DEĞİŞEN GÜVENLİK ANLAYIŞINDA GELECEĞİN AKILLI KENTLERİ

Yıl 2019, ASSAM ULUSLARARASI HAKEMLİ DERGİ 13. ULUSLARARASI KAMU YÖNETİMİ SEMPOZYUMU BİLDİRİLERİ ÖZEL SAYISI, 417 - 427, 23.09.2019

İlke Bezen Tozkoparan

Öz

Güvenlik, insanlık
tarihi kadar eski bir olgudur. Huzur ve güven arayışının insanoğlunun ilk var
oluşundan bugüne kadar geçerliliğini koruyan bir ihtiyaç olduğu bilinen bir
gerçektir. Dünya tarihinde, insanların ilk yerleşik düzene geçmesiyle emniyet,
asayiş, huzur ve düzen ihtiyacı ortaya çıkmıştır. Güvenlik ihtiyacı, Maslow’a
göre insan bedeninin canlı kalması için gereken fizyolojik ihtiyaçlarından
sonra ikinci sırada gelmektedir. Günümüzde geleneksel güvenlik anlayışı, küreselleşmenin yarattığı dinamik ortamın da etkisiyle değişmiştir. Ulusal
ve uluslararası güvenliğe yönelik tehditler farklılaşmıştır. Böylece, güvenlik;
küreselleşme, teknolojinin gelişmesi ve yeni tehditler sayesinde yeniden
tanımlanmayı gerektirmiştir. Değişen ve dönüşen güvenlik kavramının etkisiyle,
dünya daha önceden öngörülemeyen, hiçbir sınır tanımayan tehdit ve risklerle
karşı karşıyadır.

Yine insanlık
tarihinin başlangıcında nüfusun yarısından çoğunun kentlerde yaşadığı
varsayılmaktadır. 2030 yılına kadar da dünya nüfusunun üçte ikisinin kentlerde
yaşayacağı düşünülmektedir. Artan bu nüfus yoğunluğu kentsel altyapılarda,
kaynaklarda ve hizmetlerde de bir artışa yol açacaktır. Bu yüzden, kentsel
altyapıların ve kaynakların yönetiminde ve vatandaşların bugünkü ve gelecekteki
ihtiyaçlarının etkin ve verimli bir şekilde karşılanmasında, kentlerin akıllı
hale gelmesine ihtiyaç duyulmaktadır. Ancak literatürde herkes tarafından kabul
gören bir “akıllı kent” tanımı bulunmamaktadır. Akıllı kentin zeki kent, bilgi
kenti, dijital kent, teknolojik kent, sürdürülebilir kent ve yeşil kent gibi
farklı anlamları bulunduğu ifade edilmektedir. Akıllı
kent tanımlamalarında teknoloji, altyapı, bilgi yönetimi, bağlantılılık,
sürdürülebilirlik, yaşam kalitesi, katılımcı yönetişim gibi kavramların öne
çıktığı da görülmektedir. Bir kentin, kullanılan
ifadelerdeki gibi bir kent olabilmesi için, kentte ortaya çıkabilecek
sorunların çözümünde bilgi ve iletişim teknolojileri kullanılarak çözümlerin
geliştirilmesi ve kentte yaşayanların da bu çözümleri bir yaşam biçimi olarak
benimseyip kullanmaları gerekmektedir. Bu bağlamda bir kentin değişip
dönüşmesi, üst nesil teknolojik sistemlerin kullanılmasını gerektirmekte ve bu
durum da ancak yenilikçi adımlar atılarak gerçekleştirilebilmektedir. Ancak bu
teknolojik sistemler yeni nesil güvenlik tehditlerini de beraberinde
getirmektedir.

Buradan yola çıkılarak, zeki kent, bilgi
kenti, dijital kent, teknolojik kent, sürdürülebilir kent ve yeşil kent gibi
farklı anlamları bulunan; genel olarak, bilgi ve
iletişim teknolojilerinin katkısıyla yönetişim, hareketlilik, çevre ve yaşam
bileşenleri bütününde oluşan ve pek çok boyutu bir araya getiren akıllı
kentlerin, değişen güvenlik kapsamındaki durumu bu
çalışmanın ana konusunu oluşturacaktır. Çalışmada, kent, akıllı kent ve
güvenlik kavramsal çerçevesinden sonra bilgi ve teknolojinin
kentsel hizmetlerde daha fazla kullanılmaya başlanmasıyla kentlerde meydana
gelen değişim ve dönüşümler yeni güvenlik anlayışı kapsamında ele alınacaktır.
Türkiye’den ve dünyadan uygulamalar ile bu değişimin ve dönüşümün yeni güvenlik
anlayışında nasıl yer aldığı ve gelecekte nasıl yer alacağı incelenecektir.

