Türkiye’nin Fındık, Zeytinyağı ve Kuru Kayısı Ürünlerindeki Rekabet Gücünün Açıklanmış Karşılaştırmalı Üstünlükler Yöntemi İle Analizi.

Yıl 2018, Cilt: 5 Sayı: 12, 88 - 107, 27.12.2018

Levent Kösekahyaoğlu Müge Burcu Özdemir

Öz

Bu
çalışmada Türkiye’nin ihracatında öncü olduğu üç stratejik tarım ürünün rekabet
gücü Balassa ve Vollrath rekabet gücü ölçüm indeksleri aracılığıyla
ölçülmüştür. Sözü edilen tarım ürünleri; fındık, zeytinyağı ve kuru kayısıdır. Çalışmada
Türkiye’nin, bahsi geçen ürünlerde ihracat dünya sıralamasındaki ilk dört ülke
ile kıyaslaması yapılmış ve bulgular tablolaştırılarak değerlendirilmiştir.
Böylece, Türkiye’nin söz konusu ürünlerde görece güçlü ve eksik yönleri ortaya
konularak öneriler geliştirilmiştir. Türkiye’nin her bir üründeki indeks
sonucu, kendi klasmanında ihracatçısı olduğu ilk dört ülke ile kıyaslanarak
değerlendirilmiştir. İndeks sonuçlarına göre, Türkiye’nin en güçlü olduğu ürün
kuru kayısı, en zayıf olduğu ürün ise zeytinyağıdır.

