Hotel employee perceptions of corporate social responsibility and its effects on job satisfaction and intention to stay
Yıl 2011,
Cilt: 22 Sayı: 2, 154 - 166, 01.06.2011
Osman Çalışkan
Çağatay Ünüsan
Öz
This study aims investigate to whether the corporate social responsibility (CSR) practiced in today's hotel industry has an effect on employees' intent to stay in their current jobs; and the magnitude of this effect in case it has any. In this research, we used the four-dimensional corporate social responsibility model developed by Carroll (1991). In this model, a pyramid comprised of four categories depicts the corporate social responsibility: Economic, Legal, Ethical and Philanthropic. Study used the data gathered from 415 employees who has worked in 21 five star hotels in Antalya. The employees' perception of economic, legal, ethical and philanthropic CSR are positive and also ethical and legal dimensions of CSR significantly effects their job satisfaction and intention to stay. There is no significant relationship between age and hotel employee perceptions of CSR, but there are significant relationships between tenure, daily shift and hotel employee perceptions of CSR.
Kaynakça
- Akgemci, T., Çelik, A. ve Özgener, Ş. (2001). Sosyal Denetim
Kavramına Genel Bir Yaklaşım (Değerlendirme), İ.Ü. Siyasal
Bilgiler Fakültesi Dergisi, 7 (2): 9-21
- Aldag, R. J. ve Stearns, T. M. (1991). Management. Ohio: South
Western Publishing Com
- Avcıkurt, C. (2007). Turizm Sosyolojisi Turist-Yerel Halk Etkileşimi
- (2. Baskı). Ankara: Detay Yayıncılık
- Aydede, C. (2007). Yükselen Trend Kurumsal Sosyal Sorumluluk
- İstanbul: Media Cat
- Ayuso, S. (2006). Adoption of Voluntary Environmental Tools
for Sustainable Tourism Analysing the Experience of Spanish
Hotels, Corporate Social Responsibility and Environmental
Management, 13 (4): 207-220
- Bayrak, S. (2001). Ahlak ve Sosyal Sorumluluk. İstanbul: Beta Yayınları
- Bingöl, D. (1996). Personel Yönetimi. İstanbul: Beta Yayınları
- Bohdanowicz, P. ve Zientara, P. (2009). Hotel Companies’ Contribution
to Improving the Quality of Life of Local Communities
and the Well-being of their Employees, Tourism
and Hospitality Research, 9: 147-158
- Boone, L. E. ve Kurtz, D. L. (1992). Management. New York:
McGraw-Hill
- Bowen, H. R. (1953). Social Responsibilities of the Businessman
- New York: Harper&Row
- Cammann, C., Fichman, M., Jenkins, D. ve Klesh, J. (1979). The
Michigan Organizational Assessment Questionnaire. University
of Michigan Ann Arbor MI?
Carroll, B. A. (1979). The Pyramid of Corporate Social Responsibility:
Toward the Moral Management of Organizational
Stakeholders, Business Horizons, 4 (4): 39-48
- Carroll, B. A. (1991). The Pyramid of Corporate Social Responsibility,
Business Horizons, July-August 28 (3): 40-52
- Carroll, A. B. (1993). Business and Society: Ethics and Stakeholder
Management.(2. Baskı.) Cincinnati: South-Western College
Publishing
- Carroll, A. B. (1999). Corporate Social Responsibility: Evolution
of a Definitional Construct, Business and Society, 38 (3):
268-295
- Carroll, A. B. (2004). Managing Ethically with Global Stakeholders:
