THE CORRELATION BETWEEN LIFELONG LEARNING AND INFORMATION LITERACY: STUDENTS WHO HAVE TAKEN PEDAGOGICAL FORMATION EDUCATION

Yıl 2022, Cilt: 6 Sayı: 20, 1 - 8, 30.06.2022

Tuğba İnci Zuhal Cubukcu

https://doi.org/10.31455/asya.1035441

Öz

The aim of this study is to examine the relationship between lifelong learning tendencies and information literacy self-efficacy perceptions of teacher candidates who receive pedagogical formation education. The research was designed according to the correlational model, one of the quantitative research models. The study group of the research consists of 92 pre-service teachers who received pedagogical formation training, selected through easy sampling. There are 31 male and 61 female teacher candidates in the study group. Pre-service teachers' departments are biology, physics and chemistry. Within the scope of the research, the data were obtained by using the Lifelong Learning Tendency Scale developed by Diker Coşkun (2009) and the Information Literacy Self-Efficacy Perception Scale developed by Kurbanoğlu, Akkoyunlu and Umay (2006). Descriptive statistical techniques and Pearson product-moment correlation analysis were used in the analysis of the data. As a result of the research, it was determined that teacher candidates' lifelong learning tendencies and information literacy self-efficacy perceptions were high. It has been observed that there is a positive and low-level significant relationship between the sub-factors of “identifying the information need” and “evaluating the product or process” of the information literacy self-efficacy perception scale and the lifelong learning tendencies of the teacher candidates. It was determined that there was no relationship between the other sub-factors of the information literacy self-efficacy perception scale and the lifelong learning tendencies of the teacher candidates. In the teacher training process, curricula can be designed by taking into consideration the lifelong learning and information literacy skills of teacher candidates and the use of these skills can be included in the lessons.

Anahtar Kelimeler

Lifelong Learning, Information Literacy, Teacher Candidates, Pedagogical Formation

YAŞAM BOYU ÖĞRENME EĞİLİMİ İLE BİLGİ OKURYAZARLIĞI ÖZ YETERLİK ALGISI ARASINDAKİ KORELASYON: PEDAGOJİK FORMASYON ÖĞRENCİLERİ

Öz

Araştırmanın amacı pedagojik formasyon eğitimi alan öğretmen adaylarının yaşam boyu öğrenme eğilimleri ile bilgi okuryazarlığı öz yeterlik algıları arasındaki ilişkiyi incelemektir. Araştırma nicel araştırma modellerinden korelasyonel modele göre tasarlanmıştır. Araştırmanın araştirma grubunu kolaylı örnekleme yoluyla seçilen 92 pedagojik formasyon eğitimi alan öğretmen adayı oluşturmaktadır. Araştırma grubunda 31 erkek ve 61 kadın öğretmen adayı yer almaktadır. Öğretmen adaylarının bölümleri biyoloji, fizik ve kimyadır. Araştırma verileri Diker Coşkun (2009) tarafından geliştirilen Yaşam Boyu Öğrenme Eğilimleri Ölçeği ile Kurbanoğlu, Akkoyunlu ve Umay (2006) tarafından geliştirilen Bilgi Okuryazarlığı Öz Yeterlik Algısı Ölçeği kullanılarak elde edilmiştir. Verilerin analizinde betimleyici istatistik teknikleri ve pearson momentler çarpımı korelasyon analizi kullanılmıştır. Araştırma sonucunda öğretmen adaylarının yaşam boyu öğrenme eğilimlerinin ve bilgi okuryazarlığı öz yeterlik algılarının yüksek düzeyde olduğu belirlenmiştir. Bilgi okuryazarlığı öz yeterlik algısı ölçeğinin “bilgi ihtiyacını tanımlama” ve “ürünü veya süreci değerlendirme” alt faktörleri ile öğretmen adaylarının yaşam boyu öğrenme eğilimleri arasında pozitif yönlü ve düşük düzeyde anlamlı bir ilişki olduğu görülmüştür. Bilgi Okuryazarlığı Öz Yeterlik Algısı Ölçeği’nin diğer alt faktörleri ile öğretmen adaylarının yaşam boyu öğrenme eğilimleri arasında ilişki olmadığı belirlenmiştir. Öğretmen yetiştirme sürecinde öğretmen adaylarına yaşam boyu öğrenme ve bilgi okuryazarlığı becerilerinin kazandırılması dikkate alınarak öğretim programları tasarlanabilir ve derslerde bu becerilerin kullanımına yer verilebilir.