Anahtar Kelimeler

Rekabet, Rekabet Gücü, Balassa İndeksi

Kaynakça

• Altay, H. (2008), “Karşılaştırmalı Üstünlükler Teorisi Kapsamında Türk Endüstrilerinin Avrupa Birliği (15) Pazarındaki Rekabet Gücü Düzeylerinin incelenmesi: 1995 – 2007”, Dumlupınar Üniversitesi, Sosyal Bilimler Dergisi, Sayı 21, Ağustos 2008.
• Altay, B. Gürpınar, K. (2010), “Açıklanmış Karşılaştırmalı Üstünlükler Ve Bazı Rekabet Gücü İndeksleri: Türk Mobilya Sektörü Üzerine Bir Uygulama”, Afyon Kocatepe Üniversitesi, İktisadi Ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Cilt 10 Sayı 1
• Altuntuğ, N. (2007). “Rekabet Sürecinin Dinamik Boyutu, Bileşenleri Ve Dinamizmi Sürdürebilme Yolları”. Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (5), 15-29)
• Balassa, B.(1978), “Export Incentives and Export Performance in Developing Countries: A Comparative Analysis”, Weltwirtschaftliches Archiv, Bd. 114, H. 1 (1978), pp. 24-61
• Berk, A. Bal, T.ve Uçum, İ, (2016), “Yaş Meyve Ve Sebze Dış Ticaretinde Türkiye’nin Rekabet Durumu”, 12. Tarım Ekonomisi Kongresi, 25-27 MAYIS 2016.
• Carayannis, E. ve Sagi, J. (2001), “New” vs. “Old” Economy: İnsights On Competitiveness İn The Global It İndustry, Technovation 21 501–514 https://www.journals.elsevier.com/technovation
• Düzgün, R. (2007), Türkiye’nin Uluslararası Rekabet Gücü: Çok Değişkenli İstatistiksel Bir Analiz, Erciyes Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi Sayı: 23 Y l: 2007/2 (421-440 s.)
• Erkan, B. (2012), “Ülkelerin Karşılaştırmalı İhracat Performanslarının Açıklanmış Karşılaştırmalı Üstünlük Katsayılarıyla Belirlenmesi: Türkiye-Suriye Örneği”, ZKÜ Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt 8, Sayı 15, 2012 ZKU Journal of Social Sciences, Volume 8, Number 15
• Esmaeili, A. (2014), “Revealed Comparative Advantage and Measurement of International Competitiveness for Dates”, Journal of International Food & Agribusiness Marketing, Volume 26, 2014 - Issue 3
• Frohberg, K.ve Hartmann, M. (1997) “Comparing Measures Of Competitiveness, Discussion Paper”, Institute of Agricultural Development in Central and Eastern Europe, No. 2, http://nbn-resolving.de/urn:nbn:de:gbv:3:2-22616
• Gökmenoğlu, S. Y. Akal, M. -Altunışık, R. (2012), “Ulusal Rekabet Gücünü Belirleyen Faktörler Üzerine Değerlendirmeler”, Rekabet Dergisi, 13(4) http://www.rekabet.gov.tr/File/?path=ROOT%2F1%2FDocuments%2FJournal%2Fdergi70.pdf (E.T. 10. 03. 2017)
• Hinloopen, J. ve Van Marrewijk, C.(2001), “On The Empirical Distribution Of The Balassa Index”, Weltwirtschaftliches Archiv, March, Volume 137, Issue 1, pp 1–35
• Kesbiç, C.Y- Baldemir, E.- Doğan, S. (2005). “Rekabet Gücü Ölçümü ve Önemi: Türk Tarım Sektörü için Bir Analiz”. http://docplayer.biz.tr/2576445-Rekabet-gucu-olcumu-ve-onemi-turk-tarim-sektoru-icin-bir-analiz.html sayfa 2 (Erişim Tarihi. 29.10.2017)
• Kırankabeş, M. C. (2006), “Küresel Rekabet Gücü Boyutunda AB Ülkeleri ile Türkiye’nin Karşılaştırmalı Analizi”, Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Sayı: 16
• Kotan, Z. (2002), Uluslararası Rekabet Gücü Göstergeleri Türkiye Örneği, Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası, Araştırma Genel Müdürlüğü, http://www.tcmb.gov.tr/wps/wcm/connect/652b85b1-959c-4df2-b8f7-155ccce79317/dpaper53.pdf?MOD=AJPERES&CACHEID=ROOTWORKSPACE-652b85b1-959c-4df2-b8f7-155ccce79317-m3fw5F1
• Kösekâhyaoğlu, L. (2003), “Comparative Advantage of Turkey with Regard to the EU”, Süleyman Demirel Üniversitesi, İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi, C. 8, S. 2, s 147-156
• Mankiw, G. (1997), Macroeconomics, Worth Publishers, New York
• Marn, M. ve Rosiello, R. (2011), Fiyatı Yöneterek Kar Sağlamak, Fiyatlandırma, Harvard Bussiness Review Dergisinden Seçmeler, Mess Yayınları, İstanbul
• Riaz, K. Jansen, H.G.P, Malik, S.(2010), “Revealed Comparative Advantage of Pakistan’s Agricultural Exports”, https://openknowledge.worldbank.org/handle/10986/12449
• Türkkan, E. (2000), http://www.rekabet.gov.tr/Dosya/persembe-konferanslari-yayinlari/perskonfyyn48.pdf erişim tarihi: 13.09.2017)
• Utkulu, U. ve Seymen, D. (2004), “Revealed Comparative Advantage and Competitiveness: Evidence for Turkey vis-à-vis the EU/15”, https://www.etsg.org/ETSG2004/Papers/seymen.pdf
• Vollrath, T.L (1991), “A Theoretical Evaluation of Alternative Trade Intensity Measures of Revealed Comparative Advantage”, Weltwirtschaftliches Archiv, Bd. 127, H. 2, pp. 265-280
• Yapraklı, S. (2011) “Uluslararası Rekabet Gücünü Etkileyen Makroekonomik Faktörler: Türk İmalat Sanayi Üzerine Bir Uygulama.” Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi – Selçuk Üniversitesi 16.22 (2011): 373-401.
• Yurttançıkmaz, Z, Kabadayı, B., Emsen, Ö. (2014), "Ekonomik Büyüme Ve Rekabet Gücü Üzerine Türkiye Analizi". Ekonometri ve İstatistik e-Dergisi 0 / 21: 21-46.