A Present and Future Challenge, Academy of Management
Executive, 18 (2): 114-120
- Chen, Z. (2001). Further Investigation of the Outcomes of Loyalty
to Supervisor: Job Satisfaction and Intention to Stay,
Journal of Managerial Psychology, 16 (7/8): 650-660
- Cho, S., Johanson, M. M. ve Guchait, P. (2009). Employees Intent
to Leave: A Comparison of Determinants of Intent to Leave
Versus Intent to Stay, International Journal of Hospitality
Management, 28 (3): 374-381
- Çekmecelioğlu, H. G. (2007). Örgüt İkliminin İş Tatmini ve İşten
Ayrılma Niyeti Üzerindeki Etkisi: Bir Araştırma, Dokuz
Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9 (1): 79 97
- Çerik, Ş. ve Özarslan, E. (2008). Çalışanların Sosyal Sorumluluk
Boyutlarına İlişkin Algılamaları: İlaç Sektöründe Karşılaştırmalı
Bir Uygulama, Ege Akademik Bakış Dergisi, 8 (2):
587-604
- Dahlsrud, A. (2008). How Corporate Social Responsibility is Defined:
An Analysis of 37 Definitions, Corporate Social Responsibility
and Environmental Management, 15: 1-13
- Dalyan, F. ve Gökbel, S. (2005). İşletmelerde Sosyal Sorumluluk:
İMKB’de İşlem Gören Bankaların Sosyal Sorumluluk Faaliyetleri
ile Karlılıkları Arasındaki İlişki. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi
Yayınları
- Davis, K. (1997). Five Propositions for Social Responsibility, Managing
Corporate Social, Responsibility. (Editör: Archie B. Carroll)
Boston: Little,Brown and Company
- Diorisio, C. ve McCain, S. L. C. (2007). An Examination of Hotel
Corporate Philanthropy Behavior, The Consortium Journal
of Hospitality Tourism, 12 (1): 37-45
- Elias, R. Z. (2004). An Examination of Business Students Perception
of Corporate Social Responsibilities Before and After
Bankruptcies, Journal of Business Ethics, 52 (3): 267-281
- Eren E. (2000). İşletmelerde Stratejik Yönetim ve İşletme Politikası
- (5. Baskı). İstanbul: Beta Yayınları
- Hopkins, M. (2003). The Planetry Bargain. Earth-scan: UK
- Jamali, D. ve Mirshak, R. (2007). Corporate Social Responsibility
(CRS): Theory and Practice in a Developing Country
Context, Journal of Business Ethics, 72: 243-262
- Kazancı, M. (2007). Kamuda ve Özel Sektörde Halkla İlişkiler. (7
- Baskı). Ankara: Turhan Kitabevi
- Lam, T., Zhang, H. ve Baum, T. (2001). An Investigation of
Employees’ Job Satisfaction: The Case of Hotels in Hong
Kong, Tourism Management, 22: 157-165
- Lantos, G. P. (2002). The Ethicality of Altruistic Corporate Social
Responsibility, The Journal of Consumer Marketing, 19 (2/3):
205-208
- Maignan, I.,Ferrell, O.C. (2001). Antecedents and Benefits of
Corporate Citizenship: An Investigation of French Businesses,
Journal of Business Research, 51: 1-15
- Margaret, D., Leo, J. ve Michael, S. (2007). Corporate Social Responsibility
within the Hospitality Industry, Tourism Review
International, 11 (2): 107-117
- Mintzberg, H. (1993). The Case of Corporate Social Responsibility,
Journal of Business Strategy, 4 (2): 3-15
- Mowday, R.T., Porter, L.W. ve Steers, R. M. (1982). Organizational
Linkages: The Psychology of Commitment, Absenteeism
and Turnover. San Diego CA: Academic Press
