SCALE DEVELOPMENT STUDY ATTITUDE COVID-19 PANDEMIC

Yıl 2021, Cilt: 5 Sayı: 18, 1 - 19, 31.12.2021

Meryem Hayır Kanat Asli Görgülü Arı Kevser Arslan

https://doi.org/10.31455/asya.935591

Cited By: 1

Öz

In 2019, we faced with the Covid-19 epidemic that shook the world deeply and forced humanity to create a new order. In this study, it was aimed to develop a valid and reliable attitude scale against the Covid-19 outbreak. The recent study was conducted on the basis of quantitative research method. The sample group of the study consists of 840 participants covering many different age groups. After the literature review for the scale that was planned to be developed, 35 scale expressions were prepared by the researchers, 5 items were removed in line with the expert opinions and necessary corrections were made for the remaining items. The draft form of the scale, which was controlled and piloted in terms of language and expression, was finalized and presented to the participants who participated in the research. The data obtained from the participants were evaluated using SPSS and LISREL programs. Exploratory factor analysis and confirmatory factor analysis in controlling the construct validity of the scale; Cronbach alpha internal consistency coefficient analysis was used to determine the reliability of the scale. In addition, the correlation values of the factors were calculated in order to reveal the relationship between the factors. It was decided by exploratory factor analysis that the scale was a structure with 3 factors and 19 items. After confirmatory factor analyzes, it was confirmed that the scale prepared was in a 3-factor structure, and it was determined that the fit indices showed an acceptable and perfect fit. Cronbach alpha internal consistency coefficient value was determined as 0.914. In the framework of the research, a 5-point Likert type "Attitude Scale Against Covid-19 Pandemic", which consists of 19 items with 3 factors, has been put forward. It has been determined that the attitude scale developed is a valid and reliable scale that can be applied to a wide range of age groups.

Anahtar Kelimeler

Covid-19, Coronavirus, Pandemic, Attitude, Scale Development

COVİD-19 SALGININA YÖNELİK TUTUM ÖLÇEĞİ GELİŞTİRME ÇALIŞMASI

Öz

2019 yılında dünyayı derinden sarsan ve insanlığı yeni bir düzen oluşturmak zorunda bırakan Covid-19 salgını ile karşı karşıya kalınmıştır. Bu araştırmada, Covid-19 salgınına karşı geçerli ve güvenilir bir tutum ölçeğinin geliştirilmesi amaçlanmıştır. Hazırlanan çalışma, nicel araştırma yöntemi temel alınarak yürütülmüştür. Araştırmanın örneklem grubunu, çok sayıda farklı yaş grubunu kapsayan 840 katılımcı oluşturmaktadır. Geliştirilmesi planlanan ölçek için alanyazın taraması sonrasında araştırmacılar tarafından 35 ölçek ifadesi hazırlanmış, alınan uzman görüşleri doğrultusunda, 5 madde çıkarılmış ve kalan maddeler ile ilgili gerekli düzeltmeler yapılmıştır. Dil ve anlatım açısından da kontrolü sağlanan ve pilot uygulaması yapılan ölçeğin taslak formuna son hali verilmiş ve araştırmaya katılan katılımcılara sunulmuştur. Katılımcılardan elde edilen veriler SPSS ve LISREL programlarından yararlanılarak değerlendirilmiştir. Açımlayıcı faktör analizi ve doğrulayıcı faktör analizleri, ölçeğin yapı geçerliliğinin kontrolünde; Cronbach alpha iç tutarlılık katsayı analizi ise ölçeğin güvenirliğini belirlemek amacıyla kullanılmıştır. Ayrıca faktörlerin birbiriyle olan ilişkisinin ortaya konması amacıyla faktörlerin korelasyon değerleri hesaplanmıştır. Ölçeğin 3 faktörlü, 19 maddeden oluşan bir yapı olduğuna açımlayıcı faktör analizleri ile karar verilmiştir. Doğrulayıcı faktör analizlerinden sonra ise hazırlanan ölçeğin 3 faktörlü yapıda olduğu doğrulanarak, uyum indekslerinin kabul edilebilir ve mükemmel düzeyde uyum gösterdiği tespit edilmiştir. Cronbach alpha iç tutarlık katsayı değeri ise 0.914 olarak belirlenmiştir. Araştırma çerçevesinde, geliştirilen 3 faktörlü 19 maddeden oluşan 5’li likert tipte “Covid-19 Salgınına Yönelik Tutum Ölçeği” ortaya konulmuştur. Geliştirilen tutum ölçeğinin geniş bir yaş grubuna hitap edebilecek şekilde bireylere uygulanabilecek geçerli ve güvenilir bir ölçek olduğu belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Covid-19, Koronavirüs, Salgın, Tutum, Ölçek Geliştirme

