Kentsel Rekreasyon Olanaklarına Yönelik Çoklu Paydaş Değerlendirmesi: Balıkesir Örneği

Yıl 2023, Cilt: 34 Sayı: 2, 32 - 43, 13.12.2023

Cemali Buzlukçu Sultan Nazmiye Kılıç Alper Uzun

https://doi.org/10.17123/atad.1268928

Öz

Bu çalışmada Balıkesir ili örneğinde kentsel rekreasyon olanaklarına yönelik çoklu paydaş değerlendirmesi yapılmıştır. Bu kapsamda yerel halk ile kamu kurum ve kuruluşlarının temsilcilerinin Balıkesir şehrinin rekreasyon olanaklarına bakış açılarının değerlendirilmesi ve karşılaştırılması amaçlanmış ve bu doğrultuda çıkarımlar yapılmıştır. Nitel araştırma yönteminin kullanıldığı çalışmada, yerel halk ve kamu paydaşları için farklı yarı yapılandırılmış görüşme formları aracılığıyla toplanan veriler tematik analiz tekniği ile çözümlenmiştir. Her iki katılımcı grup için farklı temalar ve kategoriler araştırma soruları üzerinden oluşturulmuştur. Bununla birlikte, araştırmada yöntemsel çeşitliliğin sağlanabilmesi için yerel halkın şehrin rekreasyon alanlarına yönelik zihin haritaları da incelenmiştir. Araştırma sonucunda, kamu paydaşlarının yürüttüğü rekreasyon çalışmalarından yerel halkın yeterince haberdar olmadığı, yerel halkın rekreasyon faaliyetlerini yoğunlukla şehrin alışveriş merkezlerinde gerçekleştirdiği, şehirde yaşayan farklı gruplar için yeterli alternatiflerin olmadığı ve özellikle şehirdeki yeşil alan eksikliği ön plana çıkmıştır. Son olarak, yerel halkın zihin haritalarında yaptığı konumlamalarda gerçek konum ile zihinlerdeki imajları arasında önemli farklılıklar olduğu tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Kentsel rekreasyon, Rekreasyon planlaması, Yerel Halk, Kamu yönetimi, Balıkesir

Multi-Stakeholder Assessment of Urban Recreation Opportunities: The Case of Balıkesir

Öz

This study focuses on a multi-stakeholder analysis of city recreation opportunities in the case of Balıkesir. In this regard, the aim of the study is to evaluate and compare the perspectives of the residents and representatives of public institutions and organizations on the recreational opportunities in Balıkesir and relevant inferences have been reported. The study was designed as qualitative research. Data were collected through semi-structured interview forms prepared separately for residents and public stakeholders and analyzed by thematic analysis technique. Different themes and categories were created for both participating groups based on the research questions. Additionally, with intent to provide methodological triangulation, the mind maps of residents for the recreational areas of the city were also examined. The study reveals the fact that the residents are not sufficiently aware of the recreational activities arranged by the public stakeholders, the
residents meet their recreational needs intensively in the shopping centers, there are no adequate alternatives for diverse groups living in the city, and there is a lack of green space. The findings from the mind map demonstrate remarkable differences of residents’ positioning between the real position and the images.

Anahtar Kelimeler

Urban recreation, Recreation planning, Residents, Public administration, Balıkesir