- Nadiri, H., Tanova, C. (2009). An Investigation of the Role of
Justice in Turnover Intentions Job Satisfaction and Organizational
Citizenship Behavior in Hospitality Industry,
International Journal of Hospitality Management, 29 (1): 33-41
- Okyay, G. (2009). İşletmelerin Çalışanlarına Karşı Kurumsal
Sosyal Sorumluluklarının İş Tatmini Üzerine Etkisi ve Bir
Uygulama (Basılmamış Yüksek Lisans Tezi). İstanbul: Marmara
Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Özdamar, K. (1999). Paket Programlar İle İstatistiksel Veri Analizi
- (2. Baskı) Eskişehir: Kaan Kitabevi
- Özdemir, H.Ö. (2007). Çalışanların Kurumsal Sosyal Sorumluluk
Algılamalarının Örgütse Özdeşleşme, Örgütsel Bağlılık
Ve İş Tatminine Etkisi: Opet Çalışanlarına Yönelik
Uygulama (Basılmamış Doktora Tezi). İstanbul: Marmara
Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Öztürk, M. (2003). Fonksiyonlar Açısından İşletme Yönetimi. İstanbul:
Papatya Yayıncılık
- Pirsch, J.,Gupta, S. ve Grau, S. (2007). A Framework for Understanding
Corporate Social Responsibility Programs as a
Continuum: An Exploratory Study, Journal of Business Ethics,
70: 125-140
- Rodriguez, F. J. G. ve Cruz, Y. M. A. (2007). Relation Between
Social-Environmental Responsibility and Performance in
Hotel Firms, Hospitality Management, 26: 824-839
- Sabuncuoğlu, E. T. (2007). Eğitim, Örgütsel Bağlılık ve İşten Ayrılma
Niyeti Arasındaki İlişkilerin İncelenmesi, Ege Akademik
Bakış Dergisi, 7 (2): 613-628
- Saç, Ö. (2009). Kurumsal Sosyal Sorumluluk Faaliyetlerinin Çalışanların
Örgütsel Bağlılığın Etkisi Üzerine Bandırma
Yerelinde Bir Araştırma (Basılmamış Yüksek Lisans Tezi)
- Balıkesir: Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Sevimli, F. İşcan, Ö.F. (2005). Bireysel ve İş Ortamına Ait Etkenler
Açısından İş Doyumu, Ege Akademik Bakış Dergisi, 5(1):
55-65
- Singhapakdi, A., S. Scott, ve Rallapalli, K. (1995). The Perceived
Importance of Ethics and Social Responsibility on Organizational
Effectiveness: A Survey of Marketers, Journal of
the Academy of Marketing Science, 23 (1): 49-56
- Stahl, M. J. Grigsby, D. W.(1997). Strategic Management: Total
Quality and Global Competition. New Jersey: Blackwell
Publishing
- Şimşek M. Şerif, Akgemci, T. ve Çelik, A. (2003). Davranış Bilimlerine
Giriş ve Örgütlerde Davranış (3. Baskı). Konya: Adım Matbaacılık
- Tak, B. ve Çiftçioğlu, B. A. (2007). Mesleki Bağlılık ve Çalışanları
Örgütte Kalma Niyeti Arasındaki İlişkiyi İncelemeye Yönelik
Görgül Bir Çalışma, Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler
Fakültesi Dergisi, 63 (4): 155-1748
- Tepeci, M. (2005). The Dimensions and Impacts of Organizational
Culture on Employee Job Satisfaction and Intent to
Remain in the Hospitality and Tourism Industry in Turkey,
Journal of Travel and Tourism Research, 5 (1/2): 21-39
- Tett, R. P. Meyer, J. P. (1993). Job Satisfaction, Organizational
Commitment, Turnover Intention and Turnover:
Path Analysis Based on Meta-analytic Findings, Personel
Psychology, 46 (2): 342-346
- Tevrüz, S.,Artan, İ. ve Bozkurt, T. (1999). Davranışlarımızdan Seçmeler