Kaynakça

• Acar Güvendir, M. ve Özer Özkan, Y. (2015) Türkiye’deki Eğitim Alanında Yayımlanan Bilimsel Dergilerde Ölçek Geliştirme ve Uyarlama Konulu Makalelerin İncelenmesi. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 0(52), 23-33.
• Ahmed, M. Z.; Ahmed, O.; Aibao, Z.; Hanbin, S.; Siyu, L. ve Ahmad, A. (2020). Epidemic of COVID-19 in China and Associated Psychological Problems. Asian Journal of Psychiatry, 0(51), 1-7.
• Ahorsu, D. K.; Lin, C. Y.; Imani, V.; Saffari, M.; Griffiths, M. D. ve Pakpour, A. H. (2020). The Fear of COVID-19 Scale: Development and İnitial Validation. International Journal of Mental Health and Addiction, 0(0), 1-9.
• Alpago, H. ve Alpago, D. O. (2020). Korona Virüs ve Sosyoekonomik Sonuçlar. IBAD Sosyal Bilimler Dergisi, 0(8), 99-114.
• Altun, Y. (2020). Covid-19 Pandemisinde Kaygı Durumu ve Hijyen Davranışları. STED/Sürekli Tıp Eğitimi Dergisi, 29(5), 312-317.
• Backer, J. A.; Klinkenberg, D. ve Wallinga, J. (2020). Incubation Period of 2019 Novel Coronavirus (2019-Ncov) Infections Among Travellers From Wuhan, China, (20–28 January 2020), Eurosurveillance, 25(5), 2000062.
• Bao, Y.; Sun, Y.; Meng, S.; Shi, J. ve Lu, L. (2020). 2019-nCoV Epidemic: Address Mental Health Care to Empower Society. The Lancet, 0(395), 10224; e37-e38.
• Bayat, B. (2015). Uygulamalı Sosyal Bilim Araştırmalarında Ölçme, Ölçekler ve “Likert” Ölçek Kurma Tekniği. Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 16(3), 1-24.
• Biasutti, M. ve Frate, S. (2017). A Validity and Reliability Study of the Attitudes Toward Sustainable Development Scale. Environmental Education Research, 23(2), 214-230.
• Bilgin, O. (2020). Koronavirüs (Covid-19) Farkındalık Ölçeği Geliştirilmesi: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. Turkish Studies, 15(6), 237-245.
• Bryman, A. ve Cramer, D. (2001). Quantitative Data Analysis With SPSS Release 10 For Windows. London: Routledge.
• Budak, F. ve Korkmaz, Ş. (2020). COVID-19 Pandemi Sürecine Yönelik Genel Bir Değerlendirme: Türkiye Örneği. Sosyal Araştırmalar ve Yönetim Dergisi, 0(1), 62-79.
• Büyüköztürk, Ş. (2019). Sosyal Bilimler İçin Veri Analizi El Kitabı: İstatistik, Araştırma Deseni SPSS Uygulamaları ve Yorum. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
• Cao, W.; Fang, Z.; Hou, G.; Han, M.; Xu, X.; Dong, J. ve Zheng, J. (2020). The Psychological Impact of The COVID-19 Epidemic on College Students in China. Psychiatry Research, 0(287), 112934.
• Carpenter, S. (2018). Ten Steps in Scale Development and Reporting: A Guide For Researchers. Communication Methods and Measures, 12(1), 25-44.
• Çakır, Y. (2019). İlköğretim Matematik Derslerinde Mobil Öğrenmenin Kullanımına İlişkin Öğrenci Tutumlarına Yönelik Ölçek Geliştirme Çalışması, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), (Danışman: Prof. Dr. Nesrin Özsoy), Aydın: Adnan Menderes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Çiçek, B.; Şahin, H. ve Erkal, S. (2020). Covid-19 Hijyen Ölçeği: Bir Ölçek Geliştirme Çalışması. Turkish Studies, 15(6), 339-350.
• Çiftçi, E. ve Çoksüer, F. (2020). Yeni Koronavirüs İnfeksiyonu: COVID-19. Flora İnfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Dergisi, 25(1), 9-18.
