Karadeniz Turizmi Açısından Uzaktan Algılama ile Sıcaklık Nem İndeksinin Belirlenmesi

Yıl 2023, Cilt: 34 Sayı: 1, 60 - 70, 30.04.2023

İlknur Zeydan Özgür Zeydan

https://doi.org/10.17123/atad.1244169

Öz

Turizm, iklim ve hava durumuna bağımlı olduğundan biyoklimatik şartların belirlenmesi turizm planlaması açısından önemlidir. Bu çalışmada Karadeniz kıyı şeridinin biyoklimatik konfor şartlarının belirlenmesi ve sonuçların Karadeniz turizmi açısından yorumlanması hedeflenmiştir. Bu amaçla, kıyı şeridi 1°×1°’lik alanlara bölünmüş ve Sıcaklık Nem İndeksi (THI) değerleri hesaplanmıştır. Bu çalışmanın yenilikçi yönü, THI hesaplarında kullanılan sıcaklık ve bağıl nem verilerinin meteoroloji istasyonları yerine uzaktan algılama yoluyla elde edilmiş olmasıdır. Uzaktan algılamanın avantajı kapsama alanının genişliği ve verilerin ücretsiz olmasıdır. NASA’ya ait Aqua uydusu üzerindeki AIRS sensöründen 2003-2022 yılları arasındaki sıcaklık ve bağıl nem verileri temin edilmiştir. Hesaplanan THI değerlerine göre Karadeniz kıyı şeridinde soğuk, serin, konforlu ve sıcak olmak üzere dört farklı konfor sınıfı bulunmuştur. Meteorolojik veriler ve THI değerleri incelendiğinde Batı ve Doğu Karadeniz’in farklı özellikler gösterdiği görülmektedir. Batı Karadeniz’in deniz turizmine; Doğu Karadeniz’in de doğa ve yayla turizmine daha elverişli olduğu görülmüştür. Çalışma sonuçlarının turizmin geliştirilmesinde karar vericilere yol gösterici olması beklenmektedir.

Anahtar Kelimeler

Turizm, Sıcaklık Nem İndeksi, Uzaktan Algılama, Karadeniz Kıyı Şeridi.

Teşekkür

Yazarlar MapInfo akademik lisansı için Başarsoft A.Ş.’ye teşekkür ederler.

Determination of Temperature Humidity Index by Remote Sensing in Terms of the Black Sea Tourism

Öz

Since tourism is dependent on climate and weather, determining bioclimatic conditions is important for tourism planning. This study aims to determine the bioclimatic comfort conditions of the Black Sea coastline and to evaluate the results in terms of the Black Sea tourism. For this purpose, the coastline was divided into 1°×1° areas, and the Temperature Humidity Index (THI) values were calculated. The innovative aspect of this study is that the temperature and relative humidity data used in THI calculations were obtained by remote sensing instead of meteorology stations. The advantage of remote sensing is the wide coverage and freely available data. Temperature and relative humidity data between 2003 and 2022 were obtained from the AIRS sensor onboard NASA’s Aqua satellite. According to the calculated THI values, four different comfort classes were found on the Black Sea coastline as cold, cool, comfortable, and warm. When the meteorological data and THI values are examined, it is seen that the Western and Eastern Black Sea Regions show different haracteristics.
It has been seen that the Western Black Sea is more suitable for sea tourism and the Eastern Black Sea Region is more suitable for nature and highland tourism. The results of the study are expected to guide decision-makers in the development of tourism.