(Örgütsel Yaklaşım). İstanbul: Beta Yayınları
- Turizm Araştırmaları Derneği (2009). TURAD Turizmi ve İstihdamı
Araştırdı. http://www.turad.org/images/uploads/
turad_basin_b%C3%9Clten%C4%B0_091109. Erişim Tarihi:
12.06.2010
- Türk Dil Kurumu (2011). http://tdkterim.gov.tr/bts/. Erişim Tarihi:
19.07.2011
- Wan S. W. (2006). Defining Corporate Social Responsibility, Journal
of Public Affairs, 6: 176-184
- Wanous, J. P. ve Hudy, M. J. (2001). Single-item Reliability: A
Replication and Extension, Organizational Research Methods,
4 (4): 361-375
- Yönet, E. (2006). Kurumsal Sosyal Sorumluluk Anlayışında Son
Dönemeç, Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 13:
239-264
Otel çalışanlarının kurumsal sosyal sorumluluk algısının iş tatmini ve işte kalma niyetine etkisi
Yıl 2011,
Cilt: 22 Sayı: 2, 154 - 166, 01.06.2011
Osman Çalışkan
Çağatay Ünüsan
Öz
Çalışmada, otel işletmelerinde uygulanmakta olan kurumsal sosyal sorumluluğun (KSS) çalışanın işte kalma niyetine ve iş tatminine etkisinin olup olmadığı ve eğer varsa etkinin ne boyutta olduğu tespit edilmeye çalışılmıştır. Çalışmada Carroll (1991) tarafından geliştirilen dört boyutlu KSS modeli kullanılmıştır. Bu modelde KSS; ekonomik, yasal, etik ve gönüllülük kategorilerinden oluşan bir piramitle açıklanmaktadır. Araştırma, Antalya'da faaliyet gösteren beş yıldızlı 21 oteldeki 415 çalışandan toplanan verilerle gerçekleştirilmiştir. Çalışanın ekonomik, yasal, etik ve gönüllü KSS'yi algılaması olumlu yöndedir. Etik ve yasal sosyal sorumluluk boyutlarının iş tatmini ve işte kalma niyeti üzerinde anlamlı düzeyde etkisi tespit edilmiştir. Çalışanın yaşı ile KSS algısı arasında anlamlı bir ilişki bulunmazken, KSS algısı ile çalışanın sektördeki çalışma süresi ve çalışma saati arasında anlamlı bir ilişki tespit edilmiştir.
Kaynakça
- Akgemci, T., Çelik, A. ve Özgener, Ş. (2001). Sosyal Denetim
Kavramına Genel Bir Yaklaşım (Değerlendirme), İ.Ü. Siyasal
Bilgiler Fakültesi Dergisi, 7 (2): 9-21
- Aldag, R. J. ve Stearns, T. M. (1991). Management. Ohio: South
Western Publishing Com
- Avcıkurt, C. (2007). Turizm Sosyolojisi Turist-Yerel Halk Etkileşimi
- (2. Baskı). Ankara: Detay Yayıncılık
- Aydede, C. (2007). Yükselen Trend Kurumsal Sosyal Sorumluluk
- İstanbul: Media Cat
- Ayuso, S. (2006). Adoption of Voluntary Environmental Tools
for Sustainable Tourism Analysing the Experience of Spanish
Hotels, Corporate Social Responsibility and Environmental
Management, 13 (4): 207-220
- Bayrak, S. (2001). Ahlak ve Sosyal Sorumluluk. İstanbul: Beta Yayınları
- Bingöl, D. (1996). Personel Yönetimi. İstanbul: Beta Yayınları
- Bohdanowicz, P. ve Zientara, P. (2009). Hotel Companies’ Contribution
to Improving the Quality of Life of Local Communities
and the Well-being of their Employees, Tourism
and Hospitality Research, 9: 147-158
- Boone, L. E. ve Kurtz, D. L. (1992). Management. New York:
McGraw-Hill
- Bowen, H. R. (1953). Social Responsibilities of the Businessman
- New York: Harper&Row
- Cammann, C., Fichman, M., Jenkins, D. ve Klesh, J. (1979). The
Michigan Organizational Assessment Questionnaire. University
of Michigan Ann Arbor MI?