• Çokluk, Ö.; Şekercioğlu, G. ve Büyüköztürk, Ş. (2010). Sosyal Bilimler İçin Çok Değişkenli İstatistik SPSS ve Lirsel Uygulamaları. Ankara: Pegem Yayınları.
• Çüm, S. ve Koç, N. (2013). Türkiye’de Psikoloji ve Eğitim Bilimleri Dergilerinde Yayımlanan Ölçek Geliştirme ve Uyarlama Çalışmalarının Incelenmesi. Eğitim Bilimleri ve Uygulama, 12(24), 115-135.
• Deveci, İ. (2018). Ortaokul Öğrencilerine Yönelik Fen Tabanlı Girişimcilik Ölçeği: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. Journal of Multidisciplinary Studies in Education, 2(1), 1-15.
• Deveci, İ. ve Çepni, S. (2015). Development of Entrepreneurship Scale Towards Student Teachers: A Validity and Reliability Study Öğretmen Adaylarına Yönelik Girişimcilik Ölçeğinin Geliştirilmesi: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. Journal of Human Sciences, 12(2), 92-112.
• DeVellis, R. (2016). Scale Development: Theory and Applications: Theory and Application. Thousand Okas, CA: Sage Publications.
• Doğan, N.; Soysal, S. ve Karaman, H. (2017). Aynı Örnekleme Açımlayıcı ve Doğrulayıcı Faktör Analizi Uygulanabilir Mi? (Editörler: Ö. Demirel ve S. Dinçer). Küreselleşen Dünyada Eğitim İçinde (s. 374-400). Ankara: Pegem Akademi Yayınları.
• Dökmeci, A. H. ve Çavlan, B. (2020). Biyolojik Silah; Biyolojik Savaşlar, Pandemiler ve Covid-19. International Journal on Mathematic, Engineering and Natural Science,0(16), 841-859.
• Durak Batıgün, A. ve Şenkal Ertürk, İ. (2020). Çok Boyutlu COVID-19 Ölçeği Geliştirme, Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. Nesne Dergisi, 8(18), 406-421.
• Erdoğdu, Y.; Koçoğlu, F. ve Sevim, C. (2020). COVID-19 Pandemisi Sürecinde Anksiyete ile Umutsuzluk Düzeylerinin Psikososyal ve Demografik Değişkenlere Göre İncelenmesi. Klinik Psikiyatri Dergisi, 23(Ek 1), 24-37.
• Gök, A.; Turan, S. ve Oyman, N. (2011). Okul Öncesi Öğretmenlerinin Bilişim Teknolojilerini Kullanma Durumlarına İlişkin Görüşleri. Pegem Eğitim ve Öğretim Dergisi, 1(3), 59-66.
• İlhan, N.; Şekerci, A. R.; Sözbilir, M. ve Yıldırım, A. (2013). Eğitim Araştırmalarına Yönelik Öğretmen Tutum Ölçeğinin Geliştirilmesi: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. Batı Anadolu Eğitim Bilimleri Dergisi, 4(8), 31-57.
• Kalkan Uğurlu, Y. K., Durgun, H.; Nemutlu, E. ve Kurd, O. (2020). COVID-19 Salgını Sırasında Bireylerin Sosyal El Yıkama Bilgi ve Tutumunun Değerlendirilmesi: Türkiye Örneği. Journal of Contemporary Medici Journal of Contemporary Medicine, 10(4), 617-624
• Karataş, Z. (2020). Covid-19 Pandemisinin Değişimi, Değişim ve Güçlenme. Türkiye Sosyal Hizmet Araştırmaları Dergisi, 4(1), 3-17.
• Karcıoğlu, Ö. (2020) What is Coronaviruses, and How Can We Protect Ourselves? Anka Tıp Dergisi, 2(1), 66-71.
• Lee, S. A. (2020). Coronavirus Anxiety Scale: A Brief Mental Health Screener for COVID-19 Related Anxiety. Death Studies, 44(7), 393-401.
• Liu, Y.; Gayle, A. A.; Wilder-Smith, A. ve Rocklöv, J. (2020). The Reproductive Number Of COVID-19 is Higher Compared To SARS Coronavirus. Journal of Travel Medicine, 27(2), 1-4.