Kaynakça

• Akşit Aşık, N. (2017). Balıkesir İl Merkezinde Yaşayanların Belediyenin Rekreasyon Hizmetlerinden Memnuniyet Düzeyinin Belirlenmesi Üzerine Bir Araştırma, Journal of Recreation and Tourism Research, 4 (4): 106-117.
• Aliağaoğlu, A. ve Mirioğlu, G. (2020). Balıkesir Kent Kimliği, International Journal of Geography and Geography Education, (42): 374-399.
• Altıner, F., Akça, M. ve Akdemir, D. (2020). Dursunbey İlçesi’nin Rekreasyon Alanlarına İlişkin Kullanıcı Görüşlerinin Değerlendirilmesi, Bartın Orman Fakültesi Dergisi, 22 (1): 1-8.
• Avcıkurt, C., İlban, M. O. ve Özcan, K. (2004). Yerel Halkın Boş Zaman ve Rekreasyon Faaliyetleri Üzerine Bir Araştırma: Nevşehir Örneği, Öneri Dergisi, 6 (22): 59-71.
• Aytaç, Ö. (2006). Tüketimcilik ve Metalaşma Kıskacında Boş Zaman, Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 11 (1): 27-53.
• Balme, M. (1984). Attitudes to Work and Leisure in Ancient Greece, Greece and Rome, 31 (2): 140-152.
• Birol, S. Ş. ve Aydın, E. (2020). Kamu Kurumlarının Taşra Teşkilatlarında Rekreasyon Birimi Kurulması Gerekliliği Üzerine Bir Araştırma. İnönü Üniversitesi, Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 7 (2): 26-45.
• Brownson, R. C., Hoehner, C. M., Day, K., Forsyth, A. ve Sallis, J. F. (2009). Measuring the Built Environment for Physical Activity: State of the Science, American Journal of Preventive Medicine, 36(4): 99-123.
• Choe, Y. ve Schuett, M. A. (2020). Stakeholders’ Perceptions of Social and Environmental Changes Affecting Everglades National Park in South Florida, Environmental Development, 35: 100524.
• Çetinkaya, S. (2021). Balıkesir'de Şehirsel Yaşanabilirlik (Basılmamış Doktora Tezi). Balıkesir: Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Fen Edebiyat Fakültesi.
• Demir, C. ve Demir, N. (2006). Bireylerin Boş Zaman Faaliyetlerine Katılmalarını Etkileyen Faktörler ile Cinsiyet Arasındaki İlişki: Lisans Öğrencilerine Yönelik Bir Uygulama, Ege Academic Review, 6 (1): 36-48.
• Demirtaş, Ş., Güngör, C. ve Demirtaş, R. N. (2017). Sağlıklı Yaşlanma ve Fiziksel Aktivite: Bireysel, Psikososyal ve Çevresel Özelliklerin Buna Katkısı, Osmangazi Tıp Dergisi, 39 (1): 100-108.
• Ebner, M., Fontana, V., Schirpke, U. ve Tappeiner, U. (2022). Stakeholder Perspectives on Ecosystem Services of Mountain Lakes in the European Alps, Ecosystem Services, 53: 101386.
• Ekingen, N. ve Şahin, H. M. (2021). Batman Merkezinde ve İlçelerinde Rekreasyon Alanlarının İncelenmesi, Türkiye Bilimsel Araştırmalar Dergisi, 6 (1): 161-175.
• Fritz, C. ve Sonnentag, S. (2006). Recovery, Well-Being, and Performance-Related Outcomes: The Role of Workload and Vacation Experiences, Journal of Applied Psychology, 91: 936–945.
• Gül, T. (2014). Rekreasyon Olgusuna Genel Yaklaşım. İçinde; A. Yaylı (Editör) Rekreasyona Giriş (ss. 1-69). Ankara: Detay Yayıncılık.
• Hazar, A. (2014). Rekreasyon ve Animasyon. Ankara: Detay Yayıncılık.
• Jaskulska, S., Jankowiak, B., Marciniak, M. ve Klichowski, M. (2022). Assessment of Physical Well-Being and Leisure Time of Polish Students during the COVID-19 Outbreak, International Journal of Environmental Research and Public Health, 19 (14): 8358.
• Kaan, A. (2019). Balıkesir Kam Alınacak Yer Değil. Balıkesir 24Saat, https://www.balikesir24saat.com/balikesir-kam-alinacak-yer-degil.html Erişim Tarihi: 5 Aralık 2022.
• Karadağ, A. Turut, H. (2013). Üniversite Öğrencilerinin Kentsel Çevre Algısı Üzerine Bir Araştırma: İzmir Örneği, Coğrafi Bilimler Dergisi, 11 (1): 31-51.