Carroll, B. A. (1979). The Pyramid of Corporate Social Responsibility:
Toward the Moral Management of Organizational
Stakeholders, Business Horizons, 4 (4): 39-48
- Carroll, B. A. (1991). The Pyramid of Corporate Social Responsibility,
Business Horizons, July-August 28 (3): 40-52
- Carroll, A. B. (1993). Business and Society: Ethics and Stakeholder
Management.(2. Baskı.) Cincinnati: South-Western College
Publishing
- Carroll, A. B. (1999). Corporate Social Responsibility: Evolution
of a Definitional Construct, Business and Society, 38 (3):
268-295
- Carroll, A. B. (2004). Managing Ethically with Global Stakeholders:
A Present and Future Challenge, Academy of Management
Executive, 18 (2): 114-120
- Chen, Z. (2001). Further Investigation of the Outcomes of Loyalty
to Supervisor: Job Satisfaction and Intention to Stay,
Journal of Managerial Psychology, 16 (7/8): 650-660
- Cho, S., Johanson, M. M. ve Guchait, P. (2009). Employees Intent
to Leave: A Comparison of Determinants of Intent to Leave
Versus Intent to Stay, International Journal of Hospitality
Management, 28 (3): 374-381
- Çekmecelioğlu, H. G. (2007). Örgüt İkliminin İş Tatmini ve İşten
Ayrılma Niyeti Üzerindeki Etkisi: Bir Araştırma, Dokuz
Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9 (1): 79 97
- Çerik, Ş. ve Özarslan, E. (2008). Çalışanların Sosyal Sorumluluk
Boyutlarına İlişkin Algılamaları: İlaç Sektöründe Karşılaştırmalı
Bir Uygulama, Ege Akademik Bakış Dergisi, 8 (2):
587-604
- Dahlsrud, A. (2008). How Corporate Social Responsibility is Defined:
An Analysis of 37 Definitions, Corporate Social Responsibility
and Environmental Management, 15: 1-13
- Dalyan, F. ve Gökbel, S. (2005). İşletmelerde Sosyal Sorumluluk:
İMKB’de İşlem Gören Bankaların Sosyal Sorumluluk Faaliyetleri
ile Karlılıkları Arasındaki İlişki. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi
Yayınları
- Davis, K. (1997). Five Propositions for Social Responsibility, Managing
Corporate Social, Responsibility. (Editör: Archie B. Carroll)
Boston: Little,Brown and Company
- Diorisio, C. ve McCain, S. L. C. (2007). An Examination of Hotel
Corporate Philanthropy Behavior, The Consortium Journal
of Hospitality Tourism, 12 (1): 37-45
- Elias, R. Z. (2004). An Examination of Business Students Perception
of Corporate Social Responsibilities Before and After
Bankruptcies, Journal of Business Ethics, 52 (3): 267-281
- Eren E. (2000). İşletmelerde Stratejik Yönetim ve İşletme Politikası
- (5. Baskı). İstanbul: Beta Yayınları
- Hopkins, M. (2003). The Planetry Bargain. Earth-scan: UK
- Jamali, D. ve Mirshak, R. (2007). Corporate Social Responsibility
(CRS): Theory and Practice in a Developing Country
Context, Journal of Business Ethics, 72: 243-262
- Kazancı, M. (2007). Kamuda ve Özel Sektörde Halkla İlişkiler. (7
- Baskı). Ankara: Turhan Kitabevi
- Lam, T., Zhang, H. ve Baum, T. (2001). An Investigation of
Employees’ Job Satisfaction: The Case of Hotels in Hong
Kong, Tourism Management, 22: 157-165
- Lantos, G. P. (2002). The Ethicality of Altruistic Corporate Social
Responsibility, The Journal of Consumer Marketing, 19 (2/3):
205-208
- Maignan, I.,Ferrell, O.C. (2001). Antecedents and Benefits of
Corporate Citizenship: An Investigation of French Businesses,
Journal of Business Research, 51: 1-15
- Margaret, D., Leo, J. ve Michael, S. (2007). Corporate Social Responsibility
within the Hospitality Industry, Tourism Review
International, 11 (2): 107-117
- Mintzberg, H. (1993). The Case of Corporate Social Responsibility,
Journal of Business Strategy, 4 (2): 3-15
- Mowday, R.T., Porter, L.W. ve Steers, R. M. (1982). Organizational
Linkages: The Psychology of Commitment, Absenteeism
and Turnover. San Diego CA: Academic Press