• Mamun, M. A ve Griffiths, M. D. (2020). Covid-19 Korkusu ve Yabancı Düşmanlığı Nedeniyle Bangladeş’teki İlk Covid-19 İntihar Vakası: Olası İntiharı Önleme Stratejileri. Asian Journal of Psychiatry / Asya Psikiyatri Dergisi, 0(51), 102073; 1-2. Muslu, M. ve Ersü, D. Ö. (2020). Yeni Koronavirüs (SARS-CoV-2/COVID-19) Pandemisi Sırasında Beslenme Tedavisi ve Önemi. Beslenme ve Diyet Dergisi, 48(1), 73-82.
• Okur, İ. ve Demirel, Ö. F. (2020). COVID-19 ve Psikiyatrik Bozukluklar. Medical Research Reports, 3(1), 86-99.
• Özkoçak, V.; Koç, F. ve Gültekin, T. (2020). Pandemilere Antropolojik Bakış: Koronavirüs (Covid-19) Örneği. Electronic Turkish Studies, 15(2), 1183-1195.
• Pamuk, M. (2021). Kovid 19 ile İlgili Gelişmeleri Kaçırma Korkusu Ölçeğinin Geliştirilmesi: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. OPUS Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 17(Pandemi Özel Sayısı), 3310-3338.
• Rahimi, F. ve Abadi, A.T.B. (2020). Covid-19 Salgınıyla Mücadele. Tıbbi Araştırma Arşivleri, 51(5), 468-470.
• Sağlık Bakanlığı (2020). Covid-19 (Sars-CoV-2 Enfeksiyonu) Rehberi. https://covid19bilgi.saglik.gov.tr/depo/rehberler/COVID-19_Rehberi.pdf adresinden 15.04. 2021 tarihinde erişildi.
• Seçer, İ. (2015). SPSS ve LİSREL ile Pratik Veri Analizi, (2. Baskı). Ankara: Anı Yayıncılık.
• Tavşancıl, E. (2018). Tutumların Ölçülmesi ve SPSS ile Veri Analizi. Ankara: Nobel Akademi Yayıncılık.
• Til, A. (2020). Yeni Koronavirüs Hastalığı Hakkında Bilinmesi Gerekenler. Ayrıntı Dergisi, 8(85), 53-57.
• Tunç, A. Ç.; Zorba, E. ve Çingöz, Y. E. (2020). Covid 19 Salgını Döneminde Egzersizin Yaşam Kalitesine Etkisi. Uluslararası Güncel Eğitim Araştırmaları Dergisi, 6(1), 127-135.
• TÜBİTAK (2021). https://covid19.tubitak.gov.tr/dunyada-durum adresinden 19.04.2021 tarihinde erişildi.
• TÜBİTAK (2021). https://covid19.tubitak.gov.tr/turkiyede-durum adresinden 19.04.2021 tarihinde erişildi.
• Ünal, E., Özdemir, A. ve Yüksek Kaçan, C. (2020). Covid-19 Pandemisinin Hemşirelik Öğrencilerinin Beslenme ve Hijyen Alışkanlıklarına Etkisi. Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi, 46(3), 305-311.
• Wu, D.; Wu, T.; Liu, Q. ve Yang, Z. (2020). The SARS-CoV-2 Outbreak: What We Know. International Journal of Infectious Diseases, 0(94), 44-48.
• Xiao, C. (2020). A Novel Approach Of Consultation On 2019 Novel Coronavirus (COVID-19)-Related Psychological and Mental Problems: Structured Letter Therapy. Psychiatry Investigation, 17(2), 175-176.
• Yamamoto, G. T. ve Altun, D. (2020). Coronavirüs ve Çevrimiçi (Online) Eğitimin Önlenemeyen Yükselişi. Üniversite Araştırmaları Dergisi, 3(1), 25-34.
• Yeşilyurt, S. ve Çapraz, C. (2018). Ölçek Geliştirme Çalışmalarında Kullanılan Kapsam Geçerliği İçin Bir Yol Haritası. Erzincan Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 20(1), 251-264.
• Yıldız, D. ve Uzunsakal, E. (2018). Alan Araştırmalarında Güvenirlik Testlerinin Karşılaştırılması ve Tarımsal Veriler Üzerine Bir Uygulama. Uygulamalı Sosyal Bilimler Dergisi, 2(1), 14-28.
• Yurdugül, H. (2005). Ölçek Geliştirme Çalışmalarında Kapsam Geçerliği İçin Kapsam Geçerlik İndekslerinin Kullanılması. (Editör: Hüseyin Kıran). XIV. Ulusal Eğitim Bilimleri Kongresi Kongre Kitabı, 1 İçinde (s. 771-774). Ankara: TUBİTAK Yayınları.