Anahtar Kelimeler

Yaşam Boyu Öğrenme, Bilgi Okuryazarlığı, Öğretmen Adayları, Pedagojik Formasyon

Kaynakça

• AASL/AECT (1998). Information Literacy Standarts For Student Learning. Chicago: American Library Association.
• Akkoyunlu, B. ve Kurbanoğlu, S. (2004). Öğretmenlerin Bilgi Okuryazarlığı Öz-Yeterlik İnancı Üzerine Bir Çalışma. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 0(27), 11-20.
• Breivik, P. (2000). Information Literacy and Lifelong Learning: The Magical Partnership. Lifelong Learning Conference. Yeppoon, Queensland: Australia. https://acquire.cqu.edu.au/articles/conference_contribution/Information_literacy_and_lifelong_learning_the_magical_partnership/13401380/1?file=25808762 adresinden 12.04.2021 tarihinde erişildi.
• Bulaç, E. ve Kurt, M. (2019). Öğretmen Adaylarının Yaşam Boyu Öğrenme Eğilimlerinin İncelenmesi. Amasya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 8(1), 125-161.
• Büyüköztürk, Ş. (2011). Sosyal Bilimler İçin Veri Analizi El Kitabı, (14.Baskı). Ankara: Pegem Akademi.
• Büyüköztürk, Ş.; Kılıç Çakmak, E.; Akgün, Ö. E.; Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2013). Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi Yayınları.
• COM (2001). Making a European Area of Lifelong Learning a Reality. https://epale.ec.europa.eu/en/resource-centre/content/making-european-area-lifelong-learning-reality-communication-commission-com adresinden 12.04.2021 tarihinde erişildi.
• Demirel, M. ve Akkoyunlu, B. (2010). Öğretmen Adaylarının Yaşam Boyu Öğrenme Eğilimleri ve Bilgi Okuryazarlığı Özyeterlik Algıları. 10th. International Educational Technology Conference, (26-28 Nisan 2010, İstanbul) İçinde (s. 1126-1133). İstanbul: Boğaziçi Üniversitesi.
• Diker Coskun, Y. (2009). Üniversite Öğrencilerinin Yaşam Boyu Öğrenme Eğilimlerinin Bazı Değişkenler Açısından İncelenmesi, (Yayımlanmamış Doktora Tezi), (Danışman: Yrd. Doç. Dr. Melek Demirel), Ankara: Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Diker Coşkun, Y. ve Demirel, M. (2012). Üniversite Öğrencilerinin Yaşam Boyu Öğrenme Eğilimleri. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 0(42), 108-120.
• DPT (2001). Sekizinci Beş Yıllık Kalkınma Planı (Bilişim Teknolojileri ve Politikaları Özel İhtisas Komisyonu Raporu). Ankara: Devlet Planlama Teşkilatı.
• Evin Gencel, İ. (2013). Öğretmen Adaylarının Yaşam Boyu Öğrenme Yeterliklerine Yönelik Algıları. Eğitim ve Bilim, 38(170), 237-252.
• Gülsoy, V. G. B.; Çırak, N. S.; Erol, O. ve Ulutaş, A. (2019). Öğretmen Adaylarının Bilgi Okuryazarlık Öz Yeterlik Düzeylerinin Çeşitli Değişkenlere Göre İncelenmesi. Cumhuriyet International Journal of Education, 8(2), 549-570.
• Günüç, S.; Odabaşı, F. ve Kuzu, A. (2012). Yaşam Boyu Öğrenmeyi Etkileyen Faktörler. Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 11(2), 309-325.
• Karakaş Yıldırım, Ö. ve Yemenici, A. İ. (2020). Türkçe Öğretmeni Adaylarının Bilgi Okuryazarlık Düzeylerinin Belirlenmesi (Afyonkarahisar Örneği). Turkish Studies, 15(3), 2303-2316.