- Nadiri, H., Tanova, C. (2009). An Investigation of the Role of
Justice in Turnover Intentions Job Satisfaction and Organizational
Citizenship Behavior in Hospitality Industry,
International Journal of Hospitality Management, 29 (1): 33-41
- Okyay, G. (2009). İşletmelerin Çalışanlarına Karşı Kurumsal
Sosyal Sorumluluklarının İş Tatmini Üzerine Etkisi ve Bir
Uygulama (Basılmamış Yüksek Lisans Tezi). İstanbul: Marmara
Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Özdamar, K. (1999). Paket Programlar İle İstatistiksel Veri Analizi
- (2. Baskı) Eskişehir: Kaan Kitabevi
- Özdemir, H.Ö. (2007). Çalışanların Kurumsal Sosyal Sorumluluk
Algılamalarının Örgütse Özdeşleşme, Örgütsel Bağlılık
Ve İş Tatminine Etkisi: Opet Çalışanlarına Yönelik
Uygulama (Basılmamış Doktora Tezi). İstanbul: Marmara
Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Öztürk, M. (2003). Fonksiyonlar Açısından İşletme Yönetimi. İstanbul:
Papatya Yayıncılık
- Pirsch, J.,Gupta, S. ve Grau, S. (2007). A Framework for Understanding
Corporate Social Responsibility Programs as a
Continuum: An Exploratory Study, Journal of Business Ethics,
70: 125-140
- Rodriguez, F. J. G. ve Cruz, Y. M. A. (2007). Relation Between
Social-Environmental Responsibility and Performance in
Hotel Firms, Hospitality Management, 26: 824-839
- Sabuncuoğlu, E. T. (2007). Eğitim, Örgütsel Bağlılık ve İşten Ayrılma
Niyeti Arasındaki İlişkilerin İncelenmesi, Ege Akademik
Bakış Dergisi, 7 (2): 613-628
- Saç, Ö. (2009). Kurumsal Sosyal Sorumluluk Faaliyetlerinin Çalışanların
Örgütsel Bağlılığın Etkisi Üzerine Bandırma
Yerelinde Bir Araştırma (Basılmamış Yüksek Lisans Tezi)
- Balıkesir: Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Sevimli, F. İşcan, Ö.F. (2005). Bireysel ve İş Ortamına Ait Etkenler
Açısından İş Doyumu, Ege Akademik Bakış Dergisi, 5(1):
55-65
- Singhapakdi, A., S. Scott, ve Rallapalli, K. (1995). The Perceived
Importance of Ethics and Social Responsibility on Organizational
Effectiveness: A Survey of Marketers, Journal of
the Academy of Marketing Science, 23 (1): 49-56
- Stahl, M. J. Grigsby, D. W.(1997). Strategic Management: Total
Quality and Global Competition. New Jersey: Blackwell
Publishing
- Şimşek M. Şerif, Akgemci, T. ve Çelik, A. (2003). Davranış Bilimlerine
Giriş ve Örgütlerde Davranış (3. Baskı). Konya: Adım Matbaacılık
- Tak, B. ve Çiftçioğlu, B. A. (2007). Mesleki Bağlılık ve Çalışanları
Örgütte Kalma Niyeti Arasındaki İlişkiyi İncelemeye Yönelik
Görgül Bir Çalışma, Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler
Fakültesi Dergisi, 63 (4): 155-1748
- Tepeci, M. (2005). The Dimensions and Impacts of Organizational
Culture on Employee Job Satisfaction and Intent to
Remain in the Hospitality and Tourism Industry in Turkey,
Journal of Travel and Tourism Research, 5 (1/2): 21-39
- Tett, R. P. Meyer, J. P. (1993). Job Satisfaction, Organizational
Commitment, Turnover Intention and Turnover:
Path Analysis Based on Meta-analytic Findings, Personel
Psychology, 46 (2): 342-346
- Tevrüz, S.,Artan, İ. ve Bozkurt, T. (1999). Davranışlarımızdan Seçmeler
(Örgütsel Yaklaşım). İstanbul: Beta Yayınları
- Turizm Araştırmaları Derneği (2009). TURAD Turizmi ve İstihdamı
Araştırdı. http://www.turad.org/images/uploads/
turad_basin_b%C3%9Clten%C4%B0_091109. Erişim Tarihi:
12.06.2010
- Türk Dil Kurumu (2011). http://tdkterim.gov.tr/bts/. Erişim Tarihi:
19.07.2011
- Wan S. W. (2006). Defining Corporate Social Responsibility, Journal
of Public Affairs, 6: 176-184
- Wanous, J. P. ve Hudy, M. J. (2001). Single-item Reliability: A
Replication and Extension, Organizational Research Methods,
4 (4): 361-375
- Yönet, E. (2006). Kurumsal Sosyal Sorumluluk Anlayışında Son
Dönemeç, Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 13:
239-264