ASEAN YOLUNDA MAPHILINDO: MALEZYA, FİLİPİNLER VE ENDONEZYA ARASINDA PAN-MALAYİZM TEMELLİ GÜNEYDOĞU ASYA TEŞKİLATI VE GÜNEYDOĞU ASYA BÖLGESELCİLİĞİNE ETKİSİ

Yıl 2019, Cilt: 3 Sayı: 2, 227 - 252, 30.12.2019

Süleyman Temiz

Öz

1960'lı yılların ilk yarısına gelindiğinde Endonezya ile
Malezya arasında ve Malezya ile Filipinler arasında derin çatışmalar ortaya
çıkmıştı. Daha önceleri Güneydoğu Asya'da teşekkül etmiş olan SEATO ve 1961'de
Malaya, Filipinler ve Tayland girişimleriyle oluşturulan Güneydoğu Asya Birliği
(ASA) gibi bölgesel kuruluşlar başarılı bir grafik çizememekteydi. Malaya
Başbakanı Tunku Abdurrahman tarafından kâğıt üzerinde formüle edilerek İngiltere’nin
desteğini alan yeni bir Malezya Federasyonu fikri, Filipinler ve özellikle
Endonezya tarafından son derece tehlikeli olarak karşılanmış ve yeni kurulacak
federasyon bir batı kuklası olarak lanse edilmişti.  Güneydoğu Asya’da bölgesel birlik fikrinin
Malay ırkı esas alınarak teşekkül etmiş şekli olan Maphilindo’da, tarafların
tamamının birbirinden farklı beklentileri bulunmaktaydı. Endonezya, Malezya’nın
kuruluşunu engellemek isterken, Filipinler ise bölgesel politikalarda daha
aktif rol alma amacıyla birliğe destek vermişti. Malaya ise, kurulma aşamasında
olan yeni federasyona karşı Endonezya’nın açık muhalefetini en aza indirme
fikriyle birliğe katıldı. Bu çalışmada güneydoğu Asya bölgeselciliği açısından
son derece önemli olan Maphilindo birliğinin kuruluş ve yıkılma süreci ele
alınarak kendisinden, sonra ortaya çıkacak olan teşkilatlara bölgeselcilik
açısından etkileri değerlendirilecektir.