• Kılıç, S. N., Ulusoy, H. ve Avcıkurt, C. (2021). Yerel İnternet Gazetesi Haberlerinde Balıkesir Turizmi, MANAS Sosyal Araştırmalar Dergisi, 10 (2): 1281-1299.
• Liao, X. Y., So, S. I. ve Lam, D. (2016). Residents’ Perceptions of the Role of Leisure Satisfaction and Quality of Life in Overall Tourism Development: Case of a Fast-Growing Tourism Destination–Macao, Asia Pacific Journal of Tourism Research, 21(10): 1100-1113.
• Lid, I. M. (2014). Universal Design and Disability: An Interdisciplinary Perspective, Disability and Rehabilitation, 36 (16):1344-1349.
• Liu, Y., Zhang, Y., Jin, S. T. ve Liu, Y. (2020). Spatial Pattern of Leisure Activities Among Residents in Beijing, China: Exploring the Impacts of Urban Environment, Sustainable Cities and Society, 52: 101806.
• Lynch, K. (2017). Kent İmgesi (İ. Başaran, Çev.). İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
• Maitland, R. ve Smith, A. (2009). Tourism and the Aesthetics of the Built Environment. İçinde; J. Tribe (Editör) Philosophical Issues in Tourism (ss. 171-190). Bristol: Channel View Publication.
• Merriam, S. B. (2013). Nitel Araştırma: Desen ve Uygulama İçin Bir Rehber. (S. Turan, Çev. Ed.). Ankara: Nobel.
• Newman, D. B., Tay, L. ve Diener, E. (2014). Leisure and Subjective Well-Being: A Model of Psychological Mechanisms as Mediating Factors, Journal of Happiness Studies, 15 (3): 555-578.
• Proshansky, H. M., Ittelson, W. H. ve Rivlin, L. G. (1976). Environmental Psychology: People and Their Physical Settings. Nova York: Holt.
• Porter, M.E. (1990). The Competitive Advantage of Nations. Harvard Business Review, 7391.
• Ries, A. V., Gittelsohn, J., Voorhees, C. C., Roche, K. M., Clifton, K. J. ve Astone, N. M. (2008). The Environment and Urban Adolescents' Use of Recreational Facilities for Physical Activity: A Qualitative Study, American Journal of Health Promotion, 23(1): 43-50.
• Sallis, J. F. ve Glanz, K. (2006). The Role of Built Environments in Physical Activity, Eating, and Obesity in Childhood, The Future of Children, 16 (1): 89-108.
• Scutariu, A. L. ve Scutariu, P. (2023). Perceptions of the Local Government and the Residents Regarding Rural Tourism Development Effects. Survey in the Suceava County-Romania, Ciência Rural, 53 (4): 1-16.
• Su, M., Tan, Y. Y., Liu, Q. M., Ren, Y. J., Kawachi, I., Li, L. M. ve Lv, J. (2014). Association Between Perceived Urban Built Environment Attributes and Leisure-Time Physical Activity Among Adults in Hangzhou, China, Preventive Medicine, 66 (September 2014): 60-64.
• Tuan, Y. (1975). Images and Mental Maps, Annals of the Association of American Geographers, 65 (2): 205-213.
• Ulus, Ü. (2022). İlber Ortaylı Balıkesir'le İlgili Yorumu [Video]. YouTube. https://youtu.be/Aqy_7WeZswY.
• Veal, A. J. (2019). Joffre Dumazedier and the Definition of Leisure, Society and Leisure, 42 (2): 187-200.
• Yıldız, S. B., Kılıç, S. N. ve Gürbüz, A. K. (2016). Balıkesir Kent Halkının Yaşadıkları Kentteki Rekreasyon Faaliyetlerine Katılımları ve Yerel Rekreasyon İmkanlarının Yeterlilik Düzeylerinin Belirlenmesi, Journal of Recreation and Tourism Research, 3(1): 10-23.
• Yin, R. K. (2003). Case Study Research Design and Methods. Thousand Oaks: Sage Publications.
• Zhang, H., Chen, B., Sun, Z. ve Bao, Z. (2013). Landscape Perception and Recreation Needs in Urban Green Space in Fuyang, Hangzhou, China, Urban Forestry & Urban Greening, 12 (1): 44-52.