• Kurbanoğlu, S. S.; Akkoyunlu, B. ve Umay, A. (2006). Developing the Information Literacy Selfefficacy Scale. Journal of Documentation, 62(6), 730-743.
• Kurbanoğlu, S. ve Akkoyunlu, B. (2001). Öğrencilere Bilgi Okuryazarlığı Becerilerinin Kazandırılması Üzerine Bir Çalışma. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 0(21), 81-88.
• MEB (2014). Türkiye Hayat Boyu Öğrenme Strateji Belgesi. http://hbogm.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2015_04/20025555_hbostratejibelgesi_2014_2018.pdf adresinden 12.04.2021 tarihinde erişildi.
• Özgür, H. (2016). Öğretmen Adaylarının Yaşam Boyu Öğrenme Yeterlikleri ve Bilgi Okuryazarlığı Öz-Yeterlikleri Üzerine Bir Çalışma. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 12(1), 22-38.
• Özgüven, Ü. (2019). Öğrencilerin Bilgi Okuryazarlığı Becerilerini Geliştirmede Kullanıcı Eğitiminin Rolü: Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Örneği, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), (Danışman: Prof. Dr. Coşkun Polat), Çanakkale: Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Polat, C. (2005). Üniversite Öğrencilerinin Bilgi Okuryazarlığı Becerilerindeki Zorlanma Düzeyleri Üzerine Bir Araştırma. Türk Kütüphaneciliği, 19(4), 1-25.
• Selvi, K. (2011). Teachers’ Lifelong Learning Competencies. International Journal of Curriculum and Instructional Studies, 1(1), 61-69.
• Şahin, M.; Akbaşlı, S. ve Yanpar Yelken, T. (2010). Key Competences For Lifelong Learning: The Case of Prospective Teachers. Educational Research and Review, 5(10), 545-556.
• Tuncer, M. ve Dikmen, M. (2018). Öğretmen Adaylarının Bilgi Okuryazarlık Öz-Yeterlikleri ve Mesleğe Yönelik Tutumları. Akademik Bakış Dergisi, 0(66), 310-325.
• Yalın Uçar M. ve Uysal S. (2019). Üniversite Öğrencilerinin Yaşam Boyu Öğrenme Eğilimi, Yeterlilik Algısı ve Sürekli Kaygı Durumları Arasında İlişki. Adnan Menderes Üniversitesi Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 10(2),72-82.
• Yalız Solmaz, D. (2017). Relationship Between Lifelong Learning Levels and Information Literacy Skills in Teacher Candidates. Universal Journal of Educational Research, 5(6), 939-946.
• Yasa, H. D. (2018). Öğretmen Adaylarının Yaşam Boyu Öğrenme Eğilimleri ile Bilgi Okuryazarlığı Becerileri Arasındaki İlişkinin Değerlendirilmesi, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), (Danışman: Dr. Öğr. Üyesi Harun Er), Bartın: Bartın Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Yenice, N.; Yavaşoğlu, N.; Alpak Tunç, G. ve Candarlı Arıkoz, F. (2019). Öğretmen Adaylarının Bilgi Okuryazarlık Düzeyleri ile Bilimsel Araştırmaya Yönelik Tutumlarının İncelenmesi. Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, 0(47), 77-95.
• Yordamlı, D. (2020). Sosyal Bilgiler Öğretmen Adaylarının Epistemolojik İnançları ve Bilgi Okuryazarlık Düzeyleri Arasındaki İlişki, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), (Danışman: Dr. Öğr. Üyesi Erkan Şenşekerci), Bursa: Bursa Uludağ Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.