Anahtar Kelimeler

Kent, Akıllı Kent, Güvenlik, Yeni Güvenlik, Teknoloji

Kaynakça

• Referans1 Akbaş, İ. (2018). “Akıllı Kentler: AB ve Türkiye Analizi.” Sosyal Bilimler Dergisi, 26, 139-163.
• Referans2 Akdamar, E. (2017). “Akıllı Kent İdealine Ulaşmada Büyük Verinin Rolü.” Kent Kültürü ve Yönetimi Hakemli Elektronik Dergi, 10(2), 200-218.
• Referans3 Akbulut, M. R. (2009). “21. Yüzyıl Kentleri İçin Teknolojik Kurgular.” Tasarım+Kuram, 7, 36-53.
• Referans4 Aydoğdu, İ. B. (2011). “Bilgi Toplumunda İnsani Güvenlik ve İnsan Hakları Sorunlarının Etik Bağlamında İncelenmesi”, Uluslararası 9. Bilgi, Ekonomi ve Yönetim Kongresi Bildirileri, Saraybosna, Bosna-Hersek, 170-1783.
• Referans5 Aydoğdu, İ. B. (2013). “Bilgi Kenti: Bir Değişimin Anatomisi”, Bilgi Ekonomisi ve Yönetimi Dergisi, VIII, II, 15-26.
• Referans6 Beyond the Safe City: Strategy 2014-2017”, Melbourne, https://www.melbourne.vic.gov.au/SiteCollectionDocuments/beyond-safe-city-strategy-2014.pdf, (Erişim tarihi: 11.05.2019)
• Referans7 Bilici, Z. ve Babahanoğlu, V. (2018). “Akıllı Kent Uygulamaları ve Konya Örneği.” Akademik Yaklaşımlar Dergisi, 9(2), 124-139.
• Referans8 Butt, T. and Afzaal, M. (2017). Security and Privacy in Smart Cities: Issues and Current Solutions, www.researchgate.net, 1-15.
• Referans9 Caragliu, A. Del Bo, C. F. (2019). “Smart Innovative Cities: The Impact of Smart City Policies on Urban Innovation.” Technological Forecasting&Social Change. 142, 373-383.
• Referans10 Castells, M. (2008). Enformasyon Çağı: Ekonomi, Toplum ve Kültür, Birinci Cilt, Ağ Toplumunun Yükselişi, Çev., Ebru Kılıç, 2. Baskı, İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
• Referans11 Collins, A. (2017). Çağdaş Güvenlik Çalışmaları. Çev., Nasuh Uslu, İstanbul: Uluslararası İlişkiler Kütüphanesi.
• Referans12 Gül, A. ve Atak Çobanoğlu, Ş., (2017). “Avrupa’da Akıllı Kent Uygulamalarının Değerlendirilmesi ve Çanakkale’nin Akıllı Kente Dönüşümünün Analizi.” Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi Kayfor15 Özel Sayısı, C.22, 1543-1565.
• Referans13 Kaçar, D. (2007). “Kentsel Mekana Alternatif Bir Bakış: Kentin Zamanı, Zamanın Kenti.” Anadolu Sanat, 18, 57-63.
• Referans14 Kayan, A. (2015). “Küreselleşmenin Kentler Üzerindeki Etkileri ve Küresel Kentlerin Özellikleriyle İlgili Bir Değerlendirme.” Girişimcilik ve Kalkınma Dergisi, 10 (1), 271-295.
• Referans15 Kaygısız, Ü., Aydın, S. Z., (2017). “Yönetişimde Yeni Bir Ufuk Olarak Akıllı Kentler.” Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9(18), 56-81.
• Referans16 Keleş, R. (1998). Kentbilim Terimleri Sözlüğü, Ankara: İmge Kitabevi.
• Referans17 Keleş, R. (2004). Kentleşme Politikası, 8. Baskı, Ankara: İmge Kitabevi.
• Referans18 Köseoğlu, Ö. ve Demirci, Y. (2018). “Akıllı Şehirler ve Yerel Sorunların Çözümünde Yenilikçi Teknolojilerin Kullanımı.” Uluslararası Politik Araştırmalar Dergisi, 4(2), 40-57.
• Referans19 Köseoğlu, Ö. (2019). Metropoliten Kentlerin Geleceği, Yeni Yaklaşım, Model ve Uygulamalar. İstanbul: Seta Yayınları.
• Referans20 Martinez-Ballesté, A., Pérez-Martinez, P. A. and Solanas, A., (2013) The pursuit of citizens' privacy: a privacy-aware smart city is possible, vol. 51, IEEE, 136-141. DOI 10.1109/MCOM.2013.6525606
• Referans21 Memiş, L. (2018). “Akıllı Teknolojiler, Akıllı Kentler ve Belediye Örgütlenmesinde Dönüşüm.” Yasama Dergisi, 36, 66-92.
• Referans22 Zygiaris, S. (2013). “Smart City Refence Model: Assisting Planners to Conceptualize the Building of Smart City Innovation Ecosystems.” J Knowl Econ, 4, 217-231. DOI 10.1007/s13132-012-0089-4