Anahtar Kelimeler

Tourism, Temperature humidity index, Remote sensing, Black Sea coastline

Kaynakça

• Balogun, I. A. ve Balogun, A. A. (2014). Urban Heat Island and Bioclimatological Conditions in a Hot-Humid Tropical City: The example of Akure, Nigeria, Erde, 145 (1-2): 3-15.
• Banc, S., Croitoru, A. E., David, N. A. ve Scripcă, A. S. (2020). Changes Detected in Five Bioclimatic Indices in Large Romanian Cities Over The Period 1961-2016, Atmosphere, 11 (8): 819.
• Çam, O. ve Çılgınoğlu, H. (2020). Kastamonu İli Turizm Potansiyeli ve İnanç Turizminin Şehirdeki Yeri ve Önemi, Uluslararası Türk Dünyası Turizm Araştırmaları Dergisi, 5 (1): 76–90.
• Cetin, M. (2015). Determining the Bioclimatic Comfort in Kastamonu City, Environmental Monitoring and Assessment, 187 (10): 640.
• Ciobotaru, A. M., Andronache, I., Dey, N., Petralli, M., Daneshvar, M. R. M., Wang, Q., Radulovic, M. ve Pintilii, R. D. (2019). Temperature-Humidity Index described by fractal Higuchi Dimension affects tourism activity in the urban environment of Focşani City (Romania), Theoretical and Applied Climatology, 136 (3-4): 1009-1019.
• Dönmez, Y., Özyavuz, M., Çabuk, S. ve Çorbaci, Ö. L. (2018). Determination of Bioclimatic Comfort Zones by Geographic Information Systems: Karabük Province, Turkey, J. Int. Environmental Application & Science, 13 (1): 41–9.
• Efe, B. ve Gözet, E. (2021). Samsun İlinin Turizm İklim İndeksi Değerlerinin Trend Analizi, Gümüşhane Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 11: 1164-1176.
• Golbabaei, F., Azrah, K., Goodarzi, Z., Ahmadi, O. ve Karami, E. (2022). Risk Assessment of Cold Stress in Petroleum Transfer Station in the Northwestern Regions of Iran: Subjective and Field Measurements, Journal of Thermal Biology, 110: 103335.
• Güçlü, Y. (2009). Batı Karadeniz Kıyı Kuşağında Klimatik Konfor ve Deniz Turizmi Mevsiminin İklim Koşullarına Göre Belirlenmesi, Türk Coğrafya Dergisi, 53: 1-14.
• Güçlü, Y. (2010). Doğu Karadeniz Bölümü Kıyı Kuşağında İklim Konforu Şartlarının Kıyı Turizmi Yönünden İncelenmesi, Coğrafi Bilimler Dergisi, 8 (2): 111–136.
• Hasanah, N. A. I., Maryetnowati, D., Edelweis, F. N., Indriyani, F. ve Nugrahayu, Q. (2020). The Climate Comfort Assessment for Tourism Purposes in Borobudur Temple Indonesia, Heliyon, 6 (12): e05828.
• Kaya, B. G. ve Güngör, Ş. (2022). Aydın İli Biyoklimatik Konfor Şartlarının Turizm Konfor İndeksi ile Analizi, Türkiye Coğrafi Bilgi Sistemleri Dergisi, 4 (2): 65–70.
• Koç, İ. (2022). Determining the Biocomfort Zones in Near Future in Antalya Province Depending on the Global Climate Change Scenarios, Kastamonu University Journal of Engineering and Sciences, 8 (1): 6–17.
• Kültür ve Turizm Bakanlığı. (2023, Ocak). Tesis İstatistikleri, https://yigm.ktb.gov.tr/TR-201131/tesis-istatistikleri.html , Erişim tarihi: 24.01.2023.
• Kum, G. ve Gönençgil, B. (2018). Türkiye’nin Güneybatı Kıyılarında Turizm İklim Konforu, Gaziantep University Journal of Social Sciences, 17 (1): 70–87.
• Linsheng, Z., Hu, Y. ve Yuxi, Z. (2019). Impact of Climate Change on Tibet Tourism Based on Tourism Climate Index, Journal of Geographical Sciences, 29 (12): 2085–2100.
• Matzarakis, A. (2006). Weather-and Climate-Related Information for Tourism, Tourism and Hospitality, Planning and Development, 3 (2): 99-115.
• Özşahin, E., Kaymaz, Ç. K. ve Albayrak, L. (2015). Artvin İlinin Biyoklimatik Konfor Şartlarının Analizi ve Turizm Bakımından Önemi, International Journal of Human Sciences, 12 (2): 1050–1077.
• Öztürk, S. ve Kalaycı, M. (2018). Kastamonu-Çatalzeytin ve Çevresinin İklim Konforu Şartlarının Ekoturizm Aktiviteleri Yönünden İncelenmesi, Karabük Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 8 (1): 12-21.
• Partal, T. ve Yavuz, E. (2020). Batı Karadeniz Bölgesinde Kuraklık İndisleri Üzerine Trend Analizi Uygulanması, Doğal Afetler ve Çevre Dergisi, 6 (2): 345–353.
• Rajab, J. M., Mat Jafri, M. Z., Lim, H. S. ve Abdullah, K. (2011). Monthly distribution map of carbon monoxide (CO) from AIRS over peninsular Malaysia, Sabah and Sarawak for the year 2003, Pertanika Journal of Science and Technology, 19: 89–96.
• Şengül, S. (2017). Türkiye’nin Gastronomi Turizmi Destinasyonlarının Belirlenmesi: Yerli Turistler Üzerine Bir Araştırma, Balıkesir University The Journal of Social Sciences Institute, 20 (37): 375-396.
• Sezen Doğancili, O. ve Civelek Oruç, M. (2016). Cezaevlerinin Müzeye Dönüşüm Süreci: Sinop Cezaevi Örneği, Yalova Sosyal Bilimler Dergisi, 12: 268–284.
• Sun, J., McColl, K. A., Wang, Y., Rigden, A. J., Lu, H., Yang, K., Li, Y. ve Santanello, J. A. (2021). Global Evaluation of Terrestrial Near-Surface Air Temperature and Specific Humidity Retrievals from the Atmospheric Infrared Sounder (AIRS), Remote Sensing of Environment, 252: 112146.
• Türkiye Çevre Eğitim Vakfı. (2023, Ocak). Mavi Bayrak Türkiye, http://www.mavibayrak.org.tr/tr/Default.aspx , Erişim tarihi: 19.01.2023.
• Yang, L., Qian, F., Song, D. X. ve Zheng, K. J. (2016). Research on Urban Heat-Island Effect, Procedia Engineering, 169: 11–18.
• Yazdani, M. (2018). Assessment of Bioclimatic Comfort Using Different Methods in the Chaldran Region’s (in Iran), Journal of Business Management and Economic Research, 2 (6): 11-20.
• Yeşiltaş, M., Çeken, H. ve Öztürk, İ. (2009). Karadeniz Bölgesinde Turizm Olanaklarının SWOT Analizi ile Değerlendirilmesi, Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 3: 250-269.
• Yuka, P. ve Toroğlu, E. (2021). Investigation of Bioclimatic Comfort Structure in Muğla with the Help of Geographical Information Systems, Kastamonu University Journal of Engineering and Sciences, 7 (2): 155-166.
• Zengin, M., Kopar, I. ve Karahan, F. (2010). Determination of Bioclimatic Comfort in Erzurum-Rize Expressway Corridor Using GIS, Building and Environment, 45 (1): 158-164.
• Zeydan, Ö. ve Wang, Y. (2019). Using MODIS Derived Aerosol Optical Depth to Estimate Ground-Level PM2.5 Concentrations Over Turkey, Atmospheric Pollution Research, 10: 1565-1576.