başarılı olmalarını sağlayıcı hizmet içi eğitim imkanları sunulmalı sonucuna varmışlardır.

Anahtar Kelimeler

Okul Yönetimi, Sorun, Çözüm

Kaynakça

• Aslanargun, E., & Bozkurt, S. (2012). Okul Müdürlerinin Okul Yönetiminde Karşılaştığı Sorunlar. Gaziantep University Journal of Social Sciences, 11(2), 349-368.
• Aydın, B., Günbey, M., & Kara, E. (2020). İlk defa görevlendirilen okul müdürlerinin karşılaştıkları sorunlar. Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 20 (2), 1194-1205.
• Aytaç, T. (2013). Eğitim yönetiminde yeni paradigmalar: Okul merkezli yönetim. Nobel. ,
• Aytürk, N. (1990). Başarılı yönetim ve yöneticilik teknikleri: Yönetim sanatı. Emel.
• Balcı, A. (2008). Türkiye’de eğitim yönetiminin bilimleşme düzeyi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 54, 181-209. https://www.pegem.net/dosyalar/dokuman/9896-20110603102812-03.-balci.pdf sayfasından erişilmiştir.
• Balcı, A. (2016). Sosyal bilimlerde araştırma yöntem, teknik ve ilkeler. PEGEM.
• Bayar, A. (2023). Yönetim süreçleri ve eğitime yansımaları. İçinde A. Bayar & A. Balıkçı (Eds.), Türk eğitim sisteminin örgütsel yapısında okul yönetimi (ss. 25-48). Vizetek.
• Binbaşıoğlu, C. (1975). Eğitim yöneticiliği. Binbaşıoğlu Yayınevi.
• Bursalıoğlu, Z. (1979). Okul yönetiminde yeni yapı ve davranış. Ankara Üniversitesi Eğitim Fakültesi Yayınları
• Bursalıoğlu, Z. (1981). Eğitim yöneticisinin yeterlikleri: İlköğretmen okulu müdürlerinin yeterliklerine ilişkin bir araştırma (2. Baskı). Ankara Üniversitesi Eğitim Fakültesi Yayınları.
• Bursalıoğlu, Z. (1994). Okul yönetiminde yeni yapı ve davranış. PEGEM.
• Can, E. (2022). Okul yönetiminin sorunları. Yaşadıkça Eğitim, 36(2), 402-433. doi: 10.33308/26674874.2022362411
• Creswell, J. W. (2016). 30 essential skills for the qualitative researcher. SAGE.
• Çalık, T.., Sezgin, F. & Çalık, C. (2020). Yönetimde problem çözme. PEGEM.
• Daft, R. L. (2015). Management. Cengage Learning.
• Gedikoğlu, T. (2015). Liderlik ve okul yönetimi. Anı.
• Güler, A., Halıcıoğlu, M. B., Taşğın, S. (2015). Sosyal bilimlerde nitel araştırma. Seçkin Yayıncılık
• Gümüş, M. (2015). Yönetimde başarı. Alfa
• Kayar, H. S. (2022). Göreve yeni başlayan okul yöneticilerinin karşılaştıkları güçlüklere ilişkin görüşleri (Yüksek Lisans Tezi). Akdeniz Üniversitesi.
• Keman, F. Y. (2019). Göreve yeni başlayan okul yöneticilerinin karşılaştıkları sorunlar ve çözüm öneriler (Yüksek Lisans Tezi). Marmara Üniversitesi.
• Kuş E. (2012). Sosyal bilimlerde araştırma teknikleri Nicel mi? Nitel mi? (4. Baskı.). Ankara: Anı Yayıncılık.
• Marksberry, P., Bustle, J., & Clevinger, J. (2011). Problem solving for managers: a mathematical investigation of Toyota's 8‐step process. Journal of Manufacturing Technology Management, 22(7), 837-852.
• Mohaghegh, M., & Furlan, A. (2020). Systematic problem-solving and its antecedents: a synthesis of the literature. Management Research Review.
• Moustakas, C. (1994). Phenomenological research methods. SAGE.
• Özdoğru, M. (2021). COVID-19 salgınında okul müdürlerinin okul yönetiminde karşılaştıkları sorunlar ve bu sorunlarla başa çıkma stratejileri. Medeniyet Eğitim Araştırmaları Dergisi, 5(1), 1-14.
• Öztekin, A. (2012). Yönetim bilimi. Siyasal.
• Recepoğlu, E. & Kılınç, A. Ç. (2014). Türkiye’de okul yöneticilerinin seçilmesi ve yetiştirilmesi, mevcut sorunlar ve çözüm önerileri. Turkish Studies, 9(2), 1817-1845.
• TDK (t.y.). Sorun. Türk Dil Kurumu Sözlüğü içinde. https://sozluk.gov.tr/
• Tortop, N., İsbir, G. E., Aykaç, B., Yayman, H., & Özer, M. A. (1999). Yönetim bilimi. Yargı.
• Turgut, Y. (2014). Verilerin kaydedilmesi, analizi, yorumlanması, nicel ve nitel. A. Tanrıöğen (Ed.), Bilimsel araştırma yöntemleri içinde (s. 193-247). Ankara: Anı Yayıncılık
• Uğurlu, C. T., Topçu, İ., Doğan, S., & Köybaşı, F. (2017). Okul yönetimi. Anı
• Wagner, R. K. (2014). Managerial problem solving. In Complex problem solving (pp. 159-183). Psychology Press.
• Yetim, G., & Toprakçı, E. (2020). Göreve yeni başlayan okul yöneticilerinin karşılaştıkları sorunlar ve çözüm önerileri. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 21(1), 13-32.
• Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2011). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Seçkin Yayınevi.
• Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2018). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Seçkin Yayıncılık.