Anahtar Kelimeler

Güneydoğu Asya, Maphilindo, Malezya, Filipinler, Endonezya

Kaynakça

• Amer, R. (1988). Expanding ASEAN's conflict management framework in Southeast Asia: The border dispute dimension. Asian Journal of Political Science, Vol 6:2, 33-56.
• Association, F. P. (1964). INDONESIA — Guided or misguided democracy? Foreign Policy Association, 60-70. Ocak 5, 2019 tarihinde https://www.jstor.org/stable/43740842 adresinden alındı
• Butwell, R. (1964). Malaysia and Its Impact on the International Relations of Southeast Asia. Asian Survey, Vol. 4, No. 7, 940-946.
• Darby, P. (1973). Stability Mechanisms in South-East Asia: I. Prospects for Regionalism. International Affairs, Vol. 49, No.1, 23-34.
• Dennis, P., & Grey, J. (1996). Emergency and Confrontation: Australian Military Operations in Malaya and Borneo 1950–1966. St Leonards: Allen and Unwin Pub.
• Edwards, P., & Pemberton, G. (1992). Crises & Commitments: The Politics and Diplomacy of Australia's Involvement in Southeast Asian Conflicts 1948–1965 (Cilt Volume One). St Leonards, Australia: Allen and Unwin Pub. .
• Emmers, R. (2005). Regional Hegemonies and the Exercise of Power in Southeast Asia: A Study of Indonesia and Vietnam. Asian Survey, Vol. 45, No. 4, 645-665.
• Fisher, C. A. (1963). The Malaysian Federation, Indonesia and the Philippines: A Study in Political Geography. The Geographical Journal, Vol. 129, No. 3, 311-328.
• Ganesan, N. (1995). Rethinking ASEAN as a Security Community in Southeast Asia. Asian Affairs: An American Review, Vol. 21, No. 4, 210-226.
• Gordon, B. K. (1963). The Potential for Indonesian Expansionism. Pacific Affairs, Vol. 36, No. 4 , 378-393.
• Jacobini, H. B. (1964). Fundamentals of Philippine Policy toward Malaysia. Asian Survey, Vol. 4, No. 11, 1144-1151.
• Kahin, G. M. (1964). Malaysia and Indonesia. Pacific Affairs, Vol. 37, No. 3, 253-270.
• Katsumata, H. (2003). Reconstruction of Diplomatic Norms in Southeast Asia: The Case for Strict Adherence to the "ASEAN Way". Contemporary Southeast Asia, Vol. 25, No. 1, 104-121.
• Khalid, M. B. (1965). Whither Maphilindo Mushwara? Pakistan Horizon, Vol. 18, No. 2, 144-163.
• Kintanar, J. A. (1985). Long-Term Perspectives of ASEAN. ASEAN Economic Bulletin, Vol. 2, No. 1, 1-12.
• Leifer, M. (1964). Anglo-American Differences over Malaysia. The World Today, Vol. 20, No. 4, 156-167.
• Lyon, P. (1964). The Foreign Policy of the Philippines: Continuity and Change. The World Today, Vol. 20, No. 12, 533-541.
• Mackie, J. (1974). Konfrontasi: The Indonesia-Malaysia Dispute 1963–1966. Kuala Lumpur: Oxford University Press.
• Mackie, J. A. (1964). Indonesia: A Background to 'Confrontation'. The World Today, Vol. 20, No. 4 , 139-147.(1963). Malaysia Mission. United Nations. United Nations Review.
• Milne, R. S. (1964). Malaysia. Asian Survey, Vol. 4, No. 2, A Survey of Asia in 1963: Part II , 695-701.
• Noble, L. G. (1973). The National Interest and the National Image: Philippine Policy in Asia. Asian Survey, Vol. 13 (6), 560-576.
• Ott, M. C. (1972). Mediation as a Method of Conflict Resolution: Two Cases. International Organization, Vol. 26, No. 4, 595-618.
• Parpan, A. G. (1988). The Philippine Claim on North Borneo: Another Look. Philippine Studies, Vol. 36, No. 1, 3-15.
• Pauker, G. J. (1963). Indonesia in 1963: The Year of Wasted Opportunities. Asian Survey, Vol. 4, No. 2, 687-694.
• Poon-Kim, S. (1977). A Decade of ASEAN, 1967-1977. Asian Survey, Vol. 17, No. 8 , 753-770.
• Rau, R. L. (1981). The Role of Singapore in ASEAN. Contemporary Southeast Asia, Vol. 3, No. 2, 99-112.
• Rose, M. (2010). Indonesia Free: A Political Biography of Mohammad Hatta. Singapore: Equinox Publishing.
• Rose, S. (1967). Asian Nationalism-The Second Stage. Royal Institute of International Affairs, Vol. 43, No.2, 282-292.
• Sodhy, P. (1988). Malaysian-American Relations during Indonesia's Confrontation against Malaysia, 1963-66. Journal of Southeast Asian Studies, Vol. 19, No. 1 , 111-136.
• Starner, F. L. (1965). Malaysia's First Year. Asian Survey, Vol. 5, No. 2, A Survey of Asia in 1964: Part II, 113-119.
• Stuchen, P. (1963). Industrial Prospects for Malaysia. Queen's Quarterly, Vol. LXX, No. 3, 314-325.
• Taylor, A. (1965). Sukarno: First United Nations Drop-Out. International Journal, Vol. 20, No. 2 , 206-213.
• Taylor, A. M. (1964). Malaysia, Indonesia - and Maphilindo. International Journal, Vol. 19, No. 2, 155-171.
• Taylor, B. (2007). Security Cooperation in the Asia-Pacific Region. R. Huisken, & M. Thatcher içinde, History as Policy - Framing the debate on the future of Australia's defence policy (s. 117-130). Canberra: The Australian National University.
• The Potential for Indonesian Expansionism. (1963). Pacific Affairs, Vol. 36, No. 4, 378-393.
• Vellut, J. L. (1964). The Philippines and the Malaysia Issue. The Australian Quarterly, Vol. 36, No. 1, 31-40.
• Vickers, A., & Fisher, L. (1999). Asian Values in Indonesia? National and Regional Identities. Sojourn: Journal of SocialIssues in SoutheastAsia, Vol. 14, No. 2, 382-401.
• Wurfel, D. (1964). A Changing Philippines. Asian Survey, Vol. 4, No. 2, A Survey of Asia in 1963: Part II , 702-710.